تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

ءتىپتى دە كوركەم، تاماشا شينجياڭ ارقىلى قارالاۋعا، كۇيە جاعۋعا قايتارما سوققى بەرەمىز

ءۇرىمجى قالاسى شۇيموگوۋ رايونى گاۋجياجۋاڭ مەشىتىنىڭ يمامى

يمىت امەر

  جاقىندا، امەريكا پارلامەنتى قاۋىم پالاتاسى ايتىلمىس ”2019 - جىل ۇيعۇر ادامدىق ۇقىقتارى ساياسات زاڭ جوبا“سىن ماقۇلداپ، جۇڭگونىڭ شينجياڭىنىڭ ادامدىق ۇقىق جاعدايىنا سۇرقيالىقپەن سوقتىعىپ، جۇڭگونىڭ ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جانە لاڭكەستىككە سوققى بەرۋ قۇلشىنىستارىن قالاعانىنشا بۇرمالادى، كۇيە جاقتى. وتانشىل ءدىني قايراتكەر رەتىندە، مەن بۇعان توتەنشە كەكتەنەتىندىگىمدى جانە باتىل قارسى تۇراتىندىعىمدى بىلدىرەمىن.

  مەن قاراقاش اۋدانىنداعى قاراپايىم شارۋا وتباسىندا تۋعانمىن، مەن باعى جانعان بالامىن، تاماشا داۋىردە تۋىلدىم. باستاۋىش مەكتەپكە وقۋعا ءتۇسىپ ورتا مەكتەپتى تاۋىسقانعا دەيىن، باستان - اياق پارتيانىڭ شۇعىلالى مەيىرىمىنە شومىلدىم. ورتا مەكتەپتى تاۋىسقاننان كەيىن، 2002 - جىلى ۇزدىك ناتيجەمەن جۇڭگو ءىسلام ءدىنى شۋەيۋانىنا قابىلداندىم. جۇڭگو ءىسلام ءدىنى شۋەيۋانىندا وقىعان، تۇرمىس كەشىرگەن 5 جىلدا، مەكتەپ مەنىڭ بارلىق وقۋ قاراجاتىمدى كەشىرىم ەتىپ قانا قويماستان، ونىڭ ۇستىنە اي سايىن نەگىزگى تۇرمىستىق قاراجات بەرىپ تۇردى، بۇل اقشا اۋىل - قىستاقتان كەلگەن مەنى تۇرمىستاعى ۋايىمنان ارىلتىپ، اتا - انامنىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتتى. 5 جىلدىق ۇيرەنۋ بارىسىندا مەن مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى قۇلشىنا ۇيرەنىپ، كاسىپتىك ساباقتاردى مۇقيات زەرتتەپ، ۇيرەنۋ، تۇرمىس بارىسىندا ءار ۇلت ساباقتاستارىمەن ءوزارا قارايلاسىپ، ءوزارا كومەكتەسىپ، بىرگە جاتىپ - تۇرىپ، بىرگە ۇيرەندىم. مەكتەپتىڭ كورسەتۋىنىڭ، ءوزىمنىڭ قۇلشىنىسىمنىڭ، سونداي - اق كوپشىلىكتىڭ كومەكتەسۋىنىڭ ارقاسىندا، وقۋ تاۋىسقاننان كەيىن مەن تاعى دا ءساتى ءتۇسىپ مەملەكەتتىڭ شەتەلگە جىبەرىپ وقىتۋ ورايىنا يە بولدىم. شەتەلدە جۇرگەندە، مەن تەك وتان عانا ءبىز سياقتى شەتەلدە وقيتىن وقۋشىلاردىڭ سۇيەنىشى بولاتىندىعىن، وتانىمىزدىڭ بىزگە شەتەلگە شىعىپ ءبىلىم اسىرۋ ورايىن بەرگەندىگىن، وتانىمىزدىڭ قۇدىرەتتەنۋى ءبىزدى وزگەلەردىڭ قۇرمەتىنە يە ەتكەندىگىن ءتىپتى دە تەرەڭ سەزىندىم. شەتەلدە وقىپ جاتقان كەزدە، مەن ىرىقتىلىقپەن شەتەلدە وقيتىن وقۋشىلار مەن ەلشىلىك اراسىنداعى بايلانىس جاساۋ مىندەتىن ارقالاپ، شەتەلدە وقىپ جاتقان وقۋشىلارعا وتانىمىزدىڭ قامقورلىعىن جەتكىزىپ، ولاردى ەلشىلىكتىڭ قيمىلدارىنا ات سالىسۋعا ۇيىمداستىرىپ، شەتەلدە وقىپ جاتقان جۇڭگولىق وقۋشىلاردىڭ قيىنشىلىقتارىن دەر كەزىندە ەلشىلىككە اڭىس ەتىپ تۇردىم. وتكەن كۇندەرىمە قايىرىلا قاراسام، شەتەلدە وقۋدى باستان وتكىزگەن مەن جونىنەن العاندا مەنى تۋىپ وسىرگەن وسى توپىراققا دەگەن ساعىنىشىم شەكسىز، مەنى تاربيەلەگەن، باۋلىعان ۇلى وتانىما دەگەن العىسىم شەكسىز.

  مەنىڭ ەسەيىپ - ەرجەتۋ بارىسىم شينجياڭنىڭ كۇن سايىن گۇلدەنىپ - كوركەيۋىنىڭ، دامۋىنىڭ ايعاعى. مەن بالالاردىڭ مەكتەپ اۆتوكولىگىمەن مەكتەپكە اپارىپ - اكەلىنەتىنىن، مىندەتتى وقۋ - اعارتۋدىڭ اقىسىز بولاتىنىن ءوز باسىمنان وتكىزدىم؛ كەدەي وتباسىلارىنىڭ ەڭ تومەنگى تۇرمىستىق قامسىزداندىرۋدان يگىلىكتەنگەندىگىن، قالا - اۋىل تۇرعىندارىنا ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىنىڭ جالپىلاستىرىلعاندىعىن ءوز كوزىممەن كوردىم؛ اۋىل - قىستاق جولدارى، ەلەكتر، تابيعي گاز، حاۋىپسىز سۋ تۇتىنۋ سياقتى نەگىزدىك سايكەس قۇرىلعىلاردىڭ بىرتىندەپ كەمەلدەنگەندىگىن ءوز كوزىممەن كوردىم؛ قالالاردا بيىك عيماراتتار بوي كوتەرىپ، تيانشاننىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىندە قاتىناس شار تاراپقا ۇلاستى. كەزەكتە شينجياڭ تاريحتاعى ەڭ تاماشا دامۋ مەزگىلىندە تۇر، تيانشاننىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىندە ادامدى سەرپىلتەتىن وزگەرىستەر جارىققا شىعىپ، مەيلى قوعامدىق ءوندىرىس دەڭگەيى نەمەسە حالىقتىڭ تۇرمىس ورەسى بولسىن، بارلىعى جاپپاي جوعارىلاپ، ءار ۇلت حالقىنىڭ باقىت سەزىمى، تابىس سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى كورنەكتى كۇشەيدى.

  تاياۋ جىلداردان بەرى، اۆتونوميالى رايون مەشىتتە ”جەتىنى جەتكىزۋ، ەكى بولۋ“ دى، ”توعىزدى سەپتەۋ“ دى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ءدىني قيمىل ورىندارى مەن ءدىني قيمىل شارت - جاعدايىن بارىنشا جاقسارتتى، ءبىز پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ جاقسى ساياساتىنا شىن جۇرەگىمىزدەن العىس ايتامىز.

  قازىرگە دەيىن، شينجياڭدا ءۇرتىس 3 جىل زورلىقتى كۇش، لاڭكەستىك دەلولارى (وقيعا) تۋىلمادى، بۇل شينجياڭنىڭ اتقارعان ۇشقارىلىقتى الاستاۋ جانە الدىن الۋ سيپاتتى لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ شارالارىنىڭ شىنايى، ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزگەندىگىن تولىق تۇسىندىرەدى. شينجياڭعا كەلىپ كورگەن ادامداردىڭ ءبارى شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ تىنىش ءومىر ءسۇرىپ، شات - شادىمان تىرشىلىك ەتىپ جاتقاندىعىن، ءار ۇلت حالقىنىڭ ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسقاندىعىن كوردى. امەريكا پارلامەنتى قاۋىم پالاتاسىنىڭ ايتىلمىس ”زاڭ جوبا“ ماقۇلداۋ ارقىلى شىندىقپەن ساناسپاي، اق پەن قارانى شاتاستىرىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ نەگىزگى ۇقىعى ءونىمدى قامتاماسىز ەتىلگەن وبيەكتيۆ شىندىقتى كورمەسكە سالىپ، ”ادامدىق ۇقىق“تى قورعاۋدى جەلەۋ ەتىپ، شينجياڭنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ، ۇشقارىلىقتى الاستاۋ قىزمەتىن بۇرمالاپ، قارالاپ، جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە دورەكىلىكپەن كيلىگىپ، جۇڭگونىڭ ۇلت قاتىناسىنا ىرتكى سالىپ، شينجياڭنىڭ گۇلدەنىپ - كوركەيۋىن، ورنىقتىلىعىن بۇلدىرۋگە، جۇڭگونىڭ دامۋىن، زورايۋىن تەجەۋگە ۇرىنىپ وتىر.

  ءبىز امەريكاداعى كەيبىر ساياساتپازداردىڭ سۇرقيا نيەتىن انىق تانىپ جەتۋىمىز كەرەك، امەريكاداعى كەيبىر ساياساتپازدار اراعا ىرتكى سالعان سايىن، ءبىز ءار ۇلت اعا - باۋىر، اپەكە - سىڭلىلەر ونان ارى ءتىپتى دە ىنتىماقتاسىپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسىپ، وتان تۇتاستىعىن، ۇلتتار ىنتىماعىن، قوعام ورنىقتىلىعىن بۇلجىماي قورعاۋىمىز كەرەك. وسى ارادا مەن دە امەريكاداعى ساياساتپازدارعا ويىنا كەلگەنىن ىستەمەۋدى ەسكەرتەمىن، وتپەن ويناعان كۇيەدى! ءارقانداي كۇش شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ىنتىماقتاسا ەكپىندەي ىلگەرىلەگەن قادامىن بوگەي المايدى، جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، ءتىپتى دە كوركەم شينجياڭ قۇرۋ بارلىق كۇيە جاعۋعا بەرىلگەن ەڭ پارمەندى قايتارما سوققى!

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.