− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ 4 ايماق - وبلىسىنداعى كادرلار مەن بۇقارانىڭ اسقاق كۇرەس جىگەرىن قاۋلاتتى
شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى
وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ 4 ايماق - وبلىسى − بۇكىل ەلدەگى ”3 رايون، 3 وبلىسقا“ جاتاتىن اۋىر كەدەي وڭىرلەردىڭ ءبىرى، شينجياڭنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋىنداعى نەگىزگى شايقاس مايدانى. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزى وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستاعى كادرلار مەن بۇقارانىڭ قايراتتانا ءتۇسىپ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىندا جەڭىسكە جەتۋىنە قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش قوسىپ، ارەكەت باعدارناماسىن ازىرلەدى. وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستاعى ءار ۇلت كادرلار مەن بۇقاراسى جابال مىنالاردى ءبىلدىردى: اناعۇرلىم تاسقىنداعان سۇيىسپەنشىلىكپەن، اناعۇرلىم تەبىندى ارىنمەن، اناعۇرلىم اسقاق جىگەرمەن، اناعۇرلىم ىنتىماقتاسا ءتۇسۋ رۋحىمەن زەيىن - زەردەنى، كۇش - قۋاتتى ۇيىستىرىپ ”شايقاس“ جۇرگىزىپ، ەڭ سوڭعى ماشاقاتتى تۇيىندەردى شەشىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ نىسانا مىندەتتەرىن دەر كەزىندە ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتەمىز.
دالمە - ءدال كۇش سالىپ، قيىن تۇيىندەردى ىرىقتىلىقپەن قاراستىرامىز
3 - ايدىڭ 7 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىن ۇيرەنگەننەن كەيىن، اقسۋ ايماقتىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى ليۋ حۇڭجۇن بىلاي دەدى: بيىل اقسۋ ايماعى ۇزدىكسىز دالمە - ءدال كۇش سالىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ ساپاسى مەن ناتيجەسىنە ىقپال جاسايتىن ولقىلىقتاردى، السىزدىكتەردى جاپپاي ءبىر - بىرلەپ تەكسەرىپ، شەشىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ ناتيجەسىن بەكەمدەيدى، جوعارىلاتادى. باسقا سالاعا ويىستىرىپ جۇمىستاندىرۋ، كاسىپ سالاسىن دامىتۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كەدەيلىك تىزىمىنەن شىعارىلعان قىستاقتاردىڭ نەگىزدىك قۇرىلعى دەڭگەيىن، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ قابىلەتىن ءۇرتىس جوعارىلاتادى. كەدەيلىكتەن ارىلعان حالىقتىڭ بىردە - بىرەۋىنىڭ قايتا كەدەيلەسپەۋىنە، كەدەي ەمەس حالىقتىڭ بىردە - بىرەۋىنىڭ كەدەيلەسپەۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، بىرگە بايۋ جولىندا بىردە - ءبىرىن قاتاردان قالدىرمايدى.
”باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزى ءبىزدىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىندا جەڭىسكە جەتۋ سەنىمىمىزدى بەكەمدەدى، كۇش بەردى“. قاشقار ايماقتىق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ - وركەندەتۋ كەڭسەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى جىڭ گىنچاڭ بىلاي دەدى: كەلەسى قادامدا، قاشقار ايماعى ماسەلەنى باعدار ەتۋدەن، نىسانانى باعدار ەتۋدەن جانە ناتيجەنى باعدار ەتۋدەن جازباي، حاۋىپ - قاتەرلەردى دامىلسىز تەكسەرىپ، كەمىستىكتەردى جويىپ، ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، ءالسىز تۇستاردى كۇشەيتىپ، دەر كەزىندە پايداسىن كورۋگە بولاتىن قارجى از جۇمسالاتىن، مەرزىمى قىسقا تەز ءونىم بەرەتىن كىرىستى ارتتىرۋ نىساندارىن جەدەل اتقارىپ، كوپ شارانى قاتار قولدانىپ جۇمىستانۋدى جەبەپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ مىندەتىن باتىلدىقپەن دەر كەزىندە جوعارى ساپامەن ورىنداپ، ريزا بولارلىقتاي جاۋاپ قايتارادى.
زەيىن - زەردە، كۇش - قۋاتتى شوعىرلاندىرىپ، قيىن وتكەلدەن قايسارلىقپەن وتەمىز
”باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزى ءبىزدى قايراتتانا تۇسۋگە، قيىندىقتاردان قامال الۋعا تولىق جەڭىسكە جەتپەيىنشە استە تىنباۋعا جىگەرلەندىردى“، - دەدى 3 - ايدىڭ 8 - كۇنى حوتان ايماقتىق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ - وركەندەتۋ كەڭسەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى ياڭ حۋا. كەدەيلىكتەن ارىلتىپ، كەدەيلىك قالپاعىن الۋ مىندەتىن ۋاعىندا ورىنداۋ ءۇشىن، حوتان ايماعى ايماق، مەڭگەرمە دارەجەلى 23 باسشىنى اۋدان - اۋدان بويىنشا كوتەرەگە الۋعا، بايلانىس جاساۋعا بەلگىلەپ، اۋدان دارەجەلى 80 كادردى، 500دەن استام كاسىپ تىرەكتىلەرىن ءبىرىنشى شەپكە تاڭداپ جىبەرىپ، شايقاستى اشىق - اشكەرە قاداعالاۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ورىستەتتى. كەلەسى قادامدا، حوتان ايماعى ”كاسىپ سالاسىن يگەرۋ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى جەبەۋ، ورنىقتىلىقتى ساقتاۋ“ وي جەلىسىنە ساي، ولقىلىقتاردى تىڭعىلىقتى تولىقتاپ، نەگىزدى نىعايتىپ، ەڭ سوڭعى ماشاقاتتى تۇيىندەردى شەشەدى.
اقتاۋ اۋداندىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، اۋدان اكىمى قالبيات مامەتتۇرعان بىلاي دەدى: ”باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزى ءبىزدىڭ قايراتتانا ءتۇسىپ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە جەتۋىمىزگە ’باس نىسانا‘ كورسەتىپ بەردى، ’جالپى شابۋىل بۇيرىعىن‘ ءتۇسىردى، ’اتوي سالۋ دابىلىن‘ قاقتى“. اۋىر كەدەي اۋدان رەتىندە اقتاۋ اۋدانىندا تاعى 38 قىستاق، 2675 وتباسىندا 11 مىڭ 167 كەدەي كەدەيلىكتەن ارىلعان جوق، قانشا قيىندىق بولسا دا كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ كەلەلى ساياسي جاۋاپكەرشىلىگىن تاباندىلىقپەن، باتىلدىقپەن ارقالاپ، نىسانادان جازباي، ولشەمگە تاباندى بولىپ، شايقاستى اشىق - اشكەرە قاداعالاپ، سوڭىنا دەيىن شايقاسىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى اناعۇرلىم زور بەكىممەن، اناعۇرلىم كۇشتى سەرپىنمەن ىلگەرىلەتىپ، مۇلدە كەدەيلىككە بارلىق كۇشتى جۇمىلدىرا وتىرىپ ەڭ سوڭعى جالپى شابۋىلدى باستايدى.
قوزعاۋشى كۇشتى قاۋلاتىپ، قيىن ىستەردى شەبەرلىكپەن شەشەمىز
”باس شۋجيدىڭ ءسوزى ءبىز شارۋالاردىڭ جۇرەك ءسوزىن بەينەلەدى“، - دەدى 3 - ايدىڭ 8 - كۇنى قاراقاش اۋدانى جاھانباق اۋىلى قارقۇشقاچلا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى تۇرسىن مامەت توحتى مامەت. كەزىندە كەدەي بولعان ول كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كادرلارىنىڭ كومەگىندە جۇمىرتقا باستىرۋ تەحنيكاسىن قۇلشىنا ۇيرەنىپ، جۇمىرتقا باستىرۋ زاۆودىن قۇرىپ، قاز بالاپانىن جەتىلدىرىپ كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستادى، ونىڭ ۇستىنە باسقا كەدەي وتباسىلارىن كىرىستى ارتتىرىپ كەدەيلىكتەن ارىلۋعا جەتەكتەدى. مۇنان بىلاي، ول تاعى جۇمىرتقا باستىرۋ باعىمشىلىق تۇقىمدىق جۇمىرتقا تيجاراتى سىندى كاسىپ سالاسى ۇلگىسى ارقىلى كاسىپ تىزبەگىن قالىپتاستىرىپ، اناعۇرلىم كوپ اۋىلداستارىنىڭ ونىمەن بىرگە قايراتتانا ىستەپ، دوڭگەلەك داۋلەتكە جەتۋىنە باستاماشىلدىق ەتپەكشى.
بىلتىر جىل سوڭىندا ەندى عانا كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستاعان ءۇشتۇرپان اۋدانى جاركوپىر اۋىلىندا اۋىلدىق پارتكوم ءارقايسى قىستاقتىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كادرلارىن بارلىق شارۋا وتباسىن، اسىرەسە، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ بويىنشا باقىلاپ ساراپتالاتىن وتباسىلارىن جانە كەدەيلەسۋگە تاياپ تۇرعان وتباسىلارىن ارالاۋعا ۇيىمداستىرىپ، ولاردىڭ ءىس جۇزىندىك قيىنشىلىقتارىن شىن مانىندە شەشتى. جاركوپىر اۋىلدىق پارتكومنىڭ شۋجيى جاڭ ليچۇن بىلاي دەدى: ءبىز كەدەي وتباسىلارىن، كەدەيلەسۋگە تاياپ تۇرعان وتباسىلارىن جاقىن جەردە، سول ماڭدا جۇمىستانۋعا كومەكتەسۋ ارقىلى جەمىس ورمان شارۋاشىلىعى ارقىلى كىرىسىن ارتتىرۋ ارناسىن كەڭەيتىپ، كوكونىس، قارا ساڭىراۋقۇلاق سياقتى ەرەكشە ەگىمشىلىكتى جالپىلاستىرىپ، بۇقارانىڭ وزىنە سەنىمى مەن العىس ايتۋ تانىمىن كۇشەيتىپ، بۇقارانىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن قاۋلاتىپ، ”ەكىدەن تارىقتىرماۋ، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋ“ ناتيجەسىن بەكەمدەيمىز.
(تىلشىلەر جاڭ جىلي، جازۋعا قاتىناسقان تىلشىلەر حان چينيان، ءپاريزات ابدۇ، ەرىكتى ءتىلشى نيۋ حاييان)
