تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ توسقاۋىل شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزۋگە پارمەندى عىلىم - تەحنيكالىق تىرەك ازىرلەيىك

«ىزدەنۋ» جۋرنالى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ماقالاسىن جاريالايدى

ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ توسقاۋىل شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزۋگە پارمەندى عىلىم - تەحنيكالىق تىرەك ازىرلەيىك

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 3 - ايدىڭ 15 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. 3 - ايدىڭ 16 - كۇنى باسپادان شىعاتىن «ىزدەنۋ» جۋرنالىنىڭ 6 - سانى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭنىڭ «ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ توسقاۋىل شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزۋگە پارمەندى عىلىم - تەحنيكالىق تىرەك ازىرلەيىك» اتتى ماڭىزدى ماقالاسىن جاريالايدى.

  ماقالادا مىنالار باسا دارىپتەلدى: ادامزاتتىڭ ىندەتپەن ايقاسۋىنداعى ەڭ پارمەندى قارۋى − عىلىم - تەحنيكا، ادامزاتتىڭ ۇلكەن اپاتتى، اۋىر ىندەتتى جەڭۋى عىلىم - تەحنيكانىڭ دامۋىنان جانە تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدان ايرىلا المايدى. ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جونىندەگى عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋدى عىلىم - تەحنيكا شەبىندەگى كەلەلى دە كوكەي تەستى مىندەتتەردىڭ ءبىرى ەتىپ، كوپ ءپاننىڭ كۇشىن بىرلەستىرىپ، ءبىر تۇتاس باسشىلىق ەتىپ، سايكەستىرە ىلگەرىلەتىپ، عىلميلىققا تاباندى بولۋ، حاۋىپسىزدىككە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ نەگىزىندە زەرتتەۋ - اشۋ قارقىنىن تەزدەتىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەگى ءتۇيىندى، قيىن ماسەلەلەردەن تەزىرەك قامال الىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ حالىقتىق شايقاسىنىڭ، جالپى تۇلعالىق شايقاسىنىڭ، توسقاۋىل شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزۋگە پارمەندى عىلىم - تەحنيكالىق تىرەك ازىرلەۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: ءدارى، ەمدەۋ جابدىقتارىن زەرتتەۋ - اشۋدى جانە كلينيكالىق قۇتقارۋ - ەمدەۋدى ءوزارا ۇشتاستىرۋدى كۇشەيتىپ، شىن مانىندە ەمدەپ ساۋىقتىرۋ مولشەرىن جوعارىلاتۋ، اۋرۋدان ءولۋ مولشەرىن تومەندەتۋ كەرەك. ەڭ زور قۇلشىنىس جاساپ، اناعۇرلىم كوپ ناۋقاستىڭ ءومىرىن قۇتقارۋ − كەزەكتەگى شۇعىل، توتەنشە ماڭىزدى جۇمىس. عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋدا قاتەرلى، اۋىر ناۋقاستاردى قۇتقارۋ - ەمدەۋدى ماڭداي الدى ءىرى ءىس ەتىپ، عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋعا سۇيەنىش بولۋدى جانە الدىڭعى شەپتەگى قۇتقارۋ - ەمدەۋگە قىزمەت وتەۋدى ورنالاستىرۋدى كۇشەيتىپ، كلينيكالىق زەرتتەۋ مەن كلينيكالىق قۇتقارۋ - ەمدەۋدى سايكەستىرۋگە تاباندى بولىپ، عىلمي زەرتتەۋ جەتىستىكتەرىن كلينيكانىڭ ءبىرىنشى شەبىنە اناعۇرلىم كوپ بەيىمدەۋ كەرەك. ءدارى زەرتتەۋ - اشۋ اياق الىسىن جەدەلدەتىپ، جۇڭگوشا - باتىسشا شيپاگەرلىكتى ۇشتاستىرۋعا، جۇڭگوشا دارىلەر مەن باتىسشا دارىلەردى قاتار ىستەتۋگە تاباندى بولىپ، زەرتتەلىپ جاسالعان جانە سۇرىپتالىپ الىنعان ءونىمدى دارىلەردى جەدەل جالپىلاستىرىپ پايدالانۋ، سونىمەن قاتار ءبىرىنشى شەپتەگى قۇتقارۋ - ەمدەۋدىڭ قاجەتىنە قاراي ءونىمدى ەمدەۋ دارىلەرىنەن تاعى ءبىر توبىن سۇرىپتاپ الىپ، جاڭا ەمدەۋ ءتاسىلىن قاراستىرىپ، اۋرۋى جەڭىل ناۋقاستاردىڭ اۋرۋىنىڭ اسقىنىپ كەتۋىن مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا توسىپ، ەمدەپ ساۋىقتىرۋ مولشەرىن شىن مانىندە جوعارىلاتۋ كەرەك. قالپىنا كەلۋ مەزگىلىندەگى قان پلازماسى، تەك كلەتكا، جالاڭ كلوندىق انتيتەل سياقتى وزىق ەمدەۋ تاسىلدەرىن قولدانىپ، سالماقتى ناۋقاستاردى، قاتەرلى سالماقتى ناۋقاستاردى قۇتقارۋ - ەمدەۋ ورەسىن ءوسىرىپ، اۋرۋدان ءولۋ مولشەرىن مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا تومەندەتۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: ۆاكسينانى زەرتتەۋ - اشۋ مەن كاسىپ سالالانعان تىزبەكتىڭ ورگانيكالى ۇشتاسۋىن ىلگەرىلەتىپ، ۇدايىلانۋ مۇمكىندىگى بار ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتىنە جان - جاقتى دايىندىق جاساۋ كەرەك. ساۋ دەنەلى ادامدارعا قولدانىلاتىن ەرەكشە ءونىم رەتىندە، ۆاكسينا ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدە اسا ماڭىزدى، ونىڭ حاۋىپسىزدىگىنە قويىلاتىن تالاپ تا ءبىرىنشى ورىندا تۇرادى. بۇرىننان بار كوپ ءتۇرلى تەحنيكالىق جۇلگەدەگى ۆاكسينا زەرتتەۋ - اشۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋ، سونىمەن قاتار شەتەلدەردىڭ زەرتتەۋ - اشۋ اياق الىسىنا ءجىتى ىلەسىپ، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ۆاكسينانىڭ كلينيكالىق تاجىريبەسىن جانە بازارعا شىعارىلىپ پايدالانىلۋىن ەرتەرەك ىلگەرىلەتۋگە ۇمتىلۋ كەرەك. كاسىپورىندى نەگىزگى تۇلعا ەتكەن، ءوندىرۋ، وقىتۋ، زەرتتەۋ ۇشتاستىرىلعان ۆاكسينا زەرتتەۋ - اشۋ جانە كاسىپ سالالاندىرۋ جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ، مەملەكەتتىڭ ۆاكسينانى زاپاس ساقتاۋ ءتۇزىمىن ورناتۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: ۆيرۋستىڭ تەگىن تابۋ، سونداي - اق ونىڭ تارالۋ جولىن زەرتتەۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، اۋرۋدىڭ قايدان شىققانىن، قالاي تارالاتىنىن انىقتاۋ كەرەك. ۆيرۋستىق بەلوك جانە تۇرلىشە قابىلداۋشى دەنەلەردىڭ بىرىگۋ ەرەكشەلىگىنەن پايدالانىپ، كۇدىكتى حايۋاناتتاردىڭ ارالىق پارازيتتەندىرۋشى بولۋ مۇمكىندىگىن ساراپتاپ، جاساندى زەردە، ۇلكەن ساندى مالىمەت سياقتى جاڭا تەحنيكالاردان پايدالانىپ، ەپيدەميولوگيالىق جانە تەگىن تەكسەرۋ جۇمىسىن ورىستەتىپ، دالدىكتى جانە ەكشەپ تەكسەرۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: ناۋقاستاردىڭ دەنساۋلىعىن قالپىنا كەلتىرۋ جانە اۋاشالانعان بۇقاراعا پسيحيكالىق جەتەكتەۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ كەرەك. ناۋقاستاردىڭ پسيحيكالىق سالاماتتىعىنىڭ قالپىنا كەلۋى ءۇشىن بارىس كەرەك، ۇيلەرىندە اۋاشالانعان كوپتەگەن قاۋىمدا ۋاقىت ۇزارعان سوڭ ءار ءتۇرلى پسيحيكالىق ماسەلەلەر جارىققا شىعۋى مۇمكىن، اۋرۋدان قايتىس بولعانداردىڭ وتباسىنداعىلاردى دا پسيحيكالىق جاقتان جەتەكتەۋ قاجەت. ولاردىڭ پسيحيكالىق سالاماتتىعىنا بارىنشا ءمان بەرىپ، ءار جاقتاعى كۇشتەردى اتتانىسقا كەلتىرىپ، پسيحيكالىق جەتەكتەۋ قىزمەتىن جاپپاي كۇشەيتۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: جايشىلىقتاعى مەن شايقاس كەزىندەگى ۇشتاستىرىلعان ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جانە الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جونىندەگى عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ كەرەك. سالماقتى جۇقپالى اۋرۋلار مەن بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىك قاتەرى − مەملەكەتتىڭ حاۋىپسىزدىگىنە، دامۋىنا ساياتىن، قوعامدىق كەلەلى جاعدايدىڭ ورنىقتىلىعىنا ساياتىن اۋىر حاۋىپ - قاتەر، سىن - سايىس. بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىكتى مەملەكەتتىڭ جالپى تۇلعالىق حاۋىپسىزدىگىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى ەتىپ، جايشىلىقتاعى مەن شايقاس كەزىندەگىنى ۇشتاستىرۋعا، الدىن الۋ مەن شۇعىل توتەپ بەرۋدى ۇشتاستىرۋعا، عىلمي زەرتتەۋ مەن قۇتقارۋ - ەمدەۋ، ساقتانۋ - تىزگىندەۋدى ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەن الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جونىندەگى عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋ جۇيەسى مەن قابىلەت قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ كەرەك. ءار جاقتاعى عىلمي زەرتتەۋ كۇشتەرىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جۇيەلىلەنگەن قارسى تۇرۋ قابىلەتى مەن ورەسىن ءوسىرۋ كەرەك. ستراتەگيالىق جوبالاۋ مەن كورەگەندىك ورنالاستىرۋدى كۇشەيتىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ بويىنشا الدىن الا ساقتاندىرۋ، مەجەلەۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ينفورماتسيالاردى دەر كەزىندە ۇتىمدى تۇردە يەلەپ، توتەپ بەرۋ شاراسىن دەر كەزىندە قولدانۋ كەرەك. ىندەت ءورشىپ شۇعىل جاعدايعا وتكەننەن كەيىنگى عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋ سياقتى جاقتارداعى قولباسشىلىق ەتۋ، ارەكەتتەنۋ، قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن ورناتۋدى زەرتتەپ، شۇعىل توتەپ بەرۋ ارەكەت باعدارناماسىن جايشىلىقتا ويداعىداي دايىنداپ، شۇعىل جاعدايدا جەدەل ىسكە قوسۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: وتانشىلدىق تازالىق قيمىلىن ورىستەتۋگە تاباندى بولۋ كەرەك. قونىس ورتاسىن جاقسارتۋ، ازىقتانۋ ادەتى، قوعامدىق پسيحيكالىق اقاۋسىزدىق، الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلعىلارى سياقتى كوپ جاقتاردان قىزمەت ورىستەتۋ، اسىرەسە، جابايى حايۋاناتتاردى تۇتىنۋ سىندى سولەكەت ادەتتەردى باتىل تيۋ، وركەنيەتتى، اقاۋسىز، جاسىل، قورشاعان ورتانى قورعايتىن تۇرمىس ءتاسىلىن دارىپتەۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جونىندەگى عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋ بويىنشا حالىقارالىق سەلبەستىكتى كۇشەيتۋ كەرەك. الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ حاۋىپسىزدىگى − ادامزات ءدوپ كەلىپ وتىرعان ورتاق سىن - سايىس، ءار ەلدىڭ قول ۇستاسا توتەپ بەرۋىن قاجەت ەتەدى. قازىر جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى كوپتەگەن ەلدە جارىققا شىقتى، دۇنيە جۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىمەن بايلانىستى، اۋىس - كۇيىستى، قاتىستى مەملەكەتتەرمەن، اسىرەسە، ىندەت ورشىگەن مەملەكەتتەرمەن ىندەت تەگىن تابۋ، ءدارى، ۆاكسينا، تەكسەرۋ - ولشەۋ جاقتارىنداعى عىلمي زەرتتەۋ سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىڭ حاۋىپسىزدىگىنە كەپىلدىك ەتۋ العى شارتىندا عىلمي زەرتتەۋ ساندى مالىمەتتەرى مەن ينفورماتسيالارىنان ورتاق پايدالانىپ، توتەپ بەرۋ تاكتيكاسىن بىرگە زەرتتەپ العا قويىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋگە اقىل - پاراسات جانە كۇش قوسۋ كەرەك.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.