لي شياڭچۇننىڭ سۋرەتى. شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى مەي شىشيۇڭ
لي شياڭچۇن حاينان ولكەسى حايكوۋ قالاسى چيۇڭشان رايونىنىڭ ادامى، رەفورما جاساپ، ەسىك اشقاننان كەيىنگى اۋقاتتانعان وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1996 - جىلى 12 - ايدا ول اسكەرگە قابىلدانىپ، بۇرىنعى گۋاڭجوۋ اسكەري رايونى بەلگىلى جيتۋانجۇنىنىڭ ”تاشاندى قورعاۋشى باتىرلار تۋانى“ 9 - ليانىندا (قازىرگى قۇرلىق ارمياسى 75 جيتۋانجۇنى بەلگىلى لۇيى 1 - يىڭ 2 - ليانى) تۇرعان. 1998 - جىلعى تاسقىن اپاتىنا قارسى اتتانۋ، قاتەردەن اراشالاۋ بارىسىندا ول جارالانسا دا شايقاس شەبىنەن قايتپاي، ەڭ سوڭعى ساتكە دەيىن كۇرەسىپ، 20 جاس قانا ومىرىمەن ادام جانىن تەبىرەنتەتىن قاھارماندىق ماداق جىرىن جازىپ قالدىردى.
قوسىنعا كىرگەننەن كەيىن، لي شياڭچۇن اركەز وزىنە قاتاڭ تالاپ قويىپ، شىنايى بەينەمەن جالىندى ليان - دۇي تۇرمىسىنا بەلسەنە ارالاستى −
جاتتىعۋ بارىسىندا ول قيىندىققا قارسى اتتانىپ، جاتتىعۋدىڭ ساڭلاعى بولۋعا قۇلشىندى؛
ءتۇرلى مىندەتتەردى ورىنداۋدا ول ەرلىكپەن العا ۇمتىلىپ، ”باستاماشى“ بولۋعا ۇمتىلدى؛
ۇيرەنۋدە ول تالىقپاي ۇيرەنىپ، ءداۋىر قادامىنا ىنتىعا تىعىز ىلەستى.
كوپ وتپەي لي شياڭچۇن جەرگىلىكتى ورىنداعى جاستان تولىمدى اسكەر بولۋ بارىسىن باسىنان وتكەرىپ، ۇزدىك اسكەر بولىپ تولىسۋعا قاراي ۇزدىكسىز ۇمتىلدى. 1997 - جىلى ول ىلگەرىندى - كەيىندى بولىپ تۋان، يىڭ، ليان جاعىنان 3 رەت ماراپاتتالىپ، جىل سوڭىندا ”ۇزدىك اسكەر“ بولىپ باعالاندى. 1998 - جىلى 4 - ايدا ول وپتيكالىق كابەل جاتقىزۋ قۇرىلىسىن جۇرگىزۋ مىندەتىن ءساتتى ورىنداپ، ءبىر رەت داڭقپەن 3 - دارەجەلى ەڭبەك كورسەتتى.
لي شياڭچۇن رۋحاني جاقتان بايۋعا بار كۇشىمەن تالپىندى. ول ۇنەمى: ”شىنايى سۇيىسپەنشىلىكتى حالىققا ارناۋ، مەيىرىمدى قوعامعا ارناۋ مەنىڭ ەڭ ۇلكەن قۋانىشىم“، - دەيتىن.
لي شياڭچۇن قايدا بارسا دا جاقسى ءىس ىستەپ ءجۇرۋشى ەدى. دالالىق جاتتىعۋ جاساپ جاتقان كەزدەگى بوس ۋاقىتتارىندا ول اۋىلداستارعا كومەكتەسىپ كۇرىش ورىپ، بايگو جەمىسىن تەرىپ، اعاش ەگەتىن شۇڭقىر قازدى؛ اسكەري جاتتىعۋ ارەدىگىندە ول جارالانعان، مەرتىككەن ساقا اسكەرلەردىڭ سۋىن تاسىپ، وتىنىن جارىپ، كىرىن جۋىپ، تاماعىن جاساپ بەردى، كونەرگەن ۇيلەردى اقتادى؛ وپتيكالىق كابەل جاتقىزۋ قۇرىلىسىن جۇرگىزىپ جاتقان كەزدە ول وقۋ قاراجاتىن تاپسىرا الماي وقۋدان قول ۇزبەك بولعان باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىسى ياڭ ليدىڭ وقۋ قاراجاتىن تاپسىرىپ بەردى...
1998 - جىلى تاسقىنعا قارسى اتتانىپ، قاتەردەن اراشالاعان 17 كۇن لي شياڭچۇننىڭ قىرشىن ومىرىندەگى ەڭ ايبىندى، شۇعىلالى كۇندەر بولدى −
8 - ايدىڭ 5 - كۇنى لي شياڭچۇن قوسىنعا ىلەسىپ جيڭجوۋعا بارىپ، تاسقىن اپاتىنا قارسى اتتانۋ، قاتەردەن اراشالاۋعا قاتىناستى؛
7 - كۇنى ليان - دۇي بەلگىلەنگەن ورىنعا جەتكەندە، لي شياڭچۇن پارتياعا كىرۋ ءوتىنىشىن تاپسىردى ءارى پارتيا مۇشەلەرىنىڭ ەكپىندىلەر قوسىنىنا قاتىناسۋدى تالاپ ەتتى؛
13 - كۇنى جيڭجوۋدىڭ تايپيڭكوۋىنداعى شيڭفۋ تيەگى تەسىلىپ، وزەن سۋى يرەكتەلىپ، اعىسى كۇشەيىپ، ءيىرىم كوبەيەدى. لي شياڭچۇن سۋعا سەكىرىپ ءتۇسىپ، تەسىلگەن ورىندى تەكسەرەدى. سۋعا شوككەندە تيەك سول اياعىنىڭ 4 سانتيمەتردەي جەرىن ءتىلىپ كەتەدى، قان توقتامايدى، ول اۋىرعانىنا شىداپ، تيەكتىڭ سۋ اعىپ تۇرعان ورنىن ءدال تابادى، جاعاعا شىققاننان كەيىن تاعى تەسىلگەن تيەكتى بىتەۋ شايقاسىنا كىرىسەدى؛
17 - كۇنى تۇستەن بۇرىن توقتاۋسىز 14 ساعات ەرلىكپەن شايقاسقان لي شياڭچۇن باسى اينالىپ، قىزۋى ورلەگەنىن سەزىنسە دە، تۇستەن كەيىنگە دەيىن شىدايدى، اقىرى جىعىلعاندا دەنە تەمپەراتۋراسى ℃40قا كوتەرىلەدى؛
19 - كۇنى ساعات 14 مولشەرىندە گۇڭ - ان اۋدانى نانپيڭ قالاشىعىنداعى تيانشيىڭ توسپاسىنىڭ تيەگىنىڭ تەسىلگەنى بايقالادى، اسپا ۋكول قۇيدىرىپ جاتقان لي شياڭچۇن شۇعىل جينالۋ ىسقىرىعىن ەستي سالا، ۋكول ينەسىن سۋىرىپ تاستاپ، قۇم داعاردى ارقالاي سالا توسپاعا قاراي ۇمتىلادى. الايدا نەشە ونداعان قۇم داعاردى تاسىعاننان كەيىن، ول جانسىزدانىپ، ءوڭى قۋارىپ، توسپادا تاعى ەسىنەن تانىپ قالادى؛
21 - كۇنى ساعات 8 مولشەرىندە نانپيڭ قالاشىعىنىڭ جۇڭدوۋ بولەگىندە ىشكە قاراي كوشكىن تۋىلادى. شۇعىل جينالۋ ىسقىرىعىن ەستىگەن لي شياڭچۇن اۋرۋ توسەگىنەن ءتۇسىپ، جەتەكشى بايقاماي قالعان ورايدا تاسقىنعا قارسى اتتانۋ قوسىنىنا تاعى دا قوسىلادى. ساعات 10 شاماسىندا لي شياڭچۇن تاعى دا ەسىنەن تانىپ قۇلاپ تۇسەدى، قىستاق تۇرعىندارى ونى سالقىن ورىنعا سۇيەپ اپارادى. لي شياڭچۇن ەسىن جيعاننان كەيىن تاعى ۇزدىكسىز شايقاس جۇرگىزەدى. 20 نەشە قۇم داعاردى ارقالاعاننان كەيىن، ول شەكتەن تىس السىرەپ، شارشاعاندىقتان توسپادا جىعىلىپ، قان قۇسىپ، ەسىنەن تانىپ كەتەدى.
ءومىرى حاۋىپتە جاتقان كەزدە لي شياڭچۇن ءالسىز داۋىسپەن جەتەكشى ۋاڭ جانفيگە: ”كەشتە تاعى مىندەت بار ما؟ ءسوز جوق، مەنى جىبەرىڭىز...“، - دەيدى.
لي شياڭچۇن قۇربان بولعاننان كەيىن، بۇرىنعى گۋاڭجوۋ اسكەري رايونى وعان ”تاسقىنعا قارسى اتتانعان باتىر“ داڭقتى اتاعىن بەردى ءارى ول ءتىرى كەزىندە تۇرعان بانگە ”لي شياڭچۇن ءبانى“ دەگەن ات بەرەدى، ول تۇرعان لياندى ”لي شياڭچۇن ليانى“ دەپ اتايدى. 1999 - جىلى ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتى لي شياڭچۇنگە ”جاڭا داۋىردەگى قاھارمان جاۋىنگەر“ داڭقتى اتاعىن بەرەدى.
2000 - جىلى 3 - ايدا ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ بەكىتۋىمەن بۇرىنعى باس ساياسي ءبولىمى لي شياڭچۇننىڭ سۋرەتىن ءبىر تۇتاس سىزدىرىپ جاساتىپ باستىرعاننان كەيىن، تۇتاس ارميا قوسىندارىنداعى لياننان جوعارى ورىندارعا ءىلىپ قويدى.
2018 - جىلى 9 - ايدا ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتى ساياسي قىزمەت ءبولىمى جاڭ سىدى، دۇڭ سۇنرۇي، حۋاڭ جيگۋاڭ، چيۋ شاۋيۇن، لەي فىڭ، سۋ نيڭ، لي شياڭچۇن، ياڭ يەگۇڭ، لين جۇندى، جاڭ چاۋ قاتارلى 10 قاھارمان ۇلگىنىڭ تامعا ىلەتىن سۋرەتىن ءبىر تۇتاس باستىرىپ جاساتتى ءارى بۇكىل ارمياداعى ليان دارەجەلىدەن جوعارى ورىندارعا تاراتىپ بەردى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 17 - كۇنى ۋحاننان بەرگەن حابارى)
