شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى
ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شايقاسىندا ولار ەڭ قايسار جاۋىنگەرلەر، جۇرەكسىنبەي، تايسالماي، الدىڭعى شەپتە ايانباي شايقاس جۇرگىزۋدە؛ ولار بەينە جارقىراعان ساۋلە ىسپەتتى، جۇرەكتەردى جىلىتىپ، كۇش - قۋات ۇيىستىرۋدا. ايقۇلاقتانا جەتىپ كەلگەن ىندەت الدىندا، رايونىمىزداعى قالىڭ پارتيالى كادرلار اۆانگارد ۇلگىلىك رولدارىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، كوكىرەك كەرە العا شىعىپ، قيىندىق اتاۋلىنى قيداي سىپىرىپ، اۋىر جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالاپ، ءبىر - بىرلەگەن پارتيا تۋىن ىندەتكە قارسى اتتانۋدىڭ ەڭ الدىڭعى شەبىندە تىكتەدى.
”پارتياعا كىرۋ سەرتىنىڭ ۋادەسىن وسى ساتتە ورىندادى“
ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ ءتۇتىنسىز شايقاسىندا ادامدى ەڭ جىگەرلەندىرەتىن ءسوز ”مەن پارتيا مۇشەسىمىن، مەن شايقاسقا اتتانامىن!“ ”مەن پارتيا مۇشەسىمىن، مەن بارامىن!“ قاتەرلى كەزەڭدە، قىسىلتاياڭ ساتتە، ەرەكشە كەزدە قالىڭ پارتيا مۇشەلەرى اتويلاپ الدا ءجۇرىپ، بورىشتارىن ەرلىكپەن ارقالادى.
”شيپاحانا باسشىلارىنىڭ جاسىمنىڭ ۇلعايعانىنان الاڭداۋىنىڭ قاجەتى جوق، پارتيا مۇشەلەرىنىڭ اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشىن ءدال وسىنداي ساتتە ايگىلەۋ، پارتياعا كىرۋ سەرتىنىڭ ۋادەسىن دە ءدال وسىنداي ساتتە ورىنداۋ كەرەك. مەن دايىندالىپ بولدىم، ناۋقاس بايقالا قالسا، شاقىرعان زامان جەتەمىن، ۇيىم الاڭسىز بولسىن!“. 1 - ايدىڭ 26 - كۇنى سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىستىق جۇڭگوشا ەمدەۋ شيپاحاناسىنىڭ 79 جاستاعى زەينەتكە شىققان شيپاگەرى حى فۋدۇڭ شيپاحانا پارتكومىنا ”شايقاسقا اتتانۋ ءوتىنىشىن“ تاپسىردى. 2 - ايدىڭ 3 - كۇنى تۇستەن بۇرىن تەلەفوننىڭ ارعى باسىندا حى فۋدۇڭ اسقاق تەبىنمەن: ”پارتيا مۇشەسى رەتىندە، مەن ماڭگى زەينەتكە شىقپايمىن؛ شيپاگەر رەتىندە، اۋرۋدى ەمدەپ، ادام قۇتقارۋ جاۋاپكەرشىلىگىمنەن تايساقتامايمىن“، - دەدى.
”كاريا، ۇيدەن شىققاندا، ءسوز جوق، ماسكىنى تاعىپ الىڭىز!“. 2 - ايدىڭ 1 - كۇنى تۇستەن كەيىن قۇمىل قالاسىنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىنە قولباسشىلىق ەتۋ شتابى ماماندار گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى ۋاڭ ۋي يجوۋ رايونى حۇيكاڭ جولى شىدايچىڭ شاعىن اۋماعىنا ىندەتتەن ساقتانۋ شارالارىنىڭ تياناقتاندىرىلۋ جاعدايىن تەكسەرە كەلدى، شاعىن اۋماقتىڭ قاقپاسى الدىندا، ۋاڭ ۋي ءبىر قارت تۇرعىننىڭ ماسكى تاقپاعاندىعىن كورىپ، دەرەۋ العا بارىپ ءناسيحاتتادى.
ۋاڭ ۋي بۇرىن سارس ىندەتىنە قارسى اتتانۋ قىزمەتىنە قاتىناسقان. وسى رەت، تاجىريبەلى ول شايقاسقا قاتىناسۋعا باتىل ءوتىنىش بەرىپ، قۇمىل قالاسىنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىنە قولباسشىلىق ەتۋ شتابى ماماندار گرۋپپاسىنا تاڭدالىپ، ءارقايسى شەشۋشى بۋىنداردىڭ ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شارالارىنىڭ تياناقتاندىرىلۋ احۋالىنا تەكسەرۋ - قۋزاۋ جۇرگىزدى.
”الدەقاشان زەينەتكە شىققان بولسام دا، الايدا، مەن كومپارتيا مۇشەسىمىن، ىندەت الدىندا بۇقارانىڭ الدىنا شىعىپ، ولاردى ىندەتتەن ساقتاۋىم كەرەك!“، - دەدى ۋاڭ ۋي بەكەم تۇردە.
”الدىڭعى شەپتى تاپجىلماي قورعاۋ − ءبىزدىڭ جاۋاپكەرشىلىگىمىز“
2 - ايدىڭ 3 - كۇنى ءۇرىمجى اۋدانى بانفاڭگوۋ قالاشىعى دىڭساۋگوۋ قىستاعىنىڭ قىستاق كوميتەتىندە پارتيا مۇشەسى ساۋلەحان قابدىل، ءبىر جاعىنان، زارارسىزداندىرۋ سۇيىقتىعىن سەۋىپ، ەندى ءبىر جاعىنان، ءىس بىتىرۋگە كەلگەن قىستاق تۇرعىندارىن دەنە تەمپەراتۋراسىن ولشەۋگە شاقىرىپ ءجۇر.
”قىستاعىمىز شەتكەرى ورنالاسقان، ىندەتتىڭ بىزبەن قاتىسى جوق دەپ ويلاي كورمەڭىز، ءسوز جوق، الدىن الۋدى جاقسى ىستەۋ كەرەك“. بىرنەشە كۇندەردەن بەرى، ساۋلەحان ءۇي - ءۇيدى ارالاپ ىندەتتەن ساقتانۋ ۇگىتىن جۇرگىزدى جانە ءبىر - بىرلەپ اداقتاپ تىزىمدەپ شىقتى. تاماعى قارلىققاندا ول جانىنا راديوسىن الا ءجۇرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنا كەزىگە قالسا، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ حابارلارىن تىڭداتادى.
”ءومىر تايشان تاۋىنان دا قادىرلى، ىندەت − بۇيرىق، ساقتانۋ - تىزگىندەۋ − جاۋاپكەرشىلىك“. 2 - ايدىڭ 3 - كۇنى ءتىلشى قاشقار قالاسى اۋات اۋىلىنىڭ كىرەر اۋزىنا جەتكەندە، جول شەتىندە ايرىقشا كوزگە تۇسەتىن ۇراندى كورەدى. جول اۋزىنداعى ۋاقىتشا تەكسەرۋ ورنىندا، قىزمەتكەرلەر قاراستى اۋماققا كىرگەن اۆتوكولىكتەر مەن ادامداردى تەكسەرىپ جاتتى.
”پارتيا مۇشەسى − تۋ، شەشۋشى ساتتە پارتيا مۇشەلەرى اتويلاپ الدىدا ءجۇرۋى كەرەك“. اۋات اۋىلدىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، اۋىل باستىعى ءالىمجان سىمايل بىلاي دەدى: قاراستى اۋماقتان سىرتقا قاتىنايتىن ءاربىر قىستاق دارەجەلى جول اۋىزدارىندا تۇگەلدەي ۋاقىتتىق تەكسەرۋ ورنى قۇرىلدى، بۇكىل اۋىلداعى پارتيا مۇشەلەرى، كادرلار جانە ەرىكتىلەر كەزەكتەسىپ كۇزەتكە تۇردى.
2 - ايدىڭ 1 - كۇنى تاڭعى ساعات 4تە، بۋىرشىن اۋداندىق حالىق شيپاحاناسى جۇڭگوشا ەمدەۋ ءبولىمىنىڭ سەسترالار باستىعى جاڭ ليپيڭ ءبىر كۇندىك قىزمەتىن اياقتاتقان سوڭ، ۇلى جىبەرگەن ۋيچاتتى كورۋگە مۇرساسى ءتيدى: ”شەشە، بۇگىنگى جاعدايىمدى سىزگە مالىمدەيىن دەپ ەدىم. تاپسىرمامدى ورىنداپ بولدىم جانە ءۇي شارۋاسىن ىستەدىم. ءسىز وزىڭىزگە جاقسى قاراڭىز“. ونىڭ كوزى جاساۋراپ كەتتى. ىندەت الدىندا، 19 جىلدىق ەمدەۋ - كۇتۋ قىزمەت تاجىريبەسى بار جاڭ ليپيڭ ىرىقتىلىقپەن ءوتىنىش بەرىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىنە باسىن ءباي تىكتى. ءار كۇنى ”كۇندى تۇنگە“ جالعاپ جۇمىس ىستەگەندە، بەت تەرىسىن ماسكىنىڭ ءجىبى ءتىلىپ كەتتى، قوس قولى زارارسىزداندىرعىش سۇيىقتىعىنان اعارىپ كەتتى، الايدا ول قىزمەتتەستەرىمەن بىرگە ءباز - باياعىسىنداي قىزمەت ورىندارىنان تاپجىلمادى.
لياڭ حايجۇن قوبىقسارى موڭعۇل اۆتونوميالى اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى، ايەلى حان يۇي اۋداندىق حالىق شيپاحاناسى كۇتىمدەۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى. ىندەتكە قارسى اتتانۋدىڭ قىسىلتاياڭ ساتىندە، ولار قايسارلىقپەن الدىڭعى شەپتە ءجۇردى. ”’ىندەتپەن‘ شايقاس الدەقاشان باستالدى، الدىڭعى شەپتەن تاپجىلماۋ −− ءبىزدىڭ جاۋاپكەرشىلىگىمىز“، - دەدى لياڭ حايجۇن.
”اۋىلداستار، قازىر ءدال ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ شەشۋشى كەزى، كوپشىلىكتىڭ بارلىعى ات سالىسۋى، ’10‘دى بولعىزباۋى كەرەك...“. 2 - ايدىڭ 3 - كۇنى تاڭەرتەڭ ەرتە سانجى قالاسى يۇيشۋگوۋ قالاشىعى يۇيشۋگوۋ قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى زو يجۇننىڭ ”ياچەيكا شۋجي راديوسى“ باستالدى. بىرنەشە كۇننەن بەرى، زو يجۇن قاراپايىم، ۇعىنىقتى جەرگىلىكتى تىلمەن دالابادا داۋىستاپ ءناسيحاتتاۋ، تەلەفون شالىپ قاداعالاۋ، دوۋيىن جولداپ ەسكەرتۋ، «قىستاق تۇرعىندارىنا ءبىر پارشا حات»تى وقۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى باعىتتامالى تۇردە قاراستى اۋماقتاعى بۇقاراعا ىندەتتىڭ ەڭ جاڭا جاعدايلارىن ءتۇسىندىرىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ بىلىمدەرىن ۇگىتتەدى. زو يجۇننىڭ ايەلى جياڭ شيۋليڭ بىلاي دەدى: ”كوكتەم مەرەكەسىنىڭ الدىنان قازىرگە دەيىن، ول قىستاق كوميتەتىندە تاماقتانىپ، سوندا جاتىپ تۇردى، قاي جەر قاربالاس بولسا، ول سوندا بولدى، ءبىر كۇن دە ۇيگە قايتىپ دەمالعانى جوق“.
”ولار باردا، توسقاۋىل شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە جەتۋگە ءبىزدىڭ سەنىمىمىز كامىل“
بىرنەشە كۇننەن بەرى، جەمسارى اۋدانى ارگۇڭ قالاشىق پارتكومى ”پارتكوم + پارتيا ياچەيكاسى + پارتيا مۇشەلەرى + بۇقارا“ قىزمەت ۇلگىسىن ورناتۋ ارقىلى قالىڭ پارتيا مۇشەلەرىن جۇمىلدىرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىن باستاپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ستەرەولدى تورىن قۇرىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ دەنساۋلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
”تۇتاس قىستاقتاعى پارتيا مۇشەلەرى مەن كادرلار ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ءبىرىنشى شەبىندە بولدى، ولار باردا، توسقاۋىل شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە جەتۋگە ءبىزدىڭ سەنىمىمىز كامىل“. 2 - ايدىڭ 1 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ارگۇڭ قالاشىعى حايزىيان قىستاعىنىڭ تۇرعىنى لي ميڭلان ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ۇگىت كەرمە تۋىن ىلە ءجۇرىپ، تىلشىگە وسىنى ايتتى.
التاي ايماقتىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ ۇنەمىلىك ىستەرگە جاۋاپتى ورىنباسار باستىعى پىڭ كاڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: كەزەكتە التاي ايماعىنداعى ۇيىمداستىرۋ جۇيەلەرى ”سالاۋاتتى ايگىلەۋ، ۇلگى بولۋ، ءبىرىنشى شەپكە بارۋ، اۆانگارد بولۋعا ۇمتىلۋ“ قيمىلىن كۇش سالا ورىستەتتى، ءاربىر ۇيىمداستىرۋ قىزمەتى كادرى 2 دە 3 قىستاقپەن (الەۋمەتتىك اۋماق) بايلانىس ورناتىپ، بۇقارانى جۇمىلدىرۋدى، ۇيىمداستىرۋدى جانە ولارعا قىزمەت وتەۋدى ويداعىداي ىستەدى. بارلىق پارتيا مۇشەلەرى مەن كادرلار وتباسىلاردى ارالاپ، احۋال ۇعىسۋ بارىسىندا، پارتيا ىزناگىن تاعىپ، سالاۋاتىن ايگىلەپ، پارتيا مۇشەلەرىن شۇعىل كەزەڭدە، قاتەرلى ساتتە ءبىرىنشى شەپتە اتويلاپ جۇرۋگە، ەڭ الدىڭعى شەپتە كۇرەس جۇرگىزۋگە جەتەكتەدى.
”اكەڭ قاربالاس، ۇيدەگى كەزىڭدە شەشەڭنىڭ ءتىلىن ال“. 2 - ايدىڭ 3 - كۇنى موڭعۇلكۇرە اۋداندىق حالىق شيپاحاناسى جۇقپالى اۋرۋلار ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، كومپارتيا مۇشەسى مۇسا مامەت بالاسىنان كەلگەن بەينە كەسكىن تەلەفونىن قابىلدادى. بالاسىن كورمەگەلى ءبىر اپتادان اسقانىمەن، ول كوپ سويلەۋگە ۋاقىتى جار بەرگەمەندىكتەن بالاسىنا اسىعىس - ۇسىگىس بىرنەشە اۋىز سوزبەن ءسوزىن اياقتاتتى.
موڭعۇلكۇرە اۋداندىق حالىق شيپاحاناسى جۇقپالى اۋرۋلار ءبولىمىنىڭ 2 - قاباتى اۋاشالاۋ ءوڭىرىنىڭ ناۋقاستار ءۇيى ەتىلدى. شيپاحانادا تاماقتاندى، جاتتى، ءبىرىنشى شەپتەن تاپجىلمادى، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتى باستالعاننان كەيىن، مۇسا العاشقى توپتاعى اۋاشالاۋ اۋرۋلار وڭىرىنە كىرەتىن ەمدەۋ قىزمەتكەرلەرىن باستاپ، 1 - ايدىڭ 23 - كۇنىنەن قازىرگە دەيىن ءبىرىنشى شەپتەن تاپجىلماي، الىپ قالىپ باقىلاناتىنداردىڭ دەنەلىك بەلگىسى وزگەرىسىنە باسا ءمان بەرىپ، ولاردىڭ سالاماتتىعىن قورعادى.
شايار اۋداندىق 2 - حالىق شيپاحاناسىنىڭ قىزۋى ورلەگەن اۋرۋلاردى ۋاقىتشا اۋاشالاپ، كۇزەتۋ تۇيىنىندە، شيپاحانانىڭ جۇقپالى اۋرۋلار ءبولىمىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى ليۋ جين قىزمەتتەستەرىمەن كۇزەتۋ وڭىرىنە كۇنىنە كەمىندە 2 رەت كىرەدى، قىزۋى ورلەپ كۇزەتىلگەندەرگە ەگجەي - تەگجەيلى كلينيكالىق كۇزەتۋ جۇرگىزەدى. ”پارتياعا كىرۋ بەلسەندىسى رەتىندە، ىندەت الدىندا، ءسوزسىز، اتويلاپ الدا ءجۇرىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتىم ارقىلى پارتيا ۇيىمىنىڭ سىناعىن قابىلدايمىن“.
(تىلشىلەر گى يوۋجۇن، ءرايدا، ءجازيرا نەسىپبەك، جاڭ جىلي، يۇي شي، جاڭ تيڭ، حان چينيان، ءپاريزات ابدۇل، جاڭ رۇيلين، سانجى تىلشىلەر پۋنكىتىنەن ۋاڭ ۋي، اقسۋ تىلشىلەر پۋنكتىنەن دىڭ ليجۋان، ەرىكتى تىلشىلەر لي ۋىنلۇڭ، ليۋ فاڭ، دۇڭ شىڭشياڭ، چىن جىجۋان، لي حۇيليڭ، جاڭ شينمەي، حى چىڭچياڭ، جاڭ دىفىڭ جازعان)
