شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ ءتوراعاسى
شوكىرات زاكىر
ءبىراز ۋاقىتتان بەرى، شينجياڭنىڭ كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتى حالىقارالىق قوعامدىق پىكىر نازار اۋدارعان قولامتالى تۇيىنگە اينالدى، كوپتەگەن اڭعارلى ادامدار جاپا - تارماعاي القادى، ءبىراق باتىستاعى ءىشىنارا اقپارات قۇرالدارى يدەولوگيالىق سىڭار جاقتى كوزقاراسپەن، كەي ەلدەردەگى ءىشىنارا ساياسي قايراتكەرلەر جاسىرىن ماقساتپەن قاشاندا جۇڭگوعا، شينجياڭعا ”ءتۇستى كوزىلدىرىك“پەن قارادى، ولار شىندىقتى ەلەمەيتىن، اق پەن قارانى شاتاستىراتىن، دۇرىس پەن بۇرىستى بىلىقتىراتىن كانىگى اككىلىكپەن، بار ايلاسىمەن ايتىلمىس شينجياڭ ماسەلەسىن قوزعاپ، شينجياڭ قىزمەتىنە باعىتتاي جات نيەتپەن دابىرا تۋدىردى، جۇڭگونى قاساقانا قارالادى. ولار جۇڭگو شينجياڭنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جولىندا جاساعان زور قۇلشىنىستارىن جانە ۇشقارىلىقتىڭ ازدىرۋىنا ابدەن ۇشىراعان قوعامداعى ءبىر ءبولىم قاۋىمدى كۇش سالا قۇتقارعان وراسان زور ىقىلاس - ىنتاسىن ەلەمەي، شينجياڭنىڭ كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتىنە ورشەلەنە سوقتىعىپ، وزدەرىنىڭ جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگۋ، جۇڭگونىڭ يەلىك ۇقىعىنا سۇعاناقتىق جاساۋ، جۇڭگونىڭ دامۋىن اۋىزدىقتاۋ، ءتىپتى، جۇڭگونى بولشەكتەۋگە، بىلىقپالىق تۋدىرۋعا ايتاقتاعان، جەلىكتىرگەن سۇرقيا كەسپىرىن، سونداي - اق قاسكۇنەم نيەتىن ايپاراداي اشىپ الدى. ءبىز بۇعان باتىل قارسى تۇرامىز. كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتۋدەگى ماقسات − لاڭكەستىكتى، ۇشقارىلىقتى تۋ باسىنان جويۋ، ول بۇكىلدەي ادامدىق ۇقىققا قۇرمەت ەتۋ جانە ونى قامتاماسىز ەتۋ شاراسى، ەڭ قالىڭ حالىق بۇقاراسىنىڭ ءتۇبىرلى مۇددەسىن قورعاۋ ءۇشىن بولىپ تابىلادى. ايتىلمىس ”تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعى ماسەلەسىن“ سىلتاۋ ەتىپ، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ ماسەلەسىندە ”قوس ولشەم“ قولدانىپ، شينجياڭعا ورشەلەنە سوقتىعۋ، قارالاۋ، سايىپ كەلگەندە، لاڭكەستىكتى، ۇشقارىلىقتى قورعاشتاعاندىق، ىرقىنا جىبەرگەندىك، بۇل حالىقارالىق ءمورال مەن ادامزاتتىڭ ىزگىلىگىنە اۋىر قايشى كەلگەندىك، بۇدان بارلىق ىزگى نيەتتى جانە ادىلەتتى ادامدار جيرەنەدى، مۇنى شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىن قامتىعان جۇڭگو حالقى استە قۇپتامايدى.
ءبىرىنشى، تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتۋ − لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋداعى، ۇشقارىلىقتى الاستاۋداعى ادىلەتتى شارا
20 - عاسىردىڭ 90 - جىلدارىنان بەرى، شينجياڭ رايونىندا نەشە مىڭ رەت زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك دەلوسى (وقيعا) تۋىلىپ، قىرۋار بەيكۇنا بۇقارانى زيانكەستىككە ۇشىراتتى، جۇزدەگەن قوعام حاۋىپسىزدىگى حالىق ساقشىلارى قىزمەت ۇستىندە قۇربان بولدى، مال - مۇلىك ولشەۋسىز زيانعا ۇشىرادى. مۇنداعى سەبەپ ءدال ۇشقارىلىقتىڭ لاڭ سالۋى بولماق. ۇشقارىلىق ەكىنىڭ بىرىندە ءدىن تونىن جامىلىپ، جۇرتتى الجاستىرىپ، بارلىق زايىرلى كوزقاراس پەن وسى زامانعى وركەنيەت جەتىستىكتەرىن تەرىسكە شىعارىپ، ايتىلمىس ”جيھاد جولىندا شەيت بولعاندار جانناتقا كىرەدى“ ساندىراعىن جانىن سالا ۋاعىزداپ، زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك تاسىلدەرمەن بەيكۇنا بۇقارانى مەرت قىلىپ، مەملەكەتتى بولشەكتەۋگە، ءدىندى جەلەۋ ەتكەن ۇشقارى بيلىك قۇرۋعا ۇرىندى. قاندى فاكتتەر ۇشقارىلىق يدەياسىنىڭ وزىنە كوزسىزدىكپەن، ناداندىقپەن ىلەسۋشىلەردى جانە وعان ماجبۇرلەۋشىلەردى شىڭىراۋعا يتەرەتىن رۋحاني اپيىن ەكەندىگىن، بارىپ تۇرعان ادامزاتقا قارسى، قوعامعا قارسى، وركەنيەتكە قارسى يدەولوگيا ەكەندىگىن دالەلدەدى. ۇشقارىلىق جويىلمايدى ەكەن، زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك ارەكەتتەرى ءبىر جولاتا قۇرتىلمايدى.
قاتاڭ دا كۇردەلى جاعداي الدىندا، شينجياڭ ”ءبىر جاعىنان، زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك قىلمىستارىنا سوققى بەرۋدى يگەرۋگە، ءبىر جاعىنان، الدىن الۋ جانە تاربيەلەۋ، جەتەكتەۋ قىزمەتىن يگەرۋ“گە تاباندى بولىپ، فاكتتى نەگىز، زاڭدى ولشەم ەتۋگە تاباندى بولىپ ءارى زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك قىلمىستارعا زاڭ بويىنشا قاتاڭ سوققى بەرىپ، ءارى تۋ باستان جونگە سالۋعا باسا ءمان بەرىپ، كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىن زاڭ بويىنشا قۇرىپ ۇشقارىلىقتى الاستاۋ قىزمەتىن ورىستەتتى، شينجياڭدا ءۇرتىس 3 جىل بويى زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك دەلوسى (وقيعاسى) تۋىلعان جوق، قوعامدىق كەلەلى جاعدايدىڭ جاراسىمدى، ورنىقتىلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى، ازاماتتاردىڭ نەگىزگى ادامدىق ۇقىعىنىڭ لاڭكەستىكتىڭ، ۇشقارىلىقتىڭ زيانكەستىگىنە ۇشىراماۋىن مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا قامتاماسىز ەتتى. سونىمەن قاتار لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ ورنىقتىلىقتى قورعاۋدىڭ پايداسى ۇزدىكسىز جارىققا شىعىپ، ەكونوميكانىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز دامۋى جەبەلدى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسى ۇزدىكسىز جاقسارىپ، ءتۇرلى ىستەر جاپپاي العا باستى. بۇگىنگى شينجياڭدا ءار ۇلت حالقىنىڭ تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى كورنەكتى كۇشەيىپ، ”كورىكتى شينجياڭ قۇرۋعا، وتان ارمانىن بىرگە ورىنداۋعا“ سەنىمى ارتا ءتۇستى. اماليات كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىن زاڭ بويىنشا قۇرىپ، ۇشقارىلىقپەن جۇعىمدالعان وتە از سانداعى قاۋىمدى زاڭ، شەبەرلىك جانە مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل جاقتارىنان كەزەڭدىك باۋلۋدىڭ لاڭكەستىككە، ۇشقارىلىققا سوققى بەرۋدىڭ جانە ودان ساقتانۋدىڭ پارمەندى شاراسى، مەملەكەت پەن حالىقتىڭ ءتۇبىرلى مۇددەسىن قورعاۋداعى ناقتى شارا، جاسامپاز شارا، ادىلەتتى شارا ەكەندىگىن دالەلدەدى.
ەكىنشى، تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتۋ − شينجياڭدى زاڭمەن جونگە سالۋدى ىلگەرىلەتۋدەگى ءونىمدى شارا
جۇڭگو زاڭمەن جونگە سالاتىن مەملەكەت، زاڭمەن جونگە سالۋ − مەملەكەتتى جونگە سالۋ جۇيەسى مەن جونگە سالۋ قابىلەتىنىڭ ماڭىزدى سۇيەنىشى. مەملەكەتتىڭ زاڭمەن جونگە سالۋ رۋحىنا جانە حالىقارالىق قوعامنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، جۇڭگونىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ زاڭ جۇيەسى مەن شينجياڭنىڭ جەرگىلىكتى زاڭ - ەرەجەلەرى كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىن قۇرۋدىڭ زاڭ قاعيدالىق نەگىزى مەن زاڭدىق نەگىزىن بىرگە تۇلعالادى. شينجياڭ «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ زاڭى»نىڭ 4 - تارماعى جانە «شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ ۇشقارىلىقتى الاستاۋ ەرەجەسى»نىڭ 17 - تارماعى قاتارلىلارداعى بەلگىلەمەلەرگە ساي، كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىن زاڭ بويىنشا قۇرىپ، ۇشقارىلىق يدەياسىمەن جۇعىمدالىپ، ماجبۇرلەنىپ، زاڭعا جەڭىل دارەجەدە قايشىلىق جاساعان قىلمىسكەرلەردى تاربيەلەۋ، قۇتقارۋ، كومەكتەسۋ سياقتى قىزمەتتەردى ورىستەتىپ، ۇستىنەن وڭاۋ مەن تۇبىرىنەن وڭاۋدى ۇشتاستىرۋ، جان - جاقتى شارا قولدانۋ پرينسيبىن ءدال ايگىلەدى، كەڭشىلىك جاساۋ مەن قاتاڭ بولۋدى بىرگە قولدانۋ سىندى تاربيەلەۋ، قۇتقارۋ باعىتىن ايگىلەدى، ول − شينجياڭدى زاڭمەن جونگە سالۋعا تاباندى بولىپ، شينجياڭنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋىن، ۇشقارىلىقتى الاستاۋىن ىلگەرىلەتۋدىڭ تابيعي تالعامى.
شينجياڭنىڭ تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتۋىندەگى ماقسات − لاڭكەستىكتى، ۇشقارىلىقتى جويۋ. كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىنا بارعانداردىڭ بارلىعى بۇل جەردىڭ بۇكىلدەي تاربيەلەنۋشىلەردى ۇشقارى يدەيانىڭ بۇعاۋىنان قۇتىلدىرىپ، زاڭ بىلىمدەرىن، وسى زامانعى مادەنيەتتى جانە جۇمىستانۋ شەبەرلىگىن يگەرۋىنە كومەكتەسەتىن اشىق قوعامدىق مەكتەپ ەكەندىگىن بىلەدى. كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىندا كاسىپتىك نەگىزى مىعىم، ادامدى جان - جاقتى تاربيەلەۋگە شەبەر تىرەكتى وقىتۋشىلار، زاڭمەن شۇعىلدانۋشىلار، بىلىكتى كاسىبي تەحنيكتەر بار، ولار تاربيەلەنۋشىلەردىڭ زاڭمەن جونگە سالۋ تانىمىنىڭ جاپپاي كەمشىل بولۋى جانە جۇمىستانۋ شەبەرلىگىنىڭ، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى قولدانۋ دەڭگەيىنىڭ تومەن بولۋى، ۇشقارىلىق يدەياسىمەن تۇرلىشە دارەجەدە جۇعىمدالۋى سياقتى ماسەلەلەرگە مەڭزەس، زاڭ بىلىمدەرىن، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى، كاسىپتىك شەبەرلىكتى نەگىزگى مازمۇن ەتە وتىرىپ تاربيە، وقىتۋ جۇرگىزىپ، سول ارقىلى تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ۇشقارىلىق يدەياسىن سانالى تۇردە الاستاۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعى مەملەكەتتىڭ نەگىزگى زاڭ مەن زاڭدارىنىڭ ادامدىق ۇقىققا قۇرمەت ەتۋ جانە ونى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى نەگىزگى پرينسيبىن قاتاڭ دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ادامدىق ار - نامىسىنا قول سۇعىلماۋىن تولىق قامتاماسىز ەتىپ، تاربيەلەنۋشىلەردى ءارقانداي تاسىلمەن قورلاۋعا جانە جابىرلەۋگە قاتاڭ تيىم سالدى؛ تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ءتۇرلى زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن، باس بوستاندىعىن جانە سالت - ساناسى مەن ادەتتەرىن تولىق قامتاماسىز ەتىپ، بارلىعى اقىسىز بولاتىن جاتاقتى مەكتەپ باسقارۋ ۇلگىسىن قولداندى. تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ءدىني سەنىم ەركىندىگىنە تولىق قۇرمەت ەتتى جانە ونى قورعادى، تاربيەلەنۋشىلەردىڭ اراسىنداعى دىنگە سەنەتىندەر ۇيلەرىنە قايتقاندا زاڭدى ءدىني قيمىلدارعا قاتىناسۋ - قاتىناسپاۋدى وزدەرى بەلگىلەيدى. شينجياڭعا كەلىپ كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىندا ەكسكۋرسيادا بولعان شەتەلدىڭ اقپارات قۇرالدارى وزدەرى كورگەن شىنايى احۋالداردى جارىسا حابارلادى. مىسالى، تۇركيانىڭ اقپارات قۇرالى DHA كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەردى ادامي باسقارىپ جانە قىزمەت وتەپ جاتقاندىعىن، جابىرلەۋ جانە باس بوستاندىعىن شەكتەۋ ارەكەتتەرىنىڭ جوق ەكەندىگىن، تاربيەلەنۋشىلەردىڭ كوڭىلدى تۇردە ۇيرەنىپ، تۇرمىس كەشىرىپ جاتقاندىعىن ءبىلدىردى.
كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىندا تۇرمىستىق قۇرىلعىلار تولىق، جاتاقتارعا ءبىر تۇتاس راديو، تەلەۆيزور، اۋا رەتتەگىش دايىندالعان. تاربيەلەنۋشىلەر ءۇشىن دەر كەزىندە سالاماتتىق، ەمدەۋ قىزمەتىن وتەيتىن ەمحانا بار. باسكەتبول، ۆالەيبول، ۇستەل دوپ سياقتى سپورتتىق قيمىل الاڭدارى سالىنعان، كىتاپ وقۋ ءۇيى، كومپيۋتەر ءۇيى، كينو قويۋ ءۇيى سياقتى مادەنيەت قيمىل ورىندارى، سونداي - اق زال، ساحنا سياقتى ادەبيەت - كوركەمونەر كونسەرتىن قويۋ ورىندارى بار ءارى ءار ۇلتتىڭ ءان - ءبيى، دەنە تاربيە جارىستارى سياقتى ساباقتان سىرتقى قيمىلداردى ۇنەمى وتكىزىپ، تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ۇيرەنۋ، تۇرمىس، كوڭىل اشۋ جاقتارىنداعى قاجەتتەرىن بارىنشا قاناعاتتاندىرادى. شينجياڭعا كەلىپ ەكسكۋرسيالاپ، ساپارلاپ قايتقان اۋعانستان پاجۋوكى اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ابدۇل ازەز بىلاي دەدى: ”تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىنداعى تاربيەلەنۋشىلەردىڭ كۇي - جايىن ءوز كوزىممەن كوردىم، بۇل باتىستىڭ اقپارات قۇرالدارى حابارلاعان جاعدايمەن مۇلدە ۇقسامايدى. ولاردىڭ حابارلارىندا تاربيەلەنۋشىلەر قامالعان، ماجبۇرلەنگەن دەلىنگەن، ءبىراق مەنىڭ كورگەنىم تاربيەلەنۋشىلەر وتە كوڭىلدى ەكەن، مەكتەپتە ءتۇرلى ساباقتاردى وقيدى، اۋىرىپ قالسا مۇعالىمدار شيپاگەرگە اپارادى، سونداي - اق ءار ءتۇرلى سپورتتىق قيمىل ورىندارى بار“.
سونىمەن قاتار، ۇشقارىلىقپەن جۇعىمدالعان وتە از سانداعى قاۋىمدى الاڭنان ارىلتۋ ءۇشىن، شينجياڭداعى ءار دارەجەلى ۇكىمەت ولاردىڭ وتباسىلارىنا كوڭىل ءبولىپ، قامقورلىق جاساپ، ولاردىڭ تۋىس - تۋعاندارىنىڭ ءوندىرىس، تۇرمىس، جۇمىستانۋ، وقۋ، ەمدەلۋ جاقتارىنداعى ناقتى قيىنشىلىقتارىن شەشۋىنە كومەكتەستى. قاشقار قالاسىنداعى وقۋ تاۋىسقان تاربيەلەنۋشى تاڭنۇر زۇنۇن بىلاي دەدى: بۇرىن زاڭ بىلمەيتىن ەدىم، ءدىني ۇشقارى يدەيانىڭ ىقپالىندا ورتالاۋدى بىتىرگەن قىزىمدى وقۋدان قول ۇزۋگە ماجبۇرلەدىم. قىزىم قاتتى قارسىلاسىپ، اۋىرعاندى باساتىن ءبىر قوراپ ءدارىنى ءىشىپ الىپ، شيپاحاناعا قۇتقارۋعا اپارىلدى، سودان باستاپ قىزىم ماعان وتە از سويلەيتىن بولدى. ول تاربيەلەنىپ جاتقان مەزگىلدە، نەگىزگى ساتى ۇيىمى ونىڭ قىزىنا قىزمەت تانىستىرىپ قانا قويماي، ونىڭ قىزىمەن اراداعى كىربەڭدىكتى ارىلتۋىنا كومەكتەستى. وقۋ تاۋىسقان سوڭ، ونىڭ يدەياسىندا دا ۇلكەن وزگەرىستەر تۋىلدى، بۇلاردى كورگەن قىزى بىردە وعان: ”شەشە، بۇرىن ءسىزدى جەك كورگەن ەدىم، ەندى جەك كورمەيمىن. ءبىز ءدىني ۇشقارى يدەياعا كەكتەنۋىمىز كەرەك، ول ءبىزدىڭ وتباسىمىزدى زياندادى“ دەيدى.
ءۇشىنشى، تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتۋ − ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءتول مۇددەسىن قامتاماسىز ەتەتىن ءىس جۇزىندىك ارەكەت
شينجياڭ كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتىپ، ۇشقارى يدەيانى جۇقتىرعان، سونداي - اق زاڭعا جەڭىل دارەجەدە قايشىلىق جاساۋ ارەكەتى بولعان ادامداردى مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا تاربيەلەپ، قۇتقارىپ، لاڭكەستىكتىڭ، ۇشقارىلىقتىڭ ءوربيتىن توپىراعى مەن شارت - جاعدايىن مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا الاستاپ، ءاربىر ازاماتتىڭ نەگىزگى ۇقىعىنىڭ لاڭكەستىكتىڭ، ۇشقارىلىقتىڭ زيانكەستىگىنە ۇشىراماۋىن مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا قامتاماسىز ەتىپ، تاماشا ونىمگە قول جەتكىزدى.
باۋلىنۋ، ۇيرەنۋ ارقىلى تاربيەلەنۋشىلەردىڭ جالپىلىق ساپاسى جوعارىلاپ، زاڭمەن جونگە سالۋ ساناسى كورنەكتى كۇشەيىپ، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى جەتىك قولدانا الاتىن بولدى، قولدانىلمالى شەبەرلىكتى ۇيرەنىپ، جۇمىستانۋ قابىلەتى جاپپاي جوعارىلاپ، لاڭكەستىكتىڭ، ۇشقارىلىقتىڭ رۋحاني شەڭگەلىنەن قۇتىلدى. قازىر تاربيەلەنۋشىلەر باۋلۋ تالابىنا جاپپاي جەتتى ءارى وقۋىن ءساتتى تاۋىستى، ولاردىڭ كەيبىرەۋى زاۆودتاردا نەمەسە باسقا كاسىپورىنداردا جۇمىسقا ورنالاسسا، كەيبىرەۋى وزدەرى شارۋاشىلىق قۇردى، تاعى بىرەۋلەرى جۇمىستانۋ قابىلەتىن ۇزدىكسىز ءوسىرۋ ءۇشىن، ورتا دارەجەلى، جوعارى دارەجەلى سياقتى مەكتەپتەرگە بارىپ وقۋلارىن جالعاستىردى. تۇرپان قالاسىنداعى وقۋ تاۋىسقان تاربيەلەنۋشى ساتتار زۇنۇن لاڭكەستىك، ۇشقارىلىق بەينەجازبالارىن كورىپ، ۇشقارى يدەيامەن تەرەڭ جۇعىمدالعاندىقتان، ۇنەمى اينالاسىنداعىلارعا ”جات دىندەگىلەر“گە قارسى تۇرۋدى دارىپتەپ، ”جيھاد جولىندا شەيت بولىپ جانناتقا كىرۋدى“ ويلايتىن. ۇيرەنۋ، باۋلىنۋ ارقىلى ول ۇشقارى يدەيادان قۇتىلىپ، ومىرگە دەگەن سەنىمى قايتا وياندى. وقۋ تاۋىسقان سوڭ، ول كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىندا ۇيرەنگەن اسپازدىق شەبەرلىگىنەن پايدالانىپ، ايەلى ەكەۋى شاعىن اسحانا اشىپ، ءار كۇنى 500 يۋان، ءبىر جىلدا 100 مىڭ يۋان شاماسىندا كىرىس تاپتى.
قازىر شينجياڭنىڭ قوعام اماندىعى جاعدايى كورنەكتى جاقسارىپ، ۇشقارىلىقتىڭ سىنالاپ كىرۋى ءونىمدى تۇردە اۋىزدىقتالدى، ۇلتتار ىنتىماقتى، بەرەكەلى، دىندەر جاراسىمدى، تاتۋ، حالىق تۇرمىسى تىنىش، جايلى، قوعامدىق سالت كورنەكتى تۇردە جاقساردى، وسى زامانعى عىلىم - تەحنيكا بىلىمدەرىنە، وركەنيەتتى تۇرمىس سالتىنا تالپىنعان قوعامدىق راي كۇن سايىن كۇشەيۋدە. ءار ۇلت حالقى جاپپاي مويىنداپ، جاپپاي قولدادى، شينجياڭنىڭ بۇگىنگى اسا تاماشا جاعدايىنىڭ وڭاي - وسپاق كەلمەگەنىن، تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتى بولماسا بۇگىنگى ورنىقتى تۇرمىستىڭ بولمايتىنىن شىن مانىندە سەزىندى.
2018 - جىلى 12 - ايدان بەرى، ءىشىنارا بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ ءمانساپتىلارى، شەتەلدەردىڭ جۇڭگودا تۇراتىن ەلشىلەرى، قاتىستى ەلدەردىڭ جەنەۆاداعى تۇراقتى ۋاكىلدەرى، اقپارات قۇرالدارىنىڭ تىلشىلەرى جانە ءدىني توپتار قاتارلى 71 توپتاعى ۇيىرمە، 90نان استام مەملەكەتتەن 1000 نەشە ادام شينجياڭعا ەكسكۋرسيالاي، ساپارلاي كەلدى. ولار جاپپاي مىنانى ءبىلدىردى: ءوز كوزىمىزبەن كورگەن شينجياڭنىڭ جاعدايى باتىستاعى ءىشىنارا ساياسي قايراتكەرلەر مەن اقپارات قۇرالدارىنىڭ ايتقاندارىمەن مۇلدە ۇقسامايدى ەكەن، شينجياڭنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ ءىسى بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ لاڭكەستىككە سوققى بەرۋ، نەگىزگى ادامدىق ۇقىقتى قورعاۋ باستى ماقساتى مەن پرينسيبىنە بۇكىلدەي ۇيلەسەدى، تولىق تۇراقتاندىرۋعا جانە ۇيرەنىپ ۇلگى الۋعا تاتيدى. كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىندا تىلشىلىك ىستەگەن ءىشىنارا شەتەلدىڭ اقپارات قۇرالدارىنىڭ تىلشىلەرى حابار، ماقالالار جاريالاپ، كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىنىڭ شىنايى جاعدايىن وبيەكتيۆ تۇردە تانىستىردى. ەگيپەت «پراميدا كەشكى گازەتى»نىڭ حابارىندا بىلاي دەلىندى: ”شينجياڭنىڭ تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىن قۇرۋىنداعى ماقسات − لاڭكەستىك ۇيىمدار مەن ۇشقارى يدەيانىڭ ىقپالىنا ۇشىراعان جاستاردى باۋلىپ، ولاردىڭ قوعاممەن قايتا قاۋىشىپ ءارى دۇرىس جولعا ءتۇسىپ، لاڭكەستىكتىڭ قاندى شەڭگەلىنەن الىستاۋىنا وراي ازىرلەۋ“.
شىندىق بۇلتارتپايدى، ادىلدىك جۇرەكتە. شينجياڭنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جانە قوعام اماندىعىن جونگە سالۋ جاعىندا قول جەتكىزگەن ناتيجەلەرىن بۇكىل دۇنيە حالقى كورىپ وتىر. ءبىز باتىستاعى ءىشىنارا ساياسي قايراتكەرلەر مەن اقپارات قۇرالدارىن يدەولوگيالىق سىڭار جاقتى كوزقاراستى جانە لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋداعى ”قوس ولشەمدى“ تاستاپ، ايتىلمىس ”تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعى ماسەلەسىندە“ تاعى پالە شىعارۋدى توقتاتۋعا بارىنشا قۋزايمىز.
