− اۋىر كەدەي اۋداننىڭ ءبىرىنشى شەبىنەن كەلگەن تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ④
شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ جىلي، لۋ فىڭباۋ
10 - ايدىڭ 16 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ءۇشتۇرپان اۋدانىندا كۇن جىلى بولدى، ياركوۋرۇك اۋىلى ءيىلىقچىدوڭ قىستاعىنىڭ قىستاق تۇرعىنى توحتى ايسا اۋىلداستارمەن بىرگە قۇبا تۇزدەگى تابيعي كەپتىرۋ الاڭىنا كەلىپ، كەپتىرىلگەن جاڭعاقتاردى قالتالارعا سالدى. بيىل وسى قىستاق جاڭعاقتان 60 توننا ءونىم الىپ، بىلتىرعىدان 15 توننا ارتتى. توحتى جاڭعاقتارىن قالتاعا سالا ءجۇرىپ تىلشىگە: ”بيىلعى جاڭعاقتار، ءسوزسىز، جاقسى باعاعا ساتىلادى“ دەدى. سۋرەتتى گازەتىمىزدىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالىنىڭ ءتىلشىسى لي جىننان سىزعان
تار دا ۇزىن ورمان بەلدەۋىندە كوز تارتىپ تۇرعان ءۇشتۇرپان اۋدانى اقتوعاي اۋىلى جيدەلى قىستاعى وسى اۋدانداعى بيىل كەدەيلىك تىزىمدىگىنەن شەگىنەتىن 24 اۋىر كەدەي قىستاقتىڭ ءبىرى. 10 - ايدىڭ 17 - كۇنى ءتىلشى وسى قىستاققا كەلىپ، قايراتى تاسقىنداعان كادرلار مەن بۇقارانىڭ بويىنان شىت جاڭا تۇسكە ەنگەن قىستاقتىڭ بەت - بەينەسىنەن حالىقتى قيىنشىلىقتان ارىلتاتىن، حالىققا باقىت جاراتاتىن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ينجەنەريالارى الا كەلگەن جاڭا وزگەرىستەردى سەزىندى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ اۋقاتتانۋداعى بەرىك سەنىمىن ايرىقشا سەزىندى.
■ ولقىلىقتى تولىقتاپ، كەدەيلىكتەن ارىلىپ اۋقاتتانۋ سەنىمىن ارتتىردى
سەمەنت لاي ارالاستىرۋ ماشيناسىنىڭ ىشىندە ارالاستىرىلىپ، شەبەرلەر كەۋەكتى قىشىلاردان تام سوقتى... 10 - ايدىڭ 17 - كۇنى ماشينالار گۇرىلدەپ، قالاقشالاردىڭ تارسىلى، كوڭىلدى داۋىستار قىستاق تۇرعىنى مامەتنياز توحتىنىڭ اۋلاسىن كەرنەدى. ادامدار مامەتنياز ءۇيىنىڭ تۇرمىس اۋماعىن، ەگىنشىلىك اۋماعىن جانە باعىمشىلىق اۋماعىن بولەكتەۋ داۋالىن سالىپ جاتىر.
مامەتنيازدىڭ وتباسى جيدەلى قىستاعىنداعى ارحيۆ تۇرعىزىلىپ كارتچكالاندىرىلعان 164 كەدەي وتباسىنىڭ ءبىرى. قىستاقتا وسى 2 جىلدا سالىنعان اسفالت جولدى، بەيقۇت ۇيلەردى كورىپ، مامەتنياز: ”پارتيا مەن ۇكىمەت ءبىزدىڭ قامىمىزدى ويلاۋدا،’ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ‘قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى مەن قىستاق كادرلارى بىزگە كومەكتەسۋدە، قىستاعىمىزداعى ۇيلەر بارعان سايىن جاقسارۋدا“ دەدى اسەرلەنە.
ستۋدەنت قىستاق كادرىنان قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولىپ ەسەيگەن پارحات نۇردۇن تىلشىگە مىنانى ايتتى: ”بۇل قىستاق بۇرىن بۇكىل اۋىل بويىنشا ءبىرشاما كەنجە قىستاق بولاتىن، 2017 - جىلى مەن العاش ءبولىنىپ كەلگەن كەزدە قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋى جونىندە سەنىمىم جوق بولاتىن.’ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋ‘دە كورنەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىر - بىرلەپ شەشىلۋىنە ىلەسە، قىستاق كەلبەتى مەن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ رۋحاني بەت - بەينەسى وتە زور دارەجەدە جاقساردى، قازىر ىستەگەن سايىن سەنىمىم ارتا ءتۇستى“.
پارحات ءوزىنىڭ وسىندا العاش قىزمەتكە كەلگەندە، قىستاقتاعى قوقىر - قوقسىق، وتىن جانە ءشوپ - شالاڭ بەتالدى ءۇيىلىپ، لاس سۋ بەتالدى توگىلىپ، تيپتىك ”لاس، بىلىققان، ناشار“ قىستاق ەكەندىگىن ەسىنە الدى. كوپتەگەن قىستاق تۇرعىندارىندا قىستا تام تۇبىنە وتىرىپ الىپ كۇن شۋاقتايتىن ادەت بار، قىستاقتاعى راديو لاباسىنان قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنە كەلىپ جيىنعا قاتىناسۋى حابارلاندىرىلسا، ۇنەمى ماندىپ ەشكىم بارمايتىن.
جيدەلى قىستاعىنىڭ قازىرگى جاعدايىنا باعىتتاپ، اۆتونوميالى رايوندىق ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ مەڭگەرمەسىنىڭ ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇرعان قىزمەت اترەتى جول، تۇرعىن ءۇي، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ سياقتى كوكەي تەستى ماسەلەلەردەن باستاپ ىسكە كىرىسىپ، بار امالىن تاۋىپ وسى جاقتارداعى ”ولقىلىقتاردى“ تولىقتادى.
قىزمەت اترەتىنىڭ ورىنباسار باستىعى يۋان لەي بىلاي دەدى: قىستاقتاعى جول قاتتىلاندىرىلۋدان بۇرىن، ءار كوكتەمدە قار - مۇز ەرىگەن جانە جاڭبىر جاۋعان كەزدەرى جول بالشىقتان اياق الىپ جۇرگىسىز بولاتىن. تىزەدەن كەلەتىن سۋ ەتىك كيسەڭ دە، ءۇستى - باسىڭا بالشىق شاشىراماي قويمايتىن. قازىر جول جاسالدى، كۇنى بويى وتباسىلارىن ارالاپ جاعداي ۇعىسقاندا دا، ءۇستى - باسىڭ تاپ - تازا تۇرادى، سۋ ەتىك بىرتىندەپ ”قاتاردان قالدى“.
”قازىر قىستاعىمىزداعى 10 كيلومەترگە جۋىق جول تۇگەلدەي اسفالتتاندىرىلدى، ۇيلەردىڭ بارلىعى بەيقۇت ءۇي. مادەنيەت شاعىن الاڭى، شارۋاشىلىق قۇرۋ شاعىن الاڭى، بالاباقشا، ەمحانا تۇگەلدەي ادەمى سالىنعان، تۇرمىس ورتاسى جاقسارىپ، قىستاق تۇرعىندارى ناقتى تيىمدىلىككە كەنەلىپ، ءۇمىتى جانىپ، كەدەيلىكتەن ارىلىپ كىرىستى ارتتىرۋ سەنىمى ءتىپتى دە ارتا ءتۇستى“، - دەدى قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى اۋلاسىنىڭ جانىنان اسحانا اشقان قىستاق تۇرعىنى ابدۋۋالي الىم.
ءۇشتۇرپان اۋداندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ليۋ گوچياڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ سىندى قيان - كەسكى شايقاستىڭ جەڭىسىنە باتىلدىقپەن جەتۋ ءۇشىن، سوڭعى جىلداردان بەرى، ءۇشتۇرپان اۋدانى بۇكىل اۋدانداعى كەدەيلەردى ”ەكىدەن تارىقتىرماۋ“دى جۇزەگە اسىرۋ نەگىزىندە، ”ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋ“گە ءتۇيىندى كۇش سالىپ، وقۋ - اعارتۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەپ، كەدەيلىكتىڭ تامىرىن قوپارۋ، ەمدەۋ قامتاماسىزدىعى ارقىلى قيىنشىلىقتان ارىلتۋ، بەيقۇت ءۇي ارقىلى حالىقتى اۋقاتتاندىرىپ كەدەيلىك ۇياسىنان كوشىرۋ، نەگىزدىك قۇرىلعى ارقىلى كەدەي بەت - بەينەنى وزگەرتۋ سياقتى شارالار ارقىلى بۇقارانىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋداعى ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن جانداندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ قوعامدىق تىرەك جۇيەسىن ورناتتى.
■ قان جاساۋعا ءمان بەرىپ، كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ ونىمدىلىگىن كورنەكتىلەندىردى
كۇزگى جيىن - تەرىننەن كەيىن، جيدەلى قىستاعىنداعى ءۇي جيھازدارىن جاساۋ شارۋالار كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ ءوندىرىسى قاۋىرت مەزگىلگە ءوتتى، اعاش قۇرىلىمداۋ، ويما سالۋ، كەسۋ، قۇراستىرۋ سياقتى جۇمىس تارتىپتەرىنەن كەيىن، توپ - توپ زاماناۋي سافالار دايىندالدى. قۇراستىرۋشى جۇمىسشى ابىلەت مامەت جاسالىپ بولعان سافانى كۇشتەپ باسىپ كورىپ، رازىلىقپەن: ”وتە بەرىك، قازىر شارۋالار بۇل سافالاردى قوناق ۇيىنە قويسا بولعانى، قالاداعى قابات ۇيلەردەي بولىپ شىعا كەلەدى“، - دەدى.
ابىلەت اسىلىندە تامشى بولاتىن، بيىل قىستاق ەنگىزگەن ءۇي جيھازدارى زاۆودىنىڭ ”كەدەيلەردى سۇيەمدەلۋ سەحى“ ءوندىرىس باستاعاننان كەيىن، ول ىرىقتىلىقپەن سافا جاساۋدى ۇيرەنۋدى تالاپ ەتتى. ”ءۇيىمنىڭ ماڭىندا جۇمىس ىستەيمىن، ءار كۇنى ۋاقىت شىعارىپ بالامدى مەكتەپكە اپارىپ، مەكتەپتەن الىپ كەلە الامىن. بۇل ارادا تاعى اعاششىلىق شەبەرلىگىن ۇيرەنىپ الدىم، كەلگەنىمە 4 اي بولدى، ايلىق ەڭبەكاقىم 2400 يۋان. قازىر زاۆودىمىزداعى جۇمىسشىلار باستاپتاعى 20 ادامنان 58 ادامعا مولايدى“، - دەدى ول.
جەمىس - ورمان شارۋاشىلىعى جيدەلى قىستاعىنىڭ ءداستۇرلى كاسىبى، الايدا قىستاقتا جەمىس - ورمان ەگەتىن شارۋالار كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى قۇرىلۋدان بۇرىن، قىستاق تۇرعىندارى مۇنان تيىمدىلىككە كەنەلە الماي كەلدى. ”جەمىس اعاشىن بۇتاۋدى بىلمەسەڭ، جەمىستى وڭدەۋدى بىلمەسەڭ، قايتىپ كىرىس ارتتىراسىڭ؟“، - دەدى سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ مۇشەسى ماحىمەت حالەل.
ماحىمەت ۇرىمجىدە اسحانا اشقان، جاڭالىقتاردى ءبىرشاما تەز قابىلداي الادى. 2017 - جىلى ول جەمىس اعاشتارىن بۇتاۋ تەحنيكاسىن ۇيرەنگەننەن كەيىن، ىرىقتىلىقپەن اۋىلداستارىنىڭ بۇتاۋىنا كومەكتەسەدى، ءبىراق ءىشىنارا جاسى ەگدەلەگەن قىستاق تۇرعىندارى كونە قويمايدى. ءبىر جىلعا جەتپەيتىن ۋاقىتتا، وسى قىستاق تۇرعىندارى بۇتالعاننان كەيىنگى جەمىس اعاشتارىنىڭ جەمىسى ۇلكەيىپ، مول تۇسكەنىن كورگەندە، ماحىمەتتىڭ كومەگىن قابىلداماعاندارىنا وكىنەدى.
بيىل 3 - ايدا قىستاقتا جەمىس - ورمان ەگىنشىلىگى شارۋالار كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى قۇرىلعاننان كەيىن، كووپەراتيۆتىڭ 10 نەشە مۇشەسى ءبىر جاعىنان، قالىڭ قىستاق تۇرعىندارىن جەمىس اعاشتارىن بۇتاۋ تەحنيكاسى سياقتى قىزمەت وتەۋمەن قامداسا، ءبىر جاعىنان، قىستاقتاعى جاس ورىكتى ءبىر جەرگە جيناپ الىپ مانەرلەپ ورىك قاعىن جاسايدى، جاڭعاقتى ءبىر جەرگە جيناپ سۇرىپتاپ، قوراپتايدى. قىستاق تۇرعىنى سامەت باراتتىڭ قۋانىشى قوينىنا سيماي: ”اۋلامداعى 10 نەشە ءتۇپ جاڭعاق اعاشىن تەلىگەننەن كەيىن، ءونىمى بۇرىنعى جىلدارداعىدان ءبىر ەسەلەندى، ونىڭ ۇستىنە باعاسى دا بۇرىنعىدان قىمبات ساتىلدى، سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ قىزمەت وتەۋى، جەتەكشىلىگى، شىنىندا، وتە جاقسى بولدى“، - دەدى.
باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىن، جەردى اينالىمعا سالۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆىن، كوكونىس سەلبەستىك كووپەراتيۆىن، قۇرىلىس اترەتىن قۇرۋ... كاسىپ سالالارىن دامىتۋ ارقىلى جيدەلى قىستاعىندا ورتا ەسەپپەن ءبىر ۇيدە از دەگەندە ءبىر ادام جۇمىسقا ورنالاستى. بۇكىل قىستاقتاعى ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان 164 كەدەي وتباسى ىركەس - تىركەس كەدەيلىكتەن ارىلىپ، جان باسىندىق تازا كىرىسى 2014 - جىلعى 4340 يۋاننان 2018 - جىلى 9138 يۋانعا، قىستاق كوللەكتيۆىنىڭ كىرىسى 2014 - جىلعى 30 مىڭ يۋاننان 2018 - جىلى 150 مىڭ يۋانعا ارتىپ، كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدىڭ ناتيجەسى كورنەكتى بولدى.
■ بىرىككەن كۇش ۇيىستىرىپ، دوڭگەلەك داۋلەتكە جەتۋ جولىندا بىرگە ارمان قۋدى
”مەن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىن سۇيەمىن“، ”جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتكە جەتۋ جولىندا بىرەۋىنىڭ دە قاعىس قالۋىنا بولمايدى“... 71 جاستاعى قىستاق تۇرعىنى تۇرسۇن توحتى ءار كۇنى ۇيىندە ءوزى جاساعان قارا تاقتاعا بورمەن جازۋ جازعاندى جالعاستىرىپ كەلەدى. ءوزىنىڭ ۇيرەنۋدىڭ ناتيجەسىن كورگەندىگىن دالەلدەۋ ءۇشىن، ول ءتىلشىنىڭ كوز الدىندا وسى جۇرەك سوزدەرىن ءبىر - بىرلەپ جازىپ شىقتى.
تۇرسۇن جاس كەزىندە باسقا اۋىل - قالاشىقتا مۇعالىم بولعان، زەينەتكە شىققاننان كەيىن، اسىلىندە ءۇشتۇرپان اۋدان قالاشىعىنا قونىستانعان، الايدا اۋىلىنىڭ وسى بىرنەشە جىلداعى وراسان زور وزگەرىستەرىن كورگەننەن كەيىن، قايتىپ كەلىپ اۋىلداستارىن كەدەيلىكتەن ارىلىپ اۋقاتتانىپ، دوڭگەلەك داۋلەتتى ورەگە جەتۋگە باستاۋعا بەكيدى. ونىڭ ەسىك الدىندا 20 نەشە مۋلىق جەمىس باعى بار، اۋلاسىنا دا جەمىس اعاشتارى مەن كوكونىس ەگىپتى، كوپتەگەن قىستاق تۇرعىنى ۇنەمى ودان اۋىل شارۋاشىلىق تەحنيكالارىن ۇيرەنەدى.
”مەن اۋىلداستارىما ۇيرەتىپ جۇرگەن جەمىس اعاشتارىن بۇتاۋ، تەلۋ تەحنيكاسىن تۇگەلدەي ىشكى ولكەدەگى دوسىمنان ۇيرەنگەنمىن“. تۇرسۇن سويلەي ءجۇرىپ، قول تەلەفونىنان ۋيچاتتى اشىپ، ”جاۋ ىرچياڭ“ اتتى ۋيچاتتاعى دوسىن تانىستىرىپ بىلاي دەدى: ”مىناۋ شاندۇڭنىڭ ۋليان اۋدانىنداعى دوسىم، جەمىس اعاشتارىن ەگۋدىڭ شەبەرى، مەن بيىل سىناق رەتىندە شيمەي ەككەندە بۇكىلدەي سونىڭ كومەگىنە سۇيەندىم، بىلمەگەن جەرلەرىم بولسا، كەز كەلگەن ۋاقىتتا ونىمەن ۋيچاتتا سويلەسەمىن“.
قىستاقتاعى ءۇي جيھازدارى سەلبەستىك كووپەراتيۆى مەن باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىن ءبىر جول عانا ءبولىپ جاتىر، ءۇي جيھازدارى سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ جاۋاپتىسى لو چاۋجۇننىڭ قاراۋىنشا، باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ جاۋاپتىسى سالام ۋايىت ونىڭ كورشىسى عانا ەمەس، ءتىپتى جاقسى باۋىرلاسى، تاماشا سەرىگى. ىلگەرىدە حۋناندىق لو چاۋجۇن ءۇرىمجى قالاسى ميدۇڭ رايونىندا ءۇي جيھازدارى زاۆودىن اشقان، سالام ونى اعاش ماتەريالدارىمەن قامدايتىن. بىلتىر قىستاقتا ”كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سەحىن“ قۇرىپ قىستاق تۇرعىندارىن جۇمىسقا ورنالاستىرىپ كەدەيلىكتەن ارىلتۋعا باستاۋ كەرەك بولعاندا، سالام لو چاۋجۇنگە ۇسىنىس بەرىپ: ”ءبىزدىڭ جەردىڭ تال - تەرەگى مول، ەگەر سەن ءبىزدىڭ قىستاققا بارىپ جاساۋ سەحىن قۇرساڭ، مەن اعاشتاردى وسىنشاما ۇزاققا تاسىمايتىن ەدىم، سەن دە جول كىرە تولەپ اۋىرە بولمايتىن ەدىڭ“، - دەيدى. اقىرىندا قىزمەت اترەتىنىڭ زور كۇشپەن قولداپ - قۋاتتاۋىندا، لو چاۋجۇننىڭ سافا جاسايتىن ”كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سەحى“ ءساتتى وندىرىسكە قوسىلدى.
جيدەلى قىستاعىندا ەرىكتىلەر قىزمەت وتەۋ اترەتى بار، ەرىكتىلەردىڭ اراسىندا قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى، قىستاق كادرلارى، تاعى دا پارتيا مۇشەلەرى، وداق مۇشەلەرى جانە ىنتالى بۇقارا دا بار، ولار ۇنەمى ەڭبەككۇشى كەمشىل كەدەي وتباسىلارىنا بارىپ ەرىكتىلەر قيمىلىن ورىستەتەدى. قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى تۇرعۇن ياسىن قىستاقتاعى قۇرىلىس اترەتىنىڭ باستىعى، كەدەي وتباسىلارىندا نە جۇمىس بولسا، ول حابارلاندىرسا بولعانى، بارعان ەرىكتىلەر قاي - قاشان دا الدىن الا مولشەرلەگەن ادام سانىنان الدەقايدا كوپ بولىپ شىعادى.
”قىستاقتاعى بەيقۇت ۇيلەردى سالىپ بولعاننان كەيىن، ءبىزدىڭ قۇرىلىس جۇرگىزۋ اترەتىمىز باسقا قىستاقتارعا بارادى. وسىلاي ىستەگەندە، باسقا قىستاقتاردىڭ قونىستانۋ ورتاسىن جاقسارتۋعا دەم بەرۋمەن بىرگە، قۇرىلىس جۇرگىزۋ اترەتى مۇشەلەرىنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋىنا دا بولادى. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدا، قىستاقتار ءبىرى - بىرىنە كومەكتەسۋى، ءبىرى - بىرىنەن ۇيرەنۋى، ءبىر نيەتپەن قول ۇستاسىپ بىرگە اۋقاتتانۋعا بەت الۋى كەرەك“، - دەيدى تۇرعۇن.
كورشى قىستاق تۇرعىندارىمەن بىرگە قارا ساڭىراۋقۇلاق جىلىجايىن باپتاپ - باسقارىپ، قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىمەن، قىستاق كادرلارىمەن بىرگە كەدەيلىكتەن ارىلىپ اۋقاتتانۋدىڭ جولدارىن جانە كىرىستى ارتتىرۋ كەڭىستىگىن قاراستىردى... ىنتىماقتىڭ كۇشى، اقىل - پاراساتتىڭ الاۋى جيدەلى قىستاعىنداعى كادرلار مەن بۇقارانى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ بارىسىنداعى جاڭا سايىستارعا، تىڭ ماسەلەلەرگە، جاڭا جاعدايلارعا بايىپتىلىقپەن توتەپ بەرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ ەڭ سوڭعى باسقىشىنا تابان تىرەي بار كۇشپەن ۇمتىلۋعا جەبەدى.
ءۇشتۇرپان اۋدانىندا، كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا دەم بەرۋدىڭ رولى كۇن سايىن كورنەكتىلەنۋدە.
