تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

اۆتونوميالى رايوننىڭ 2019 - جىلعى مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى جانە اۆتونوميالى رايوننىڭ 2020 - جىلعى مەجە ەسەپ جوباسى جونىندەگى بايانداما

— شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق 13 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 3- ماجىلىسىندە 2020-جىلى 1-ايدىڭ 6-كۇنى جاسالدى

اۆتونوميالى رايوندىق قازىنا مەڭگەرمەسى

  ۋاكىلدەر، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ تاپسىرۋىمەن، قۇرىلتايعا اۆتونوميالى رايوننىڭ 2019– جىلعى مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى جانە 2020-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپ جوباسى جونىندە بايانداما جاسايمىن، قاراپ شىعۋلارىڭىزدى ءارى اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ جانە سىرتتاي قاتىناسقانداردىڭ پىكىر بەرۋىن وتىنەمىن.

  ءبىرىنشى، 2019-جىلعى مەجە ەسەپتىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  2019-جىلى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ قۋاتتى باسشىلىعىندا، جـەر- جـەر، تاراۋلار شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتۋگە تاباندى بولىپ، «ءتورت تانىمدى» كۇشەيتىپ، «ءتورت سەنىمدى» بەكەمدەپ، «ەكىنى قورعاۋدى» ورىنداپ، پارتيـا 19-قۇرىلتايى مەن 19- كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى، ءتورتىنشى جالپـى ماجىـلىستـەرىنىـڭ رۋحىـن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى ءسوزى مەن ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن، اسىرەسە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1+3+3+ رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ» قىزمەت ورنالاستىرۋىن تياناقتاندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ءتۇرلى قاۋلىلارىن مۇقيات اتقارىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا العا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنا تاباندى بولىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىنا تاباندى بولىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى ەتۋگە تاباندى بولىپ، «بەكەمدەۋ، كۇشەيتۋ، جوعارىلاتۋ، ىركىلىسسىزدەندىرۋ» سەگىز ارىپتىك باعىتىنا تاباندى بولىپ، «اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاۋ» نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسىن قوزعاۋشى كۇش ەتۋگە تاباندى بولىپ، «ارتۋدى ورنىقتىرۋ، رەفورمانى جەبەۋ، قۇرىلىمدى رەتتەۋ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جاساۋ، حاۋىپ-قاتەردەن ساقتانۋ، ورنىقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ» قىزمەتىن ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ، ىلگەرىلەتىپ، ”جۇمىستاندىرۋدى ورنىقتىرۋ، فينانستى ورنىقتىرۋ، سىرتقى ساۋدانى ورنىقتىرۋ، شەتەل قارجىسىن ورنىقتىرۋ، قارجى قوسۋدى ورنىقتىرۋ، مەجەلى مەزگىلدى ورنىقتىرۋ“عا كۇش سالىپ، بەلسەندى قازىنا ساياساتىن اتقارىپ، قازىنا، سالىق رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، قارجى ءبولىسىن ساپالىلاندىرىپ، مەجە ەسەپتى باسقارۋدى كۇشەيتىپ، باقىلاۋ–تەكسەرۋدى كۇشەيتىپ، اۆتونوميالى رايوندىق 13-كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى 2 -ماجىلىسىندە بەلگىلەنگەن نىسانا-مىندەتتەر تابىسپەن ورىندالدى.

  (ءبىرىنشى) 2019-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەبىنىڭ مەجەلى اتقارىلۋ احۋالى

  1. ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپتىڭ مەجەلى اتقارىلۋ احۋالى

  (1) بۇكىل رايونىمىز مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: 2019-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپ كىرىسى جالپى 592 ميلليارد 810 ميلليون يۋان ، مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىسى 157 ميلليارد 730 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %98.1 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 4 ميلليارد 580 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %3 ارتتى (مۇنىڭ ىشىندە: سالىق كىرىسى 101 ميلليارد 610 ميلليون يۋان، بۇل مەجە ەسەپتىڭ %90.7 ىن يەلەپ، 3 ميلليارد 570 ميلليون يۋان كەمەيىپ،%3.4-ارتتى، باستىسى، سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتى جاپپاي دايەكتىلەندىرىلىپ، تياناقتاندىرىلىپ، ارتقان قۇن سالىق مولشەرى تومەندەتىلىپ، ۇساق، شاعىن كاسىپورىندارعا جاپپاي ءتيىمدى بولعان سالىقتى ازايتۋ ساياساتى تياناقتاندىرىلىپ، %50 تىك كولەم بويىنشا شاعىن كولەمدەگى سالىق تاپسىرۋشىلاردىڭ سالىعىن جەرگىلىكتى ورىننىڭ «6 ءتۇرلى سالىق، 2 ءتۇرلى اقى» بويىنشا كەمەيتۋى، جەكەلەردىڭ تابىس باجىسىندا 6 ءتۇرلى ارناۋلى قوسالقى سالىقتى شىعارىپ تاستاۋ ساياساتى سياقتىلار اتقارىلعاندىقتان، ارتقان قۇن سالىعى، كاسىپورىنداردىڭ تابىس سالىعى، جەكەلەردىڭ تابىس سالىعى سياقتى سالىق كىرىستەرى ازايدى؛ سالىققا جاتپايتىن كىرىس 56 ميلليارد 120 ميلليون يۋان بولىپ، ول مەجە ەسەپتىڭ %117 ىن يەلەپ، 8 ميلليارد 160 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %17 ارتتى). جوعارى دارەجەلى ورىننىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 332 ميلليارد 230 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ادەتتەگى قارىز كىرىسى 58 ميللارد 670 ميلليون يۋان، وتكەن جىلداعىدان قالعان ىركىندى 15 ميلليارد 110 ميلليون يۋان، مەجە ەسەپ ىشىندەگى تۇراقتى رەتتەلگەن قور 10 ميلليارد 770 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 18 ميلليارد 300 ميلليون يۋان.

  شىعىس احۋالى: اۆتونوميالى رايوننىڭ 2019-جىلعى مەجە ەسەپ شىعىسى جالپى 592 ميلليارد 810 ميلليون يۋان. مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ شىعىسى 532 ميلليارد 230 ميلليون يۋان، بۇل مەجە ەسەپتىڭ %97.2 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 30 ميلليارد 990 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %6.2 ارتتى. جوعارىعا تاپسىرعان شىعىس 12 ميلليارد 430 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قايتارىلعان ادەتتەگى قارىز شىعىسى 20 ميلليارد 710 ميلليون يۋان، مەجە ەسەپ ىشىندەگى تۇراقتى رەتتەلگەن قور 11 ميلليارد 990 ميلليون يۋان. كىرىس-شىعىس دولايلاستىرىلىپ، جىل سوڭىنداعى ىركىندى 15 ميلليارد 450 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: كەلەسى جىلعا اۋدارىلعان شىعىس 15 ميلليارد 450 ميلليون يۋان، ناقتى قالدىق سوما ىركىندىسى ءنول.

  باستى نىسانداردىڭ اتقارىلۋ احۋالى:

  وقۋ-اعارتۋ شىعىسى 86 ميلليارد 290 ميلليون يۋان بولىپ، %6.1 ارتتى. باستىسى، 4 ميلليارد 400 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، مەملەكەت پەن اۆتونوميالى رايوننىڭ ارنايى شتات ورنىنداعى وقىتۋشىلار جوسپارىن اتقارۋعا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 4 ميلليارد 340 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق، وبلىستىڭ وقۋ-اعارتۋ بويىنشا كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋى، ورتا، باستاۋىش مەكتەپ، بالالار باقشاسىنىڭ ەڭبەكاقى سيپاتىندىق كومەك قاراجات بەرۋ، سونداي-اق اۋىل-قىستاق وقىتۋشىلارىنا تۇرمىستىق كومەك قاراجات بەرۋ ساياساتىنا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 4 ميلليارد 250 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ تولىق كۋرس جوعارى مەكتەپتەرى مەن جوعارى دارەجەلى كاسىپتىك جوعارى مەكتەپ وقۋشىلارىنا بىردەي قارجى ءبولۋ مەحانيزمى كەمەلدەندىرىلدى؛ 3 ميلليارد 470 ميلليون يان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۋىل-قىستاقتاردا مەكتەپكە دەيىنگى مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل اعارتۋ تاربيەسىن 3 جىل تەگىن جۇرگىزۋ جاپپاي جالپىلاستىرىلدى؛ 3 ميلليارد 860 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، قالا مەن اۋىلداعى مىندەتتى وقۋ -اعارتۋ قارجىسىن قامتاماسىز ەتۋ مەحانيزمى كەمەلدەندىرىلدى؛ 2 ميلليارد 770 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، وقۋشىلارعا بەرىلەتىن سيلىق قارجىلاي كومەك جۇيە قۇرىلىسى كەمەلدەندىرىلدى؛ ءبىر ميلليارد 320 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، مىندەتتى وقۋ-اعارتۋداعى ءالسىز بۋىنداردى جاقسارتۋعا جانە قابىلەتتى جوعارىلاتۋعا قولداۋ كورسەتىلدى؛ ءبىر ميلليارد 280 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، جەر-جەردىڭ مىندەتتى وقۋ-اعارتۋىنا، ادەتتەگى ورتا مەكتەپ، ورتا دارەجەلى كاسىپتىك مەكتەپ قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىلدى؛ ءبىر ميلليارد 180 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۋىل-قىستاقتارداعى مىندەتتى وقۋ-اعارتۋ ساتىسىنداعى وقۋشىلاردىڭ قورەكتىك تاعام كومەك قاراجاتىنا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 400 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، جالپىعا ءتيىمدى سيپاتىندىق مەكتەپكە دەيىنگى وقىتۋ تاربيەسىن دامىتۋعا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 480 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، وسىزامانعى كاسىپتىك وقۋ-اعارتۋدى دامىتۋعا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 580 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ىشكى ولكەلەردەگى ورتا مەكتەپ كلاسى، ورتا دارەجەلى كاسىپتىك كلاس جانە رايونىمىزداعى ورتالاۋ كلاس جانە ورتا مەكتەپ كلاسىن اشقان قالالارعا كومەك قاراجاتى رەتىندە جۇمسالدى؛ 300 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ورتا دارەجەلى كاسىپتىك مەكتەپ وقۋشىلارىنا بىردەي الەۋمەتتىك قارجى كومەك قاراجات ولشەمى جوعارىلاتىلدى.

  عىلىم-تەحنيكا جاعىنداعى شىعىس 4 ميلليارد 80 ميلليون يۋان بولىپ، %3.4- ارتتى. باستىسى،184 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، وڭىرلەردىڭ سايكەسىپ جاڭالىق اشۋ جانە دارىندىلار بازاسى جاڭالىق اشۋ ورتاسى قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 142 ميلليـون يۋان قارجى ورنالاستىـرىلىـپ، اۆتونوميـالى رايوننىڭ ماڭىزدى عىلىم-تەحنيكا جانە ءتۇيىندى زەرتتەۋ ارناۋلى نىساندارىنا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 70 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، عىلىم-تەحنيكا جەتىستىگىن كادەگە جاراتۋعا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 120 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، عىلىم-تەحنيكانى جالپىلاستىرۋدى ىلگەرىلەتۋ، عىلىم-تەحنيكا سارايىن تەگىن اشۋ قاتارلى نىساندارعا قولداۋ كورسەتىلدى.

  مادەنيەت، ساياحات، دەنە تاربيە جانە اقپارات قۇرالدارى شىعىسى 9 ميلليارد 260 ميلليون يۋان بولىپ، %26.2 ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ: ساياحات كاسىبىنىڭ دامۋى ىلگەرىلەتىلىپ، ساياحات نەگىزگى قۇرىلعى قۇرىلىسى مەن قىزمەت كورسەتۋ سيپاتىندىق شىعىس زور مولشەردە ارتتى. مۇندا باستىسى، 990 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ساياحاتتى توعىسپالى دامىتۋدىڭ 6 ۇلكەن ينجەنەرياسى اتقارىلدى؛ 330 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ساياحات كاسىبىنە قولداۋ كورسەتىلىپ، ساياحات ورىندارىنداعى دارەتحانا مەن ساياحات ورنىنداعى وتباسىلىق قونالقى قۇرىلىسى ىلگەرىلەتىلدى؛ 650 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت كورسەتۋ جۇيە قۇرىلىسى تياناقتاندىرىلدى. 240 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، مۇراجاي، دەنە تاربيە سارايى، كىتاپحانا جانە مادەنيەت سارايى سەكىلدى الەۋمەتتىك مادەنيەت قۇرىلعىلارى تەگىن اشىلدى؛ 220 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، مەملەكەت دارەجەلى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراعاتتارى مەن مادەني مۇرالاردى قورعاۋعا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 110 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، شينجياڭ توڭكەرىستىك تاريحي مادەنيەت تاربيە بازاسى ينجەنەريا قۇرىلىسىنا جۇمسالدى.

  قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جانە جۇمىستاندىرۋ شىعىسى 60 ميلليارد 720 ميلليون يۋان بولىپ، %4.9 ارتتى. باستىسى، 11 ميلليارد 500 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ورگان ءىسورىندارىنىڭ نەگىزگى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋعا تاپسىراتىن اقى قاراجاتى شىعىسىنا جۇمسالدى؛ 9 ميلليارد 90 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، كاسىپورىن جۇمىسشى-قىزمەتكەرلەرىنىڭ نەگىزگى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋ قورى كومەك قاراجاتىنا جۇمسالدى؛ 7 ميلليارد 840 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، قالا مەن اۋىلداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىز ەتىلەتىندەرگە بەرىلەتىن كومەك قاراجات دەڭگەيىن كوتەرۋگە جۇمسالىپ، قالا مەن اۋىلداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىز ەتىلەتىن 2 ميلليون 600 مىڭ ادام يگىلىككە كەنەلدى؛ 2 ميلليارد 930 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، بۇكىل رايونىمىزداعى دەربەس كاسىپ تاڭداعان اسكەري قوسىننان بوساعان اسكەريلەرگە بەرىلەتىن قاراجاتقا جۇمسالدى؛ 2 ميلليارد 780 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، بەلسەندى كاسىپتەندىرۋ ساياساتىنا قولداۋ كورسەتىلىپ، جوعارى مەكتەپ بىتىرگەن وقۋشىلاردىڭ كاسىپتەنىپ شارۋاشىلىق قۇرۋى، اۋىل-قىستاقتاعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردىڭ وزگە كاسىپكە ويىسىپ كاسىپتەنۋى ىلگەرىلەتىلدى؛ 3 ميلليارد يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، دەمالىسقا جانە زەينەتكە شىققانداردىڭ نەگىزگى زەينەتكەرلىك دەڭگەيىن %5 اينالاسىندا جوعارىلاتۋعا جۇمسالدى؛ 2 ميلليارد يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدەن قامال الۋداعى، ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋداعى تومەنگى شەك ساياساتىن تياناقتاندىرۋعا جۇمسالدى؛ ءبىر ميلليارد 840 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، قالا مەن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى زەينەتكەرلىك قارجىسىنا كومەك قاراجات بەرىلدى؛ 510 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، قامقورلىق جاسالاتىن وبيەكتىلەر قاتارلىلاردىڭ كومەك قاراجات جانە تۇرمىستىق كومەك قاراجات ولشەمى جوعارىلاتىلدى؛ 250 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۋىر كەدەي اۋدانداردىڭ تولىقتاما ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى جانە سالاماتتىق بويىنشا كەدەيلىكتەن ارىلۋىن قامتاماسىز ەتۋىنە جۇمسالدى؛ 220 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، جەر-جەردىڭ «قوس شوعىرلاندىرۋ» قىزمەتىن جاقسى ىستەۋىنە كومەك جاسالدى؛ 220 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق، وبلىستاعى مۇگەدەكتەردىڭ تۇرمىستىق قينشىلىعىن شەشۋگە كومەك قاراجات رەتىندە جۇمسالدى.

  دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق جاعىنداعى شىعىس 30 ميلليارد 620 ميلليون يۋان بولىپ، %7 ارتتى. مۇندا باستىسى، 8 ميلليارد 20 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، قالا مەن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى ەمدەۋ قامسىزداندىرۋ قورى كومەك قاراجاتىنا جۇمسالدى؛ 2 ميلليارد 480 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، قالامەن اۋىلداعى قينشىلىعى بار بۇقارانى ەمدەۋ، قۇتقارۋ-كومەكتەسۋگە جۇمسالدى؛ ءبىر ميلليارد 570 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ نەگىزگى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋعا قىزمەت كورسەتۋ قاراجاتىنىڭ ءار ادامعا تۋرا كەلەتىن جىلدىق ولشەمى 69 يۋانعا كوتەرىلدى؛ ءبىر ميلليارد 80 ميلليون يۋان قارجى ورنالاسترىلىپ، جوسپارلى تۋىت سيلىق سوماسىنا كومەك قاراجات رەتىندە جۇمسالدى؛ 680 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، كەلەلى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەت كورسەتۋ نىسانىن اتقارۋعا تىنباي كومەك كورسەتىلدى؛ 410 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ۇكىمەت باسقارۋىنداعى شيپاحانالاردىڭ رەفورماسىن قولداۋعا جۇمسالدى؛ 190 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، نەگىزگى ساتى ەمدەۋ دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمىنىڭ كەشەندى رەفورماسى ورنىقتى ىلگەرىلەتىلدى.

  ەنەرگيا ۇنەمدەپ قورشاعان ورتانى قورعاۋ شىعىسى 8 ميلليارد 780 ميلليون يۋان بولىپ، %6.9-ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ، قالامەن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىستا ەلەكتردەن پايدالانۋ باعاسىن ەلەكتر تورابى باعاسىمەن تەڭەستىرۋ رەفورما ساياساتى تياناقتانىپ، 2017-2018-جىلعى قارجى تۇگەلدەي 2018-جىلى بەرىلىپ بولعاندىقتان، الدىنداعى جىلدىڭ سايكەس مەزگىلىندەگى ەسەپتىك سان ەداۋىر زور بولىپ، 2019-جىلعى سايكەس مەزگىلدەگىدەن 670 ميلليون يۋان ازايدى، مۇندا، باستىسى، 2 ميلليارد 20 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اتموسفەرا، سۋ، توپىراق سياقتىلاردىڭ بىلعانىشىنىڭ الدىن الۋ-وڭاۋ قىزمەتىنە قولداۋ كورسەتىلدى؛ ءبىر ميلليارد 220 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، قالا مەن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىستىق ەلەكتردەن پايدالانۋ باعاسىن ەلەكتر تورابىنىڭ باعاسىمەن تەڭەستىرۋ رەفورما ساياساتى تياناقتاندىرىلدى؛ ءبىر ميلليارد 60 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ەگىستىك جەردى ورمان جانە جايىلىمعا قايتارۋ، تابيعي ورماندى قورعاۋ ساياساتى تياناقتاندىرىلدى؛ 860 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۋىل-قىستاق قورشاعان ورتاسى مەن جاراتىلستىق ەكولوگيانى قورعاۋعا قولداۋ كورسەتىلدى.

  ەگىن، ورمان، سۋ ىستەرى شىعىسى 96 ميلليارد 730 ميلليون يۋان بولىپ، %28.4 ارتتى، ارتۋ مولشەرىنىڭ نەداۋىر زور بولۋىنداعى باستى سەبەپ، ”كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە جەتۋدەگى“ شەشىمدەر مەن ورنالاستىرۋلاردى تياناقتاندىرىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجى ۇسىنىلىمى بارىنشا ارتتىرىلدى. مۇندا، باستىسى، قازىنادان ارناۋلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە 16 ميلليارد 710 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، كەدەيلەردى دالمە-ءدال سۇيەمەلدەۋگە قولداۋ كورسەتۋگە جۇمسالدى؛ 15 ميلليارد 220 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، كەلەلى سۋ يگىلىگى نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى سياقتىلارعا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 11 ميلليارد 70 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىبىنىڭ دامىتۋىنا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 9 ميلليارد 710 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ماقتانىڭ نىسانالى باعاسىنا كومەك قاراجات بەرۋ ساياساتى تياناقتاندىرىلدى؛ 5 ميلليارد 810 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، ەگىنشى-مالشىلارعا تىكەلەي بەرىلەتىن كومەك قاراجات ساياساتى تياناقتاندىرىلدى.

  قاتىناس-تاسىمال شىعىسى 31 ميلليارد 610 ميلليون يۋان بولىپ %14.3 ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ، اۋەجاي قۇرىلىسىنا جۇمسالعان شىعىس سايكەس مەزگىلدەگىدەن ءبىر ميلليارد 580 ميلليون يۋان ارتتى. 17 ميلليارد 900 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۆتونوميالى رايونىمىزداعى مەملەكەتتىك، ولكەلىك نەگىزگى جەلى، ادەتتەگى تاس جول، 3 ءتۇرلى ينجەنەريا سەكىلدى تاس جول نىسان قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىلدى؛ 2 ميلليارد 320 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، تاس جول قورعاۋعا جۇمسالدى؛ ءبىر ميلليارد 880 ميلليون يۋان قارجى ورنالاسترىلىپ، اۋەجاي قۇرىلىسى شىعىسىنا جۇمسالدى.

  قارىز ءوسىمىن قايتارۋ شىعىسى 12 ميلليارد 30 ميلليون يۋان بولىپ، %25.9 ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەت قارىز كولەمى ۇلعايىپ، ءوسىم شىعىسىنىڭ سايكەستى ارتۋى.

  (ەكىنشى) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەجە ەسەپتىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايوننىڭ 2019-جىلعى مەجە ەسەپ جالپى كىرىسى 434 ميلليارد 960 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىـك مەجە ەسـەپ كىـرىسى 25 ميلليارد 910 ميلليون يۋان ( 2018–جىلى 1 –ايدىڭ 1-كۇنى بيڭتۋاننىڭ قازىنا ءتۇزىلىسى رەفورماسىنان كەيىنگى ساياساتتىق بەلگىلەمە بويىنشا اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ەسەپكە ەنگىزىلگەن بيڭتۋاننىڭ بۇرىنعى كىرىسى 9 ميلليارد 710 ميلليون يۋان قامتىلادى. ونى اۆتونوميالى رايون ورتالىقتىڭ قازىناسىنا اۋدارىپ، ورتالىق قازىناسىنان بيڭتۋانعا قايتارىلادى)، ول مەجە ەسەپتىڭ %107.9 ىن ۇستــايدى، بـۇل 2018-جىلـداعىدان 350 ميلليون يۋان از بولىپ، %1.3 -ارتتى، باستىسى، كەڭ كولەمدە سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋدىڭ ءبىر قىدىرۋ ساياساتتارى جاپپاي اتقارىلعاندىقتان، ارتقان قۇن سالىعى، كاسىپورىننىڭ تابىس سالىعى، جەكەلەردىڭ تابىس سالىعى سياقتى سالىق كىرىستەر ازايعان. نەگىزگى نىسان جاعدايى: ارتقان قۇن سالىعى 3 ميلليارد 880 ميلليون يۋان، كاسىپورىننىڭ تابىس سالىعى ءبىر ميلليارد 690 ميلليون يۋان، جەكەلەردىڭ تابىس سالىعى 610 ميلليون يۋان، بايلىق سالىعى 5 ميلليارد 230 ميلليون يۋان، قالالاردىڭ قورعاۋ قۇرىلىسى سالىعى 670 ميلليون يۋان، قورا-جاي سالىعى 520 ميلليون يۋان، ماركا سالىعى 290 ميلليون يۋان، قالا-قالاشىقتاردىڭ جەردەن پايدالانۋ سالىعى 400 ميلليون يۋان، جەردىڭ ارتقان قۇن سالىعى 370 ميلليون يۋان، اۆتوكولىك، كەمە سالىعى 160 ميلليون يۋان، ەگىستىك جەردى يەمدەنۋ سالىعى 140 ميلليون يۋان، كەسىكتى سالىق 380 ميلليون يۋان، قورشاعان ورتانى قورعاۋ سالىعى 50 ميلليون يۋان، سالىققا جاتپايتىن كىرىس 11 ميلليارد 480 ميلليون يۋان.

  جوعارى دارەجەلى ورىننىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 332 ميلليارد 240 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ادەتتەگى قارىز كىرىسى 58 ميلليارد 670 ميلليون يۋان، الدىڭعى جىلدىڭ ىركىندىسى 4 ميلليارد 530 ميلليون يۋان، تومەنگى ورىننىڭ جوعارىدان كەلگەن كىرىسى 7 ميلليارد 540 ميلليون يۋان، مەجە ەسەپتىڭ تۇراقتى رەتتەلگەن قورىنان جۇمسالعانى 3 ميلليارد 310 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 2 ميلليارد 760 ميلليون يۋان.

  شىعىس احۋالى: 2019-جىلعى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەجە ەسەپ شىعىسى جالپى 434 ميلليارد 960 ميلليون يۋان. مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ شىعىسى 110 ميلليارد 80 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %96.5 ىن يەلەدى، ول 2018–جىلداعىدان 10 ميلليارد 290 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %10.2 ارتتى.

  نەگىزگى نىسانداردىڭ اتقارىلۋ احۋالى: ەگىن، ورمان، سۋ ىستەرى شىعىسى 24 ميلليارد 110 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ ەگىن، ورمان، سۋ ىستەرى شىعىسىنان وتكەرمەلەپ تولەگەن 51 ميلليارد 550 ميلليون يۋاندى قوسقاندا، جيىنى 75 ميلليارد 660 ميلليون يۋان شىعىسى ورنالاستىرىلىپ، %39 ارتتى؛ وقۋ-اعارتۋ شىعىسى 8 ميلليارد 980 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ وقۋ-اعارتۋ شىعىسىنان وتكەرمەلەپ تولەگەن 21 ميلليارد 10 ميلليون يۋانىن قوسقاندا، جيىنى 29 ميلليـارد 990 ميلليـون يۋان شىعـىس ورنالاستىرىلىپ، %22.3 ارتتى؛ عىلىم-تەحنيكا شىعىسى ءبىر ميلليارد 210 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ عىلىم-تەحنيكا شىعىسىنان وتكەرمەلەپ تولەگەن 60 ميلليون يۋانىن قوسقاندا جالپى ءبىر ميلليارد 270 ميلليون يۋان شىعىس ورنالاستىرىلىپ، وتكەن جىلداعىمەن تەڭەلدى؛ دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق شىعىسى 2 ميلليارد 510 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق شىعىسىنان وتكەرمەلەپ تولەگەن 14 ميلليارد 690 ميلليون يۋانىن قوسقاندا، جيىنى 17 ميلليارد 200 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، %10.9 ارتتى؛ قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جانە جۇمىستاندىرۋ شىعىسى 17 ميلليارد 420 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەن جۇمىستاندىرۋ شىعىسىنان وتكەرمەلەپ تولەگەن 17 ميلليارد 820 ميلليون يۋانىن قوسقاندا، جالپى 35 ميلليارد 240 ميلليون يۋان شىعىس قارجىسى ورنالاستىرىلىپ، %0.2 ارتتى؛ مادەنيەت،ساياحات، دەنە تاربيە جانە اقپارات قۇرالدارى شىعىسى 2 ميلليارد 820 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ مادەنيەت، ساياحات، دەنە تاربيە جانە اقپارات قۇرالدارىنىڭ مەجە ەسەپتەن وتكەرمەلەپ تولەگەن ءبىر ميلليارد 490 ميلليون يۋانىن قوسقاندا، جيىنى 4 ميلليارد 310 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلىپ، %15.2 ارتتى؛ ەنەرگيا ۇنەمدەپ قورشاعان ورتانى قورعاۋ شىعىسى ءبىر ميلليارد 980 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ ەنەرگيا ۇنەمدەپ قورشاعان ورتانى قورعاۋ شىعىسىنان وتكەرمەلەپ تولەگەن 4 ميلليارد 600 ميلليون يۋاندى قوسقاندا، جيىنى 6 ميلليارد 580 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىلىپ، %2.1- ارتتى؛ تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ شىعىسى 310 ميلليون يۋان، بۇعان جەر-جەردىڭ تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ شىعىسىنان وتكەرمەلەپ تولەگەن 18 ميلليارد 490 ميلليون يۋانىن قوسقاندا، جالپى 18 ميلليارد 800 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلىپ، %31.9- ارتتى، باستىسى جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى زايومىن باسقارۋ ـ پايدالانۋ جونىندەگى قاتىستى بەلگىلەمەسىنە ساي، 2019-جىلى اۆتونوميالى رايون قامتاماسىزداندىرۋ سيپاتىنداعى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى ورتالىق تۇسىرگەن تىڭنان ارتتىرىلعان جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى زايوم قارجىسىنان 31 ميلليارد 200 ميلليون يۋان ورنالاستىردى، بۇل ۇكىمەتتىك قور شىعىسى جاعىندا بەينەلەندى.

  2019-جىلعى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى قازىنانىڭ جەر-جەرگە بەرگەن كومەك قاراجاتى 256 ميلليارد 310 ميلليون يۋان بولىپ، 2018-جىلداعىدان 9 ميلليارد 50 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %3.7 ارتتى. جوعارىعا تاپسىرعان شىعىس سوماسى 12 ميلليارد 430 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ادەتتەگى قارىز اقشادان قايتارعان شىعىسى 8 ميلليارد 670 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ادەتتەگى قارىزدان وتكەرمەلەگەن قارىز اقشا شىعىسى 34 ميلليارد 250 ميلليون يۋان، مەجە ەسەپتىڭ تۇراقتى رەتتەلەتىن قورىنان ورنالاستىرعان قارجى 8 ميلليارد 500 ميلليون يۋان. كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا جىل سوڭىنداعى ىركىندى سوما 4 ميلليارد يۋان، مۇنىڭ ىشىندە كەلەسى جىلعا اۋدارىلعان شىعىس 4 ميلليارد يۋان بولىپ، ىركىندى سوما ءنول.

  2. ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبىنىڭ مەجەلى اتقارىلۋ احۋالى

  (1) اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەتتىك قور كىرىسى 52 ميلليارد 750 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %82.6 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 8 ميلليارد 680 ميلليون يۋان ازايىپ، %14.1- ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ: ءبىرىنشى، مەملەكەت مەنشىگىندەگى جەردەن پايدالانۋ ۇقىعىن وتكەرمەلەۋ كىرىسى نەداۋىر تومەندەدى؛ ەكىنشى، يگىلىك سيلىقتى بەلەتى مەن دەنە-تاربيە سيلىقتى بەلەتىنىڭ الەۋمەتتىك يگىلىك قورى جانە ساتۋ قۇرىلىمىنىڭ كاسىپ اقىسى كىرىسى ازايدى.

  شىعىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەتتىك قور شىعىسى 115 ميلليارد 480 ميلليون يۋانعا جەتىپ، مەجە ەسەپتىڭ %156.1 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 36 ميلليارد 480 ميلليون يۋان اسىپ، %46.2 ارتتى، مۇندا باستىسى تىڭنان ارتقان ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى زايومىنان ورنالاستىرعان شىعىس ارتتى.

  كىرىس پەن شىعىستىڭ تەڭەلۋ احۋالى: اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەتتىك قور جالپى كىرىسى 136 ميلليارد 830 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ۇكىمەتتىك قور كىرىسى 52 ميلليارد 750 ميلليون يۋان، جوعارى دارەجەلى ورىننىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 5 ميلليارد 200 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىز كىرىسى 72 ميلليارد 430 ميلليون يۋان، الدىڭعى جىلداعىدان قالعان ىركىندى 6 ميلليارد 450 ميلليون يۋان. اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەتتىك قور شىعىسى جيىنتىعى 131 ميلليارد 870 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە، ۇكىمەتتىك قور شىعىسى 115 ميلليارد 480 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 11 ميلليارد 820 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىزدان قايتارعان شىعىسى 4 ميلليارد 570 ميلليون يۋان، كىرىس-شىعىستى دولايلاستىرعاندا جىل سوڭىنداعى ىركىندى 4 ميلليارد 960 ميلليون يۋان.

  (2) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبىنىڭ ورىندالۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇكىمەتتىك قور كىرىسى 9 ميلليارد 600 ميلليون يۋان، بۇل مەجە ەسەپتىڭ %91.6 ىن يەلەپ 2018 -جىلداعىدان 140 ميلليون يۋان ازايىپ %1.4- ارتتى.

  شىعىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇكىمەتتىك قور شىعىسى 32 ميلليارد 630 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %352 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 21 ميلليارد 730 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %199.1ارتتى. باستىسى قازىنا مينيسترلىگىنىڭ شينجياڭ ءوندىرىس-قۇرىلىس بيڭتۋانىنىڭ قارىز كىرىس-شىعىس سوڭعى ەسەبىنە قاتىستى تالاپتارىنا ساي، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى شىعىس جيناقتالىپ، بيڭتۋاننىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەرىنىڭ تىڭنان ارتقان ارناۋلى زايوم شىعىسىنا ەنگىزىلىپ، الدىڭعى جىلداعىدان 21 ميلليارد 730 ميلليون يۋان ارتتى.

  كىرىس پەن شىعىستىڭ تەڭەستىرىلۋ احۋالى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇكىمەتتىك قور كىرىسى جالپى 89 ميلليارد 590 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە ۇكىمەتتىك قور كىرىسى 9 ميلليارد 600 ميلليون يۋان. جوعارى دارەجەلى ورىننىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 5 ميلليارد 190 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىز كىرىسى 72 ميلليارد 430 ميلليون يۋان، الدىڭعى جىلداعى ىركىندى 2 ميلليارد 370 ميلليون يۋان، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇكىمەتتىك قور شىعىسى جالپى 88 ميلليارد 850 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ۇكىمەتتىك قور شىعىسى 32 ميلليارد 630 ميلليون يۋان، تومەنگە كومەككە بەرىلگەن شىعىس 3 ميلليارد 600 ميلليون يۋان. اۋدارىلعان قارجى 2 ميلليارد 510 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىزدان قارىز اقشاعا وتكەرمەلەنگەن شىعىسى 50 ميلليارد 110 ميلليون يۋان، كىرىس-شىعىستى دولايلاستىرعاندا، جىل سوڭىنداعى ىركىندى سوما 740 ميلليون يۋان.

  (3) مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  (1) اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبىنىڭ كىرىسى 5 ميلليارد 280 ميلليون يۋان، بۇل مەجە ەسەپتىڭ %910.3 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 810 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %551.9 ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ، 2019-جىلى ءۇرىمجى قالاسى قارجى قوسۋ جانە قارجى قۇراۋ قىزمەتىن باسقارۋدى كۇشەيتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ قارىزدى ازايتۋ، سۇيمەندى جوعالتۋ، حاۋىپ- قاتەردىڭ الدىن الۋ قىزمەتىن جەبەپ، قالاعا قاراستى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ مەنشىك ۇقىعىن، قارىز ۇقىعىن، كەپىلدىك بەرۋ قاتىناسىن قايتا باستان رەتكە سالعاندىقتان، تىڭنان ارتقان مەملەكەت مەنشىگىندەگى جارنا ۇقىعى، جارنانى وتكەرمەلەۋ كىرىسى 4 ميلليارد 200 ميلليون يۋان بولدى.

  شىعىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسى 3 ميلليارد 790 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %512.2 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 2 ميلليارد 810 ميلليون يۋان اسىپ، %286.7 ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ، 2019-جىلى ءۇرىمجى قالاسى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردى ستراتەگيالىق سيپاتتى قايتا قۇرۋدى جانە كاسىپ قۇرىلىمىن رەتكە سالۋدى ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىن كاپيتال قورىنا 3 ميلليارد 100 ميلليون يۋان قارجى قوستى.

  كىرىس-شىعىستىڭ تەڭەلۋ احۋالى: اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ جالپى كىرىسى 5 ميلليارد 680 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ كىرىسى 5 ميلليارد 280 ميلليون يۋان، جوعارى دارەجەلى ورىننىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 220 ميلليون يۋان، الدىڭعى جىلداعىدان وتكەرمەلەنگەنى 180 ميلليون يۋان، اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسى 5 ميلليارد 480 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسى 3 ميلليارد 790 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى ءبىر ميلليارد 690 ميلليون يۋان، كىرىس-شىعىستى دولايلاستىرعاندا، جىل سوڭىندا قالعان ىركىندى سوما 200 ميلليون يۋان.

  (2) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ كىرىسى 470 ميلليون يۋان، بۇل مەجە ەسەپتىڭ %180.8 ىن يەلەيدى، ول 2018- جىلداعىدان 190 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %67.9 ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ 2019-جىلى ءىشىنارا مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ الدىڭعى جىلداعى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال پايداسى اداقتالعاندىقتان، كىرىس ارتتى.

  شىعىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبىنىڭ شىعىسى 270 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %93.1 ىن يەلەدى، ول 2018-جىلداعىدان 350 ميلليون يۋان ازايىپ، %56.5- ارتتى. مۇنداعى باستى سەبەپ، بىرىنشىدەن، 2019-جىلى ورنالاستىرىلعان مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ كاپيتال قورىن ەنگىزەتىن نىساندارى الدىنداعى جىلداعىدان ازايدى؛ ەكىنشىدەن، 2018-جىلى ورتالىق قازىنادان كومەك بەرىلگەن رايونىمىزداعى ورتالىق تۇسىرگەن كاسىپورىندارداعى جۇمىسشى-قىزمەتكەرلەردىڭ تۇرعىندار رايونىنا بەرىلەتىن «ۇشپەن قامداۋ، ءبىر كاسىپ» بويىنشا قازىنادان كومەك قارجى اجىراتىلعاندىقتان؟؟؟، 2019-جىلعى كومەك قاراجات ازايدى.

  كىرىس پەن شىعىستىڭ تەڭەلۋ احۋالى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبىنىڭ جالپى كىرىسى 720 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ كىرىسى 470 ميلليون يۋان، جوعارى دارەجەلى ورىننىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 220 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلداعىدان اۋدارىلعان قارجى 30 ميلليون يۋان. اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسى 550 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسى 270 ميلليون يۋان، تومەنگە بەرىلگەن كومەك قاراجات شىعىسى 30 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 250 ميلليون يۋان، كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، جىل سوڭىندا قالعان ىركىندى 170 ميلليون يۋان.

  4. قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  (1) اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور مەجە ەسەبىنىڭ مەجەلى اتقارىلۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور كىرىسى 136 ميلليارد 560 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %104.8 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 13 ميلليارد 650 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %11.1 ارتتى. مۇنىڭ ىشىندە؛ قامسىزداندىرۋ كىرىسى 93 ميلليارد 700 ميلليون يۋان، قازىنادان بەرىلگەن كومەك قاراجات كىرىسى 30 ميلليارد 290 ميلليون يۋان، باسقادا كىرىستەر 12 ميلليارد 570 ميلليون يۋان.

  شىعىس جاعدايى:اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ شىعىسى 118 ميلليارد 790 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %101.6 ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 16 ميليارد 820 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %16.5 ارتتى.

  كىرىس-شىعىستىڭ تەڭەلۋ احۋالى: اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور مەجە ەسەبىنىڭ جالپى كىرىس جيىنتىعى 305 ميلليارد 760 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور مەجە ەسەپ كىرىسى 136 ميلليارد 560 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدان قالعان ىركىندى 169 ميلليارد 200 ميلليون يۋان، اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ شىعىسى 118 ميلليارد 790 ميلليون يۋان. كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، جىل سوڭىنداعى ىركىندى سوما 186 ميلليارد 970 ميلليون يۋان.

  (2) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋ احۋالى

  كىرىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور كىرىسى 36 ميلليارد 300 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %100.4ىن يەلەپ، 2018-جىلداعىدان 4 ميلليارد 530 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %14.2 ارتتى ، مۇنىڭ ىشىندە: قامسىزداندىرۋ قاراجاتى كىرىسى 15 ميلليارد 990 ميلليون يۋان، قازىنادان بەرىلگەن كومەك قاراجات كىرىسى 11 ميلليارد 60 ميلليون يۋان، باسقا ءارءتۇرلى كىرىس 9 ميلليارد 250 ميلليون يۋان.

  شىعىس جاعدايى: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور شىعىسى 27 ميلليارد 260 ميلليون يۋان بولىپ، مەجە ەسەپتىڭ %99.9 ىن يەلەپ، 2018 ـ جىلداعىدان 7 ميلليارد 120 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %35.3 ارتتى.

  كىرىس-شىعىستىڭ تەڭەلۋ احۋالى، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ كىرىسى 123 ميلليارد700 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ كىرىسى 36 ميلليارد 300 ميلليون يۋان، الدىڭعى جىلدىڭ ىركىندىسى 86 ميلليارد 10 ميلليون يۋان، تومەنگى ورىننىڭ جوعارىدان كەلگەن كىرىسى ءبىر ميلليارد 390 ميلليون يۋان. اۆتونوميالى رايون دارەجەلى قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ شىعىسىنىڭ جالپى جيىنتىعى 31 ميلليارد 250 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور مەجە ەسەپ شىعىسى 27 ميلليارد 260 ميلليون يۋان. تومەنگى ورىنعا بەرىلگەن كومەك قارفاجاتى شىعىسى 3 ميلليارد 990 ميلليون، كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، جىل سوڭىنداعى ىركىندى 92 ميلليارد 450 ميليون يۋان بولعان.

  (2) 2019 -جىلعى اۆتونوميالى رايونىمىزداعى جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز جاعدايى

  مەملەكەت كەڭەستىڭ بەكىتۋىمەن، قازىنا مينستىرلىگى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ 2019– جىلى تىڭنان ارتقان جەرگىلىكتى ۇكىمەت قارىزىنىڭ شەكتى سوماسىن 113 ميلليارد 800 ميلليون ەتىپ بەلگىلەدى. مۇنىڭ ىشىندە، اۆتونوميالى رايوننىڭ تىڭنان ارتقان جەرگىلىكتى ۇكىمەت قارىزى شەكتى سوماسى 84 ميلليارد 800 ميلليون يۋان (تىڭنان قوسىلعان ادەتتەگى قارىز شەكتى سوماسى 36 ميلليارد 600 ميلليون يۋان، تىڭنان ارتقان ارناۋلى قارىز شەكتى سوماسى 48 ميلليارد 200 ميلليون يۋان)، شينجياڭ ءوندىرىس-قۇرىلىس بيڭتۋانىنىڭ تىڭنان ارتقان جەرگىلىكتى ۇكىمەت قارىزى شەكتى سوماسى 29 ميلليارد يۋان (تىڭنان ارتقان ادەتتەگى قارىز شەكتى سوماسى 6 ميلليارد يۋان، ارناۋلى قارىز شەكتى سوماسى 23 ميلليارد يۋان). قازىنا مينيستىرلىگى بەكىتكەن اۆتونوميالى رايوننىڭ قايتا قارجى قۇرايتىن زايوم كولەمى 19 ميلليارد يۋان. «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ مەجە ەسەپ زاڭى» جانە جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز باسقارۋ بەلگىلەمەسىنە ساي، اۆتونوميالى رايون مەملەكەتتىك كەڭەس سومانى شەكتەۋ شاراسى قارىز ءتۇسىرىپ، ونى جەكە-جەكە دارەجەلەس ورىننىڭ جىل باسىنداعى مەجە ەسەپ جوباسى مەن مەجە ەسەپتى رەتتەۋ جوباسىنا ەنگىزىپ، اۆتونوميالى رايوندىق 13-كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ جانە ونىڭ تۇراقتى كوميتەتىنىڭ بەكىتۋىنەن وتكەن سوڭ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ زايوم تاراتۋ شارالارىن ماقۇلدادى.

  2019-جىلى، اۆتونوميالى رايون جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىزىن باسقارۋدى قاتايتىپ، قارىز قىزىل سىزىعى مەن تومەنگى شەكتى قاتاڭ ساقتاپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز حاۋىپ–قاتەرىن قاتاڭ مەڭگەرىپ، زاڭعا، بەلگىلەمەگە قايشى ءتۇرلى قارىزدانۋ ارەكەتىن باتىل تەكسەرىپ ءبىر جايلى ەتىپ، ساپانى جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋعا كۇش سالاتىن بەلسەندى قازىنا ساياساتىن تياناقتاندىرىپ، قازىنا مينيسترلىگىنەن اۆتونوميالى رايونداعى جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز اقشا شەكتى سوماسىنا بەلسەندىلىكپەن قول جەتكىزۋگە كۇش سالىپ، پايدالانۋعا بولاتىن قازىنا قۋاتىن شىن مانىندە كۇشەيتىپ، شەشۋشى سالالار مەن ءالسىز بۋىندارعا كۇش سالا قولداۋ كورسەتىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى بەلگىلەگەن ماڭىزدى نىسانداردى ءتۇيىندى قامتاماسىزداندىردى. تۇتاس جىلدا جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەر زايومىنان 103 ميلليارد 800 ميلليون يۋان تاراتىلدى، ءبىرىنشى، تىڭنان ارتقان جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەر زايومىنان 84 ميلليارد 800 ميلليون يۋان تارتىلدى، مۇندا ادەتتەگى زايومنان 36 ميلليارد 600 ميلليون يۋان تاراتىلىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتى قورعاۋ باس نىساناسىنىڭ تياناقتانۋىنا، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا، مىندەتتى وقۋ-اعارتۋ، ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ، ەكولوگيا، ورتانى قورعاۋ، ەگىن، ورمان، سۋ يگىلىگى سياقتى ءتۇيىندى سالالاردى قولداۋعا جۇمسالدى؛ ارناۋلى زايومنان 48 ميلليارد 200 ميلليون يۋان تاراتىلىپ، باستىس اۆتونوميالى رايوننىڭ قارجى قوسۋدى ورنىقتىرۋ، ىشكى سۇرانىستى كەڭەيتۋ، ولقىلىقتاردى تولىقتاۋعا پايدالانۋعا ورنالاستىرىلىپ، لاشىقتىلار رايونىن وزگەرتىپ سالۋ، جەر زاپاس قورى، اقى الىناتى تاس جول، ۇكىمەت باسقارۋىنداعى شيپاحانا سياقتى بەلگىلى تابىسقا يە الەۋمەتتىك يگىلىك نىسان قۇرىلىستارىنا قولداۋ كورسەتىلدى. ەكىنشى،قايتا قارجى قۇرايتىن زايومنان 19 ميلليارد يۋان تاراتىلىپ، نەگىزىنەن ءار دارەجەلى ۇكىمەتتەردىڭ ۋاقىتى تولعان زايومىنىڭ نەگىزگى سوماسىن قايتارۋعا جۇمسالىپ، قارىز قايتارۋ قىسىمى باسەڭدەتىلىپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز جونىندەگى حاۋىپ - قاتەرىنىڭ الدى الىندى.

  شينجياڭ ءوندىرىس-قۇرىلىس بيڭتۋانىنىڭ تىڭنان ارتقان جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەرىنىڭ قارىز اقشا شەكتى سوماسىن اۆتونوميالى رايوندىق 13-كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى جانە ونىڭ تۇراقتى كوميتەتى بەكىتكەننەن كەيىن، بيڭتۋان قازىرگى اتقارىلىپ وتىرعان اكىمشىلىك باسقارۋ ءتۇزىلىسى بويىنشا، مەجە ەسەپ باسقارۋ كولەمىنە ەنگىزەدى، سونداي-اق، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز باسقارۋ زاڭىنا جانە ءتۇزىم–بەلگىلەمەلەرىنە ساي قارىز اقشا تاراتادى جانە پايدالانادى.

  جالپى جاقتان العاندا، 2019 –جىلى، اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنا اينالىمى تۇلعالىق جاقتان ورنىقتى بولدى، بۇل، باستىسى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ قۋاتتى باسشىلىعىنىڭ، شىنايى قامقورلىق جاساعاندىعى مەن كوڭىل بولگەندىگىنىڭ ناتيجەسى، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ پارمەندى باسشىلىعى مەن عىلمي شەشىم جاساۋىنىڭ، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ، ساياسي كەڭەستىڭ جانە ۋاكىلدەر مەن مۇشەلەردىڭ باقىلاپ ،جەتەكشىلىك ەتكەندىگىنىڭ جانە زور كۇشپەن قولداپ - قۋاتتاۋىنىڭ، سونداي-اق جەر-جەردىڭ، تاراۋلاردىڭ ورتاق قۇلشىنۋى مەن ەرلىكپەن كۇرەس جاساۋىنىڭ ناتيجەسى، الايدا ءبىز مىنانى دا سەرگەكتىكپەن تاني بىلدىك، كەزەكتە قازىنالىق كىرىس-شىعىستا كەيبىر قايشىلىقتار مەن ماسەلەلەرگە ءدوپ كەلۋدە. ەندى ءبىر جاعىنان، ماكرولىق شارۋاشىلىق ورتاسىنىڭ، مەملەكەت اتقارىپ وتىرعان ءتىپتى دە زور كولەمدە سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتى قاتارلى فاكتورلاردىڭ ىقپالىنا ۇشىراعاندىقتان، قازىنالىق كىرىستى ۇيىمداستىرۋدا قىرۋار قينشىلىققا ءدوپ كەلىپ، قازىنالىق كىرىستىڭ ارتۋى باياۋلادى. ەندى ءبىر جاعىنان، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1+3+3+ رەفورمالاۋ، ەسىك اشۋ» قىزمەت ورنالاسىترۋلارىن تياناقتاندىرۋ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى زور كۇشپەن ىلگەرىلەتۋ، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەۋ، شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن رەتكە سالۋ، ساپالىلاندىرۋدى قولداۋ، قوعامدىق ىستەردىڭ دامۋىن جەبەۋ، نەگىزدىك حالىق تۇرمىسى شىعىسىن قامتاماسىز ەتۋ سياقتى جاقتاردىڭ بارىنە قازىنادان ۇزدىكسىز قارجى قوسۋعا تۋرا كەلەتىندىكتەن، قازىنا شىعىسى جاعىنداعى قىسىم وتە اۋىر، كىرىس–شىعىس قايشىلىعى ءالى دە كورنەكتى. ءبىز جوعارىداعى ماسەلەلەرگە وسكەلەڭ ءمان بەرىپ، ءتۇرلى رەفورمانى تەرەڭدەتۋ ارقىلى شەشۋگە قۇلشىنامىز.

  (3) ورتالىق پەن اۆتونوميالى رايوننىڭ كەلەلى باعىت، ساياساتتارىنىڭ، شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىنىڭ دايەكتىلەندىرىلۋ، تياناقتاندىرىلۋ احۋالى

  2019 -جىلى جەر–جەر، تاراۋلار جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن، اسىرەسە قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1+3+3+ رەفورمالاۋ، ەسىك اشۋ» شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق 13–كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى 2–ءماجىلىسىنىڭ قاۋلىلارىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى مەن قوعام ورنىقتىلىعىن بار كۇشپەن قورعاپ، «3 ءىرى قامال الۋ شايقاسىن» باتىل ويداعىداي جۇرگىزىپ، «3 ءتۇرلى ءتۇيىندى قىزمەتتى» مۇقيات جاقسى ىستەپ، رەفورمالاۋدى، ەسىك اشۋدى ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، حاۋىپ–قاتەر، سايىستارعا ءونىمدى توتەپ بەرگەندىكتەن، اۆتونوميالى رايونىمىزدا قوعامدىق كەلەلى جاعداي ءۇرتىس ورنىقتى بولعان، ەكونوميكا ورنىقتى، اقاۋسىز دامىعان، حالىق تۇرمىسى تىنباي جاقسارعان، ءتۇرلى ىستەرىمىز جاپپاي ىلگەرى باسقان تاماشا جاعداي جارىققا شىقتى.

  1. نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، قوعامدىق كەلەلى جاعدايدىڭ ۇزدىكسىز ورنىقتى بولۋىنا كۇش سالىندى. ءبىرىنشى، شينجياڭدى زاڭمەن جونگە سالۋعا، شينجياڭدى ىنتىماقتاسا ورنىقتىرۋعا، شينجياڭدى باياندى كوركەيتۋگە تاباندى بولىپ، قازىنالىق ساياسات پەن قارجىنىڭ قامتاماسىز ەتۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ورنىقتىلىقتى قورعاۋعداعى ءتۇرلى قىزمەت ورنالاستىرۋلارىنىڭ ناقتى تياناقتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ حاۋىپسىزدىك سەزىمى مەن باقىت سەزىمى كورنەكتى كۇشەيدى. ەكىنشى، قازىنا ۇسىنىلىمى تەبىنىن ارتتىرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋدى تياناقتاندىرىپ، نەگىزگى ساتى ۇيىمىن كۇشەيتىپ، بۇقارالىق قىزمەتتى جاقسى ىستەپ، حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىن تياناقتاندىرىپ، اۋقاتتانۋ جولىن كەڭەيتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى ىلگەرىلەتىپ، ناقتى ىستەر مەن يگى ىستەردى جاقسى ىستەپ، پارتيا مۇشەلەرى قوسىنىن زورايتۋ سياقتى قىزمەت مىندەتىن ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، «ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ»، «ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى»، ۇلتتار ىنتماعى بىرلەسكەن دوستىق قيمىلىن زور كۇشپەن قولداپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەپ، قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعى مەن ورنىقتىلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىلدى. ءۇشىنشى، اۋىل-قالاشىق كادرلارىنىڭ، قىستاق كادرلارىنىڭ جانە اۋىل-قىستاقتاعى «4 ءتۇرلى قارتتاردىڭ» تۇرمىستىق قوسىمشا قاراجات ولشەمىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، نەگىزگى ساتى كادرلار قوسىنىن ورنىقتىرىپ، نەگىزگى ساتىنى جونگە سالۋدى بەكەمدەپ، نەگىزگى ساتى ۇيىمى مەن اكىميات قۇرىلىسى كۇشەيتىلدى.

  2 .” ءىرى قامال الۋ شايقاسىن“ باتىلدىقپەن ويداعىداي جۇرگىزىپ، حاۋىپ–قاتەردەن شىنايى ساقتانىپ، ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، ءالسىز بۋىندى كۇشەيتتىك. ءبىرىنشى، اۋىر حاۋىپ–قاتەردەن ساقتانۋ جانە ونى جويۋداعى قامال الۋ شايقاسىن جاقسى جۇرگىزدىك. ورتالىقتىڭ جانە اۆتونوميالى رايوننىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىزىن باسقارۋ ساياساتتىق بەلگىلەمەلەرىن قاتاڭ اتقارىپ،جاسىرىن قارىزدى جاڭادان كوبەيتۋ ارقىلى جاڭادان نىسان ارتتىرۋدى، تىڭنان جايمالاۋدى قاتاڭ تىزگىندەپ، جاسىرىن قارىزدىڭ ارتۋ مولشەرىن باتىل تەجەدىك. مەملەكەتتىڭ اۆتونوميالى رايونعا قازىنادان بەرەتىن قارىز اقشا شەكتى سوماسىن ارتتىرۋىنا بەلسەندىلىكپەن قول جەتكىزىپ، تۇتاس جىلدا جەرگىلىكتى ۇكىمەت زايومنان 103 ميلليارد 800 ميلليون يۋان تاراتتىق، ول ورنىقتىلىقتى قورعاۋ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ، قوعامدىق ىستەردى دامىتۋ سياقتى سالالاردىڭ ءتۇيىندى نىسان قۇرىلىسىنا جۇمسالدى. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ زايوم قارجىسىنىڭ مەجە ەسەبى بويىنشا اتقارىلۋىن تەزدەتىپ، ۇكىمەتتىڭ زايوم قارجىسىنىڭ ۇسىنىلىمدى ورنىقتىرۋ، ىشكى سۇرانىستى كەڭەيتۋدەگى، ولقى جەرلەردى تولىقتاۋداعى ماڭىزدى رولىن ساۋلەلەندىردىك. كومەسكى قارىز تالون قىزىل سىزىعىن قاتاڭ مەڭگەرىپ، كومەسكى قارىزدىڭ ساقتالۋىن ءونىمدى اداقتاپ، 2019–جىلعى جاسىرىن قارىزدى جويۋ مىندەتىن تولىق ورىندادىق. قارىز حاۋىپ - قاتەرىنەن ساقتانۋ ءتۇزىلىس مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، قارىز حاۋىپ-قاتەرىن باعالاۋ جانە ساقتاندىرۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز جاعىنداعى حاۋىپ-قاتەرىن ءونىمدى جويدىق. باقىلاۋ-تەكسەرۋ، جاۋاپكەرشىلىكتى قۋزاستىرۋ ءتۇزىمىن كۇشەيتىپ، زاڭعا، بەلگىلەمەگە قايشى ۇكىمەتتىڭ جاسىرىن قارىزىن كوبەيتكەندەردىڭ، ۇكىمەتتىڭ زايوم قارجىسىن جۇمساعانداردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى قاتاڭ قۋزاستىرىلدى. ەكىنشى، كەدەيلىكتەن دالمە-ءدال ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسى ويداعىداي جۇرگىزىلدى. كەدەيلەردى دالمە –ءدال سۇيەمەلدەۋ، كەدەيلىكتەن دالمە-ءدال ارىلتۋ نەگىزگى باعىتىنان جازباي، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ نىساناسى مەن قازىرگى اتقارىلىپ وتىرعان كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ولشەمىنە تاباندى بولىپ، نازاردى وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق، وبلىستاعى اۋىر كەدەي وڭىرلەرمەن ەرەكشە اۋىر كەدەيلەرگە شوعىرلاندىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا ساياتىن قارجىنى ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ بىرىكتىرۋ، قازىنا-فينانىس جاعىندا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى جەبەۋ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن باقىلاپ باسقارۋ سياقتى جاقتارعا جاپپاي كۇش سالىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ساياساتىنىڭ تياناقتانۋىنا بار كۇشپەن كەپىلدىك ەتتىك. تۇتاس جىلدا قازىنادان كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە 37 ميلليارد 567 ميلليون يۋان بوساتىپ، «جەتى ءبىر توپ»، «ءۇش تەبىندى ارتتىرۋدى» تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، «ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋدەگى» كورنەكتى ماسەلەلەردى شەشۋدى قولداپ، اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگى مەن تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىزداندىرۋداعى ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، 2019 -جىلى 606 مىڭ 100 ادامدى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ، 976 كەدەي قىستاقتى كەدەيلىك تىزىمەن شىعارۋ، 12 كەدەي اۋداننىڭ كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستاۋعا قازىنا كۇشى جاعىنان پارمەندى كەپىلدىك ەتىلدى. كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن جيناۋ، ءبولۋ جانە ءتۇسىرۋ، شىعىس جانە پايدالانۋ، باقىلاپ باسقارۋ مەن ونىمدىلىكتىڭ تۇيىق باقىلاپ-باسقارۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، قازىنادان بەرىلەتىن كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن يكەمدى باقىلاۋ–مەڭگەرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ نىسان قارجىسىنىڭ ونىمدىلىگىن باسقارۋ ءتۇزىمىن جاپپاي اتقارىپ، ءار دارەجەلى، ءار ءتۇرلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن باقىلاپ-باسقارۋدى كۇشەيتىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسىن باسقارا الۋعا، ويداعىداي باسقارۋعا شىن مانىندە كەپىلدىك ەتتىك. ءۇشىنشى، لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى وڭاۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جاقسى جۇرگىزىلۋىن قولدادىق. تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ باعا جەتپەس بايلىق، قارلى دالا، مۇزدى القاپ تا اسىل بايلىق تانىمىن بەرىك ورناتىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى مەن ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى باستان–اياق كورنەكتى ورىنعا قويىپ، قازىنالىق ساياسات پەن قارجى جاعىنان قولداۋ تەبىنىن كۇشەيتىپ، اشىق اسپان، ءمولدىر سۋ، تازا توپىراق جانە اۋىل-قىستاقتىڭ قونىستانۋ ورتاسىن وڭاۋدان قامال الۋ شايقاسىندا جەڭىسكە جەتۋگە قولداۋ كورسەتتىك. «ءۇرىمجى–سانجى-شىحىزى»، «كۇيتۇن ـ مايتاۋ ـ شيحۋ» وڭىرلەرىنىڭ اتموسفەرا لاستانۋىن وڭاۋدان قامال الۋ تەبىنىن ۇزبەي كۇشەيتىپ، قالالاردىڭ قارا، لاس سۋ ايدىنىن وڭاۋدان قامال الۋ مەن قالا-قالاشىقتاردىڭ لاس سۋىن ءبىر جاقتى ەتۋدە ”ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋىنا“ زور كۇشپەن قولداۋ كورسەتىپ، «مىڭ قىستاقتا ۇلگى كورسەتۋ، ون مىڭ قىستاقتى وڭاۋ» سىندى قونىستانۋ ورتاسىنىڭ ۇلگى نىسانىن ءتۇيىندى قولداپ، اۋىل-قىستاق دارەتحاناسىن، تۇرمىستىق لاس سۋدى جانە قوقىر-قوقسىقتى ءبىرجايلى ەتۋدى اتقارىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىن ورتا جاقسارعاندىعىنىڭ ناتيجەسىن شىنايى سەزىندىردى.

  3 . نازاردى «ءۇش ءتۇرلى ءتۇيىندى قىزمەتكە» شوعىرلاندىرىپ، رەفورمانى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، ەسىكتى ايقارا اشتىق.ءبىرىنشى،جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىلدى. ورتالىقتىڭ شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن جانە اۆتونوميالى رايوننىڭ قىزمەت تالاپتارىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، قازىنا-سالىق ساياساتىنان ويداعىداي پايدالانىپ، ءۇزىمجى حالىقارالىق قۇرىلىق ساۋدا رايونى، كەڭىستىك ەكونوميكادان ۇلگى كورسەتۋ رايونى، باجىسى كەشەندى قورعالاتىن رايون قۇرىلىستارىنا بەلسەنە قولداۋ كورسەتىپ، قۇرىلىق ساۋدا رايونىنىڭ «زات توپتاۋ، باقشا قۇرۋ، كاسىپتەردى شوعىرلاندىرۋ» قۋاتى ۇزدىكسىز جوعارىلادى. 500 ميلليون يۋان قارجى ورنالاستىرىپ، قاشقار، قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونى قۇرىلىسىن قولداپ، ەكونوميكانى دامىتۋدىڭ جاڭا ارتۋ ءتۇيىنى جەتىلدىرىلدى. ۇكىمەت پەن قوعامدىق كاپيتال سەلبەستىگى (ppp) ۇلگىسىن بەلسەندىلىكپەن قولدانىپ، وتكەل ەكونوميكالىق بەلدەۋى كەلەلى نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىلدى. ەكىنشى، اۋىل-قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىنىڭ اتقارىلۋى ىلگەرىلەتىلدى. اۋىل–قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن اتقارۋدى جاڭا داۋىردەگى «اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل-قىستاق، شارۋالار» قىزمەتىنىڭ باس تۇتقاسى ەتۋدەن جازباي، كاسىپ سالاسى گۇلدەنگەن، ەكولوگياسى جانعا جايلى، اۋىل سالتى وركەنيەتتى، جونگە سالۋ ءونىمدى، تۇرمىس باي-باياشات بولۋ جالپى تالابى بويىنشا، ءتۇرلى جولدارمەن ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ قارجى ورنالاستىرىپ، ەگىن، ورمان، مال شارۋاشىلىعى كاسىبىنىڭ دامۋىن قولداپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل–قىستاق نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن جاقسارتىپ، اۋىل–قىستاقتىڭ جاسىل دامۋىنا قولداۋ كورسەتىلدى. ارناۋلى قارجى ورنالاستىرىپ، اۋىل–قىستاق رەفورماسىن قولداپ، اۋىل–قىستاقتى كاسىپ سالاسى ارقىلى گۇلدەندىرۋ، دارىندىلار ارقىلى گۇلدەندىرۋ، مادەنيەت ارقىلى گۇلدەندىرۋ، ەكولوگيا ارقىلى گۇلدەندىرۋ، ۇيىم ارقىلى گۇلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، وسىزامانعى اۋىل–قىستاقتى جونگە سالۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن جەبەلدى. ءۇشىنشى، ساياحات كاسىبى زور كۇشپەن دامىتىلدى. ”ساياحات ارقىلى شينجياڭدى كوركەيتۋ ستراتەگياسى“ىشكەرىلەي اتقارىلدى. ساياحات ارناۋلى قارجىسىنان ءبىر ميلليارد 220 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلىپ، ساياحات نەگىزدىك قۇرىلعىلارى، ساياحات الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ قۇرىلعىلارى، ايگىلى كورىنىس رايوندارىن قورعاۋ، ەكولوگيالىق ساياحات، تاريحي مادەنيەت ساياحاتى، سەيىل-سەرۋەن، دەمالىس ساياحاتى، اۋىل–قىستاق ساياحاتى جانە ساياحات دارەتحاناسى سياقتى ساياحات نىساندارى قۇرىلىسىنا ءتۇيىندى قولداۋ كورسەتىلىپ، ساياحات كاسىبىنىڭ جەدەل دامۋى ىلگەرىلەتىلدى. ءتورتىنشى، رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋ تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتىلدى. سىرتقى ەكونوميكا – ساۋدانى دامىتۋ ارناۋلى قارجىسى ورنالاستىرىلىپ، شەكارا اتتاعان ەلەكتروندىق ساۋدا سياقتى جاڭاشا ساۋدا ۇلگىسىنىڭ دامۋى ىلگەرىلەتىلدى. شينجياڭ ىشىندەگى كاسىپورىنداردى «سىرتقا شىعارۋ»دى ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭ ىشىندەگى كاسىپورىنداردى كولەمدەندىرۋ، الۋەتتەندىرۋ، ساپالىلاندىرۋ جەبەلدى، ورتا ازيا شۋەيۋانى تۇعىرىنان ويداعىداي پايدالانىپ، ورتا ازيا وڭىرلىك ەكونوميكا سەلبەستىگى مەن اۋىس-كۇيىسىنە بەلسەنە ات سالىستىق. ازيا بانكەسىنىڭ قارىز اقشاسىنان ويداعىداي پايدالانىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ «ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول» بويىنداعى ءتۇيىندى قالالاردىڭ نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىنا قولداۋ كورسەتىلدى.

  4. بەلسەندى قازىنا ساياساتى اتقارىلىپ، ەكونوميكانىڭ جوعارى سـاپالـى دامۋى جەبەلـدى. ءبىرىنشـى، سـالىـقتى ازايتىـپ، اقىنى تومـەندەتـۋ سـاياسـاتى مۇقيـات تيـانـاقتـاندىرىلـدى. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ جونىندەگى نۇسقاۋىنىڭ رۋحى ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىلىپ، اۆتونوميالى رايون، ايماق، اۋدان 3 دارەجەلى بىرلەسىپ ارەكەتتەنۋ مەحانيزمى ورناتىلىپ، جول كارتاسى، ۋاقىت كەستەسى ايقىندالىپ، ساتىلار بويىنشا قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگى ناقتىلاندىرىلىپ، ساياساتتىڭ تياناقتانىپ، تامىر تارتۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىلدى.مەملەكەت ۇقىق بەرگەن كولەم ىشىندە جەرگىلىكتى ورىننىڭ سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتى جوعارى ولشەمدە شىعارىلىپ، كاسىپورىنداردىڭ ساياساتتىڭ پايداسىنان بارىنشا يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاسالدى. ساياساتتى اتقارىلۋ ونىمدىلىگىن ءجىتى قاداعالاپ، نازاردى اڭىس ەتىلگەن كورنەكتى ماسەلەلەر مەن پىكىرلەرگە شوعىرلاندىرىپ، ساياساتقا تالداۋ جاساۋ، زەرتتەۋ جۇرگىزۋدى مەرزىم سايىن ورىستەتىپ، ساياساتتىڭ ءساتتى اتقارىلۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىلدى. ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ شارا قولدانىپ، قارجى جيناپ سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ شىعىسىنىڭ كەم-كەتىگى تولىقتاندى، كاسىپورىننىڭ جۇگىن ءتۇسىن وزگەرتىپ ارتتىرىپ، ساياساتتىڭ ونىمدىلىگىن السىرەتۋگە قاتاڭ تيىم سالىنىپ، سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىنىڭ تياناقتانۋىنا قولداۋ كورسەتىلدى. 2019–جىلى تۇتاس رايون بويىنشا سالىق ازايتىلىپ، اقى تومەندەتىلگەن سوما 26 ميلليارد 290 ميلليون يۋان بولدى. مۇنىڭ ىشىندە 20 ميلليارد 90 ميلليون يۋانى ازايتىلعان سالىق، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ اقىسىنان ازايتىلعانى 6 ميلليارد 200 ميلليون يۋان. سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتى اسەرىنىڭ بىرتىندەپ جارىققا شىعۋىمەن، كاسىپورىنداردىڭ جۇگى ءونىمدى جەڭىلدەپ، كاسىپورىنداردىڭ پايدا تابۋ ءورىسى كەڭەيىپ، بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىنە دەم بەرىلدى. ەكىنشى، ناقتى تۇلعالىق ەكونوميكانىڭ دامۋىنا بار كۇشپەن قولداۋ كورسەتىلدى. «بەكەمدەۋ، كۇشەيتۋ، جوعارىلاتۋ، ىركىلىسسىزدەندىرۋ» 8 ارىپتىك باعىتى بويىنشا، نازاردى كورنەكتى ولقىلىقتارمەن ءالسىز بۋىندارعا شوعىرلاندىرىپ، ناقتى تۇلعالىق ەكونوميكانىڭ دامۋىنا زور كۇشپەن قولداۋ كورسەتىلدى. ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ قۇرىلىمىن رەتتەۋ ارناۋلى سيلىق كومەك قارجىسىن ورنالاستىرىپ، بولات–تەمىر، كومىر كاسىبى سالاسىنىڭ اسىپ قالعان ءوندىرىس قۋاتىن باسەيتۋگە قولداۋ كورسەتىلدى. قالامەن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىستىق ەلەكتر باعاسىن توراپتاعى ەلەكتر باعاسىمەن تەڭەستىرۋ رەفورماسى جەبەلىپ، «ەلەكترلەنگەن شينجياڭ» قۇرىلىسىنىڭ اتقارىلۋىنا قولداۋ كورسەتىلدى. مەملەكەتتىڭ تۇراقتى مۇلىكتىڭ توزۋىن باعاعا سىندىرىپ ەسەپتەۋ تيىمدىلىگىنە ۇيلەسەتىن كاسىپ سالاسىنىڭ كولەمىن بۇكىل جاساۋ كاسىبى سالاسىنا كەڭەيتۋ ساياساتى ؟؟؟؟تياناقتاندىرىلىپ، كاسىپورىنداردىڭ تەحنيكاسىن وزگەرتۋىنە جانە جابدىعىن جاڭالاۋىنا قولداۋ كورسەتىلىپ، جاساۋ كاسىبىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋى ىلگەرىلەتىلدى. ارناۋلى قارجى ورنالاستىرىلىپ، مەملەكەتتىڭ جانە اۆتونوميالى رايوننىڭ شينجياڭنىڭ توقىماشىلىق، كيىم–كەشەك جانە وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ 4 ايماق، وبىلىسىنداعى ءبىر ءبولىم ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ سالاسىن دامىتۋىنا قولداۋ كورسەتۋ ساياساتى تياناقتاندىرىلدى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ، اسىرەسە، وڭتۇستىك شينجياڭ وڭىرىندەگى بۇقارانىڭ جۇمىستانۋ ماسەلەسىن شەشۋگە كۇش سالىنىپ، ەكنوميكانىڭ دامۋى جەبەلقپ، جۇرتشىلىقتىڭ كىرىسى ارتتى. ءۇشىنشى، تۇلعالىق ەكونوميكاعا فينانىستىق قىزمەت كورسەتۋ قابىلەتى جوعارىلاتىلدى. اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى فينانىس كاپيتالىن شوعىرلى ءبىرتۇتاس باسقارۋ ساياساتتىق ءتۇزىم جۇيەسى كەمەلدەندىرىلىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى فينانىس كاپيتالىن باسقارۋ رەفورماسى جەدەل ىلگەرىلەتىلدى. جالپىعا ءتيىمدى فينانىستىڭ دامۋىن قازىنالىق جاقتان قولداۋ ساياساتى تياناقتاندىرىلدى، جەكەلەرمەن شاعىن–ۇساق كاسىپورىنداردىڭ كاسىپ اشۋ كەپىلدىك قارىز اقشا شەگى %50 جوعارىلاتىلىپ، فينانىس قۇرىلىمدارىنىڭ قارىز اقشاسىنىڭ دەركەزىندە تولىق تاراتىلۋىنا كەپىلدىك ەتىلدى. اۋىل شارۋاشىلىعىن قامسىزداندىرۋدى قولداۋ تەبىنى ارتتىرىلىپ، ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن قامسىزداندىرۋعا سيلىق كومەك قاراجات بەرۋ سىناق ءتۇيىنى قىزمەتى ورىستەتىلدى. جارناسىن بازارعا سالۋعا جول باستايتىن قارجى ورنالاستىرىلىپ، اۆتونوميالى رايونىمىزداعى كاسىپورىنداردىڭ جارناسىن بازارعا سالعاندارىنىڭ ماڭدايشالىعىن ءىلۋىن قولداپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ كوپ ساتىلى كاپيتال بازارىنىڭ دامۋى ىلگەرىلەتىلدى.

  5 . قازىنالىق كىرىس-شىعىستى باسقارۋ كۇشەيتىلىپ، قازىنانىڭ ورنىقتى، اقاۋسىز اينالىمىنا شىن مانىندە كەپىلدىك ەتىلدى. ءبىرىنشى، قازىنالىق كىرىستى بەلسەندىلىكپەن ۇيىمداستىرىپ، ەكونوميكانىڭ قۇلدىراۋ قىسىمى ارتقان، سالىقتى ازايتىپ اقىنى تومەندەتۋ ونىمدىلىگى كورنەكتىلەنگەن جاعدايدا، كىرىس جاعدايىنا قاداعالاي نازار اۋدارىپ،كىرىستى ۇيىمداستىرۋ جاۋاپكەرشىلىگىن تياناقتاندىرىپ، كىرىس توپتاۋ مەحانيزمى كەمەلدەندىرىلدى. زاڭ بويىنشا سالىق جيناۋعا، جيناۋعا تيىستىلەرىنەن تۇگەل جيناۋعا، ارتىق سالىق الماۋعا تاباندى بولدىق. اكىمشىلىك، ءىسورىندارىنىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال-مۇلكىن جانداندىرىپ، مال-مۇلىكتى ىڭعايلاۋ كىرىسىن ارتتىرىپ، جەر مۇلكى، كەن ونىمدەرى بايلىعىنان كىرىستى ارتتىرۋ كومەسكى كۇشىن اشىپ، كىرىستى ارتتىرۋ ارناسى كەڭەيتىلدى. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەر زايومىن بەلسەنە تاراتۋدى ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ، مەجە ەسەپتى ورنىقتىرۋ ـ رەتتەۋ قارجىسىن ەنگىزىپ، ۇكىمەتتىك قور كىرىسىنىڭ %20 تىك بولىگىن، ۇكىمەتتىك قوردىڭ سول جىلى اۋدارىلعان قارجىسىنىڭ سول جىلعى كىرىستىڭ %30 تىك بولىگىن ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ، %27 تىك سالىستىرما بويىنشا مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتىن مەجە ەسەپ كىرىسىنە ەنگىزۋ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ جوعارىعا تاپسىراتىن پايداسىن ارتتىرۋ قاتارلى شارالار ارقىلى، سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىنىڭ اتقارىلۋىنان قالىپتاسقان كىرىستەگى ولقى تۇستاردىڭ ورنى تولتىرىلدى. ەكىنشى، شىعىس قۇرىلىمىن رەتكە سالىپ جانە ساپالىلاندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بەلگىلەگەن كەلەلى شەشىمدەر مەن ورنالاستىرۋلار، ماڭىزدى قىزمەت، ماڭىزدى نىسان قاتارلىلارعا جۇمسالاتىن شىعىسقا ءتۇيىندى تۇردە كەپىلدىك ەتىلىپ، «ەڭبەكاقىعا كەپىلدىك ەتۋدەگى، اينالىمعا كەپىلدىك ەتۋدەگى، نەگىزگى حالىق تۇرمىسىنا كەپىلدىك ەتۋدەگى، ورنىقتىلىققا كەپىلدىك ەتۋدەگى» شىعىس قامتاماسىز ەتىلدى. ءۇشىنشى، ۇكىمەت «ۇنەمشىل بولۋ» يدەياسىن بەرىك ورناتىپ، ورتالىقتىڭ 8 ءتۇرلى بەلگىلەمەسى مەن ونى اتقارۋ ەرەجەسىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، اتقارىپ، ادەتتەگى شىعىستى ازايتۋ كولەمى %11 كە جەتكىزىلىپ، «ۇكىمەتتىڭ 3 ءتۇرلى ۇكىمەت»قاراجاتىن كەمەيتۋ، استە ارتتىرماۋ شىنايى ىسكە اسىرىلدى. ءماجىلىس قاراجاتى، باۋلۋ قاراجاتى جانە ءىسساپار قاراجاتى سياقتى ءتۇزىم–ادىستەر قاتاڭ اتقارىلىپ، اكىمشلىك اينالىمىنىڭ وزىندىك قۇنى بارىنشا تومەندەتىلدى.

  6. وسىزامانعى قازىنا ءتۇزىمى جەدەل ورناتىلىپ، قازىنا باسقارۋ ورەسى شىنايى جوعارىلاتىلدى. ءبىرىنشى، قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن شىعىس جاۋاپكەرشىلىگىن ايىرۋ رەفورماسى ىلگەرىلەتىلدى. اۆتونوميالى رايوننان تومەنگى قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن شىعىس جاۋاپكەرشىلىگىن ايىرۋ رەفورماسىنىڭ اتقارۋ پىكىرىن اقىلداسىپ بەلگىلەپ، اۆتونوميالى رايوننان تومەنگى قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن شىعىس جاعىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى ايىرۋ رەفورماسىنىڭ تۇلعالىق تالابى مەن نەگىزگى پرينسيپى ايقىندالدى. سالالارعا بولىنگەن قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن شىعىس جاعىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى ايىرۋ رەفورماسى بەلسەنە ىگەرىلەتىلدى. قازىر نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت كورسەتۋ، ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە عىلىم–تەحنيكا سالاسىنىڭ رەفورما جوباسى شىعارىلدى. ەكىنشى، اۆتونوميالى رايوننىڭ تومەنگە باعىتتالعان قازىنادان وتكەرمەلەپ تولەۋ ءتۇزىمى كەمەلدەندىرىلدى. ادەتتەگى قازىنادان وتكەرمەلەپ تولەنەتىن مەجە ەسەپتىڭ تۇتاس وتكەرمەلەپ تولەنەتىن مەجە ەسەپتە ۇستايتىن سالىستىرماسى ۇزدىكسىز ارتتىرىلىپ، قازىنادان وتكەرمەلەپ تولەۋدى كۇنى بۇرىن ۇقتىرۋ، ءتۇسىرۋ مولشەرى مەن مەجە ەسەپتىڭ تياناقتانۋ مولشەرى جوعارىلاتىلىپ، ارناۋلى باعالاۋ مەن شەگىنىپ شىعۋ مەحانيزمى كەمەلدەندىرىلىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ شەكارا وڭىرلەرگە قازىنادان وتكەرمەلەپ تولەنەتىن قارجىسى جانە جەر كورسەتكىشى جاعىندا ولكە اتتاعان وڭىرلەردى رەتتەۋ كىرىسىنەن ورنالاستىرعان شىعىس قارجىسىن باسقارۋ ءادىسى بەلگىلەنىپ، ۇقىق پەن جاۋاپكەرشىلىك ايقىندالعان، قازىنا قۋاتى سايكەسكەن، وڭىرلەر تەڭەستىرىلگەن اۆتونوميالى رايوننىڭ تومەنگە باعىتتاعان قازىنا ءتۇزىلىسى جەدەل ورناتىلدى. ءۇشىنشى، مەجە ەسەپ ناتيجەسىن باسقارۋ جاپپاي ىلگەرىلەتىلدى. بۇكىل رايونىمىز بويىنشا ءار دارەجەلى قازىنا مەجە ەسەپ قارجىسىنان ورنالاستىرىلعان 65 مىڭ نىسانعا ناتيجە نىساناسى، ناتيجەنى باقىلاپ مەڭگەرۋ، ناتيجەنى باعالاۋ، ناتيجەنى پايدالانۋدى تۇيىقتاپ باسقارۋ جۇزەگە اسىرىلدى؛ بۇكىل رايونىمىزداعى 16 مىڭ تاراۋ مەن ورىنعا تۇلعالىق شىعىس ناتيجەسىن باسقارۋ اتقارىلدى؛ اۆتونوميالى رايونىمىزداعى ءار دارەجەلى ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ، ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبى، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبى جانە قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەبى سياقتى 4 ءتۇرلى مەجە ەسەپ تۇگەلدەي ناتيجەسىن نەمەسە ونىمدىلىگىن باسقارۋ كولەمىنە ەنگىزىلىپ، اۆتونوميالى رايون، ايماق، اۋدان 3 دارەجەنى قامتىعان «جان – جاقتىلى، تۇتاس بارىستى، ءبارىن بىردەي قامتىعان» مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋ جۇيەسى العاشقى ادىمدا قۇرىلىدى. اۆتونوميالى رايوننىڭ ءار دارەجەلى قازىنا تاراۋلارى مەجە ەسەپتى ورنالاستىرۋ مەن ونىمدىلىكتى باعالاۋ ناتيجەسىن ۇشتاستىرىپ، ونىمدىلىگى تومەن نەمەسە ءونىمى جوق 480 ميلليون يۋان قارجىنى ازايتىپ نەمەسە كۇشىنەن قالدىرىپ، ونى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بەلگىلەگەن ماڭىزدى نىساندار مەن نەگىزگى حالىق تۇرمىسىنا ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ جۇمسادى. ءتورتىنشى، مەجە ەسەپتىڭ اشىق، جاريالىلىعى بارىنشا ىلگەرىلەتىلدى. مەجە ەسەپتى اشىق ۇستاۋدى تۇزىمدەندىرۋ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىلدى، اشىق ۇستاۋدى ۇدايىلاندىرۋعا، جابىق ۇستاماۋعا تاباندى بولدى. مەملەكەتتىڭ قۇپيالىعىنا ساياتىن ينفورماتسيالاردان تىس، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى 122 تاراۋ مەن ورىن تۇگەلدەي تاراۋ مەن ورىننىڭ جالپىلىق توراپ بەكەتىندە، قازىنا مەڭگەرمەسىنىڭ جالپىلىق توراپ بەكەتىندە ءوز تاراۋىنىڭ مەجە ەسەبىن جاريالاپ، قوعامنىڭ ءار سالاسىنىڭ باقىلاۋىن ىرىقتىلىقپەن قابىلدادى.

  7 . قازىنانى باقىلاپ تەكسەرۋ كۇشەيتىلىپ، قازىنالىق قارجىنىڭ حاۋىپسىز جوعارى ءونىمدى اينالىمى قامتاماسىز ەتىلدى. ءبىرىنشى، زاڭ بويىنشا حالىق قۇرىلتايىنىڭ باقىلاۋىن قابىلدادى. مەجە ەسەپ زاڭىنداعى بەلگىلەمەگە ساي، زاڭدا بەلگىلەنگەن ءتارتىپ قاتاڭ اتقارىلىپ، مەجە ەسەپ جوباسى، مەجە ەسەپتى رەتتەۋ جوباسى، سوڭعى ەسەپ جوباسى جانە مەجە ەسەپتىڭ اتقارىلۋ احۋالى دەركەزىندە مالىمدەلدى. حالىق قۇرىلتايىنىڭ مەجە ەسەپتى تەكسەرىپ باقىلاۋدىڭ ءتۇيىنىن شىعىس مەجە ەسەبى مەن ساياساتىنا كەڭەيتۋ تالابىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، شىعىس مەجە ەسەبى مەن ساياساتىن تياناقتاندىرۋ احۋالى جاپپاي، دالمە – ءدال مالىمدەلدى. حالىق قۇرىلتايىنىڭ مەجە ەسەپ بىرلەسكەن توراپ باقىلاۋ جۇيە قۇرىلىسى ىلگەرىلەتىلىپ، بىرلەسكەن توراپتا باقىلاۋدا بايقالعان ماسەلەلەردى ءبىرجايلى ەتۋ جاعدايىن اڭىس ەتۋ مەحانيزمى ورناتىلدى جانە كەمەلدەندىرىلدى. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنە مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال-مۇلىكتى باسقارۋ احۋالىنان مالىمەت بەرۋ ءتۇزىمى تياناقتاندىرىلىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال– مۇلىكتى باقىلاۋ مەحانيزمى ورناتىلىپ جانە كەمەلدەندىرىلىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال–مۇلىكتى باسقارۋ جانە باقىلاۋ ينفورماتسياسىنىڭ جاريالىلىعى ارتتىرىلدى. ەكىنشى، قازىنالىق باقىلاۋدى سانالىلىقپەن قابىلدادى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت تالابى بويىنشا، مەملەكەتتىك قازىنالىق باقىلاۋ مەكەمەسىنىڭ قازىنالىق باقىلاۋ قىزمەتىن جاقسى ىستەۋىنە بەلسەنە سايكەسىپ، 2018 – جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنالىق كىرىس–شىعىس مەجە ەسەبىنىڭ اتقارىلۋىن قازىنالىق باقىلاۋ قىزمەتى جاقسى ىستەلىپ، جاعدايدى ۋاعىندا مالىمدەۋ، مىندەتتى ۋاعىندا ءبولۋ، ۋاعىندا حابارلاسۋ، ۋاعىندا رەتكە سالۋ – تۇزەتۋ، تياناقتاندىرۋ ىسكە اسىرىلدى. ءۇشىنشى، باقىلاۋ- تەكسەرۋ تىڭعىلىقتى ورىستەتىلدى. اۆتونوميالى رايوننىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سالاسىنداعى شىرىكتەسۋ جانە ستيل ماسەلەسىن، ورتالىقتىڭ 8 ءتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىنا قايشىلىق جاساۋ، شارۋالارعا جانە حالىققا ءتيىمدى قازىنادان كومەك قاراجات بەرۋدەگى «ءبىر كارتچكا» ارناۋلى وڭاۋ قىزمەتى تىڭعىلىقتى ورىستەتىلىپ، تەكسەرۋدە بايقالعان ماسەلەلەردى تاباندا تۇزەتىپ، تۇبەگەيلى رەتتەپ-وزگەرتىپ ، بىرەۋى ارقىلى وزگەسىن تۇسپالداپ، مەحانيزمدى كەمەلدەندىرىپ، قازىنالىق قارجىنىڭ حاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك ەتىلدى

  ەكىنشى، 2020-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپ جوباسى

  2020-جىل — جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋ مەن «13-بەسجىلدىق» جوبانىڭ ورىندالاتىن جىلى، 2020-جىلعى مەجە ەسەپتى ويداعىداي جاساۋ، ءتۇرلى قازىنا قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ توتەنشە كەلەلى ماڭىز الادى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسىنىڭ رۋحىنا ساي، 2020-جىلعى مەجە ەسەپ جوباسىن مۇقيات جاساپ، عىلمي زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، قازىنالىق كىرىس، شىعىس، قازىنادان وتكەرمەلەپ تولەۋ قاتارلىلارعا ورنالاستىرۋ جاساۋدى العا قويىپ، ورتالىق پەن اۆتونوميالى رايوننىڭ كەلەلى شەشىمدەرىنىڭ، ورنالاستىرۋلارىنىڭ، قىزمەت تالاپتارىنىڭ تياناقتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

  (1) 2020-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنالىق كىرىس-شىعىس جاعدايىنا تالداۋ

  اۆتونوميالى رايوننىڭ ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن قولداۋداعى شەشىمدەرىنىڭ، ورنالاستىرۋلارىنىڭ تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەۋىنە ساي، بۇكىل رايونىمىزدىڭ تۇراقتى مۇلىك ۇسىنىلىمى ورنىقتى ارتىپ، تۇتىنۋ بازارىنىڭ سۇرانىسى ۇزدىكسىز ايگىلەنىپ، ساياحاتقا قىزمەت كورسەتۋ كاسىبى جوعارى قارقىنمەن ارتىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورما ءۇرتىس تەرەڭدەپ، ءتىپتى دە زور كولەمدەگى سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىنىڭ يگىلىگى ۇزدىكسىز كورىلىپ، بازاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى ءۇرتىس ارتىپ، تۇتاس رايون ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىندا ورنىقتىلىق بارىسىندا العا ىلگەرىلەۋ، ىلگەرىلەۋ بارىسىندا جاقسى بەتالىسقا قاراي دامۋ، قۇرىلىمى ساپالىلانۋ، ومىرشەڭدىك كۇشى ارتۋ سىندى تاماشا جاعداي جارىققا شىعىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنالىق كىرىستە ورنىقتى ارتۋدى جۇزەگە اسىرۋى قامتاماسىز ەتىلدى. الايدا سونىمەن بىرگە مىنانى دا كورە ءبىلۋىمىز ءتيىس. ەل ءىشى-سىرتىنىڭ قالىپسىز، كۇردەلى، قاتاڭ جاعدايىنىڭ ىقپالىنا ۇشىراعاندىقتان، اۆتونوميالى رايوننىڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنداعى سىرتقى ورتا مەن ىشكى شارت-جاعدايدىڭ بارىندە تەرەڭ ءارى كۇردەلى وزگەرىستەر جارىققا شىعىپ، ەكونوميكانىڭ قۇلدىراۋ قىسىمى ەداۋىر زور بولىپ وتىر، ەكونوميكالىق قۇرىلىم ۇيلەسىمسىز، كاسىپ تىزبەگى قىسقا، ارتۋى ۇتىمسىز، تۇلعالىق ەكونوميكانىڭ دامۋىندا قيىنشىلىق نەداۋىر كوپ بولۋ سياقتى ماسەلەلەر ءالى دە ورىن تەبۋدە، اۆتونوميالى رايوننىڭ ەكونوميكاسىنداعى تۇراقسىز فاكتورلاردا سونىمەن قوسا كوبەيۋدە، قازىنالىق كىرىستى ۇيىمداستىرۋدا ءدوپ كەلگەن قيىنشىلىق از ەمەس، قازىنالىق كىرىستى ارتتىرۋ قىسىمى نەداۋىر زور بولىپ وتىر.

  1. قازىنالىق كىرىس جاعدايى. 2020-جىلى، اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنالىق كىرىسىنىڭ ارتۋ كومەسكى كۇشى مەن كەمەيۋ فاكتورى قاتار ءومىر سۇرەدى، كىرىستىڭ ارتۋ فاكتورى نەگىزىنەن مىنالاردى قامتيدى: ءبىرىنشى، كەڭ كولەمدى سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىنىڭ اتقارىلۋىنا ساي، سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىنىڭ ونىمدىلىگى ۇزدىكسىز كورىلىپ، كاسىپورىننىڭ جۇگى جەڭىلدەپ، تۇرعىنداردىڭ كىرىسى ارتىپ، بازار ورنىعىپ، بازاردىڭ جاڭالىق اشۋى مەن دامۋ ومىرشەڭدىك قۋاتىنىڭ ايگىلەنۋى ەكونوميكانىڭ دامۋىن جەبەپ، قازىنالىق كىرىستىڭ ارتۋىنا ءتيىمدى نەگىز قالادى. ەكىنشى، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنشىتىق جاعىنداعى شەشىمدەر مەن ورنالاستىرۋلار جاپپاي تياناقتانىپ، ورنىقتىلىقتىڭ پايداسى ءۇرتىس ايگىلەنىپ، حالىقتىڭ تۇرمىس دەڭگەيى جوعارىلاپ، تۇتىنۋ بازارىنىڭ ومىرشەڭدىگى ارتىپ، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەپ، قازىنالىق كىرىستىڭ ارتۋىن جەبەدى. ءۇشىنشى، اۆتونوميالى رايون جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسىن، اۋىل-قىستاقتى كوركەيتۋ ستراتەگياسى مەن ساياحات كاسىبىنىڭ دامۋىن جەبەپ، قاتىناس، سۋ يگىلىگى، اۋەجاي قاتارلى كەلەلى نەگىزدىك قۇرىلعىلارعا قارجى قوسۋ ۇسىنىلىم تەبىنىن ارتتىرىپ، قازىنالىق كىرىستىڭ ارتۋىن جەبەدى. ءتورتىنشى، ەل ءىشى-سىرتى ەكونوميكاسىنىڭ باسەڭدەۋىن ويلاستىرعاندا، مۇناي، تابيعي گاز، كومىر سياقتى بايلىق سۇرانىسى ارتىپ، بايلىقتىڭ باعا دەڭگەيى سالىستىرمالى جوعارى دەڭگەيدى ۇزدىكسىز ساقتاۋىنان ءۇمىت بار. بەسىنشى، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورما ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىلىپ، سالىق ءتۇزىمى رەفورماسى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەپ، «ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ، باسقارۋ، قىزمەت وتەۋ» رەفورماسىنىڭ ونىمدىلىگى ۇزدىكسىز ايگىلەنىپ، جاڭالىق اشا دامۋدى ىلگەرىلەتۋ ستراتەگياسى ىشكەرىلەي اتقارىلىپ، سالىق تاپسىراتىن نەگىزگى تۇلعا مەن سالىق قاينارىنىڭ سانى سايكەستى ارتادى. التىنشى، ورتالىق پەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن كىرىس جاۋاپكەرشىلىگىن ايىرۋ رەفورماسى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلىپ، ورتالىق پەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ كىرىس ءبولىسى رەتكە سالىنىپ، جەرگىلىكتى سالىق جۇيەسى اقاۋسىزداندىرىلىپ، جەر-جەردىڭ سالىق قاينارىن جەتىلدىرۋ بەلسەندىلىگى اناعۇرلىم اتتانىسقا كەلتىرىلەدى. قازىنا ءدوپ كەلگەن اقىنى تومەندەتۋ قىسىمىن باسەيتۋ باستىسى مىنالاردى قامتيدى: ءبىرىنشى، كاسىپ قۇرىلىمىن رەتكە سالۋ جانە مەملەكەتتىڭ كاسىپورىنداردىڭ اۋىرتپالىعىن ۇزدىكسىز جەڭىلدەتۋىنە وراي، قازىرگى شىعارىلعان ساياساتتاردى تياناقتاندىرۋ نەگىزىندە، قاتىستى سالىق ساياساتتارى ۇزدىكسىز زەرتتەلەدى، كەمەلدەندىرىلەدى، مۇنىڭ قسىقا مەرزىمدە قازىنالىق كىرىسكە ىقپالى نەداۋىر زور بولادى. ەكىنشى، ەكونوميكالىق جاعدايداعى تۇراقسىز فاكتورلاردىڭ ىقپالىنا ۇشىرايتىندىقتان، ەكونوميكانىڭ ارتۋىن جەبەيتىن ۇسىنىلىم، تۇتىنۋ جانە ەكسپورتتىڭ قوزعاۋشى كۇشى جەتكىلىكتى بولماي، كولەمنەن اسقان ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ پايدا تابۋ قۋاتىندا تولقۋ پايدا بولۋ، تۇلعالىق ەكونوميكانىڭ دامۋى باياۋلاۋ قاتارلىلاردىڭ كىرىستىڭ ارتۋىنا جاسايتىن ىقپالى نەداۋىر زور بولادى. ءۇشىنشى، قازىنالىق كىرىستە جەر مۇلكى، كەن ونىمدەرى بايلىعىندا «مەردىگەر شاقىرۋ، باسەكەلەستىرىپ ساتۋ، تىركەۋ» قاتارلى ءبىر جولعى كىرىس ءومىر سۇرەدى؛ ءىشىنارا ايماق، وبلىس، قالالاردىڭ قازىنالىق كىرىسىنىڭ ساپاسى جوعارى ەمەس، قازىنالىق كىرىستى ارتتىرۋ قىسىمى نەداۋىر زور.

  2. قازىنالىق شىعىس جاعدايى. ءبىرىنشى، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسى جاپپاي تياناقتاندىرىلىپ، نازار باس نىساناعا شوعىرلاندىرىلىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1+3+3+ رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ» قىزمەت ورنالاستىرۋلارى تياناقتاندىرىلادى. ەكونوميكا مەن قوعام دامۋىن قولداۋ مىندەتى اۋىر، قازىنالىق قارجى سۇرانىسى نەداۋىر زور بولادى. ەكىنشى، اۋىر حاۋىپ – قاتەردەن ساقتانۋ جانە ونى جويۋدان قامال الۋ شايقاسىن جاقسى جۇرگىزىپ، ۇكىمەتتىڭ كومەسكى قارىزىن قاتاڭ اداقتاپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قارىز حاۋىپ- قاتەرىنىڭ الدىن الىپ جانە تىزگىندەپ، اۋىل-قىستاقتى كوركەيتۋ ستراتەگياسىن اتقارىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ناتيجەلەرىن بەكەمدەپ، بىلعانىشتىڭ الدىن الۋ-وڭاۋدان قامال الۋ شايقاسىن ۇزبەي جاقسى جۇرگىزۋ ءۇشىن، ۇسىنىلىمدى ۇزدىكسىز ارتتىرۋعا تۋرا كەلەدى. ءۇشىنشى، «ءۇشتى ازايتۋ، ءبىردى تومەندەتۋ، ءبىردى تولىقتاۋ» مىندەتىن ورىنداۋعا قولداۋ كورسەتىپ، جاڭالىق اشا دامۋ ستراتەگياسىن اتقارىپ، قالىڭ قاۋىمنىڭ شارۋاشىلىق قۇرۋىن، جاڭالىق اشۋىن جەبەپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى سەكىلدى سالالاردىڭ كىرىسىن ىلگەرىلەتۋ ـــ دامۋدىڭ ساپاسى مەن ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋعا سايادى، بۇل جاعىنداعى تەبىندى اناعۇرلىم كۇشەيتۋگە تۋرا كەلەدى. ءتورتىنشى، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل-قىستاق، وقۋ-اعارتۋ، قارتتاردى كۇتىمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ سياقتى نەگىزگى حالىق تۇرمىسى سالاسىنىڭ شىعىس كۇشەمەلىلىگى ەداۋىر كۇشتى. ول حالىق بۇقاراسىنىڭ ءتول مۇددەسىنە ساياتىندىقتان، ونى دا ۇيلەسىمدى ورنالاستىرۋعا تۋرا كەلەدى. بەسىنشى، وڭىرلەردىڭ سايكەستى دامۋىن جەبەۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنادان قينشىلىعى بار اۋدان-قالالارعا ادەتتەگى وتكەرمەلەپ تولەيتىن قارجىنى مولايتىپ، نەگىزگى ساتى قازىناسىنىڭ ەڭبەكاقىعا، اينالىمعا جانە نەگىزگى حالىق تۇرمىسىنا كەپىلدىك ەتۋ قۋاتىن كۇشەيتۋگە تۋرا كەلەدى.

  جالپىلاما تالداۋ جاساساق، 2020-جىلى اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنالىق كىرىس جاعدايى ءالى دە مۇشكىل، كىرىس پەن شىعىستى تەڭەستىرۋ قىسىمى نەداۋىر كورنەكتى بولادى. تومەنگى شەك وي جەلىسىن، ءسوز جوق، بەرىك ورناتىپ، تاۋقىمەت تانىمىن كۇشەيتىپ، حاۋىپ-قاتەردەن ساقتانۋ، تىزگىندەۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، ورنىقتى ارتتىرۋ مەن حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋ قاتىناسىن جاقسى تەڭگەرىپ، ساياسات پەن قارجىنى ءبىرتۇتاس جوسپارلاۋدى اناعۇرلىم كۇشەيتىپ، سالىقتى ازايتۋ، اقىنى تومەندەتۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، قوعامنىڭ ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتى كۇش سالا قورعاپ، ءتۇيىندى شىعىستارعا كەپىلدىك ەتۋمەن بىرگە، قازىنانىڭ باياندىلىعىن ساقتاۋ كەرەك.

  (2) 2020 – جىلعى مەجە ەسەپتى جاساۋدىڭ جەتەكشى يدەياسى جانە نەگىزگى پرينسيپى

  مەجە ەسەپ زاڭىنا جانە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ 2020-جىلعى مەجە ەسەپتى جاساۋ قىزمەتىنە قويعان تالابىنا ساي، اۆتونوميالى رايوننىڭ قازىنا-سالىق ءتۇزىلىسى رەفورماسى قىزمەتىنىڭ ورنالاستىرۋىن تياناقتاندىرىپ، 2020-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپتى جاساۋداعى جەتەكشى يدەياسي مەن نەگىزگى پرينسيپى العا قويىلدى.

  جەتەكشى يدەياسى: شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 19-قۇرىلتايىنىڭ جانە19-كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ەكىنشى، ءۇشىنشى، ءتورتىنشى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ، سونداي-اق ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ءماجىلىسىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى ءسوزى مەن ماڭىزدى نۇسقاۋلارىنىڭ رۋحىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن، اسىرەسە قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، «4 تانىمدى» كۇشەيتىپ، «4 سەنىمدى» بەكەمدەپ، «ەكىنى قورعاۋدى» ورىنداپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1+3+3+ رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ» جونىندەگى قىزمەت ورنالاستىرۋلارىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنا، جاڭا دامۋ تانىمىنا، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى نەگىزگى جەلى ەتۋگە، «بەكەمدەۋ، كۇشەيتۋ، جوعارىلاتۋ، ىركىلىسسىزدەندىرۋ» باعىتىنا تاباندى بولۋ، «ورنىقتى ارتتىرۋ، رەفورمانى جەبەۋ، قۇرىلىمدى رەتكە سالۋ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جاساۋ، حاۋىپ-قاتەردەن ساقتانۋ، ورنىقتىلىققا كەپىلدىك ەتۋ» قىزمەتىن ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋ، «جۇمىستاندىرۋدى ورنىقتىرۋعا، فينانىستى ورنىقتىرۋعا، سىرتقى ساۋدانى ورنىقتىرۋعا، شەتەل قارجىسىن ورنىقتىرۋعا، ۇسىنىلىمدى ورنىقتىرۋعا، مەجەلى مەزگىلدى ورنىقتىرۋعا» كۇش سالىپ، بەلسەندى قازىنا ساياساتىن اتقارىپ، سالىقتى ازايتىپ اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىن مۇقيات تياناقتاندىرۋ، ۇكىمەت «ۇنەمشىل» بولۋعا تاباندى بولىپ، ادەتتەگى شىعىستى ۇزدىكسىز قىسقارتىپ، قازىنالىق شىعىس قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرۋ، ءتۇيىندى سالالاردى قولداۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، قارجى ءبولىسىنىڭ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، حاۋىپ-قاتەر مەن سايىستارعا بەلسەنە توتەپ بەرۋ؛ وسىزامانعى قازىنا ءتۇزىمىن جەدەل ورناتىپ، مەجە ەسەپتى باسقارۋ ءتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋدى جاپپاي اتقارۋ؛ جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قارىز حاۋىپ-قاتەرىن ويداعىداي ءبىرجايلى ەتىپ، كومەسكى قارىزدىڭ كوبەيۋىن باتىل تەجەپ، كومەسكى قارىزدىڭ ساقتالۋ مولشەرىن ويداعىداي ءبىرجاقتى ەتىپ، قازىنانىڭ باياندىلىعىن شىن مانىندە كۇشەيتۋ.

  نەگىزگى پرينسيپى:

  ءبىرىنشى، بەلسەندى دە ورنىقتى بولىپ، شىندىقتى ءىسجۇزىنەن ىزدەۋ. كىرىس مەجە ەسەبىن جاساۋدا بەلسەندى دە ورنىقتى بولىپ، سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋدى اناعۇرلىم ويداعىداي تياناقتاندىرۋ، ورتالىق پەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ كىرىس قاتىناسىن ايىرۋ رەفورماسى سياقتى فاكتورلاردىڭ ىقپالىن تولىق ويلاستىرۋ. مەجەلى كىرىستى عىلمي مەجەلەپ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ دامۋ دەڭگەيمەن سايكەستىرۋ، قوعام ورنىقتىلىعىنىڭ پايداسىن، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋ ناتيجەسىن ايگىلەۋ.

  ەكىنشى، ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ، بارىنە بىردەي ءمان بەرىپ، تۇيىندەردى كورنەكتىلەندىرۋ. مەجە ەسەپ شىعىسىن ورنالاستىرۋدا كىرىسكە قاراي ويلاستىرىپ، ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، بىردەي ءمان بەرۋ، كەپىلدىك تە قىسىم دا بولۋ، شىعىس قۇرىلىمىن ساپالىلاندىرۋعا كۇش سالىپ، ءتۇيىندى سالالارمەن شەشۋشى بۋىنداردى قامتاماسىز ەتۋ تەبىنىن كۇشەيتۋ. جاڭا دامۋ ۇستانىمىنا تاباندى بولىپ، قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورمانى ىلگەرىلەتۋ، ەڭبەكاقىعا، اينالىمعا، نەگىزگى حالىق تۇرمىسىنا، ورنىقتىلىققا كەپىلدىك ەتىپ، ورتالىق ايقىن تۇراقتاندىرعان ءتۇرلى ساياساتتاردىڭ تولىق تياناقتانۋىن، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بەلگىلەگەن ءتۇيىندى شىعىس مىندەتىنىڭ تياناقتانۋىن قامتاماسىز ەتۋ.

  ءۇشىنشى، زاڭ بويىنشا ەرەجەگە ۇيلەستىرۋ، كەمەلدى، عىلىمي بولۋىنـا كۇش سالۋ. مەجە ەسەپ زاڭىنا قاتاڭ بويسۇنىپ، ءتۇزىلىس-مەحانيزم، ساياسات، ءتۇزىم، ەرەجە، ءتارتىپ بويىنشا، مەجە ەسەپتى ءدال جاساۋ. نەگىزگى شىعىستا ورگان ىشتاتى، ناقتى ادام سانى بويىنشا تۇرلەرگە، دارەجەگە ءبولۋ، ادام جانە نورما بەلگىلەۋ ولشەمىنە قاتاڭ بويسۇنۋ. جەكەلەرگە كومەك رەتىندە بەرىلەتىن جاردەماقى تۇرىندەگى شىعىستى ناقتىلى اتى-ءجونى بويىنشا باسقارۋ. نىسان شىعىسىندا ساياساتتى نەگىز، نورمانى ولشەم ەتۋ، دالمە-ءدال ەسەپ جاساپ ورنالاستىرۋ. جالپى سالالىق مەجە ەسەپ باسقارۋدى كۇشەيتۋ، ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپتى، ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبىن، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قور مەجە ەسەبىن، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبىن «4 نەگىزگى مەجە ەسەبىن» تولىق جاساپ، تاراۋلاردىڭ ءتۇرلى كىرىس-شىعىس احۋالىن دالمە-ءدال، دۇرىس بەينەلەۋ.

  ءتورتىنشى، رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، مەحانيزمدى رەتكە سالۋ. وسىزامانعى قازىنا ءتۇزىمىن جەدەل ورناتىپ، جاپپاي جۇيەگە تۇسكەن، ءجاريا، ولشەمى عىلمي، تەجەۋ قۋاتى پارمەندى مەجە ەسەپ ءتۇزىمىن ورناتۋ. نولدىك مەجە ەسەپتى اتقارۋ، مەجە ەسەپتى عىلمي بەلگىلەۋ، ارتتىرۋعا دا ازايتۋعا دا بولاتىن، كەپىلدىگى دە قىسىمى دا بار ءبولىس مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، شىعىس جاعىنداعى قاتىپ - سەمگەن جاعدايدى جويۋ. تاراۋلاردىڭ نىسان قامباسىن باسقارۋىن قاتايتىپ، قامبالاۋ ءتارتىبىن جۇيەلەندىرىپ، قامباعا ەنگىزۋدى قاراپ تەكسەرۋدى كۇشەيتىپ، تىڭنان ارتتىرىلعان نىسانداردى جۇيەگە تۇسكەن شەشىم جانە تارتىپتەردەن وتكەن سوڭ بارىپ قامباعا ەنگىزۋ، نىسان شىعىسىندا نورما جانە ولشەم جۇيەسى قۇرىلىسىن جەبەپ، نىسان شىعىسى مەجە ەسەبى مەن شىعىس ولشەمىن ۇشتاستىرۋدى كۇشەيتۋ.

  بەسىنشى، ونىمدىلىككە تاباندى بولىپ، تۋ باستان تىزگىندەۋ. مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋ ناتيجەسىن جەتەكشى ەتكەن مەجە ەسەپ جاساۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ، بارلىق نىسانعا ونىمدىلىك نىساناسىن بەلگىلەۋ، ونىمدىلىك نىساناسىنىڭ تەجەۋ قۋاتىن كۇشەيتۋ، مەجە ەسەپ ورنالاستىرۋمەن اۋەلگى ونىمدىلىكتى باعالاۋ ناتيجەسىن، ونىمدىلىكتى باقىلاۋ-وزگەرتۋ ناتيجەسىن، ونىمدىلىكتى باعالاۋ ناتيجەسىن ۇشتاستىرۋ، ونىمدىلىكتى باقىلاۋ مەن باعالاۋ ناتيجەسى ناشار بولعاندارىنا قازىنادان مەجە ەسەپ ورنالاستىرماۋ، شىعىستاعى قاتىپ-سەمگەن جاعدايدى جويىپ، ونىمدىلىكتىڭ شابىتتاندىرۋ جانە تەجەۋ رولىن ساۋلەلەندىرۋ.

  التىنشى، ۇنەمشىل بولىپ، جاريا ۇستاۋ. ۇكىمەت ۇنەمشىل بولۋ يدەياسىن بەرىك ورناتىپ، ادەتتەگى شىعىستى قاتاڭ تىزگىندەۋ، ءتۇرلى قيمىلداردى قاتاڭ تىزگىندەۋ، «ۇكىمەتتىڭ 3 ءتۇرلى قاراجاتى»، ءماجىلىس قاراجاتى جانە تاربيەلەۋ كۋرىس اشۋ قاراجاتى سياقتىلاردى بارىنشا ازايتۋ. مەجە ەسەپتى اشىق ۇستاۋ تالابىنا ساي، ۇكىمەت پەن تاراۋلاردىڭ مەجە ەسەبىن تولىق، دەركەزىندە، جاپپاي اشىق ۇستاپ، قوعامنىڭ باقىلاۋىن قابىلداۋ.

  جەتىنشى، جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتىپ، باقىلاۋ تەبىنىن ارتتىرۋ. مەجە ەسەپتىڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ باسقارۋدى نىعايتىپ، شىعىس جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتۋ، نىسان بويىنشا باقىلاپ باسقارۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ءاربىر تاراۋ، ورىن جانە ءاربىر جاۋاپتى ادامعا دەيىن تياناقتاندىرۋ. قازىنا مەجە ەسەبىنىڭ «جاساۋ، اتقارۋ، ونىمدىلىك، جاريالىلىق، باقىلاۋ» سىندى تۇيىقتالعان باسقارۋ جۇيەسىن قۇرىپ، قازىنالىق قارجىدا تۇتاس بارىس بويىنشا باقىلاۋدى ىسكە اسىرىپ، قازىنالىق قارجىنى بەتالدى يەمدەنۋدىڭ، ۇستاپ قالۋدىڭ، باسقاعا جۇمساۋدىڭ، پايدالانباۋدىڭ الدىن الىپ، قازىنا حاۋىپ-قاتەرىنەن ءونىمدى ساقتانۋ.

  (3) ادەتتەگى مەجە ەسەپ، ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبى، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبى مەن قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەبى جوباسى

  1. ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ جوباسى

  (1) ۋاكىلەتتىكپەن جاسالعان اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپ جوباسى

  كىرىس ورنالاستىرىلۋى: 2020-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ جالپى كىرىسى 456 ميلليارد 460 ميلليون يۋان. مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىسىنەن 162 ميلليارد 450 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلىپ، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن ورىندالۋى 157 ميلليارد 730 ميلليون يۋان بولىپ، 4 ميلليارد 720 ميلليون يۋان كوبەيىپ، %3 مولشەرىندە ارتادى (%3 بويىنشا ورنالاستىرىلدى). مۇنىڭ ىشىندە، سالىق تاۋارلارى جيناعان جەرگىلىكتى ورىن يگىلىكتەنەتىن سالىق كىرىسى 106 ميلليارد 270 ميلليون يۋان بولىپ، %4.6 ارتتى؛ سالىققا جاتپايتىن كىرىس 56 ميلليارد 180 ميلليون يۋان بولىپ، %0.1 ارتتى. جوعارى ورىن بەرەتىن كومەك قاراجات كىرىسى 254 ميلليارد 90 ميلليون يۋان (ورتالىق قازىنانىڭ 2020-جىلى كۇنى بۇرىن تۇسىرگەن قازىنادان وتكەرمەلەپ تولەيتىن قارجىسىن ورنالاستىرۋ بويىنشا)، اۋدارىلعان مەجە ەسەپتى ورنىقتىرۋ رەتتەۋ قورى 10 ميلليارد 500 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 13 ميلليارد 970 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدىڭ ىركىندىسى 15 ميلليارد 450 ميلليون يۋان.

  شىعىستىڭ ورنالاستىرىلۋى: 2020-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپ جالپى شىعىسى 456 ميلليارد 460 ميلليون يۋان. مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ شىعىسىنان 430 ميلليارد 730 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، بۇل 2019-جىلدىڭ باسىنداعى مەجە ەسەپ 407 ميلليارد 860 ميلليون يۋاننان 22 ميلليارد 870 ميلليون يۋان اسىپ، %5.6 ارتتى. جوعارىعا تاپسىراتىن شىعىس 11 ميلليارد 30 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ادەتتەگى قارىزدا نەگىزگى سومانى قايتارۋ شىعىسى 14 ميلليارد 700 ميلليون يۋان. كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، وسى جىلعى كىرىس پەن شىعىس تەڭەسكەن.

  (2) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەجە ەسەپ جوباسى

  ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىسىنەن 22 ميلليارد 450 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى (مۇنىڭ ىشىندە: اۆتونوميالى رايون دارەجەلى كىرىس 12 ميلليارد يۋان، بيڭتۋانعا قاراستى جەرگىلىكتى كىرىس 10 ميلليارد 450 ميلليون يۋان، 2018-جىلى 1-ايدىڭ 1-كۇنى بيڭتۋاننىڭ قازىنا ءتۇزىلسى رەفورماسى اتقارىلعاننان كەيىن، ساياساتتىق بەلگىلەمەگە ساي، بيڭتۋاننىڭ بۇرىنعى كىرىسى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ەسەپكە ەنگىزىلىپ، اۆتونوميالى رايون ورتالىق قازىناعا تاپسىرىپ، ورتالىق قازىنا بيڭتۋانعا قايتارادى)، 2019-جىلدىڭ باسىنداعى 24 ميلليارد 10 ميلليون يۋان مەجە ەسەپتەن ءبىر ميلليارد 560 ميلليون يۋان ازايىپ، %6.5- ارتتى. مۇنىڭ ىشىندە: سالىق جيناۋ كىرىسىنەن 14 ميلليارد 830 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، بۇل 2019-جىلدىڭ باسىنداعى مەجە ەسەپتەن ءبىر ميلليارد 580 ميلليون يۋان ازايىپ، %9.6 -ارتتى؛ سالىققا جاتپايتىن كىرىستەن 7 ميلليارد 620 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلىپ، 2019-جىلدىڭ باسىنداعى مەجە ەسەپتەن 10 ميلليون يۋان اسىپ، %0.2 ارتتى.

  ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ شىعىسىنان 80 ميلليارد 550 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، بۇل 2019-جىلدىڭ باسىنداعى 85 ميلليارد 400 ميلليون يۋان مەجە ەسەپتەن 48 ميلليارد 500 ميلليون يۋان ازايىپ، %5.7 - ارتتى، باستىسى جەر-جەرگە قازىنادان كۇنى بۇرىن وتكەرمەلەنەتىن قارجى تەبىنى ارتتىرىلىپ، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى شىعىس كولەمىنە ەنگىزىلگەن بۇرىنعى ءىشىنارا نىسان قارجىسى جەر – جەردىڭ شىعىس مەجە ەسەبىنە ەنگىزىلىپ، سول دارەجەلى شىعىس مەجە ەسەبى سايكەستى ازايتىلدى. نەگىزگى شىعىس نىساندارىن ورنالاستىرۋ جاعدايى: وقۋ – اعارتۋ شىعىسى 6 ميلليارد 910 ميلليون يۋان، عىلىم – تەحنيكا شىعىسى 990 ميلليون يۋان، مادەنيەت، ساياحات، دەنە تاربيە جانە مەديا شىعىسى 2 ميلليارد 230 ميلليون يۋان، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جانە كاسىپتەندىرۋ شىعىسى 19 ميلليارد 220 ميلليون يۋان، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق شىعىسى 3 ميلليارد 190 ميلليون يۋان، ەنەرگيا ۇنەمدەۋ ورتانى قورعاۋ شىعىسى ءبىر ميلليارد 910 ميلليون يۋان، ەگىن-ورمان ـ سۋ يگىلىگى شىعىسى 4 ميلليارد 130 ميلليون يۋان، قاتىناس-تاسىمال شىعىسى 7 ميلليارد 160 ميلليون يۋان، تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىزداندىرۋ شىعىسى 790 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ادەتتەگى قارىز ءوسىمىن تولەۋ شىعىسى 4 ميلليارد 430 ميلليون يۋان.

  ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىس-شىعىسىن تەڭەستىرۋ احۋالى: جالپى كىرىس 294 ميلليارد 840 ميلليون يۋان. مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ كىرىسى 22 ميلليارد 450 ميلليون يۋان، ورتالىقتىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 254 ميلليارد 90 ميلليون يۋان، تومەنگى ورىنداردىڭ جوعارىعا تاپسىراتىن كىرىسى 6 ميلليارد 860 ميلليون يۋان، مەجە ەسەپتى ورنىقتىرۋ، رەتتەۋ قورى 5 ميلليارد 550 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى ءبىر ميلليارد 890 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدان ىركىندى 4 ميلليارد يۋان، جالپى شىعىس 294 ميلليارد 840 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ادەتتەگى الەۋمەتتىك مەجە ەسەپ شىعىسى 80 ميلليارد 550 ميلليون يۋان، جەر-جەرگە بەرىلەتىن كومەك قاراجات 200 ميلليارد 720 ميلليون يۋان، جوعارىعا تاپسىراتىن شىعىس 11 ميلليارد 30 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ادەتتەگى قارىز نەگىزگى سوماسىن قايتارۋ شىعىسى 2 ميلليارد 540 ميلليون يۋان، كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا وسى جىلعى كىرىس پەن شىعىس تەڭەسكەن.

   2 . ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ جوباسى

  (1) ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ كىرىسىنەن 42 ميلليارد 970 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى. 2019 - جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 52 ميلليارد 750 ميلليون يۋانى ورىندالىپ، 9 ميلليارد 780 ميلليون يۋان ازايىپ، %18.5- ارتاتىن كورىنەدى. مۇنداعى باستى سەبەپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى جەردەن پايدالانۋ ۇقىعى كىرىسى مەن اۆتوكولىكتىڭ قاتىناۋىنان الىناتىن اقى ازايدى.

  ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ شىعىسىنان 51 ميلليارد 820 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 115 ميلليارد 480 ميلليون يۋانى ورىندالىپ، 63 ميلليارد 660 ميلليون يۋان ازايىپ، %55.1- ارتاتىن كورىنەدى. مۇنداعى باستى سەبەپ، ورتالىق قازىنا كۇنى بۇرىن تۇسىرگەن 2020-جىلعى ءىشىنارا ارناۋلى زايومنىڭ تىڭنان ارتقان سوماسى 13 ميلليارد 600 ميلليون يۋان بولىپ، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا ىسجۇزىندە تۇسىرىلگەن سوما 72 ميلليارد 436 ميلليون يۋان بولىپ، 58 ميلليارد 830 ميلليون يۋان ازايدى.

  ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبى كىرىس-شىعىسىنىڭ تەڭەلۋ جاعدايى: جالپى كىرىس 66 ميلليارد 750 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبى كىرىسى 42 ميلليارد 970 ميلليون يۋان، جوعارى ورىننىڭ كومەك قاراجاتى كىرىسى 5 ميلليارد 220 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىز كىرىسى 13 ميلليارد 600 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدىڭ ىركىندىسى 4 ميلليارد 960 ميلليون يۋان، جالپى شىعىس 64 ميلليارد 830 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبى شىعىسى 51 ميلليارد 820 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىز نەگىزگى سوماسىن قايتارۋ شىعىسى 5 ميلليارد 300 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 7 ميلليارد 710 ميلليون يۋان. كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، كەلەسى جىلعا اۋدارىلعان شىعىس ءبىر ميلليارد 920 ميلليون يۋان.

  (2) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ جوباسى

  ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ كىرىسىنەن 9 ميلليارد 200 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى. 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 9 ميلليارد 600 ميلليون يۋانى ورىندالىپ، 400 ميلليون يۋان ازايىپ، %4.2- ارتاتىن كورىنەدى. مۇنداعى باستى سەبەپ، قاتىناس-تاسىمال ءتۇزىلىسى رەفورماسى جۇرىلدى، ۇكىمەت قارىزىن قايتاراتىن اقى الاتىن تاس جولدار تيجارات سيپاتىندىق تاس جولعا وزگەردى، اۆتوكولىك قاتىناۋ اقىسى كىرىسى ازايدى.

  ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ شىعىسىنان 9 ميلليارد 530 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 32 ميلليارد 630 ميلليون يۋانى ورىندالىپ، 23 ميلليارد 100 ميلليون يۋان ازايىپ، %70.8– ارتاتىن كورىنەدى. مۇندا باستىسى، 2019-جىلى اۆتونوميالى رايون دارەجەلى شىعىسقا بيڭتۋاننىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتنىڭ تىڭنان ارتقان ادەتتەگى زايوم شىعىسىنان 21 ميلليارد 730 ميلليون يۋان ەنگىزىلگەندىكتەن، سالىستىرمالى نەگىزگى سان ارتتى. سونىمەن قوسا اۆتوكولىك قاتىناۋ اقى كىرىسى ازايعاندىقتان، شىعىس سايكەستى ازايدى.

  ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەبى كىرىس-شىعىسىن تەڭەستىرۋ جاعدايى: جالپى كىرىس 28 ميلليارد 750 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ كىرىسى 9 ميلليارد 200 ميلليون يۋان، جوعارعىنىڭ كومەك قاراجات كىرىسى 5 ميلليارد 220 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىز كىرىسى 13 ميلليارد 600 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدىڭ ىركىندىسى 730 ميلليون يۋان، جالپى شىعىس 28 ميلليارد يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ شىعىسى 9 ميلليارد 530 ميلليون يۋان، تومەنگە بەرىلەتىن كومەك قاراجات شىعىسى 3 ميلليارد 870 ميلليون يۋان، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىزدى وتكەرمەلەپ الۋ شىعىسى 12 ميلليارد 800 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى ءبىر ميلليارد 800 ميلليون يۋان، كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، كەلەسى جىلعا اۋدارىلعان شىعىس 750 ميلليون يۋان.

  3 . مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتىنىڭ مەجە ەسەپ جوباسى

  (1) اۆتونوميالى رايوننىڭ مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ جوباسى

  مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ كىرىسىنەن 710 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى. 2019-جىلعا سالىستىرعاندا، مەجەمەن 5 ميلليارد 280 ميلليون يۋان ورىندالىپ، 4 ميلليارد 570 ميلليون يۋان ازايىپ، %86.6 - ارتاتىن كورىنەدى. مۇنداعى باستى سەبەپ، 2019-جىلى ءۇرىمجى قالاسىنا مەملەكەت مەنشىگىندەگى جارنا ۇقىعى مەن جارنانى وتكەرمەلەۋدەن ءبىر جولدا تىڭنان 4 ميلليارد 200 ميلليون كىرىس كىردى. 2020-جىلى مۇنداي فاكتور جوق.

  مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسنان 730 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 3 ميلليارد 790 ميلليون يۋان ورىندالىپ، 3 ميلليارد 60 ميلليون يۋان ازايىپ، %80.5 - ارتاتىن كورىنەدى. مۇنداعى باستى سەبەپ، 2019- جىلى ءۇرىمجى قالاسى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ قارجىسىنا ءبىر جولدا 3 ميلليارد 100 ميلليون يۋان ۇستەمەلەپ قوستى، 2020 - جىلى مۇنداي فاكتور جوق.

  مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبى كىرىس-شىعىسىن تەڭەستىرۋ احۋالى: جالپى كىرىس 910 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ كىرىسى 710 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدىڭ ىركىندىسى 200 ميلليون يۋان. جالپى شىعىس 910 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسى 730 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 180 ميلليون يۋان، كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، كىرىس پەن شىعىس تەڭەلدى.

  (2) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبى جوباسى

  مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەبى كىرىسىنەن 290 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 470 ميلليون يۋانى ورىندالىپ، 180 ميلليون يۋان ازايىپ، %38.3 - ارتاتىن كورىنەدى. مۇنداعى باستى سەبەپ، 2019-جىلى ءبىر ءبولىم مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىنداردىڭ بۇرىنعى جىلدارداعى مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال ونىمدىلىگى اداقتالدى، 2020- جىلى مۇنداي فاكتور جوق.

  مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسىنان 370 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 270 ميلليون يۋان ورىندالىپ، 100 ميلليون يۋان ارتىپ، %37 ارتاتىن كورىنەدى. مۇنداعى باستى سەبەپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىن كاپيتالىنا 250 ميلليون يۋان قارجى ۇستەمەلەنىپ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى شارۋاشىلىق قۇرىلىمىن رەتكە سالۋ ءتۇيىندى سالالارمەن شەشۋشى سالالاردى رەتكە سالۋعا قاراي ويىستى.

  مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ كىرىس-شىعىسىنىڭ تەڭەستىرىلۋ جاعدايى: جالپى كىرىس 460 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ كىرىسى 290 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدىڭ ىركىندىسى 170 ميلليون يۋان. جالپى شىعىس 460 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاپيتال تيجاراتى مەجە ەسەپ شىعىسى 370 ميلليون يۋان، اۋدارىلعان قارجى 90 ميلليون يۋان، كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، كىرىس پەن شىعىس تەڭەلدى.

   4. قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ جوباسى

  (1) اۆتونوميالى رايوننىڭ قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ جوباسى

  قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ كىرىسىنەن 145 ميلليارد 440 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 136 ميلليارد 560 ميلليون يۋان ورىندالىپ، 8 ميلليارد 880 ميلليون يۋان اسىپ، %6.5 ارتاتىن كورىنەدى. مۇنىڭ ىشىندە: قامسىزداندىرۋ اقى كىرىسى 98 ميلليارد 960 ميلليون يۋان، قازىنالىق كومەك قاراجات كىرىسى 34 ميلليارد 360 ميلليون يۋان، باسقادا كىرىستەر 12 ميلليارد 120 ميلليون يۋان.

  قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ شىعىسىنان 130 ميلليارد 380 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلدى، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 118 ميلليارد 790 ميلليون يۋان ورىندالىپ، 11 ميلليارد 590 ميلليون يۋان اسىپ، %9.8 ارتاتىن كورىنەدى.

  قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەبى كىرىس-شىعىسىنىڭ تەڭەستىرىلۋ جاعدايى: جالپى كىرىس 332 ميلليارد 410 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى كىرىسى 145 ميلليارد 440 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدىڭ ىركىندىسى 186 ميلليارد 970 ميلليون يۋان، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى شىعىسى 130 ميلليارد 380 ميلليون يۋان، كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، جىل سوڭىنداعى ىركىندى 202 ميلليارد 30 ميلليون يۋان.

  (2) اۆتونوميالى رايون دارەجەلى قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەپ جوباسى

  قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەبى كىرىسىنەن 41 ميلليارد 360 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلىپ، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 36 ميلليارد 300 ميلليون يۋان ورىندالىپ، 5 ميلليارد 60 ميلليون يۋان اسىپ، %13.9 ارتاتىن كورىنەدى، مۇنىڭ ىشىندە: قامسىزداندىرۋ اقىسى كىرىسى 18 ميلليارد 200 ميلليون يۋان، قازىنالىق كومەك قاراجات كىرىسى 13 ميلليارد 340 ميلليون يۋان، باسقا دا كىرىستەر 9 ميلليارد 820 ميلليون يۋان.

  قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەبى شىعىسىنان 31 ميلليارد 780 ميلليون يۋان ورنالاستىرىلىپ، 2019-جىلعا سالىستىرعاندا مەجەمەن 27 ميلليارد 260 ميلليون يۋان ورىندالىپ، 4 ميلليارد 520 ميلليون يۋان اسىپ، %16.6 ارتاتىن كورىنەدى.

  قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى مەجە ەسەبىنىڭ كىرىس-شىعىستى تەڭەستىرۋ جاعدايى: جالپى كىرىس 136 ميلليارد 130 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە: قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى كىرىسى 41 ميلليارد 360 ميلليون يۋان، الدىنداعى جىلدىڭ ىركىندىسى 92 ميلليارد 450 ميلليون يۋان. تومەننىڭ جوعارىعا تاپسىرعان كىرىسى 2 ميلليارد 320 ميلليون يۋان. قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى جالپى شىعىسى 35 ميلليارد 90 ميلليون يۋان، مۇنىڭ ىشىندە، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ قورى شىعىسى 31 ميلليارد 780 ميلليون يۋان، تومەنگە كومەككە قاراجات رەتىندە بەرىلگەن شىعىس 3 ميلليارد 310 ميلليون يۋان. كىرىس پەن شىعىستى دولايلاستىرعاندا، جىل سوڭىنداعى ىركىندى 101 ميلليارد 40 ميلليون يۋان.

  مالىمدەۋگە ءتيىستىسى: اۆتونوميالى رايوننىڭ پارتيا، ۇكىمەت قۇرىلىم رەفورماسى جاعدايىنا ساي 2020-جىلعى سول دارەجەلى مەجە ەسەپ تاراۋلارمەن ورىنداردىڭ «ءۇشتى تۇراقتاندىرۋ جوباسى» جانە فۋنكتسياسىن اۋىستىرۋ احۋالىنا قاراي، جاڭادان قوسىلعان فۋنكتسيالىق تاراۋلار مەن ورىنداردىڭ قاراجاتى قامتاماسىز ەتىلدى.

  (4) 2020-جىلى ءىشىنارا تىڭنان ارتتىرىلعان جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قارىز شەكتى سوما احۋالى

  مەملەكەتتىك 13 – كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ 7-ماجىلىسىندە مەملەكەتتىك كەڭەسكە ۇقىق بەرىپ، ءىشىنارا تىڭنان ارتتىرىلعان جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز شەكتى سوماسىن كۇنى بۇرىن ءتۇسىرۋ قارارى شىعارىلدى. مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بەكىتۋىمەن قازىنا مينيستىرلىگى اۆتونوميالى رايونىمىزداعى 2020-جىلعى ءىشىنارا ارناۋلى زايومنىڭ تىڭنان ارتقان شەكتى سوماسىنان 13 ميلليارد 600 ميلليون يۋاندى الدىن الا ءتۇسىردى. اۆتونوميالى رايوندىق 13 – كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ 14 – ءماجىلىسى اۆتونوميالى رايوننىڭ 2020-جىلعى ءىشىنارا ارناۋلى زايوم بويىنشا تىڭنان ارتتىرىلعان شەكتى سوماسىنان 13 ميلليارد 600 ميلليون يۋان قارجى ءتۇسىرۋدى قاراپ بەكىتتى. بەلگىلەمەگە ساي، كۇنى بۇرىن تۇسىرىلەتىن اۆتونوميالى رايوننىڭ 2020-جىلعى ءىشىنارا ارناۋلى زايوم بويىنشا تىڭنان ارتقان 13 ميلليارد 600 ميلليون يۋانى 2020-جىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ ءوز دارەجەسىندەگى ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ جوباسىنا ەنگىزىلدى.

  ?جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ مەجە ەسەپ زاڭى» جانە جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىزىن باسقارۋ جونىندەگى بەلگىلەمەسى، سونداي-اق قازىنا مينيسترلىگىنىڭ قىزمەت تالابى بويىنشا، كۇنى بۇرىن تۇسىرىلەتىن اۆتونوميالى رايوننىڭ 2020-جىلعى ءىشىنارا تىڭنان قوسىلعان ارناۋلى زايوم شەكتى سوماسى نەگىزىنەن اۆتونوميالى رايوننىڭ قالا ـ اۋىلدار توڭازىتىپ ساقتالاتىن تىزبەكتى زات اينالىمى قۇرىلعىسى، قالا اكىمشىلىگى قۇرىلىسى، قاتىناس نەگىزدىك قۇرىلعىلارى، وقۋ-اعارتۋ، ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ سياقتى سالالاردىڭ بەلگىلى ونىمدىلىگى بار الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى نىساندارىنا جۇمساۋعا ورنالاستىرىلدى. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ ارناۋلى قارىز بويىنشا مەجە ەسەپ باسقارۋ ادىسىنە ساي ارناۋلى قارىزدىڭ نەگىزگى سوماسىن قايتارىپ ءوسىمىن تولەۋ نىسانعا سايكەس ۇكىمەتتىك قور كىرىسىن، ارناۋلى كىرىس سياقتى جولدارمەن تولەنىپ جانە قايتارىلىپ، تولىق سوما بويىنشا سول جىلعى ۇكىمەتتىك قور مەجە ەسەپ جوباسىنا ەنگىزىلدى. اۆتونوميالى رايوندىق ۇكىمەت شارالار قولدانىپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ارناۋلى زايوم تاراتۋىن تەزدەتىپ، ۇكىمەت قارىزىنىڭ ءونىمدى ۇسىنىلىم ارقىلى ولقىلىقتى تولىقتاپ، ىشكى سۇرانىستى كەڭەيتۋ، ەكونوميكا مەن قوعام دامۋىن جەبەۋدەگى بەلسەندى رولى ساۋلەلەندىرىلەدى.

   3 . 2020-جىلعى مەجە ەسەپ مىندەتىن ورىنداۋ شارالارى

  2020 -جىلى، جەر-جەر، تاراۋلار پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋلارىن تياناقتاندىرىپ، ءتۇيىندى مىقتى ۇستاۋدى، ولقىلىقتاردى تولىقتاۋدى، ءالسىز بۋىنداردى كۇشەيتۋدى، حاۋىپ-قاتەردەن ساقتانۋدى، تومەنگى شەكتى ساقتاۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، زاڭ بويىنشا قازىنا-مۇلىك باسقارۋعا تاباندى بولىپ، رەفورمانى تەرەڭدەتۋگە كۇش سالىپ، تۇتاس جىلدىق مەجە ەسەپ نىساناسى مەن مىندەتىن ورىنداۋعا قۇلشىنىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىنىڭ تياناقتانۋىنا قازىنا قۋاتى جاعىنان پارمەندى كەپىلدىك ەتەدى.

  (1) اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنشىتىقتى قورعاۋ جونىندەگى شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ. ءبىرىنشى، قوعام ورنىقتىلىعىن باتىل قورعاۋ. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، باس نىسانانىڭ تياناقتانۋىن بار كۇشپەن قامتاماسىزداندىرىپ، قوعامنىڭ جاراسىمدىلىعى مەن ورنىقتىلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ. ەكىنشى، «3 ءىرى قامال الۋ شايقاسىن» ويداعىداي جۇرگىزۋ. نازاردى اۋىر كەدەيلىككە شوعىرلاندىرىپ، «ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ۇشتە قامتاماسىز ەتۋمەن» تىعىز بايلانىستىرىپ، «جەتى ءبىر توپ»، «ۇشتە تەبىندى ارتتىرۋ» قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭنىڭ بۇكىل ەلمەن بىرگە جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعامعا وتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ. جايىلىم، تابيعي ورماندى قورعاۋ جانە اتموسفەرا، سۋ، توپىراق بىلعانىشىن وڭاۋ قاتارلىلارعا ۇسىنىلىمدى ارتتىرۋ تەبىنىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، اشىق اسپان، ءمولدىر سۋ، تازا توپىراق، اۋىل شارۋاشىلىعى مەن اۋىل-قىستاق بىلعانىشىن وڭاۋدان قامال الۋ شايقاسىندا، ءسوز جوق جەڭىسكە جەتۋ. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ ارناۋلى زايومىن جاقسى پايدالانىپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ كەلەلى نىسان قۇرىلىستارىن قولداۋ. ۇكىمەتتىڭ كومەسكى قارىزىن بەلسەندى دە ورنىقتى شەشىپ، جۇيە سيپاتتى حاۋىپ-قاتەر تۋىلماۋدىڭ تومەنگى شەگىن باتىل ساقتاۋ. ءۇشىنشى، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسىن جەبەپ، اۋىل-قىستاقتى كوركەيتۋ ستراتەگياسىن، ساياحات ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن ىلگەرىلەتۋ. قازىنا – سالىق ساياساتىنان ويداعىداي پايدالانىپ، «ءبىر پورت»، «ەكى رايون»، «بەس ءىرى ورتالىق»، «وتكەل ەكونوميكالىق بەلدەۋى» قۇرىلىسىنا بەلسەنە قولداۋ كورسەتۋ. اۋىل شارۋاشىلىعى مەن اۋىل-قىستاقتى الدىمەن دامىتۋدان جازباي، اۋىل- قىستاقتى كوركەيتۋ ستراتەگياسىنىڭ اتقارىلۋىن زور كۇشپەن قولداپ، وسىزامانعى اۋىل-قىستاقتى وڭاۋ جۇيە قۇرىلىسىن جەبەپ، اۋىل- قىستاق رەفورماسىن جاپپاي تەرەڭدەتىپ، اۋىل، قىستاقتاردىڭ كاسىپ سالاسىنىڭ، دارىندىلارىنىڭ، مادەنيەتىنىڭ، ەكولوگياسىنىڭ جانە ۇيىمىنىڭ كوركەيۋىن بەلسەنە ىلگەرىلەتۋ. ساياحات ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن بار كۇشپەن اتقارىپ، قازىنانىڭ ساياحات كاسىبىنىڭ دامۋىن جەبەۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، ىشكەردەگى ءتىپتى دە كوپ بۇقارانى شينجياڭعا كەلىپ ساياحاتتاۋعا باۋراپ، ساياحات كاسىبىن باستاۋ قۋاتى ەڭ زور بولعان بۇقاراعا ەڭ كوپ بايلىق اپەرەتىن حالىقتى بايىتاتىن كاسىپ ەتىپ قۇرۋ، ءتورتىنشى، رەفورمانى تەرەڭدەتىپ، ەسىكتى ايقارا اشۋ. قازىنا ساياساتىنان جانە قارجىدان ويداعىداي پايدالانىپ، ەل ءىشى-سىرتىنداعى ءارءتۇرلى كاسىپورىنداردى شينجياڭعا كەلىپ قارجى قوسىپ كاسىپتى كوركەيتۋگە باۋراپ، ءار تۇردەگى مەملەكەت دارەجەلى اشۋ رايونى (باقشا رايونىنىڭ) شىعىس بولەكتەگى كاسىپتەردىڭ ويىسۋىنا قولداۋ كورسەتۋ. شينجياڭ ىشىندەگى كاسىپورىنداردىڭ «شەتەلگە شىعۋىن» قولداپ، شينجياڭداعى كاسىپورىنداردىڭ زورايۋ جانە كۇشەيۋىن جەبەۋ. سىرتقى ەكونوميكا-ساۋدا سەلبەستىگىنىڭ كەڭەيۋىن قولداپ، توقىما، كيىم-كەشەك، ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى قاتارلى باسىمدىلىعى بار جەرگىلىكتى ونىمدەر ەكسپورتىن كەڭەيتۋ. 7-كەزەكتى جۇڭگو—ازيا-ەۆروپا كورمەسىن جاقسى وتكىزۋگە قولداۋ كورسەتىپ، جان-جاقتىلى ەسىك اشۋ جۇلگەسىنىڭ قالىپتاسۋىن جەبەۋ.

  (2) قازىنا كىرىسىن بەلسەندىلىكپەن ۇيىمداستىرۋ. ءبىرىنشى، كىرىستى ۇيىمداستىرۋ جاۋاپكەرشىلىگىن قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، كىرىستى ۇيىمداستىرۋ قىزمەت ءتارتىبىن قاتايتىپ، دالمە-ءدال شارا قولدانىپ، امالدىڭ بارىنشا ساڭلاۋلاردى بىتەپ، كىرىستى ارتتىرىپ، «جالعان كىرىس پەن قۇر اينالىمنىڭ» باتىل الدىن الۋ. ەكىنشى، زاڭ بويىنشا سالىق جيناۋعا تاباندى بولىپ، جينالاتىن سالىقتى تۇگەل جيناۋ، سالىق جيناۋدى باسقارۋدى كۇشەيتىپ، سالىق جيناۋ مەن ەكونوميكانىڭ سايكەستى دامۋىن ساقتاۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ. ءۇشىنشى، سالىققا جاتپايتىن كىرىستى بەلگىلەمە بويىنشا ۇيىمداستىرۋ، مال-مۇلىك، بايلىق تۇرىندەگى كىرىستىڭ جيناۋعا تيىستىلەرىن قالتىرماي جيناپ، دەركەزىندە قازىناعا ەنگىزۋ. ءتورتىنشى، مەملەكەت شىعارعان سالىقتى ازايتىپ، اقىنى تومەندەتۋ ساياساتىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، كاسىپورىننىڭ دامۋىن قولداپ، قازىنا قاينارىن بەلسەنە جەتىلدىرۋ.

  (3) قازىنالىق شىعىس قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «ەڭبەكاقىعا، اينالىمعا، نەگىزگى حالىق تۇرمىسىنا، ورنىقتىلىققا، ءتۇيىندى قۇرىلىستارعا كەپىلدىك ەتۋ، ادەتتەگىلەرىن قىسقارتۋ» تالابىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، قولدا بار قارجىنى جانداندىرىپ، زايوم قارجىسىن جاقسى پايدالانىپ، ادەتتەگى شىعىستى بارىنشا ازايتىپ، مەجە ەسەپتى عىلمي، ءدال جاساپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بەلگىلەگەن كەلەلى ىستەرمەن ءتۇرلى قىزمەت ورنالاستىرۋىنىڭ شىعىس قاجەتىنە شىن مانىندە كەپىلدىك ەتۋ. ءبىرىنشى، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ «1+3+3+ رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ» قىزمەت ورنالاستىرۋىنىڭ ءتۇرلى شىعىسىن كۇش سالا قامتاماسىزداندىرۋ. قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىنىڭ ءتۇرلى شىعىستارىن شىن مانىندە قامتاماسىزداندىرىپ جانە تياناقتاندىرىپ، «ءۇش ءىرى قامال الۋ شايقاسىن» ويداعىداي جۇرگىزىپ، كەدەيلەردى دالمە-ءدال سۇيەمەلدەۋ، بىلعانشتىڭ الدىن الۋ ـ وڭاۋ، ءىرى حاۋىپ-قاتەرلەردى جويۋ جاعىنداعى ءتۇيىندى شىعىستى ويداعىداي ورنالاستىرۋ. «ءۇش ءتۇرلى ءتۇيىندى قىزمەتتى» ويداعىداي يگەرۋدى تياناقتاندىرىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسى، اۋىل-قىستاقتى كوركەيتۋ ستراتەگياسى، ساياحات ارقىلى شينجاڭدى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسى جاقتارىنداعى ءتۇيىندى شىعىستاردى ويداعىداي ورنالاستىرۋ. رەفورما جاساپ، ەسىك اشۋدى قولداپ، ىشكى-سىرتقى ساۋدانى دامىتۋ جاعىنداعى ءتۇيىندى شىعىستى جاقسى ورنالاستىرۋ. ەكىنشى، ەڭبەكاقى سيپاتىندىق شىعىستى قامتاماسىز ەتۋ. بۇكىل رايونىمىزدىڭ ءارقايسى ايماق، اۋدان، اۋىل ورگانى مەن ءىسورىندارىنداعى كادىر، جۇمىسشى-قىزمەتكەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسى، جاردەماقى، كومەك قاراجات، ءتۇرلى قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋعا تاپسىراتىن اقىسى، دەمالىسقا، زەينەتكە شىققانداردىڭ زەينەتاقىسى سياقتىلارعا شىعىس سوماسىن تولىق ورنالاستىرۋ، ساياسات بويىنشا، قوعامداعى ءارءتۇرلى ادامداردىڭ ءتۇرلى كومەك قاراجات شىعىسىن تولىق ورنالاستىرۋ. ءۇشىنشى، اينالىم شىعىسىن قامتاماسىزداندىرۋ، ورگان، ءىسورىندارىنىڭ اينالىم شىعىسى، سونداي-اق وقۋ – اعارتۋ، عىلىم-تەحنيكا، مادەنيەت قاتارلى ىستەردىڭ دامۋىنداعى شىعىستى قامتاماسىزداندىرۋ. ءتورتىنشى، حالىق تۇرمىسى شىعىسىن قامتاماسىزداندىرۋ. ءارءتۇرلى نەگىزگى حالىق تۇرمىسى شىعىسى، اسىرەسە «سابيلەردىڭ بالاباقشاسى بولۋ، وقۋشىلاردىڭ وقيتىن مەكتەبى بولۋ، ەڭبەك ىستەگەندەرگە اقى بەرۋ، اۋىرىپ سىرقاعانداردىڭ كورىنەتىن شيپاحاناسى بولۋ، قارتايعاندار كۇتىمدەلۋ، باسپانا بولۋ، السىزدەردى سۇيەمەلدەۋ» جاعىنداعى شىعىستى قامتاماسىزداندىرۋ. بەسىنشى، ورتالىق ايقىن بەلگىلەگەن ءتۇيىندى شىعىستى قامتاماسىزداندىرۋ. ورتالىق قامتاماسىز ەتۋدى ايقىن تالاپ ەتكەن ءتۇيىندى شىعىستار، سونداي-اق اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بەلگىلەگەن كەلەلى شەشىمدەر، ورنالاستىرۋلار، ماڭىزدى قىزمەتتەر جانە ماڭىزدى ينجەنەريا قاتارلىلارعا جۇمسالاتىن شىعىستى قامتاماسىزداندىرۋ. التىنشى، ادەتتەگى شىعىستى قاتاڭ تىزگىندەۋ. قازىنا قۋاتى شەكتى بولعاندىقتان، جوعارىداعى ءتۇرلى شىعىسقا شىن مانىندە كەپىلدىك ەتۋ ءۇشىن، ءارقايسى تاراۋلارمەن ورىنداردىڭ جۇمىس قاراجاتىن، ءىس ءبىتىرۋ ارناۋلى كاسىپ قاراجاتىن، سونداي-اق كەيبىر ارناۋلى قاراجاتتى قامتىعان باسقا شىعىستاردى ءسوزسىز قىسقارتۋ.

  (4) ”ۇنەمشىل بولۋ“ يدەياسىن بەرىك ورناتۋ. ءبىرىنشى، ۇقىپتى ۇنەمشىلدىكپەن ءىس ىستەۋ، ۇنەمشىلدىكتى دارىپتەۋدى قازىنا قىزمەتىنىڭ نەگىزگى تالابى ەتىپ، قاتاڭ ساياساتتىق بەلگىلەمە، نورما جانە ولشەم بويىنشا شىعىس مەجە ەسەبىن جاساۋ، مەجە ەسەپتىڭ اتقارىلۋىن باسقارۋدى قاتايتۋ، مەجە ەسەپتى رەتكە سالۋدى قاتاڭ مەڭگەرۋ، قازىنا ءتارتىبىن قاتايتۋ. ەكىنشى، ادەتتەگى شىعىستى قىسقارتۋ تەبىنىن اناعۇرلىم ارتتىرىپ، كەڭسە جۇمىسى اينالىمى، ارتقى شەپ قامتاماسىزدىعى، ءماجىلىس جانە ءىسساپار، ۇكىمەت ىسىمەن شەتەلگە شىعۋ(شەكارا)، ۇكىمەت ىسىمەن قوناق قابىلداۋ، ۇكىمەت ىسىمەن اۆتوكولىك ىستەتۋ جانە ساتىپ الۋ، اينالىمىن قورعاۋ سياقتى قاراجاتتاردى قاتاڭ مەڭگەرۋ، 2020-جىلعى ادەتتەگى شىعىس پەن «ۇكىمەتتىڭ 3 ءتۇرلى قاراجاتىن» ازايتۋ سالىستىرماسى %5 تەن تومەن بولماۋ، ءۇشىنشى، تاراۋلاردىڭ ءىسىراپشىلدىق ىستەۋ جانە كول-كوسىر اقشا جۇمساۋىنا قاتاڭ تيىم سالۋ، اسقان قارجىنى تۇگەل قايتارىپ الىپ، كومەككە شۇعىل ءزارۋ بولعان سالالارعا شوعىرلى ءبىرتۇتاس جۇمساپ، شەكتى قارجىنى ءوز ورنىنا پايدالانۋ.

  (5) قازىنا-سالىق ءتۇزىلسى رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ. ءبىرىنشى، قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن شىعىس جاۋاپكەرشىلىگىن ايىرۋ رەفورماسىن جەدەل ىلگەرىلەتۋ. ورتالىق پەن اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ اۆتونوميالى رايوننان تومەنگى قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن شىعىس جاۋاپكەرشىلىگىن ايىرۋ رەفورماسى جونىندەگى ورنالاستىرۋلارىن، قىزمەت تالاپتارىن تياناقتاندىرىپ، ەكولوگيالىق ورتا، قالا مەن اۋىلدىڭ تۇرعىن ءۇي قامتاماسىزداندىرۋى، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ، قۇتقارۋ-كومەكتەسۋ، جاراتىلىستىق بايلىق، الەۋمەتتىك حاۋىپسىزدىك سياقتى سالالارعا بولىنەتىن اۆتونوميالى رايوننان تومەنگى قازىنا ىستەرى ۇقىعى مەن شىعىس جاۋاپكەرشىلىگىن ايىرۋ رەفورماسىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، نەگىزگى سالالاردىڭ قازىنا ىستەرى ۇقىعىن ايىرۋ رەفورماسىن ورىنداۋ. ەكىنشى، اۆتونوميالى رايوننىڭ نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋىن قامتاماسىزداندىرۋ ولشەمىن تىركەۋگە الۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ. نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدى قامتاماسىزداندىرۋ ولشەمىن بەتالدى جوعارىلاتۋعا قاتاڭ تيىم سالىپ، نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدى قامتاماسىزداندىرۋ ولشەمىنىڭ ۇيلەسىمدى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، حالىق تۇرمىسىنا قاتىستى ساياساتتاردىڭ باياندىلىعىن ارتتىرۋ. ءۇشىنشى، ورتالىق پەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ كىرىسىن ايىرۋ رەفورماسى جونىندەگى قىزمەت ورنالاستىرۋلارىن دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ. اۆتونوميالى رايوننان تومەنگى ۇكىمەتتەر اراسىنداعى كىرىستى ايىرۋ ءتۇزىلىسىن رەتكە سالىپ، وڭىرلەر اراسىنداعى قازىنا قۋاتىن تەڭەستىرىپ، وڭىرلەر اراسىنداعى پارىقتى ازايتۋ.

  (6) جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز باسقارۋىن كۇشەيتۋ. ءبىرىنشى، ورتالىق پەن اۆتونوميالى رايوننىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتتەردىڭ قارىز حاۋىپ-قاتەرىنەن ساقتانۋ جانە ونى جويۋ جونىندەگى قىزمەت ورنالاستىرۋلارىن، تالاپتارىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ءار دارەجەلى ۇكىمەت پەن ونىڭ تاراۋلارىنىڭ ءارقانداي فورمامەن زاڭ-ەرەجەگە قايشىلىق جاساپ قارىزدانۋىن نەمەسە ءتۇسى وزگەرگەن قارىزدانۋعا قاتاڭ تيىم سالىپ، زاڭعا، ەرەجەگە قايشى قارىزدانۋ ارەكەتتەرىن باتىل تەكسەرىپ ءبىرجايلى ەتىپ، اۋىر زارداپ تۋدىرعانداردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن قاتاڭ تەكسەرىپ، جاۋاپكەرشىلىگىن ماڭگى قۋزاستىرۋ. ەكىنشى، بەلسەندى قازىنا ساياساتىن، ساپانى كوتەرىپ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋ جاعىنداعى شەشىمدەردى، ورنالاستىرۋلاردى تياناقتاندىرىپ، ورتالىقتىڭ اۆتونوميالى رايوننىڭ 2020-جىلعى تىڭنان ارتقان جەرگىلىكتى ۇكىمەت زايومى شەكتى سوماسىن ارتتىرۋىنا بەلسەندىلىكپەن قول جەتكىزىپ، شەشۋشى سالالار مەن ءالسىز بۋىنداردى كۇش سالا قولداپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بەلگىلەگەن كەلەلى نىسانداردى ءتۇيىندى قامتاماسىزداندىرۋ. ءۇشىنشى، كەلەلى نىسان قۇرىلىسى مەن سالىنىپ جاتقان نىسانداردىڭ قاجەتىنە قاراي، ارناۋلى زايوم ساياساتى مەن بەلگىلەمەگە جانە زايوم تاراتۋ تالابىنا ۇيلەسەتىن نىسانداردى تۇگەلدەي اۆتونوميالى رايوننىڭ نىسان قامباسىنا ەنگىزۋ، اۆتونوميالى رايوننىڭ ارناۋلى زايوم نىسانىن زاپاس ساقتاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، «ءبىر توبىن زاپاس ساقتاۋ، ءبىر توبىن تاراتۋ، ءبىر توبىن سالۋعا» شىن مانىندە كەپىلدىك ەتۋ. ءتورتىنشى، زايوم تاراتۋ جوسپارىن ۇيلەسىمدى بەلگىلەپ، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ زايوم قارجىسىن پايدالانۋ جانە باسقارۋىن قاتايتىپ، ەرتە تاراتۋ، ەرتە پايدالانۋعا كەپىلدىك ەتىپ، زايوم قارجىسىنىڭ ۇسىنىلىمدى ورنىقتىرۋ، ولقىلىقتى تولىقتاۋ، ىشكى سۇرانىستى كەڭەيتۋدەگى ماڭىزدى رولىن ءتىپتى دە ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋ. بەسىنشى، ۇكىمەتتىڭ قارىز حاۋىپ-قاتەرىن باعالاۋ جانە ساقتاندىرۋ قىزمەت مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، زاڭدا بەلگىلەنگەن ۇكىمەت قارىزى حاۋىپ-قاتەرىن باعالاۋ جانە كومەسكى قارىز حاۋىپ – قاتەرىن دارەجەگە ايىرىپ باعالاۋ قىزمەتىن مەرزىم سايىن ورىستەتۋ. تىڭنان ارتقان قارىز شەكتى سوما ءبولىسى مەن قارىزدى باسقارۋ دەڭگەيىن، زايوم قارجىسى شىعىسىنىڭ جۇمسالۋى مەن قارىز قايتارۋ قابىلەتىن ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولۋ. حاۋىپ-قاتەرى اۋىر وڭىرلەردەگى ۇكىمەت قارىزىنىڭ كولەمى مەن ارتۋ قارقىنىن قاتاڭ تىزگىندەپ، تۇتاس رايونىمىزدا ۇكىمەت قارىزىن ۇيلەسىمدى كولەمدە مەڭگەرۋ. التىنشى، اۆتونوميالى رايوننىڭ جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ كومەسكى قارىزىن جويۋ جوباسىن قاتاڭ اتقارىپ، ۇكىمەتتىڭ كومەسكى قارىزىن بەلسەندى، ورنىقتى اداقتاپ، ۇكىمەتتىڭ كومەسكى قارىزىن اداقتاۋ بارىسى مەن تىڭنان ارتقان كومەسكى قارىز احۋالىن مەرزىم سايىن باقىلاپ مەڭگەرىپ، ۇكىمەت قارىزىندا حاۋىپ-قاتەر تۋعىزباۋدىڭ ەڭ تومەنگى شەگىن مىقتاپ يگەرۋ.

  (7) مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋ قىزمەتىن جاپپاي اتقارۋ. ءبىرىنشى، اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋ جونىندەگى شەشىم ورنالاستىرۋىن باتىل دايەكتىلەندىرىپ، «جان-جاقتىلى بولۋ، تۇتاس بارىستى تۇگەل قامتىۋ» تۇلعالىق تالابىنا ساي، مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋدى ىشكەرىلەي جەبەۋ. ەكىنشى، تىڭنان قوسىلعان كەلەلى ساياساتتار مەن نىسان مەجە ەسەبىن قاراپ تەكسەرۋ جانە كۇن ىلگەرى ناتيجەسىن باعالاۋدى كۇشەيتىپ، قاراپ تەكسەرۋ مەن باعالاۋ ناتيجەسىن مەجە ەسەپ ورنالاستىرۋدىڭ ماڭىزدى نەگىزى ەتۋ. ءۇشىنشى، ونىمدىلىكتى نىسانالى باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ونىمدىلىك نىساناسىن بەلگىلەۋدى مەجە ەسەپ ورنالاستىرۋدىڭ الدىڭعى شارتى ەتىپ، ونىمدىلىك نىساناسى مەن مەجە ەسەپتى بىرگە بەكىتىپ ءتۇسىرۋ. ءتورتىنشى، ونىمدىلىك اينالىمىن باقىلاپ مەڭگەرۋ قىزمەتىن جاقسى ىستەپ، ونىمدىلىك نىساناسىنىڭ سان مەن ساپاعا بىردەي كەپىلدىك ەتىپ، جۇزەگە اسۋىن شىنايى قامتاماسىزداندىرۋ. بەسىنشى، مەجە ەسەپتىڭ اتقارىلۋ احۋالىنا قاراتا ونىمدىلىك باعالاۋىن ورىستەتىپ، ونىمدىلىك باعالاۋ احۋالىن اڭىس ەتۋ ءتۇزىمى مەن ونىمدىلىك ماسەلەلەرىن رەتتەپ -تۇزەتۋ جاۋاپكەرلىك ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ونىمدىلىكتى باعالاۋ ناتيجەسىن مەجە ەسەپ ورنالاستىرۋ جانە ساياساتتى رەتتەۋمەن بايلانىستىرۋ. التىنشى، جەر-جەردىڭ، تاراۋلاردىڭ اۆتونوميالى رايوننىڭ مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋدى جاپپاي اتقارۋ قىزمەتىن دايەكتىلەندىرۋ، تياناقتاندىرۋ احۋالىنا قاراي وتىرىپ ونىمدىلىكتى باعالاۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، تۇتاس رايونىمىزدىڭ مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋ قىزمەتىنىڭ تۇلعالىق دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ.

  (8) مەجە ەسەپتى جاريا ۇستاۋ قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ. ءبىرىنشى، مەجە ەسەپتى جاريا ۇستاۋدى تۇزىمدەندىرۋ قىزمەتىن ىلگەرىلەتىپ، جاريا ۇستاۋدى ۇدايىلىق جاعدايعا اينالدىرۋعا تاباندى بولىپ، جاريا ۇستاماۋدى بولدىرماۋ، مەملەكەتتىڭ قۇپيالىعىنا ساياتىن ينفورماتسيالاردان تىس، قازىنا قارجىسىنان پايدالاناتىن تاراۋلار مەن ورىنداردىڭ بەلگىلەمەدەگى ۋاقىت شەگى مەن مازمۇنى بويىنشا مەجە ەسەپ ينفورماتسياسىن جاريالاۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ. ەكىنشى، مەجە ەسەپ ينفورماتسياسىنىڭ مازمۇنىن، كولەمىن، ءتاسىلىن اشىق ۇستاۋدى ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ جانە جۇيەگە ءتۇسىرىپ، قازىنادان وتكەرمەلەپ تولەۋ، ۇكىمەت قارىزى، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسى، حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا تيىمدىلىك جاساۋ كومەك قاراجات قارجىسى، مەجە ەسەپ ونىمدىلىگىن باسقارۋ سياقتىلاردى جاريا ۇستاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ ءبىلۋ ۇقىعىن، ارالاسۋ ۇقىعىن جانە باقىلاۋ ۇقىعىن اناعۇرلىم قامتاماسىز ەتۋ. ءۇشىنشى، مەجە ەسەپتى ءجاريا ۇستاۋ قىزمەتىن باقىلاۋ تەكسەرۋدى ۇيىمداستىرىپ ورىستەتىپ، ماسەلە بايقالسا دەرەۋ تۇزەتىپ، مەجە ەسەپتى جاريا ۇستاۋدىڭ تالابىن تياناقتاندىرىپ، جاريا ۇستالاتىن قازىنا، جاريا ۇكىمەت قۇرىلىسىن جەبەۋ.

  (9) باقىلاۋ- تەكسەرۋدى كۇشەيتۋ. ءبىرىنشى، قازىنانى ىشكى جاقتان مەڭگەرۋ، باقىلاۋ، باسقارۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ءتۇزىمدى كۇشەيتىپ، مەجە ەسەپ جاساۋدى، مەجە ەسەپتى اتقارۋدى، كەلەلى قازىنا-سالىق ساياساتىن بەلگىلەۋدى، ماڭىزدى نىسان قارجىسىن ءبولۋ- پايدالانۋدى جانە باسقارۋداعى ىشكى جاقتان مەڭگەرۋ ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرىپ، جۇيەسى كەمەلدى، اتقارۋى پارمەندى، جاۋاپكەرشىلىكتى قۋزاستىرۋىنىڭ نەگىزى بار ىشكى جاقتاعى حاۋىپ-قاتەردەن ساقتانۋ، تىزگىندەۋ مەحانيزمىن قۇرۋ. ەكىنشى، اۋدان، اۋىل قازىنالىق قارجىسىن باقىلاپ باسقارۋدى كۇشەيتۋ، قازىنالىق قارجىنىڭ جۇمسالۋىنا، ءتۇيىندى بۋىندارعا، ءتۇيىندى ورىندارعا، ءتۇيىندى جۇمىس ورىندارىنا قاداعالاي نازار اۋدارۋ، اۋدان-اۋىلداردىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قارجىسى، حالىققا تيىمدىلىك جاسايتىن، اۋىل شارۋاشىلىعىنا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن جاردەماقى قارجىسى سياقتىلاردى باقىلاۋ- تەكسەرۋ قىزمەتىن مۇقيات ورىستەتىپ، قازىنالىق قارجىنىڭ حاۋىپسىزدىگىنە شىن مانىندە كەپىلدىك ەتۋ. ءۇشىنشى، زاڭ بويىنشا حالىق قۇرىلتايىنىڭ باقىلاۋى مەن قازىنالىق باقىلاۋدى قابىلداۋ، حالىق قۇرىلتايىنىڭ مەجە ەسەپتى تەكسەرىپ باقىلاۋ ءتۇيىنىن شىعىس مەجە ەسەبى مەن ساياساتتىڭ اتقارىلۋ ءورىسىن كەڭەيتۋ قىزمەتىنە اۋدارىپ، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى جانە ونىڭ تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ءتۇرلى قاۋلىلارىن قاتاڭ اتقارىپ، قازىنالىق باقىلاۋدا بايقالعان ماسەلەلەردى دەركەزىندە رەتتەپ تۇزەتۋ جانە تياناقتاندىرۋ.

  ۋاكىلدەر، 2020-جىلعى قازىنالىق كىرىس-شىعىس مەجە ەسەپ مىندەتىن جاپپاي ورىنداۋدا جاۋاپكەرشىلىك اۋىر، بورىش داڭىقتى. ءبىز شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسى ۇلى تۋىن بيىك ۇستاپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ باسشىلىعىندا، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ جەتەكشىلىگى مەن باقىلاۋىن سانالىلىقپەن قابىلداپ، اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەستىڭ پىكىر-ۇسىنىستارىن كىشپەيلدىكپەن تىڭداپ، بۇكىل رايونىمىزداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ اقىل-پاراساتى مەن كۇش-قۋاتىن ۇيىستىرىپ، قينشىلىق الدىندا قاسقايا العا ۇمتىلىپ، ءورىس اشا العا ىلگەرىلەپ، تۇتاس جىلدىق ءتۇرلى قىزمەت مىندەتىن ورىنداۋعا قۇلشىنامىز!

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.

  • وسى كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى تۇڭعىش رەت نەگىزگى قوناق ولكەلەردى بەلگىلەدى
  • تاپسىرىس ونىمدەردى جەدەل ءوندىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى
  • جىلدىق مىندەتتى ءساتتى ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتى
  • شينجياڭ جۇڭتاي توبى دۇنيە جۇزىندەگى 500 قۋاتتى كاسىپورىن قاتارىنا ءوتتى
  • جەل - جارىق ەنەرگياسى ءوزارا تولىقتىردى