كوپ ساتىلى ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن جەدەل ورناتايىق
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 3 - ايدىڭ 5 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى چۇي تيڭ).«جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ ءتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ جونىندەگى پىكىرى» 3 - ايدىڭ 5 - كۇنى جاريالاندى. پىكىر جۇڭگوشا سوتسياليزم تۇزىمىنە تاباندى بولۋ جانە ونى كەمەلدەندىرۋدى ارقاۋ، حالىق تۇرمىسىنىڭ ىرىس - قۇتىن ارتتىرۋدى شىعار ءتۇيىن ەتىپ، تۇتاس حالىقتى قامتيتىن، قالا مەن اۋىل ءبىر تۇتاس جوسپارلاناتىن، ۇقىعى مەن جاۋاپكەرشىلىگى ايقىن، قامتاماسىز ەتۋى ۇيلەسىمدى، باياندى كوپ ساتىلى ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن جەدەل ورناتۋدى كوزدە ۇستادى.
پىكىردىڭ تولىق مازمۇنى جالپى 8 بولىك، 28 تارماق، شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، پارتيا 19 - قۇرىلتايىنىڭ جانە 19 - كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى، ءۇشىنشى، ءتورتىنشى جالپى ماجىلىستەرىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، حالىقتىڭ سالاماتتىعىن وزەك ەتۋگە تاباندى بولىپ، ماسەلەنى باعدار ەتۋگە، نىسانانى باعدار ەتۋگە، ناتيجەنى باعدار ەتۋگە تاباندى بولىپ، ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ ءتۇزىمى رەفورماسى قىزمەتىن جاپپاي ورنالاستىرىپ، ”2+4+1“ جالپى تۇلعالىق رەفورما جۇلگەسىن زەرتتەپ ورتاعا قويدى.
مۇندا ”1“ دەگەنىمىز 2030 - جىلعا بارعاندا نەگىزگى ەمدەلۋدى قامسىزداندىرۋدى نەگىزگى تۇلعا، ەمدەۋ قۇتقارۋ، كومەكتەسۋدى تومەنگى شەك ەتكەن، تولىقتاما ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى، ساۋدالىق سالامات قامسىزداندىرۋى، قايىرىمدىلىق جىلۋ اتاۋ، ەمدەۋ ءوزارا كومەگى ورتاق داميتىن كوپ ساتىلى ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ ءتۇزىمى جۇيەسىن جاپپاي ورناتۋ. ”4“ دەگەنىمىز مامىلەنى قامتاماسىز ەتۋ، قارجى توپتاۋ اينالىمى، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىنان تولەۋ، قوردى باقىلاۋ - باسقارۋ سىندى 4 مەحانيزمدى اقاۋسىزداندىرۋ. ”2“ دەگەنىمىز ءدارى جاعىندا قىزمەت وتەۋ، قامداۋ جانە ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋىنان قىزمەت وتەۋ سىندى ەكى تىرەكتى كەمەلدەندىرۋ.
قازىر ەلىمىز دۇنيە جۇزىندەگى كولەمى ەڭ ۇلكەن نەگىزگى ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ تورابىن قۇرىپ بولدى. تۇتاس ەلىمىز بويىنشا نەگىزگى ەمدەلۋدى قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقاندار ءبىر ميلليارد 350 ميلليون ادامنان اسىپ، قامتۋ اۋماعىنىڭ ورنىقتىلىعى ％95تەن استام بولدى. حالىق بۇقاراسىنىڭ سالاماتتىق ىرىس - قۇتقا دەگەن تاماشا قاجەتىنىڭ كۇن سايىن ارتۋىنا ىلەسە، ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ سالاسىنىڭ دامۋىنداعى بىركەلكىسىزدىك، كەمەلدى بولماۋ ماسەلەسى بىرتە - بىرتە بەلەڭ بەرە باستادى. بۇل ماسەلەلەر حالىق جۇرتشىلىعىنىڭ تابىس سەزىمىنە قاتىستى بولعاندىقتان، ءسوزسىز، رەفورمالاۋعا تۋرا كەلەدى.
پىكىردە تاعى ەلەۋلى ىندەت ەمدەۋ، قۇتقارۋ قاراجاتىن قامتاماسىزداندىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ تۋرالى ارناۋلى ءتۇزىم سيپاتىندىق ورنالاستىرۋ جاسالىپ، توسىننان تۋىلعان ىندەت سياقتى شۇعىل جاعدايلار جونىنەن ەمدەۋ قۇرىلىمدارى الدىمەن قۇتقارۋ - ەمدەۋ، سوڭىنان اقى الۋدى شىنايى قامتاماسىز ەتىپ، ەلەۋلى ىندەتتى ەمدەۋ، قۇتقارۋ قامسىزداندىرۋىنان تولەۋ ساياساتىن اقاۋسىزداندىرىپ، باسقا جەردە ەمدەلۋدى ەسەپتەن تىكەلەي كوتەرۋ ءتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، ناۋقاستاردىڭ قاراجات ماسەلەسى سەبەبىنەن ەمدەلۋىنە ىقپال جەتپەۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ سياقتى تالاپتار ورتاعا قويىلدى.
مەملەكەتتىك ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ مەكەمەسىنىڭ جاۋاپتىسى مىنالاردى ءبىلدىردى: پىكىر ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ رەفورماسىن جاپپاي تەرەڭدەتۋگە ايقىن بەتالىس كورسەتتى، بولاشاقتا ەمدەۋ قامسىزداندىرۋءتۇزىمىنىڭ قامتاماسىزدىق يقۋاتى كۇشەيەتىن بولادى. مەملەكەتتىك ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋ مەكەمەسى پىكىردەگى تالاپتاردى باتىل دايەكتىلەندىرەدى، تياناقتاندىرادى، سالماقتى، ەلەۋلى اۋرۋ ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى مەن قۇتقارۋ، كومەكتەسۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرادى، ەڭ تومەنگى شەك قامتاماسىزداندىرۋ يقۋاتىن اناعۇرلىم بەكەمدەيدى، ءدارى - دارمەكتەردى، كوپ سارىپ بولاتىن ەمدەۋ ماتەريالدارىن توپتاپ ساتىپ الۋدىڭ ءدارى - دارمەك قىزمەت وتەۋىنىڭ قامداۋ جاعىنداعى قۇرىلىمدىق رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ بارىسىنداعى باستاماشىلدىق رولىن تولىق ساۋلەلەندىرەدى، ەمدەۋ قىزمەت وتەۋ جۇيەسى سالاسىنداعى تەرەڭ قاتپارلى ءتۇزىلىس مەحانيزم ماسەلەسىن شەشۋدە بۇقارانىڭ اۋرۋ كورسەتۋى قىمبات بولۋى ماسەلەسىن شەشۋ جاعىندا اناعۇرلىم زور ونىمدىلىككە جەتۋدى ىلگەرىلەتەدى.
