تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

عىلمي باسقارۋ ارقىلى دەرت - دەربەزدەن، زياندى جاندىكتەردەن ساقتاندى جانە ونى تىزگىندەدى، ماماندار ءوندىرىس رايونىنا تۇراقتى تۇرىپ قىزمەت وتەدى

شينجياڭ جەمىس ورمانى ساننىڭ، ساپانىڭ جانە باعانىڭ بىردەي جوعارىلاۋىن جۇزەگە اسىردى

  12 - ايدىڭ 7 - كۇنى قىستاق تۇرعىندارى قاعىلىق اۋدانى شارباع قالاشىعى باقىتداريا قىستاعىنداعى شىلان مانەرلەۋ زاۆودىندا شىلان سۇرىپتاۋدا. بۇل مانەرلەۋ زاۆودتى بيىل 4 - ايدا شينجياڭ جەمىس - جيدەك شارۋاشىلىعى توبى قارجى قوسىپ سالعان، زاۆود 50 مىڭ توننا شىلان مانەرلەپ، جەرگىلىكتى ورىنداعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردەن 70تەن استام ادامدى كاسىپتەندىردى. سۋرەتتى ءتىلشى وتكىر نيجات تۇسىرگەن

  ءتىلشى ليۋ ي 12 - ايدىڭ 11 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. اۆتونوميالى رايوندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسىنەن ۇعىسۋىمىزشا، بيىل بۇكىل رايونداعى جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىن كوتەرىپ، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ ينجەنەرياسى كورنەكتى ناتيجە بەرىپ، جەمىستەردىڭ ساپاسى، ءونىم مولشەرى، باعاسى بىردەي ءوسىپ، ورىك، جاڭعاق، بادام سياقتى جەمىستەردىڭ ساپاسى، ساتىلىم باعاسى تۇگەلدەي جوعارىلاعان. مۇنىڭ ىشىندە بۇكىل شينجياڭدا شين - شين 2 - ءنومىرلى جاڭعاقتىڭ اق ءدان ءتۇيۋ سالىستىرماسى بىلتىرعى %60تەن %80كە ءوسىپ، ءدانسىز قالۋ سالىستىرماسى %10تەن تومەنگە تۇسكەن؛ جاڭعاقتىڭ، بادامنىڭ ءونىم مولشەرى بىلتىرعىدان %20 − 15 كوبەيىپ، تاريحي رەكوردتى جاڭالاعان.

  بيىل جىل باسىنان بەرى، بۇكىل رايون جەمىس ورمانىن تازالاۋ، ءجيى - سيرەكتىگىن وزگەرتۋ، جەمىس باقتارىنىڭ توپىراق ورتاسىن جاقسارتۋ، جەردى قۇنارلاندىرۋ سياقتى شارالار قولدانىپ، جەمىس ورمانىنىڭ جالپىلىق باسقارۋ دەڭگەيىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى، بۇكىل جىلدا جاڭعاق، شىلاننىڭ ءجيى - سيرەك بولۋىنىڭ رەتتەلۋ كولەمى ءبىر ميلليون 357 مىڭ 600 مۋعا جەتىپ، 35 ميلليون مۋدان استام كولەمدى (رەت) رەتتەپ، بۇتاپ، 8 ميلليون 300 مىڭ تۇپتەن استامىن تەلىپ، جاقسارتىپ، جيىنى 41 ميلليون تەكشەمەتر ورگانيكالىق تىڭايتقىش بەرگەن.

  وسى نەگىزدە، اۆتونوميالى رايونىمىز ۇلگى كورسەتۋ باقشا رايونى قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتى. جەر - جەر ۇلگى كورسەتۋ باقشا رايونى قۇرىلىسىن تۇتقا ەتىپ، ۇلگى كورسەتۋ باقشا رايونىنداعى ءتۇرلى تەحنيكا - شارالاردى تياناقتاندىرۋدى ويداعىداي يگەرىپ، توڭىرەكتەگى جەمىس باقتارىنا ىقپال جاساپ، ولاردى جەتەكتەدى. بيىل بۇكىل رايوندا جەمىس ورمانىنىڭ ساپاسىن كوتەرىپ، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋدان ۇلگى كورسەتۋ باقشا رايونىنان جيىنى 707 مىڭ مۋلىق 3201ى قۇرىلىپ، توڭىرەكتەگى 3 ميلليون مۋعا جۋىق جەمىس باقتارىنا ىقپال جاساپ جانە ولاردى جەتەكتەپ، جەمىس ورمانىنىڭ ساپاسىن كوتەرىپ، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋدىڭ ءبىر توپ ۇلگىسىن قالىپتاستىردى.

  جەمىس ورمانى ءوندىرىسىن باسقارۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن، بيىل شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسى، شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى داشۋەسى قاتارلى ورىندار نازاريالىق ءبىلىم دە، امالياتتىق تاجىريبەسى دە بار ءبىر توپ جەمىس ورمانى ماماندارىن گرۋپپالار بويىنشا جەمىس ورمانى ءوندىرىس اۋماقتارىندا تۇراقتى تۇرۋعا تاڭداپ جىبەرىپ، اۋىل - قىستاق كادرلارىن، جەمىس ورمانى تەحنيكاسىنان قىزمەت وتەۋ توپتارىن، جەمىس ورمانى ەگىنشىلەرىن باۋلۋ وبيەكتىسى ەتىپ، اتىز باسىندا باقىلاتىپ، ۇلگى كورسەتىپ ۇيرەتۋ ءتاسىلىن قولدانىپ باۋلۋ جۇرگىزدى. قازىرگە دەيىن، جەمىس ورمانى ماماندارى تەحنيكالىق كۋرستاردان جيىنى 12 مىڭنان استامىن ورىستەتىپ، ءبىر ميلليون 500 مىڭنان ارتىق ادامدى (رەت) تاربيەلەپ، ءبىر توپ ”جەرگىلىكتى مامان“داردى، ”اتىز وقىمىستىلارىن“ جەتىلدىرىپ شىقتى. تەحنيكالىق باۋلۋ جۇيەسى كۇن سايىن كەمەلدەنگەن جاعدايدا، بيىل بۇكىل رايون جەمىس ورمانى تەحنيكاسىنان قىزمەت وتەۋ سەلبەستىك كووپەراتيۆىنەن (قىزمەت وتەۋ توبى) جيىنى 1020سىن قۇرىپ، ونداعى ادام 36 مىڭعا جەتىپ، جەمىس ورمانى تەحنيكالىق دارىندىلارىنان ءبىر توبى ءوندىرىستىڭ الدىڭعى شەبىندە بەلسەنە قىزمەت ەتىپ، جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعىنىڭ ساپاسىن كوتەرىپ، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋعا بەرىك نەگىز قالادى.

  بيىل بۇكىل رايونداعى نەگىزگى جەمىس ورمانى ءوندىرىس اۋماقتارى ”جەرگىلىكتى ءادىس پەن شەتەل ءادىسىن بىرلەستىرۋ“دەي تەحنيكالىق ۇلگى قولدانىپ، دەرت - دەربەز، زياندى جاندىكتەردەن ساقتانۋدىڭ جانە ونى تىزگىندەۋدىڭ ءبىر توپ جارامدى، ءونىمدى شارالارىن قورىتىندىلاپ جانە جالپىلاستىرىپ، جەمىس ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ ءوندىرىس دەڭگەيى بارىنشا جوعارىلادى. اقسۋ ايماعى جاڭعاقتىڭ ءشىرۋ اۋرۋىنان ساقتانۋ ءۇشىن ويلاپ تاپقان سۋدان قورعايتىن پارنيكتى بيىل وڭتۇستىك شينجياڭداعى نەگىزگى جەمىس ورمانى ءوندىرىس اۋماقتارىندا كەڭىنەن جالپىلاستىرىپ، جاڭعاقتىڭ ءشىرۋ اۋرۋىنىڭ تۋىلۋىنان ءونىمدى ساقتاندى. يىڭسار اۋدانى ورىكتىڭ وزەگىن جەيتىن قۇرتتان باعىتتان اداستىرۋ سىمىمەن ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ تەحنيكاسىن زور كۇشپەن جالپىلاستىرىپ، وزەك جەگىش قۇرتتىڭ كوبەيۋىن ءونىمدى تەجەپ، جەمىسكە قۇرت ءتۇسۋ مولشەرىن زور مولشەردە تومەندەتىپ، جەمىس ساپاسىن جوعارىلاتتى. ءبىرسىپىرا ”جەرگىلىكتى ءادىس پەن شەتەلدىڭ ءادىسى بىرلەستىرىلگەن“ باسقارۋ شارالارى مەن دەرت - دەربەزدەن، زياندى جاندىكتەردەن ساقتانۋ جانە ونى مەڭگەرۋ تەحنيكاسى جەمىس ورمانى ءوندىرىسىنىڭ ءبىرىنشى شەبىندە كەڭ قولدانىسقا ءتۇسىپ، بۇكىل رايونداعى جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعىنىڭ تيبىن وزگەرتۋ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن پارمەندى تىرەك ۇسىندى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.