ەرىكتى تىلشىلەر نيۋ بين، جۋ حۇڭجيە، حۋ ليجىڭ
جۋىق جىلداردان بەرى، حوتان ايماعى جەرگىلىكتى ورىننىڭ جاعدايىنا قاراي كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جولىنا ىزدەنىس جاساپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە قارجى قوسۋدى كۇشەيتىپ، ”جەتەكشى كاسىپورىن + بازا + سەلبەستىك كووپەراتيۆى + كەدەي وتباسى“، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سەحى، ەرەكشە ەگىمشىلىك، باعىمشىلىق سياقتى ءتۇرلى تاسىلدەر ارقىلى كەدەي وتباسىلارىنىڭ كاسىپ سالاسىنا قاتىسۋ دارەجەسىن جانە يگىلىكتەنۋ مولشەرىن ارتتىرىپ، ”قان جاساۋ“ يقۋاتىن جوعارىلاتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە قول جەتكىزۋگە بەرىك نەگىز قالادى.
كاسىپ سالاسىنىڭ جەتەكتەۋىندە شارۋالار كاسىپ سالاسى جۇمىسكەرىنە اينالدى
3 - ايدىڭ 12 - كۇنى گۇما اۋدانى ونەركاسىپ باقشا رايونىنداعى حوتان ءمالىم سەرىكتەستىگىنىڭ ءوندىرىس سەحىنا كىرگەنىمىزدە، جۇمىسشىلار تاپسىرىس بەرىلگەن ەسىك - تەرەزەلەردى قاۋىرت جاساپ جاتىر ەكەن.
ءبۇزايناپ عۇجىۋاليدىڭ وسى سەرىكتەستىكتە ىستەگەنىنە 8 اي بولىپتى، ورنىقتى جۇمىستانۋ ارقىلى وتباسىنىڭ تۇرمىسىندا قازىر ۇلكەن وزگەرىس بولىپتى. ”قازىر ايىنا 4000 نەشە يۋان تابامىن، بيىل وتباسىمىز كەدەيلىكتەن، ءسوزسىز، ارىلادى. تاعى ءبىر شاعىن دۇكەن اشىپ، وتباسىمىزدىڭ تۇرمىسىن بارعان سايىن جاقسارتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن“، - دەدى ءبۇزايناپ.
بۇل سەرىكتەستىك − انحۇي ولكەسىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابىنىڭ 2016 - جىلى ەنگىزگەن، ءتۇيىندى كومەكتەسىپ قۇرعان كاسىپورنى، وندىرىسكە قوسىلعاننان بەرى جالپى 270 ميلليون يۋان ءونىم قۇنىن جۇزەگە اسىرىپ، 540 نەشە ادامنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋىنا دەم بەرىپ، ءبىر ادامدى جۇمىستاندىرۋ ارقىلى تۇتاس وتباسىن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى جۇزەگە اسىردى.
لوپ اۋدانى شاش ونىمدەرى كاسىبى باقشاسىندا وبىلقايىر وبۇلقاسىم ماشينانىڭ الدىندا ءورىم - ءورىم جاساندى جالعان شاشتى ءبىرىڭعاي ەتىپ جاشىككە سالىپ، كەيىنگى كەزەكتى جۇمىس رەتىنە جونەلتتى. 2019 - جىلى 8 - ايدا وبۇلقايىر زاۆودقا كىرىپ، قىزمەتتى كورنەكتى ىستەگەندىكتەن، كوپ وتپەي سەح گرۋپپا باستىعى بولادى. ”بۇرىن كورىنگەن جەردە ۇساق - تۇيەك جۇمىس ىستەيتىندىگىمنەن كىرىسىم تۇراقتى ەمەس ەدى، قازىر كاسىپ سالاسى جۇمىسشىسى بولىپ، تۇرمىسىم ۇمىتكە تولدى“، - دەدى وبۇلقايىر.
جاقىنعى 2 جىلدان بەرى، حوتان ايماعى ”كاسىپ سالاسى ارقىلى جۇمىستانۋدى جەتەكتەۋ، جۇمىستانۋ ارقىلى كاسىپ سالاسىن جەبەۋدى“ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدىڭ ماڭىزدى قوزعاۋشى كۇشى ەتىپ، كاسىپ سالاسىنا سۇيەنىپ جۇمىستانۋدى جەبەپ، شارت - جاعداي ازىرلەپ، ىشكى وڭىرلەردەگى كاسىپورىنداردى ىرگە تەۋىپ، وندىرىسكە كىرىسۋگە باۋراپ، ەڭبەككۇش شوعىرلانعان ءبىر توپ كاسىپورىن ارت - ارتىنان ىرگە تەۋىپ، ”اۋداندا جەتەكشى كاسىپورىن بولۋ، اۋىل - قالاشىقتا كولەمدەنگەن كاسىپورىن بولۋ، قىستاقتا قىستاق قۇرعان كاسىپورنى بولۋ، وتباسىندا شاعىن دۇكەن بولۋ“ كاسىپ سالاسى قۇرىلىمىن قالىپتاستىرىپ، كاسىپ سالاسى جۇمىسكەرىنە اينالعان شارۋالار بارعان سايىن مولايدى.
قىستاقتا قۇرىلعان كاسىپورىنداردىڭ ارقاسىندا شارۋالار ءۇيىنىڭ جانىندا كىرىستەرىن ارتتىردى
كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋى جۇمىستانۋدى جەتەكتەدى، الايدا تاعى ءبىر ءبولىم جەرگىلىكتى شارۋالار وتباسىنداعى قاريالارعا، بالا - شاعاسىنا، مالىنا، جەرىنە تۇگەل قاراۋ قاجەت بولدى، اسىرەسە، ايەلدەر ۇيىنەن الىس زاۆودقا بارىپ جۇمىس ىستەگىسى كەلمەيدى.
حوتان ايماعى كاسىپورىنداردى قىستاقتا قىستاق زاۆودىن قۇرۋعا ىنتالاندىرىپ، كاسىپورىننىڭ ”باس شتاب + قىستاقتا قۇرىلعان كاسىپورىن“ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ۇلگىسىن بارىنشا دامىتىپ، قىستاقتاعى ارتىق ەڭبەككۇشتەردى قىستاقتا قۇرىلعان كاسىپورىنعا بارىپ جۇمىس ىستەتىپ، جۇمىس ىستەۋ مەن وتباسىنا قارايلاسۋدىڭ ەكەۋىن دە اقساتپادى. شارۋالار تەحنيكالىق بىلىمدەردى ۇيرەنىپ قانا قالماستان، كاسىپ سالالانعان جۇمىسكەرلەردىڭ تانىمدارى بىلىنبەي ءجۇرىپ جەتىلىپ، كەدەي شارۋالاردىڭ سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋى قيىن بولۋ، كەدەيلىكتەن ارىلۋى قيىن بولۋ ماسەلەسىن ءونىمدى تۇردە شەشتى.
3 - ايدىڭ 13 - كۇنى حوتانداعى ءمالىم ءبىر كيىم - كەشەك سەرىكتەستىگىنىڭ لوپ اۋدانى دول اۋىلى كوتەمە قىستاعىندا قۇرعان كاسىپورنىنىڭ ءوندىرىس سەحىندا جۇمىسشىلار اياقتارىمەن تىگىن ماشيناسىنىڭ تەپكىسىن باسىپ، قولدارىنداعى كەزدەمەلەردى ينە تاقتاسىندا جىلجىتىپ، ەكسپورت ەتەتىن تاپسىرىستاردى قاربالاس تىگۋدە. تاياۋدا عانا زاۆود ءبىر توپ ەكسپورت تاپسىرىسىنا قول قويعان، زاۆود ونىمىنە قاراي ەڭبەكاقى بەرۋ، ەڭبەگىنە قاراي اقى ەسەپتەۋ ءتاسىلىن قولدانىپ، جۇمىسكەرلەردى بەلسەندى وندىرۋگە، كوپ ىستەپ، كوپ اقى الۋعا شابىتتاندىردى.
قىستاق تۇرعىنى بۇحالچام ابدىرەيىم تۇڭعىش توپتا زاۆودقا كىرگەن جۇمىسشى. ول بىلاي دەدى: ”قازىر مەنىڭ تەحنيكام بارعان سايىن جەتىلدى، ايىنا 3500 يۋان كىرىس تابامىن“.
قازىر وسى كيىم - كەشەك سەرىكتەستىگى بۇكىل اۋدانداعى ءارقايسى اۋىل، قىستاقتان 24 قىستاق كاسىپورنىن قۇرىپ، قىرۋار اۋىل - قىستاق ارتىق ەڭبەككۇشتەرىن، اسىرەسە، كەدەي حالىقتى جۇمىستانۋعا باۋرادى.
قازىرگە دەيىن حوتان ايماعى توقىما، كيىم - كەشەك، اياق كيىم، بايپاق تىگۋ، جاساۋ، مال، ءۇي قۇستارى باعىمشىلىعى، ەلەكتروندىق ونىمدەردى قۇراستىرۋ، ويىنشىق جاساۋ سياقتى ەڭبەككۇش شوعىرلانعان كاسىپورىننان 1900دەن استامىن ەنگىزىپ، قىستاق كاسىپورنىن 900گە تاياتىپ، شارۋالار سەلبەستىك كووپەراتيۆى ۇيىمىن 1100دەن اسىردى.
ەرەكشە كاسىپ سالاسى شارۋالاردىڭ بايۋ ارناسىن كەڭەيتتى
حوتان ايماعى جەرگىلىكتى ورىننىڭ جاعدايىنا قاراي ەرەكشە ەگىمشىلىك، باعىمشىلىق كاسىبى، اۋىل شارۋاشىلىق قوسىمشا ونىمدەرىن مانەرلەۋ كاسىبى سياقتى ءبىر توپ ەرەكشە كاسىپ سالاسىن زور كۇشپەن دامىتىپ، ءبىر توپ ەگىنشى - مالشىلاردى كىرىسىن ارتتىرۋعا جەتەكتەدى.
3 - ايدىڭ 12 - كۇنى گۇما اۋدانى فاڭيۋان جاسىل اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسىن اشۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىق كاسىپ باقشاسىندا ماڭايداعى اۋىل - قالاشىقتاردان كەلگەن 270تەن استام تۇرعىن ەڭبەك ىستەۋدە، مۇنىڭ ىشىندە 220سى كەدەي وتباسى. بۇل سەرىكتەستىك كەدەي وتباسىلارىنىڭ جىلىجايىن، قوي قوراسىن جانە جەرىن ءبىر تۇتاس اينالىمعا سالىپ، بۇكىل اۋدانداعى 18 قىستاقتاعى كەدەي وتباسىنىڭ 11مىڭ قويىن تاپسىرىسقا بەرىپ باعىپ، كولەمدەنگەن، شوعىرلانعان، ولشەمدەنگەن باعىمشىلىقتى جۇزەگە اسىردى. قويدى تاپسىرىسقا بەرىپ باعۋ ارقىلى جىل سايىن كەدەي وتباسىلارىنا ءبىر ميلليون 458 مىڭ يۋان پايدانى ۇلەستىرىپ، 1374 وتباسىنداعى 4374 ادامنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋىنا تىكەلەي كومەكتەستى.
گۇما اۋدانى كۇنلۇن لۇييۋان قويان شارۋاشىلىعى باعىمشىلىعىنان ۇلگى كورسەتۋ بازاسى ماڭايداعى 4 اۋىل - قالاشىقتاعى 8000نان استام شارۋا وتباسىن كوجەك، تەحنيكا، جەم - شوپپەن قامداپ، 40 كۇن باققان سوڭ سەرىكتەستىك باعاسىنا كەپىلدىك ەتىپ ساتىپ الىپ، شارۋالاردىڭ قويان باعۋ ارقىلى كىرىستەرىن ارتتىرۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى. كۇنلۇن لۇييۋان سىندى كاسىپورىننىڭ ىرگە تەبۋىنە ىلەسە، حوتان ايماعىنىڭ قويان شارۋاشىلىعى جوقتان بار بولىپ، كىشكەنەدەن ۇلعايىپ، 15 ءىرى قويان باعىمشىلىعى كاسىپورنى حوتاننىڭ كوپتەگەن اۋداندارىنا، قالالارىنا ىرگە تەپتى، باققان قويان سورتى ءۇي قويانى، كامشات قويانى، ءجۇندى قويان سياقتىلاردى قامتىدى.
حوتان ايماعىنداعى ءارقايسى اۋدان، قالا جەرگىلىكتى ورىننىڭ جاعدايىنا قاراي، جەمىس ورمانى، استىق جانە ەرەكشە داقىلداردى ارالاستىرىپ ەگۋ، كىرىستىرىپ ەگۋ، بىرنەشە رەت ەگۋ سياقتى سترەولدى ەگىنشىلىك ۇلگىسى ارقىلى جاپون كارتوبى، قاۋىن، روزا گۇلى، اعاش ساڭىراۋقۇلاعى سياقتى ەرەكشە ەگىمشىلىكتى كۇش سالا دامىتتى.
بيىل حوتان ايماعى ”100 مىڭ، ءبىر ميلليون، 10 ميلليون، 100 ميلليون“ دارەجەلى اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى جەتەكشى كاسىپ سالاسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، 113 مىڭ ەسەكتى قولدا ۇستاۋ، ءبىر ميلليون 500 مىڭنان استام كوپ ءتولدى ەتتى قوي، 40 ميلليون قويان، 15 ميلليون كەپتەر، 12 ميلليون ۇيرەك، 18 ميلليون قاز، 35 ميلليون تاۋىق، 120 ميلليون قالتا ازىقتىق ساڭىراۋقۇلاق تۇتىنۋ كولەمىن ورنىقتى قالىپتاستىرىپ، سان مەن ساپانى بىردەي ورنىقتى قاداممەن جۇزەگە اسىرىپ، بۇقارانى كاسىپ سالاسىن دامىتۋدىڭ اناعۇرلىم مول پايداسىنان يگىلىكتەندىرەدى.