− اۋمىننىڭ وتان قۇشاعىنا ورالعاندىعىنىڭ 20 جىلدىعىن قىزۋ قۇتتىقتايمىز
”حالىق گازەتى“ باسماقالاسى
20 جىلدىڭ الدىندا، «جەتى بالا جىرىنىڭ» اسەرلى اۋەنىمەن، بوران - شاشىندى باستان كەشىرگەن اۋمىن وتان قۇشاعىنا اقىرى ورالدى. اۋمىن وسىدان باستاپ وتانىمىزدىڭ ىشكى وڭىرلەرىمەن ابزالدىلىقتارىمەن ءبىر - ءبىرىن تولىقتىرۋ، ورتاق دامۋ داڭعىل جولىنا ءتۇستى، وتان تۇتاستىعى ۇلى ءىسىنىڭ ۇدەرىسىنىڭ تاعى ءبىر تاريحي ەسكەرتكىشى ورنادى. بۇگىن حاۋجياڭ وزەنى الۋان تۇسكە بولەنىپ، شامگۇلدەر شەشەك اتىپ، جاندى دا جالىندى، تىنىش، بەرەكەلى اۋمىن شىت جاڭا بەينەمەن وتانىمىزدىڭ نانحاي تەڭىزى جاعاسىنان بوي كوتەردى.
ۋاقىت ەڭ ادال ەستەلىككە الۋشى ءارى ەڭ وبيەكتيۆ كۋاگەر. وتان قۇشاعىنا ورالعان 20 جىلدان بەرى، اۋمىندا ۇلى بۇرىلىس، وراسان زور وزگەرىستەر بولدى، ەكونوميكاسى جەدەل دامىپ، حالىق تۇرمىسى باياندى جاقسارىپ، قوعامى ورنىقتى، جاراسىمدى بولىپ، جەرگىلىكتى ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى 1999 - جىلعى 51 ميلليارد 870 ميلليون اۋمىن اقشاسىنان 2018 - جىلى 444 ميلليارد 670 ميلليون اۋمىن اقشاسىنا جەتتى، جان باسىندىق وڭىرلىك ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى ازيا بويىنشا 1 - ورىنعا، دۇنيە ءجۇزى بويىنشا 2 - ورىنعا ءوتىپ، بالاباقشادان ورتا مەكتەپكە دەيىن 15 جىل تەگىن تاربيەلەۋ جۇزەگە استى، قاريالار، بوبەكتەر، ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارى، جۇكتى ايەلدەر تەگىن ەمدەلۋگە ەنگىزىلدى، ”شامگۇل قۇتتى الابىندا“ تاريحتاعى ەڭ تاماشا دامۋ جاعدايى اشىلدى. اۋمىننىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدا قول جەتكىزگەن قوماقتى تابىسى، دۇنيە جۇزىنە اۋمىن ەرەكشەلىگىندەگى ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“نىڭ تابىستى امالياتىن ايگىلەپ، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“نىڭ زور ابزالدىلىعى مەن قۇدىرەتتى ومىرشەڭدىك كۇشىن كورسەتتى.
ءتوراعا شي جينپيڭ مىنانى اتاپ كورسەتتى: ”’ءبىر ەل‘ − تامىر، تامىر تەرەڭ تارتقاندا عانا جاپىراق قاۋلايدى؛ ’ءبىر ەل‘ − نەگىز، نەگىز بەرىك بولعاندا عانا بۇتاق بۇرلەيدى“. وتان قۇشاعىنا ورالعان 20 جىلدان بەرى، اۋمىن ەرەكشە اكىمشىلىك رايونى ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ باعىتىن جان - جاقتى، دۇرىس ءتۇسىنىپ جانە دايەكتىلەندىرىپ، ”ءبىر ەل“ مەن ”ەكى ءتۇزىم“نىڭ بايلانىسىن دۇرىس تانىپ جانە ۇيلەسىمدى ءبىر جاقتى ەتىپ، ”ءبىر ەل“ نەگىزىنە تاباندى بولىپ، ”ەكى ءتۇزىم“ يگىلىگىنەن شەبەرلىكپەن پايدالانىپ، وتاننىڭ ىشكى وڭىرلەرىمەن ءبىر - ءبىرىن جەبەۋدى، بىرگە دامۋدى شىنايى جۇزەگە اسىردى. اماليات مىنانى تولىق كورسەتتى، تۇتاس قوعامدا مەملەكەتتى كەڭ كولەمدە شىنايى مويىنداۋ قالىپتاسقاندا عانا، ءتۇبىرلى زاڭدى جان - جاقتى، دۇرىس اتقارۋعا بولادى؛ مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن شىن مانىندە قورعاعاندا عانا، اۋمىننىڭ ۇزاق ۋاقىت كوركەيىپ - گۇلدەنۋىن، ورنىقتىلىعىن ساقتاۋعا بولادى؛ مەملەكەتتىڭ دامۋ كەلەلى جاعدايىمەن بەلسەنە توعىسقاندا عانا، اۋمىننىڭ مۇنان دا جارقىن بولاشاققا بەت الۋىنا مۇمكىندىك جاساۋعا بولادى. اماليات، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“نىڭ تاريحتان قالعان اۋمىن ماسەلەلەرىن شەشۋدىڭ ەڭ جاقسى ءادىسى ەكەندىگىن ءارى اۋمىننىڭ وتان قۇشاعىنا ورالعاننان كەيىن ۇزاق ۋاقىت كوركەيىپ - گۇلدەنۋىن، ورنىقتىلىعىن ساقتاۋداعى ەڭ تاماشا ءتۇزىم ەكەندىگىن، اتقارۋعا، ورىنداۋعا بولاتىندىعىن، حالىقتىڭ قالاۋىنان شىققاندىعىن تالاسسىز دالەلدەدى!
”’ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم‘گە تاباندى بولىپ، شياڭگاڭنىڭ، اۋمىننىڭ ۇزاق ۋاقىت كوركەيىپ - گۇلدەنۋىن، ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، وتاننىڭ بەيبىت بىرلىككە كەلۋىن جەبەۋ كەرەك“، مىنە بۇل پارتيا 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءتورتىنشى جالپى ماجىلىسىندە قورىتىندىلانعان ەلىمىزدىڭ مەملەكەت ءتۇزىمى مەن مەملەكەتتى جونگە سالۋ جۇيەسىنىڭ كورنەكتى ءبىر ابزالدىلىعى. جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ جاڭا داۋىرگە ءوتۋى، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ ءىسىنىڭ دە جاڭا داۋىرگە وتكەندىگىن كورسەتتى. ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ ءىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋدە، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“نىڭ ءتۇبىرلى نەگىزگى ماقساتىن، ءسوز جوق، مىقتاپ يگەرىپ، مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن بىرگە قورعاپ، شياڭگاڭنىڭ، اۋمىننىڭ ۇزاق ۋاقىت كوركەيىپ - گۇلدەنۋى مەن ورنىقتىلىعىن ساقتاۋ؛ شياڭگاڭدى زاڭمەن جونگە سالۋعا، اۋمىندى زاڭمەن جونگە سالۋعا، ءسوز جوق، تاباندى بولىپ، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ امالياتىن زاڭ بويىنشا قامتاماسىز ەتۋ؛ ”ءبىر ەل“ پرينسيبىنە تاباندى بولۋ مەن ”ەكى ءتۇزىم“ پارقىنا قۇرمەت ەتۋدى، ورتالىقتىڭ ەرەكشە اكىمشىلىك رايونداردى جان - جاقتى باسقارۋ، جونگە سالۋ ۇقىعىن قورعاۋ مەن ەرەكشە اكىمشىلىك رايوننىڭ وسكەلەڭ اۆتونوميا ۇقىعىن قامتاماسىزداندىرۋدى، وتاننىڭ ىشكى وڭىرلەرىنىڭ پارمەندى تىرەكتىلىك رولىن ساۋلەلەندىرۋمەن، ەرەكشە اكىمشىلىك رايوننىڭ وزىندىك باسەكەلىك قۋاتىن ارتتىرۋدى، ءسوز جوق، ورگانيكالى ۇشتاستىرۋ كەرەك، ءارقانداي ۋاقىتتا بىرىنە بولا، ءبىرىن ەلەۋسىز قالدىرۋعا بولمايدى. تەك وسىلاي بولعاندا عانا، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ امالياتى دۇرىس بەتالىسپەن ورنىقتى، نىق، ۇزاق قادام باسا الادى، شياڭگاڭ مەن اۋمىن مۇنان دا جاقسى بولاشاققا يە بولا الادى.
بۇگىن اۋمىن تاريحتىڭ تىڭ باستاۋ تۇيىنىنە شىقتى. ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ ءتۇزىمىنىڭ قامتاماسىزداندىرۋىندا، ۇلى وتاننىڭ پارمەندى تىرەك بولۋىندا، وتاندى، اۋمىندى سۇيەتىن قۇندى تىرەكتەردىڭ بولۋىندا، اۋمىندىق باۋىرلاستاردىڭ ءبىر نيەتپەن سەلبەسۋىندە، اۋمىن سىندى كورىكتى شامگۇلى ونان ارى جايقالا اشىلىپ، ادامداردى ونان ارى باۋراي تۇسەتىن بولادى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 19 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
