امەريكا پارلامەنتى قاۋىم پالاتاسى اتالمىس شينجياڭعا ساياتىن ”زاڭ جوبا“ ماقۇلداپ، شينجياڭنىڭ ادامدىق ۇقىق جاعدايىن قاساقانا داتتاپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت جۇرتشىلىعىنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعى ءۇشىن جاساعان قۇلشىنىستارىن ورشەلەنە قارالادى، شينجياڭداعى قالىڭ كوممۋنيستىك جاستار وداعى مۇشەلەرى، ءار ۇلت جاستارى قاتتى كەكتەنەدى، باتىل قارسى تۇرادى!
شينجياڭنىڭ ىستەرىنىڭ جاقسى - جاماندىعىنا امەريكانىڭ بىلگىشسىنۋىنىڭ قاجەتى جوق، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ وزدەرىنىڭ ايتقانى ەسەپ؛ شينجياڭدا ادامدىق ۇقىققا قامتاماسىز ەتىلگەن - ەتىلمەگەندىگىنە امەريكا ساياساتپازدارىنىڭ سان - ساققا جۇگىرتۋىنىڭ قاجەتى جوق. 2014 - جىلدان 2018 - جىلعا دەيىن بۇكىل شينجياڭدا جيىنى 2 ميلليون 314 مىڭ 700 ادام كەدەيلىكتەن ارىلدى، كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ مولشەرى ％19.496تەن ％6.1كە تومەندەدى، مۇنىڭ ىشىندە وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستا ءبىر ميلليون 889 مىڭ 500 ادام كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ مولشەرى ％29.1تەن ％10.9كە تومەندەدى، بۇل تاريحتا ەجەلدەن بولماعان زور وزگەرىس؛ شينجياڭنىڭ قابىلداعان ساياحاتشىلار سانى جانە تۇتىنۋى ءۇرتىس 3 جىل بويى %40 − 30تىك ارتۋ قارقىنىن ساقتادى، بيىل الدىڭعى 10 ايدا شەكارا ءىشى - سىرتىنان شينجياڭعا كەلىپ ساياحاتتاعان ادام سانى 200 ميلليون ادامنان (رەت) اسىپ، سان ميلليون ادامنىڭ جۇمىستانىپ، كىرىستەرىن ارتتىرۋىن جەتەكتەدى. قازىر شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى پارتيانىڭ قامقورلىعىنا بولەنىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعى الا كەلگەن مەيىرىمدى سەزىنۋدە، قىستاقتاردىڭ بارلىعىنا تۇتاسقان اسفالت جول، قۇبىر سۋ، قالا مەن اۋىلدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ، قامتۋى تولىق بولعان نەگىزگى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋى، جالپى حالىقتىڭ سالاماتتىعىن تەكسەرۋ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ مەكتەپكە دەيىنگى 3 جىلدىق تاربيەسى، 12 جىلدىق نەگىزدىك وقۋ - اعارتۋمەن جاپپاي قامتۋى، ت.ب، جۇمىستاندىرۋ، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى ءتۇرلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ينجەنەريالارى جاپپاي ىلگەرىلەتىلىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىندا سالامات ەرجەتىپ، ءار سالا، ءار كاسىپتە ارىنداپ، جاستىق ورالدارى مەن پاراساتتارى ارقىلى ەڭبەك ءسىڭىرىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋدا.
تاربيەلەۋ - باۋلۋ قىزمەتى بۇرىس جولعا تۇسكەن ءبىر توپ جاستاردى قۇتقارىپ، ولاردىڭ قالىپتى ومىرگە قايتا ورالۋىنا كومەكتەستى. 20 - عاسىردىڭ 90 - جىلدارىنان بەرى، حالىقارالىق جاعدايداعى وزگەرىستىڭ جانە لاڭكەستىكتىڭ، ۇشقارىلىقتىڭ بۇكىل الەمدە تارالۋىنىڭ ىقپالىندا، شەكارا ءىشى - سىرتىنداعى ”ءۇش ءتۇرلى كۇش“ ۇلتتى، ءدىندى جەلەۋ ەتىپ، جۇرتشىلىقتىڭ قاراپايىم ۇلت، ءدىن سەزىمىنەن پايدالانىپ، ءدىني ۇشقارى يدەيانى ورشەلەنە تاراتىپ، جۇرتشىلىقتى مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى ۇيرەنۋگە قارسى شىعۋعا، جۇمىستانۋ شەبەرلىگىن ۇيرەنۋگە، يگەرۋگە قارسىلىق بىلدىرۋگە، وسى زامانعى عىلىم - بىلىمدەردى شەتكە قاعۋعا، مەملەكەتتىڭ نەگىزگى زاڭىمەن، زاڭدارىمەن قارسىلاسۋعا ۇزدىكسىز جەلىكتىردى. ءدىني ۇشقارىلىقتىڭ سىنالاپ كىرۋى جانە مەڭگەرۋىندە، ءىشىنارا جاستار قالىپتى تۇرمىس پەن زاڭ شەكتەمەسىن اقىلدىق پارىقتاۋ قابىلەتىنەن ايرىلىپ، لاڭكەستىك قيمىلدارعا، ۇشقارىلىق قيمىلدارعا قاتىناستى نەمەسە ازعىرۋمەن، قۇقاي كورسەتۋمەن، شىرعالاۋمەن قاتىناستى. وسىنداي جاعدايدا، شينجياڭ «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ زاڭى»، «شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ <جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ زاڭىن> اتقارۋ ءادىسى»، «شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ ۇشقارىلىقتى الاستاۋ ەرەجەسى» سياقتى زاڭدارعا، زاڭ ەرەجەلەرگە ساي، تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىن قۇرىپ، كومەكتەسۋ - تاربيەلەۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋ، زاڭ بىلىمدەرى، كاسىپتىك شەبەرلىك تاربيەلەۋ - باۋلۋىن باعىتتامالى تۇردە ورىستەتىپ، ولاردىڭ لاڭكەستىكتىڭ، ءدىني ۇشقارىلىقتىڭ ىقپالىنان جانە مەڭگەرۋىنەن قۇتىلىپ، قالىپتى تۇرمىسقا قايتا ورالۋىنا كومەكتەستى. ايتىڭدارشى، جۇڭگو ازاماتتارىنىڭ ءوز مەملەكەتىنىڭ ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋىن ۇيرەنۋى، قولدانۋى ادامدىق ۇقىققا قول سۇعۋ جانە قىسىم جاساۋ ما؟ جۇڭگو ازاماتتارىنىڭ زاڭ بەرگەن ۇقىعىن جۇرگىزىپ، دىنگە سەنۋ - سەنبەۋدى ەركىن تاڭداۋى ادامدىق ۇقىققا قول سۇعۋ جانە قىسىم جاساۋ ما؟ ەندەشە، ولاردىڭ زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك قىلمىس جولىنا تۇسۋىنە، ءتىپتى ومىرلەرىن قيۋىنا تيداۋ سالماۋ ادامدىق ۇقىقتى قامتاماسىز ەتۋ مە؟
شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى امەريكانىڭ شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىن ءبۇلدىرىپ، جۇڭگونىڭ دامۋىن شاۋجايلايتىن ساياسي قۇرالىنا ماڭگى اينالمايدى. امەريكا پارلامەنتى قاۋىم پالاتاسى ماقۇلداعان اتالمىس شينجياڭعا ساياتىن ”زاڭ جوباسى“ 2003 - جىلى پاۆەلدىڭ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ حاۋىپسىزدىك القالار كەڭەسىندە يراقتىڭ بيوحيميا قارۋى سىپاتتارىن كورسەتكەندە كوتەرگەن ۇنتاق سابىنىمەن جەلىلەس ارەكەت، تۇگەلدەي ”ارسىزدىق“، ”قيسىنسىزدىق“، تۇگەلدەي امەريكا زورەكەرلىگىنىڭ وسپادار جولسىزدىعى. ءبىز يراق، اۋعانستان، سيريا سياقتى ەلدەر امەريكا جاعىنان ”دەموكراتيالاندىرىلعاننان“ جانە ”ادامدىق ۇقىقتاندىرىلعاننان“ كەيىن تاس - تالقانى شىعىپ، ىرگەسى شايقالىپ، ميلليونداعان ادامنىڭ بوسقىن بولعانىن، ءتىپتى جاندارىنان ايرىلعانىن انىق كوردىك؛ ءبىز ءبىر ءبولىم شياڭگاڭ جاستارىنىڭ الجاستىرىلىپ، پايدالانىلعان سوڭ، جارقىراپ ساۋلە شاشقان ”شىعىس مەرۋەرتى“نىڭ شاڭ باسقانىن كوردىك. وسى ىستەردىڭ بارلىعىندا امەريكانىڭ ويناعان رولى تۇگەلدەي تاريحتىڭ ماسقارالىق دىڭگەگىنە جازىلارى انىق، امەريكانىڭ جاستاردى ساياسي قۇرال ەتىپ، جاستاردان پايدالانىپ، قولشوقپار جانە قۇرباندىق ەتكەن ارەكەتى ادامدى جيىركەندىرەدى. قازىر امەريكا جالعاننان اتالمىس ”ادامدىق ۇقىققا قول سۇقتى“ دەگەندى سىلتاۋ ەتىپ، بولشەكتەۋشىلىك تۋدىرىپ، شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىن ءبۇلدىرۋ، جۇڭگونىڭ دامۋىن شاۋجايلاۋ سىندى پاسىق ماقساتقا جەتۋگە ۇرىنۋدا. شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى قىراعىلىقتى ارتتىرىپ، امەريكانىڭ پاسىق نيەتىن انىق تانىپ جەتتى، ءبىز وڭاي - وسپاق قولعا كەلمەگەن باقىتتى تۇرمىستى قاستەرلەيمىز، شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى امەريكانىڭ شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىن ءبۇلدىرىپ، جۇڭگونىڭ دامۋىن شاۋجايلاۋداعى ساياسي قۇرالىنا ماڭگى اينالمايدى!
شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىن قورعاۋداعى جالىندى كۇش جانە اتويشى، شينجياڭنىڭ جاراسىمدىلىعىنىڭ، ورنىقتىلىعىنىڭ، دامۋىنىڭ كۋاگەرلەرى، قاتىناسۋشىلارى، يگىلىگىنە كەنەلۋشىلەرى، ءبىزدىڭ وتاننىڭ تۇتاستىعىن، ۇلتتار ىنتىماعىن قورعاۋداعى بەكىمىمىز ەشقاشان بۇلجىمايدى، ءبىز ۇلى وتاندى، جۇڭحۋا ۇلتىن، جۇڭحۋا مادەنيەتىن، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىن، جۇڭگوشا سوتسياليزمدى وسكەلەڭ شىنايى مويىندايمىز! ءبىز ماقتانىشتى تۇردە دۇنيە جۇزىنە مىنانى جاريالايمىز: جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ كوڭىل بولۋىندە، قامقورلىعىندا شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى سالامات ەرجەتىپ، ماقتانىش سەزىمى كەۋدەمىزدى كەرنەيدى! شينجياڭداعى قالىڭ جاس وداق مۇشەلەرى، ءار ۇلت جاستارى ماڭگى پارتيانىڭ سەنىمدى قولعاناتى جانە ادال زاپاس قوسىنى بولىپ، وتان تۇتاستىعىن، ۇلتتار ىنتىماعىن ماڭگى قورعاۋشىلاردان بولىپ، امەريكانىڭ ”شينجياڭ ارقىلى جۇڭگونى شاۋجايلاۋ“ قاسكۇنەمدىگىنىڭ ىسكە اسۋىنا مۇلدە جول بەرمەيمىز!
