تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

امەريكانىڭ زورەكەرلىك ارەكەتىنە قاراتا رايونىمىزداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى بىردەي مىنانى ءبىلدىردى −

ءتۇرلى كەدەرگىلەر، بۇلدىرۋلەر ءبىزدى تەك ونان ارى ىنتىماقتاستىرا تۇسەدى

  امەريكا پارلامەنتىنىڭ ەشقانداي نەگىزى جوق قوس ولشەمى مەن مونتانى، سۇرقيا زورەكەرلىك لوگيكاسى رايونىمىزداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىنىڭ توتەنشە كۇشتى كەگىن قوزعادى. تيانشاننىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىندەگى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى تۇس - تۇستان نالەت ايتۋمەن بىرگە، كۇش - قۋاتتى ۇيىستىرۋ، ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسۋ بەكىمى مەن سەنىمىن ونان ارى نىعايتا ءتۇستى. كادرلار مەن بۇقارا مىنالاردى ءبىلدىردى: شينجياڭنىڭ العا باسۋ قادامىن ەشقانداي كۇش توسا المايدى، ءتۇرلى كەدەرگىلەر مەن بۇلدىرۋلەر تەك 25 ميلليون ءار ۇلت پەرزەنتتەرىن ونان ارى ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسىپ، كورىكتى شينجياڭدى بىرگە قۇرۋعا جەبەيدى.

بۇل زورەكەرلىكتىڭ پاسىق ويىنى

  ”امەريكانىڭ جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە دورەكىلىكپەن كيلىگىپ، ءمورالدىڭ تومەنگى شەگىن كوپە - كورنەۋ اياق استى ەتكەن ارەكەتى زورەكەرلىكتىڭ پاسىق ويىنى، مۇنداي قوس ولشەم ادامنىڭ زىعىردانىن قايناتپاي قويمايدى“، - دەدى شينجياڭ ءىسلام ءدىنى شۋەيۋانى قاشقار بولىمشە شۋەيۋانىنىڭ باستىعى تۇرعۇن تۇرسۇن.

  قاشقار داشۋەسىنىڭ وقىتۋشىسى ءۇرنيسا قاسىم بىلاي دەدى: كەيبىر بۇقارا ءدىني ۇشقارى يدەيانىڭ ءشىرىتۋى مەن ۋلاۋىنا ۇشىراپ، وزدەرىنىڭ باقىتتى وتباسىن تاستاپ، قالىپتى تۇرمىستى جانە زاڭنىڭ شەگىن اقىلمەن تۇجىرىمداۋدان بىرتىندەپ جۇرداي بولىپ، ءدىني ۇشقارى يدەيا نۇسقاپ كورسەتكەن بارسا كەلمەس جولعا ءتۇستى. ”ەگەر ءدىني ۇشقارى يدەيانىڭ ورشەلەنە قۇتىرىنا بەرۋىنە جول قوياتىن بولساق، وندا جات نيەتتەگىلەردىڭ قاسكۇنەمدىك شىرعاسىنا تۇسكەن بولامىز. ولاردىڭ مونتانى كەيىپ - كەسپىرى، زورەكەرلىك ءمانى ەرتەدە - اق ادامداردىڭ الدىندا ايپاراداي اشىلعان!“

  ”امەريكانىڭ قيسىنسىز جالا جابۋى بۇكىلدەي جوقتى جونىپ تاپقاندىق، نيەتى سۇرقيا“. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى كەڭسەسى ينفورماتسيا قۇراستىرۋ - اۋدارۋ باسقارماسىنىڭ ورىنباسار باستىعى جاۋ شۋەجۇن بىلاي دەدى: امەريكا ءوز باسىنىڭ زورەكەرلىگىن قورعاۋ ءۇشىن، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ ماسەلەسىندە ”قولايىنا جاقسا قولدانۋ، قولايىنا جاقپاسا تاستاۋ“ سىندى قوس ولشەممەن اينالىسىپ كەلەدى. ولاردىڭ شينجياڭنىڭ تاربيەلەۋ - باۋلۋ فورماسىن قولدانىپ ۇشقارىلىقتى الاستاعان ءادىس - امالىن قيسىنسىز جازعىرۋى، جات نيەتپەن سوقتىعۋى بارىپ تۇرعان وسپادار زورەكەرلىك.

  ”شينجياڭعا ساياتىن ’زاڭ جوبا‘سىنىڭ جۇڭگو ۇكىمەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ ساياساتىن ءجونسىز جازعىرۋى مەيلىنشە وسەك - اياڭ تاراتىپ قارالاعاندىق!“ شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى داشۋەسى وقۋشىلار باسقارماسىنىڭ ورىنباسار باستىعى عايرات ءانۋار بىلتىر جىل سوڭىندا وقىتۋشىلار ۋاكىلى رەتىندە، حوتان كاسىپتىك شەبەرلىككە تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىن ەكسكۋرسيالادى. ول بىلاي دەدى: تاربيەلەنۋشىلەردىڭ ءدىني ۇشقارىلىقتىڭ تۇمشاسىنان ەرتەرەك شىعۋىنا كومەكتەسۋ ءۇشىن، وقىتۋشىلار تاربيەلەنۋشىلەردى وزدەرىنىڭ بالالارىنا بالاپ، ءاربىر تاربيەلەنۋشىنىڭ يدەيالىق وزگەرىسى مەن ءوسىپ - جەتىلىپ العا باسۋىنا كوڭىل ءبولدى. مۋزيكانى جاقسى كورسە، نوتا تانۋدى ۇيرەتىپ، اۆتوكولىك جوندەۋدى جاقسى كورسە، تەحنيكا ۇيرەتىپ، مەيىرىم ارقىلى ولاردى جىلىتىپ، سابىرلىلىقپەن ولاردى جەتەكتەپ، ولاردىڭ ءدىني ۇشقارى يدەيانى تۇبەگەيلى تاستاپ، ۇيرەنۋگە بار ىنتاسىمەن كىرىسۋىنە مۇمكىندىك جاسادى. ”مەن وسى تاربيەلەنۋشىلەردىڭ العا باسقانى ءۇشىن شىن جۇرەكتەن قۋاندىم“، - دەدى عايرات ءانۋار.

سۇرقيا نيەتى ءبىزدى تەك ونان ارى ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاستىرا تۇسەدى

  ”اياق كيىمنىڭ اياعىڭا لايىق بولعان - بولماعاندىعىن كيگەندە بىلەسىڭ. ۇيعۇر ۇلتىنىڭ ادامدىق ۇقىق ماسەلەسىندە ءبىز ەڭ سويلەۋ ۇقىعىنا يەمىز!“ اۋات اۋداندىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، اكىمى وبۇلقاسىم ءماتتۇرسىن مىنالاردى ءبىلدىردى: بۇگىنگى جاقسى كۇندەر بۇرىن تۇسىمىزگە دە كىرمەگەن، ءبىزدىڭ ادامدىق ۇقىعىمىز، ءبىزدىڭ تىنىشتىعىمىز، جاراسىمدىلىعىمىز، باقىتىمىز تۇگەلدەي جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىندا عانا جۇزەگە اسقان، ءارقانداي ادامنىڭ سىلتاۋ تاۋىپ شينجياڭنىڭ دامۋىن، العا باسۋىن بۇلدىرۋگە ۇرىنۋىنا ءبىز استە جول قويمايمىز!

  اۆتونوميالى رايوندىق مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال - مۇلىكتى باقىلاۋ - باسقارۋ كوميتەتىنىڭ حوتان اۋدانى كوكجار اۋىلى قۋتازارىق قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي زاپار سۇلتان بىلاي دەدى: ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ، اسىرەسە، وڭتۇستىك شينجياڭداعى اۋىر كەدەي وڭىرلەردەگى بۇقارانىڭ تۇرمىسى كۇننەن - كۇنگە جاقسارۋدا. بۇگىنگى قۋتازارىق قىستاعىندا وتباسىلاردىڭ بارىنە كومەكتەسەتىن ادام بار، ادامداردىڭ ءبارى قامقورلىققا بولەنۋدە. بۇقارانىڭ ەڭبەكشىل قوس قولدارىمەن مول كىرىس كىرگىزگەن كەزدە جۇزدەرىنە ۇيىرىلگەن قۋانىشتى كۇلكىسىن كورگەندە، مەن ۇنەمى شىندىق دەگەن نە؟ شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ماداعى − شىندىق، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ باقىت سەزىمى − شىندىق دەپ ويلايمىن! شىندىق الدىندا اۋزىنا كەلگەنىن كوكىپ، بۇعىنى ات قىپ كورسەتەتىن ءسوز - ارەكەتتەردىڭ بارلىعى دا دالباسالىق. شىندىق امەريكانىڭ سۇرقيا نيەتى مەن زورەكەرلىك ءمانىنىڭ ءبىزدى تەك ونان ارى ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاستىرا تۇسەتىندىگىن دالەلدەدى.

  اۆتونوميالى رايوندىق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كەڭسەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، مەڭگەرۋشى ساۋ جىۋىن بىلاي دەدى: 2014 - جىلدان 2018 - جىلعا دەيىن، شينجياڭدا 2 ميلليون 314 مىڭ 700 ادام بۇكىلدەي كەدەيلىكتەن قۇتىلدى، بۇل اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇقىعى جانە دامۋ ۇقىعى سياقتى نەگىزگى ۇقىعىن قامتاماسىز ەتكەندىگىنىڭ پارمەندى دالەلى، ءارقانداي قارالاۋ مەن كۇيە جاعۋدىڭ ءبارى دە بۇنى جوققا شىعارا المايدى. بۇگىنگى شينجياڭدا قوعام ورنىقتى، ەكونوميكا دامىعان، ءار ۇلت ىنتىماقتاسا كۇرەسىپ، رەفورمانىڭ، دامۋدىڭ تابىستارىنان بىرگە يگىلىكتەنۋدە، ءتۇرلى ۇقىق زاڭ بويىنشا قامتاماسىز ەتىلدى، ادامدىق ۇقىق جاعدايى تاريحتاعى ءارقانداي كەزدەگىگە سالىستىرعىسىز جاقسى بولدى. شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋ بەكىمى شەكسىز مىعىم، تاماشا تۇرمىسقا تالپىنۋ اياق الىسى شەكسىز پارمەندى!

جاراسىمدى، ورنىقتى جاعدايدى باتىل قورعايمىز

  اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم كەڭسەسى اۋدارما باسقارماسىنىڭ باستىعى تالەت ءىسلام بىلاي دەدى: شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى، ءسوز جوق، امەريكا، باتىس جاقتىڭ جۇڭگوعا قارسى كۇشتەرىنىڭ ”شينجياڭ ارقىلى جۇڭگونى شاۋجايلاۋ“داي سۇرقيا نيەتىن تولىق تانىپ، ستراتەگيالىق ۇستامدىلىقتى ساقتاپ، ءوز ىستەرىن جاقسى ىستەپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءدانىشپان شارالارىن باتىل قورعاپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت تالاپتارىن باتىل تياناقتاندىرىپ، وڭاي - وسپاق قولعا كەلمەگەن جاراسىمدى، ورنىقتى جاعدايدى ەسەلەپ قاستەرلەپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتىمەن وتاننىڭ تۇتاستىعى مەن ۇلتتار ىنتىماعىن بەرىك، باتىل قورعاۋى كەرەك.

  ”ءبىز ءارقانداي جاۋ كۇشتەردەن قورىقپايمىز، امەريكا ساياساتپازدارىنىڭ قاسكۇنەمدىگىن دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەلدەگى ار - ۇجداندى حالىق الدەقاشان انىق تانىدى، ادامدىق ۇقىقتى جەلەۋ ەتىپ باسقا ەلدىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگۋ ادىلەت كۇشىنىڭ سوتىنا تارتىلاتىن بولادى!“، - دەدى اۆتونوميالى رايوندىق ايەلدەر بىرلەستىگى ۇقىق - مۇددە ءبولىمىنىڭ باستىعى ميھىرگۇل.

  اۆتونوميالى رايوندىق قوعامدىق عىلىمدار بىرلەستىگى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار ءتوراعا الىم ياقۇپ مىنالاردى ءبىلدىردى: بولشەكتەۋشىلىككە قارسى تۇرۋ كۇرەسىنىڭ ءبىرىنشى شەبىندە بەرىك، باتىل تۇرىپ، بارلىق جاۋ كۇشتەردىڭ جۇڭگو ۇكىمەتىنىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ ساياساتىنا پالە جاۋىپ، زاقىم جەتكىزۋىنە قايتارما سوققى بەرىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، ”ءۇش ءتۇرلى كۇش“تىڭ سىنالاپ كىرۋىنە باتىل قارسى تۇرامىن جانە ودان ساقتانامىن.

  لوپ اۋدانىنداعى وقۋ تاۋىسقان تاربيەلەنۋشى روزىتوحتى توقسۇننىڭ مەيمانحانا اشۋ ارمانى بار ەدى، تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىندا تاربيەلەنگەننەن كەيىن، ونىڭ ارمانى بىرتىندەپ رەالدىققا اينالدى. اۋەستىكپەن روزىتوحتى ۇيرەنۋ بارىسىندا مەيمانحانا باسقارۋ كاسىبىن تاڭدادى، ساباق وقىتقان وقىتۋشى وتە سابىرلى ەدى، ساباقتان تۇسكەننەن كەيىن ۋاقىتى شىعا قالسا، وعان مەيمانحانا باسقارۋ بىلىمدەرىن پىسىقتاپ بەردى. قازىر روزىتوحتى اۋىلداعى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كاسىپ باقشاسىنىڭ اسحاناسىن كوتەرمەگە الدى، تاربيەلەۋ - باۋلۋ ورتالىعىندا ۇيرەنگەن كاسىپتىك بىلىمدەرىن قولداناتىن وراي كەلدى. ”دوسىم ەكەۋىمىز نىسانا بەلگىلەپ، تيجاراتتى كەڭەيتىپ، اسحانانى جەلىلەس مەيمانحانا ەتىپ قۇرىپ شىقپاقشىمىز“، - دەدى روزىتوحتى كەلەشەككە دەگەن زور سەنىممەن.

  (تىلشىلەرىمىز يۋان لەي، شى شين، ۋاڭ شيڭرۇي، جاڭ يۇنمەي، جىڭ جو، لياڭ ليحۋا، جاڭ جىلي، حان چينيان، لي لين، فان حۇڭ ي، شيا چيڭ جازعان)

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.