شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى يۇي شي 2 - ايدىڭ 3 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. ىندەتكە بەتپە - بەت كەلۋدە نە ءۇشىن سانالىلىقپەن وزدىگىنەن اۋاشالانۋ، ىرىقتىلىقپەن اۋاشالانۋ دارىپتەلىپ وتىر؟ قانداي ەتەنە جاناسقاندار اۋاشالانۋى كەرەك؟ اۆتونوميالى رايوندىق ىندەتتىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ ورتالىعى تارالعىش اۋرۋلار عىلىمىنىڭ مەڭگەرۋشى شيپاگەرى ني ميڭجياننىڭ تۇسىندىرۋىنشە، قازىر باعىتتامالى ءدارى - دارمەك جوق جاعدايدا، اۋاشالاۋ − ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ ەڭ ءونىمدى ءتاسىلى ەكەن.
ني ميڭجيان بىلاي دەپ تانىستىردى: اۋاشالاۋ ارقىلى جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ تارالۋ قاينارىن ءۇزىپ تاستاۋعا بولادى. تىنىس جولى سياقتى ەرەكشە جۇقپالى اۋرۋدان جۇعىمدالعان كۇدىكتى ناۋقاس جانە ناۋقاس بايقالسا، «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋ - ەمدەۋ زاڭى» بويىنشا، زاڭ بويىنشا ەنەتە جاناسقاندارعا اۋاشالاۋ جۇرگىزۋ كەرەك. سوندىقتان سانالىلىقپەن وزدىگىنەن اۋاشالانۋ بارلىق ازاماتتار وتەۋگە ءتيىستى زاڭدىق بورىش.
تانىستىرۋعا قاراعاندا، جاڭا تيپتەگى ايدارشا ۆيرۋسپەن جۇعىمدالۋدان بولعان وكپە قابىنۋ ىندەتىنە جۇعىمدالعاندارمەن ەتەنە جاناسقاندار كۇدىكتى ناۋقاستار، دياگنوزى تۇراقتاندىرىلعان ناۋقاستار، جەڭىل اۋىرعانداردا اۋرۋى قوزعالعاننان كەيىن، اۋرۋ بەلگىسى جوق جۇعىمدالعاندار تەكسەرۋ - ولشەۋى بولىمدى بولىپ، تومەندەگىدەي جاناسۋ جاعدايلارىنىڭ ءبىرى بايقالعان، ءبىراق ءونىمدى ساقتانۋ شارالارىن قولدانباعانداردى كورسەتەدى: 1. بىرگە تۇرعان، ۇيرەنگەن، قىزمەت ىستەگەن نەمەسە باسقالاي ەتەنە جاناسقان ادامداردى، ماسەلەن، جاقىن ارالىقتا قىزمەت ىستەگەن، نەمەسە ءبىر كلاستى ورتاق پايدالانعان، نەمەسە ءبىر بولمەدە تۇرمىس كەشىرگەن، نەمەسە قوناعاسى، باس قوسۋ سياقتى قيمىلدارعا قاتىناسقاندار؛ 2. ەمدەگەن، كۇتىمدەگەن، ناۋقاستىڭ كوڭىلىن سۇراعان ەمدەۋ - كۇتىمدەۋ قىزمەتكەرلەرى، وتباسىنداعىلار نەمەسە باسقا دا وسى سياقتى ەتەنە جاناسقان ادامدار، ماسەلەن، جابىق ورتادا ناۋقاستىڭ كوڭىلىن سۇراعاندار نەمەسە ايالداعاندار، ءبىر ناۋقاس ۇيىندەگى باسقا دا ناۋقاستار جانە قاراۋشىلار؛ 3. ءبىر قاتىناس قۇرالىنا بىرگە وتىرعان ءارى جاقىن ارالىقتا جاناسقان ادامدار، قاتىناس قۇرالىنداعى قاراۋشىلار - كۇتىمدەۋشىلەردى، جولسەرىك بولعانداردى (وتباسىنداعىلار، قىزمەتتەستەر، دوستار، ت.ب) نەمەسە تەكسەرىپ باعالاعاننان كەيىن ناۋقاستارمەن (كۇدىكتى ناۋقاستار، دياگنوزى تۇراقتاندىرىلعان ناۋقاستار) جانە جۇعىمدالعاندارمەن (جەڭىل ناۋقاستار، اۋرۋ بەلگىسى جوق جۇعىمدالعاندار) جاقىن جاناسۋ مۇمكىندىگى بايقالعان وزگە جولاۋشىلاردى جانە كولىكتە جۇمىس ىستەۋشىلەردى قامتيدى؛ 4. ناق مايداندا تەكسەرۋشىلەر تەكسەرگەننەن كەيىن وزگە ەتەنە جاناسقاندارمەن جاقىنداسقان دەپ قارالعاندار.
مامانداردىڭ قاراۋىنشا، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدە ەتەنە جاناسقانداردى اۋاشالاۋ توتەنشە ماڭىزدى ەكەن. مۇنان سىرت، جاسىرىن كەزدەگى جۇعىمدالعاندار، كومەسكى جۇعىمدالعاندار، جەڭىل دارەجەدە جۇعىمدالعاندار، مۇمكىن، وزدەرى دە بىلە بەرمەيدى ءارى انىق اۋرۋ بەلگىسى بايقالمايدى، ەگەر اۋاشالانباسا، وتباسىنداعىلارعا جانە قىزمەتتەستەرىنە جۇقتىرادى، ءتىپتى، ىندەتتى وتە ۇلكەن كولەمدە تاراتادى.
ني ميڭجيان مىنانى ۇندەدى: ىندەت الدىندا، ءبىز تاعدىرلاس ورتاق تۇلعامىز، سونداي - اق جاۋاپكەرشىلىكتى ورتاق تۇلعامىز، جاڭا تيپتەگى ايدارشا ۆيرۋسى بارلىق ادام شوعىرىنا وڭاي تارالادى، اۋرۋ بەلگىسى جوق جۇعىمدالعانداردى ايىرۋ قيىن، ءاربىر جاۋاپكەرشىلىگى، سۇيىسپەنشىلىگى بار ازامات تۇگەلدەي ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شىنجىرىنداعى ءبىر شىعىر. كوپشىلىك سىرتقا ازىراق شىقسا، اۋاشالانۋ ارقىلى ادامداردىڭ توپتالۋىن ازايتسا، جۇعىمدالۋ قاتەرىن ازايتسا، ۆيرۋستىڭ ۇلكەن دارەجەدە تارالۋىن ءۇزىپ تاستاۋعا بولادى، بۇل ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋگە ەڭ ۇلكەن قولداۋ كورسەتكەندىك بولادى.
