شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى جاڭ جىلي
ءۇشتۇرپاننىڭ باسقا سالاعا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋىنىڭ ”باعدار كارتاسىن“ سىزار بولساق، وسىناۋ شەكاراداعى تاۋلى اۋداننان شىققان جۇمىسكەرلەردىڭ ەل ىشىندەگى ون نەشە ولكە، قالادا ءىزى قالعاندىعىن كورۋگە بولادى.
”جۇمىستانۋدى قالاماۋ“دان ”جۇمىستانامىن دەۋ“گە دەيىن، ”بىتىراندى جۇمىستانۋ“دان الىستاعى ىشكى وڭىرلەرگە بارۋ نەمەسە ءۇيىنىڭ جانىندا ”دەربەس كاسىپ تاڭداۋ“عا دەيىن، ”سىرتقا بارىپ جۇمىستانىپ“ اقشا تاۋىپ، ”اۋىلىنا قايتىپ كەلىپ شارۋاشىلىق قۇرۋ“عا دەيىن، قىسقا عانا بىرنەشە جىلدا ءۇشتۇرپان اۋدانى جۇمىستاندىرۋ ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدىڭ ”ءۇش باسقىشىن“ جاقسى ورىندادى، بىلتىر 21 مىڭ 500 ادامدى باسقا كاسىپكە ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋدى جۇزەگە اسىردى، مۇنىڭ ىشىندە كەدەي ەڭبەككۇش 9000 ادام.
ءبىرىنشى قادامدا − اق كىرىس ايتارلىقتاي بولدى
كوكتەم مەرەكەسى قارساڭىندا وتبەشى اۋىلى سوگەتلىك قىستاعىنىڭ تۇرعىنى تۇرسۇن مامۇت تىلشىگە جيناندا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ۇلىن اۋىزعا الىپ، ماقتانىشپەن جۇزىنە كۇلكى ۇيىرىلدى. ۇلى جينانعا بارىپ جۇمىس ىستەگەن سوڭ كوپ وتپەي، وعان 10 مىڭ يۋان اقشا جولداپ بەرىپتى، تۇرسۇن بىلاي دەدى: ”پارتيانىڭ جۇمىستاندىرۋ ساياساتى وتە جاقسى! بالام وسىنشاما كوپ اقشا تاۋىپتى، وتباسىمىز ەندى نە ىستەسە دە تارىقپايتىن بولدى“.
جۇمىستاندىرۋ ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ ساياساتىنىڭ ۇگىت - لەكسياسىن قايتا - قايتا جاسادى؛ سىرتقا شىققان جۇمىسكەرلەردى ءوز كەشىرمەلەرى ارقىلى زاڭدى سويلەۋگە ۇسىنىس ەتتى؛ قىستاقتا شاعىن شارۋاشىلىق قۇرۋ باقشاسى سالىنىپ، كاسىپورىنداردىڭ جۇمىسكەر قابىلداۋ جينالىسى ديقانداردىڭ ەسىك الدىندا وتكىزىلدى... سوگەتلىك قىستاعىنىڭ قىستاق تۇرعىندارىن باسقا كاسىپكە ويىسىپ جۇمىستانۋعا جەبەيتىن ءبىر قىدىرۋ شابىتتاندىرۋ جانە قولداۋ شارالارى جاستاردىڭ بارعان سايىن كوپتەپ ۇيلەرىنەن الىستاپ، جۇمىس ورنىنا شىعۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
مەملەكەتتىك ساناق مەكەمەسى شينجياڭ تەكسەرۋ باس اترەتىنىڭ سوگەتلىك قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي ۋاڭ ۋي بىلاي دەدى: ”بۇكىل قىستاقتاعى 727 وتباسىنداعى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ىشىندە، وتباسى سايىن 1.3 ادام باسقا كاسىپكە ويىسىپ جۇمىستانىپ، جۇمىسكەرلەردىڭ ايلىق ورتاشا كىرىسى 2000 يۋان بولىپ، جۇمىس ىستەۋ كىرىسى كەدەيلىكتەن ارىلتىپ، كىرىستى ارتتىرۋدا ماڭىزدى رول اتقاردى“.
جاڭا شەبەرلىك ۇيرەنىپ،
كەدەيلىكتەن ارىلۋ سەنىمى ارتتى
جينشاۋ جەمىس شارۋاشىلىعى ءۇشتۇرپان اۋدانىنىڭ سوڭعى جىلدارى ەنگىزگەن اۋىل شارۋاشىلىعىن كاسىپ سالالاندىرۋداعى باستاماشى كاسىپورىن، ءۇشتۇرپان اۋدانى اشاتاق اۋىلىنا 2 سەرىك زاۆود سالىپ، سول جەردەگى 200دەن استام ادامدى جۇمىستانۋعا جەتەكتەدى، مۇنىڭ كوپ ساندىسى اۋىل - قىستاق ايەلدەرى.
”بۇرىن كوپ ساندى ادام سىرتقا شىعىپ جۇمىستانۋدى قالامايتىن، ويتكەنى ولار مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىلدى بىلمەيدى، جۇمىس ىستەۋ شەبەرلىگى كەمشىل، شىعۋعا باتىلى بارمايتىن“، - دەدى جينشاۋ جەمىس شارۋاشىلىعىنىڭ اشاتاق اۋىلى بۇعان قىستاعىنداعى سەرىك زاۆودى سەحىنىڭ مەڭگەرۋشىسى تۇردى تۇرسۇن. ءۇيدىڭ جانىنا سەرىك زاۆودى سالىنعاننان باستاپ، قىستاقتاعى كەيبىر وتباسى ايەلدەرى جۇمىستانۋ تۇعىرىنا يە بولىپ، جۇمىستانۋ ارمانىن جۇزەگە اسىردى.
ءۇشتۇرپان اۋدانى وتبەشى اۋىلى يارقوتان قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ابدۇنياز تۇرسۇننىڭ قاراۋىنشا، يگەرگەن شەبەرلىگىڭ قانشا كوپ بولسا، الدىڭداعى جۇمىستانۋ جولىڭ دا سونشا كوپ بولادى. ونىڭ وتباسى بۇرىن كەدەي بولاتىن، قىستاق بۇكىل اۋداننىڭ دالمە - ءدال جۇمىس ورنىن كەڭەيتۋ ينجەنەرياسىن اتقارعان كەزدە ونى الدىمەن مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىلدى يگەرۋگە شابىتتاندىردى. كوپ وتپەي، ءۇشتۇرپان اۋدانى ءبىر قار شاڭعى الاڭىن سالىپ، ول قار شاڭعى الاڭىنىڭ حاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرى بولۋعا شاقىرىلدى.
ىشكى قوزعاۋشى كۇش جەتكىلىكتى،
كاسىپ تاڭداۋ اناعۇرلىم يكەمدى بولدى
ىزعىرىق جەلدە بىرنەشە جۇمىسشىنى باستاپ سيىرعا جەم بەرىپ بولعان الىمجان بارات قول تەلەفونىن شىعارىپ، تىلشىگە سۋرەتتەردىڭ اڭگىمەسىن ايتا باستادى. وسى سۋرەتتەردەگى اسحانالارعا ”الىمجان ءدامدى تاعامدار اسحاناسى“ دەگەن ماڭدايشالىق اسىلعان، ىشكى جەرلەردەگى ۇقساماعان قالالارعا جايعاسقان، ولار الىمجاننىڭ ىشكى جەرلەردە جۇمىس ىستەگەن 10 نەشە جىلىنىڭ كۋاسى.
الىمجان سوگەتلىك قىستاعىنىڭ تۇرعىنى، ول شىجياجۋاڭ قالاسىندا اسحانا اشقاندا جىلىنا 500 مىڭ يۋان تاباتىن، الايدا 2016 - جىلى اۋىلىنا قايتىپ شارۋاشىلىق قۇرۋدى تاڭدادى − اعاسىمەن بىرگە سيىر باعىمشىلىعى فەرماسىن اشتى. دوستارى ودان نەلىكتەن بۇلاي ىستەگەنىن سۇراعاندا، ول: ”اسحانامنىڭ ساۋداسىنىڭ ەندىگارى ۇلكەن دامۋ كەڭىستىگى بولا قويۋى قيىن، ونىڭ ۇستىنە كەدەيلىكتەن ارىلتاتىن ادامدارىم از، ۇيگە قايتىپ سيىر باقسام باسقاشا بولادى“، - دەدى.
ءۇشتۇرپان اۋداندىق ۇكىمەتتىڭ سۇيەمەلدەۋىندە الىمجان مەن اعاسى قارجى قوسىپ سالعان سيىر باعىمشىلىعى فەرماسىندا 400دەن استام سيىر بار، مۇنىڭ ىشىندە كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە ارنالعان 70 تاپسىرىستىق سيىر بار. كەدەي وتباسىلار ءار جىلى 1000 يۋان تابىس بولىسەدى، تاعى وسى اراعا كەلىپ جۇمىس ىستەپ كىرىستەرىن دە ارتتىرۋىنا بولادى.
بۇكىل قىستاقتىڭ 2019 - جىلى كەدەيلىك قالپاعىن لاقتىرىپ تاستاعانىن كورىپ الىمجان ونان ارى قۇلشىنا ىستەدى. اناعۇرلىم كوپ كەدەي وتباسىن كىرىستەرىن ارتتىرۋعا باستاۋ ءۇشىن، بيىل باعىمشىلىق فەرماسى تاعى 2 قورا سالدى، باعىلاتىن سيىر 1000عا جەتەدى.
ءتىلشىنىڭ ۇعىسۋىنا قاراعاندا، 2019 - جىلى ءۇشتۇرپان اۋدانى شارت - جاعدايى بار كەدەي قسىتاقتاردا شاعىن اسحانا، شاعىن دۇكەن، شاعىن شاشتارازحانا، اۋىل شارۋاشىلىق قۇرال - جابدىقتارى كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى جانە شاعىن كەشكى بازار سىندى ”بەس شاعىن، ءبىر بازار“ ۇلگىسى بويىنشا، قىستاق دارەجەلى جۇمىستاندىرۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ بازاسىن قۇرىپ، 340تان استام ەڭبەكشىنى جاقىن ماڭدا، سول جەردە شارۋاشىلىق قۇرۋعا شابىتتاندىرعان؛ سونىمەن بىرگە موتوتسيكل قۇراستىرۋ، جاڭعاق مانەرلەۋ، بايپاق قوراپتاۋ، ءۇي جيھازدارىن ءوندىرۋ سياقتى كاسىپ سالالارىن نەگىز ەتىپ، سەرىك زاۆود سالىپ، 1200دەن استام ەڭبەكشىنىڭ ءۇيىنىڭ جانىندا جۇمىستانىپ، كىرىستەرىن ارتتىرۋىن جۇزەگە اسىرعان.
