ءۇرىمجى قالاسىنىڭ كەيبىر الەۋمەتتىك اۋماقتارىندا جالعىز تۇراتىن قارتتار ولاردىڭ قارايلاسۋىن قاجەت ەتەدى، قيىنشىلىعى بار بۇقارا ولاردىڭ كومەگىنە مۇقتاج، سوزىلمالى ناۋقاسى بارلار ولاردىڭ قىزمەت وتەۋىن قاجەت ەتەدى، بۇل كەزدە وتباسىلارىن كوتەرەگە العان كادرلار ولاردىڭ وتباسى ادامدارى، ولاردىڭ سۇيەنىشى...
سەن ءۇشىن، اۆتوكولىك توسىپ ءدارى ساتىپ الۋدان باس تارتپايدى
لي شۋاڭشۋاڭ: ءۇرىمجى جوعارى جاڭا تەحنيكا اشۋ رايونى (جاڭا قالا رايونى) دوستىق جولى اۋماعىن باسقارۋ كوميتەتى ديوپۋ الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ وتباسىلارىن كوتەرەگە العان كادرى
جەتى كيلومەتردەن جوعارى تەمىر جول مەكەمەسىنە بارىپ ءدارى ساتىپ الۋ ءۇشىن، لي شۋاڭشۋاڭ الەۋمەتتىك اۋماق الدىندا اۆتوكولىك توسۋدا.
ءۇرىمجى جوعارى جاڭا تەحنيكا اشۋ رايونى ( جاڭا قالا رايونى) يڭبين جولى دۇڭسانشياڭنان تەمىر جول مەكەمەسىنە دەيىن 7 كيلومەترلىك جول. ادەتتە بۇل ارالىق الىس ەسەپتەلمەيدى، ۇزاق ۋاقىت تا كەتپەيدى، ءبىراق ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەزگىلىندە، لي شۋاڭشۋاڭ جونىنەن الىپ ايتقاندا، بۇل ءبىر ساعات ۋاقىتتى ازەر شىعاردى.
لي شۋاڭشۋاڭ كوتەرەگە العان وتباسىندا 40 جاس شاماسىنداعى قانتتى نەسەپ اۋرۋىنا شالدىققان ناۋقاس بار، وتباسىندا اۋاشالانعاننان قازىرگە دەيىن جارىم اي ۇيدەن شىقپاعان. ”قانتتى نەسەپ اۋرۋىنا شالدىققاندار ءدارى ۇزبەيدى، ءبىراق بۇل ناۋقاستىڭ ۇيىندەگى ءدارىسى تاۋسىلىپ قالعان، ەكى كۇننىڭ الدىندا ماعان تەلەفون سوققاندا، ءدارى الاتىندىعىن ايتقان“.
”ناۋقاسقا شالدىققانىنا ۇزاق ۋاقىت بولعاندىقتان، ناۋقاستىڭ ارناۋلى ەمدەلەتىن ءدارى ماركاسى بار، لي شۋاڭشۋاڭ قاراستى اۋماقتاعى ءدارى دۇكەنىنەن بۇل تۇرعىن قاجەت ەتەتىن ءدارىنى تابا الماعان، ”سوڭىنان ءوزى تەمىر جول مەكەمەسىندەگى ءبىر ءدارى دۇكەنىنە حابارلاستى، سوندا وسى ءدارى بار ەكەن، ءبىراق ءوزى بارىپ الۋى قاجەت“.
الەۋمەتتىك اۋماقتان تەمىر جول مەكەمەسىندەگى ءارى دۇكەنىنە دەيىن، بارىپ - قايتۋى 15 كيلومەتر، ءدارى العان كۇنى لي شۋاڭشۋاڭ تۇسكى تاماعىن ىشپەگەن.
”مەن الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ الدىنان ءبىر كىرە كولىگىن توستىم، ءدارى دۇكەنىنە بارعاننان كەيىن، سول جەردەگى ادامعا حابارلاستىم دا ءدارىنى العان سوڭ كىرە كولىگىمەن قايتىپ، دەرەۋ سول وتباسىنا اپارىپ بەردىم“،-دەدى لي شۋاڭشۋاڭ.
الەۋمەتتىك اۋماق ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىن باستاعاننان كەيىن، لي شۋاڭشۋاڭ جالعاستى ون نەشە كۇن ۇيىنە قايتپادى، وتباسى جانە ورتا مەكتەپتىڭ ءبىرىنشى جىلدىعىندا وقيتىن بالاسىنا جۇبايى قارايلاستى، ”كەشە مەن وعان جاپا شەكتىڭ دەسەم ول ماعان الاڭسىز قىزمەتىڭدى ىستە، مەن سەنىڭ مىزعىماس ارتقى تىرەگىڭمىن دەدى مەن قاتتى اسەرلەمدىم“،-دەدى لي شۋاڭشۋاڭ.
سەن ءۇشىن سۋ تاسۋعا رازىمىن
مايرام ساتتار: ءۇرىمجى قالاسى سايباق رايونى حۇڭمياۋزى اۋماعىن باسقارۋ كوميتەتى فۋشيڭ الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ وتباسىن كوتەرەگە العان كادرى
مايرام ساتتار مەن الەۋمەتتىك اۋماق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ياڭ چيان ما جىنفىڭنىڭ وتباسىنا سۋ جەتكىزۋدە.
”ۇيدەگى سۋ قۇبىرى بۇزىلىپ قالدى، قازىر جوندەتۋگە امالسىزبىز، اۋىز سۋى مەن تۇرمىستىق سۋ دا تاۋسىلدى، ماعان كومەكتەسە الاسىڭ با؟“...
تەلەفون سوققان ادام، مايرام كوتەرەگە العان وتباسىنداعى ما جىنفىڭ، 60 جاسقا تاياۋ جالعىز تۇراتىن اپاي. ”ونىڭ وتباسىنىڭ شارت - جاعدايى ناشار، الەۋمەتتىك ونىڭ ەڭ تومەنگى تۇرمىسىن قامتامسىزداندىرۋىنا ءوتىنىش ەتكەن، ادەتتە ەكونوميكالىق قاينارى بولماعاندىقتان، كۇندەلىكتى تۇرمىستا الەۋمەتتىك اۋماق پەن كورشىلەرى كومەكتەسەدى:،-دەدى مايرام.
سۋ جوق، وتباسندا اۋاشالانۋ تۇرمىسى ءتىپتى دە قولايسىز بولادى، مايرام ما جىنفىڭنىڭ جاعدايىن دەرەۋ الەۋمەتتىك اۋماق پارتيا ياچەيكا شۋجيى ياڭ چيانعا مالىمدەدى. ”تۇرعىنداردىڭ قيىنشىلىعىن ءبىز شەشىم ەتپەسەك كىم شەشىم ەتەدى! سۋ قۇبىرى جوندەلۋدەن بۇرىن، ءبىز ولارعا سۋ اپارىپ بەرەيىك“. شۋجيدىڭ جاۋابى مايرامنىڭ كوڭىلىن جاي تاپتىردى.
ءبىر اعاش تاياق، ەكى ون كيلوگرام سيىمدىلىعىنداعى سۋ شەلەگى، الەۋمەتتىك اۋماقتان سۋ العان سوڭ مايرام ما جىنفىڭنىڭ ۇيىنە اپارىپ بەرەدى. ”ەكى ۇلكەن سۋ شەلەگىن مەن شىنىندا كوتەرە المايمىن، قايتا ءبىزدىڭ الەۋمەتتىك اۋماق ەرىكتىلەرى، كەي كەزدە شۋجي دا ماعان كومەكتەسىپ سۋ اپارىپ بەرەدى، بولماعاندا مەن جالعىز ءوزىم نە ىستەر ەدىم“،-دەدى مايرام.
الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ قىزمەت بيناسى مەن ما جىنفىڭنىڭ كورشىلەس بينادا تۇرادى، سۋ تاسيتىن جول شامامەن ءۇش ءتورت ءجۇز مەترلىك جول. مايرام: ”ول ۇيدە جالعىز، سۋ پايدالانۋ مولشەرى دە از، سوندىقتان مەن ءار كۇندى ءبىر رەت اپارسام بولدى، وسى بىرنەشە كۇندە ءبىز دە امال قاراستىرىپ ادام، جوندەۋ ماتەريالدارىن ىزدەستىرىپ جاتىرمىز، تەزارادا جوندەتىپ سۋ ىستەتۋ ماسەلەسىن شەشىم ەتەمىز“،-دەدى.
سەن ءۇشىن، ءبىر - بىرىنە جارىم اي ءۇش ۋاقىت تاماق جەتكىزدى
گۇلجەھىرە ابدۇقايىم: ءۇرىمجى قالاسى تيانشان رايونى يان - ان جولى اۋماعىن باسقارۋ كوميتەتى چىنگۋاڭ الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ وتباسىلارىن كوتەرەگە العان كادرى
گۇلجەھىرە ابدۇقايىم گۇزال ۇپۇرعا تاماق جەتكىزۋدە.
2-ايدىڭ 1-كۇنى ساعات 13تەن 35 مينۋت وتكەندە، گۇلجەھىرە قولىنداعى قىزمەتىن ىستەپ بولعاننان كەيىن قول تەلەفونىنا قاراعاندا، تاماق تاراتقانىنا بەس مينۋت بولىپتى، ول اسىعىس ەكى تاماق قالبىرىن الىپ اسحاناعا بارىپ ەكى كىسىلىك تاماق الدى. ەكى كىسىلىك ونىڭ تاماق مولشەرى ەمەس، قايتا ول كوتەرەگە العان وتباسىندا 62 جاستاعى گۇزال وپۇر مەن ونىڭ جيەن قىزى ونى كۇتىپ وتىر.
تاماقتى قوراپتاپ، ءوزىنىڭ تاماعىن قىزمەتتەسىنەن كەڭسەگە بەرىپ جىبەرگەننەن كەيىن، كوتەرەگە العان وتباسىنا قاراي جول الدى. ”بالالارى جانىندا ەمەس، قاريا جيەن قىزىنا ءوزى قارايدى، اۋىر بۋىن قابىنۋ ناۋقاسى بار،قازىر قولى ءىسىپ تاماق جاساي المايدى، وسى مەزگىلدە جيەن قىزى ەكەۋىنىڭ تاماعىن مەن جەتكىزىپ بەرەمىن“.
ءبىر كۇندەگى ءۇش ۋاقىت تاماقتى، گۇلجەھىرە جارىم اي تاسىدى، كەيدە ءوزى بوساماي قالسا قىزمەتتەستەرىنە تاپسىرىپ جەتكىزىپ بەرەدى.
2-ايدىڭ 9-كۇنى، قارياعا تاماق جەتكىزگەندە، قاريا گۇلجەھىرەگە ءوزىنىڭ باسى اينالعانىن ايتتى. ”كۇنىز جۇمىسىم جوق بولعانىمەن، الاڭسىز بولا المادىم، سوندىقتان سول كۇنى تۇستەن كەيىن مەن الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ باستىعىنا جاعدايدى ايتقاننان كەيىن، قاريانى الەۋمەتتىك اۋماق دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنا اپارىپ تەكسەرتتى، تەكسەرگەننەن كەيىن ەمدەۋ قىزمەتكەرلەرى قاريانىڭ جوعارى قان قىسىم ناۋقاسى بار بولعاندىقتان ۇنەمى باسي اينالاتىندىعىن ايتتى“.
ۇيگە قايتقاننان كەيىن، گۇلجەھىرە قارياعا تاماق اپارعاندا، وعان ءدارىنى ۋاعىندا ءىشۋدى ەسكەرتتى. ”ەگەر مۇمكىندىك بولسا مەن قاريانى ۇلكەن شيپاحاناعا جەتكىزىپ جاقسىراق تەكسەرتەمىن، جاسى ۇلعايىپ قالدى، ناۋقاسى دا بار، تۇبەگەيلى تەكسەرتكەندە عانا الاڭسىز بولامىن“،-دەدى گۇلجەھىرە.
ءسىز ۇشىن، جالعاستى كەڭ پەيىلمەن شىنايى سۇيىسپەنشىلىكتى بولامىن
جاڭ يۇي: ءۇرىمجى قالاسى شۇيموگوۋ رايونى ليۋداۋان اۋماعىن باسقارۋ كوميتەتى چينيۋان الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ وتباسىلارىن كوتەرەگە العان كادرى
جاڭ يۇي كوتەرەگە العان وتباسىنىڭ ەسىك الدىن زارارسىزداندىرۋدا.
72 جاستاعى جالعىز تۇراتىن قاريا ۋاڭ شۋەيدىڭ ەسىك الدىندا، وتباسىن كوتەرەگە العان كادر جاڭ يۇي زارارسىزداندىرۋدا، ءۇيدىڭ ىشىنەن تەلەۆيزوردىڭ داۋىسى شىعادى، جاڭ يۇي ەسىك قاقپادى، زارارسىزداندىرىپ بولعاننان كەيىن ەسىك الدىنداعى قوقىستاردى الىپ كەتتى.
جاڭ يۇي ۋاڭ شۋەيدى ۋاڭ اتاي دەپ شاقىرادى، ول ساياحاتىن الدىن الا اقىرلاستىرىپ ۇيىنە قايتىپ وتباسىندا اۋاشالانىڭ جاتقان جالعىز باستى قارت. اۋاشالاۋ مەزگىلىندە، قارياعا ءبىر رەت تەلەفون سوعۋ جاڭ يۇيدىڭ ءسوزسىز ىستەيتىن ءىسى، ويتكەنى جاسى ۇلعايعان قارتتىڭ ۇيدە جالعىز وتىرىپ كوڭىلسىز بولۋىنان الاڭدايدى.
اتاي ءىستىڭ جونىن بىلەتىن ادام. مەن وعان تەلەفون سوعىپ جۇباتىپ، شابىت بەرگەندە ول ماعان:” ۇيدەن شىقپايمىن، ۇيدە تەلەۆيزور كورىپ قازىرگى جاعدايدى بىلەمىن، ۇيرە وتىرعان وزىمە دە باسقالارعا دا جاقسى ەكەندىگىن ايتتى“،-دەدى جاڭ يۇي.
كەيدە، قاريانىڭ تاماق جاساعىسى كەلمەگەندە، جاڭ يۇيگە نارسە ساتىپ الا كەلۋدى تاپسىرادى، ”مەن وعان تاماق جەتكىزىپ بەرگەندە، ەسىكتىڭ الدىنا قويىپ، ەسىكتى قاعامىن، اتاي ءوزى شىعىپ الادى، كەيدە ول مەنىڭ كەلگەنىمدى بىلەتىن سياقتى، ەسىكتى اشىپ مەنى كۇتىپ وتىرادى، وسىلايشا مەن ەسىكتەن اتايدى كورىپ الاڭسىز بولامىن“.
جاقىنداعى جارىم ايدان بەرى، جاڭ يۇي اتا-اناسىنا تىم از حابارلاستى، حابارلاسسا دا اسىعىس-ۇسىگىس اماندىعىن ءبلدىرىپ تەلەفوندى جابا سالادى. ”مەنىڭ تاعى ءبىر توپ وتباسى ادامدارىم بار، ولار مەنى ءتىپتى دە قاجەت ەتەدى، مىسالى، ۋاڭ اتاي، اتا-انامدى الاڭسىز ەتەمىن، ولارعا ءوزىمنىڭ جاقسى ەكەندىگىمدى ايتامىن، ال تۇرعىندار جاقتىڭ كوڭىلىن ورنىقتىرامىن، ويتكەنى، مەن ولارمەن بىرگەمىن“. سوزىنەن جاڭ يۇيدىڭ بەكەمدىگى بىلىنەدى.
(سۋرەتتى سۇحبات قابىلداۋشىلار قامداعان)
