ماسەلەنى باعدار ەتۋگە تاباندى بولىپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋدى باتىل تياناقتاندىرىپ ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ مىندەتىن دەر كەزىندە جوعارى ساپامەن ورىنداۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك
شوكىرات زاكىر، شاۋكەت يمىن، نۇرلان ءابىلماجىن، سۇن جينلۇڭ، لي پىڭشين قاتىناستى
شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى ياۋ تۇڭ، ۋاڭ شيڭرۇي 3 - ايدىڭ 25 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. 3 - ايدىڭ 24 - كۇنى تۇستەن كەيىن اۆتونوميالى رايون كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ - وركەندەتۋ باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ ءماجىلىسىن اشىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ قىزمەتى جونىندەگى ماڭىزدى بايىمداۋلارىنىڭ، اسىرەسە، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ارناۋلى شارلاۋى جونىندەگى ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، ورتالىقتىڭ 6 - شارلاۋ گرۋپپاسىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى ارناۋلى شارلاۋ بويىنشا ”قايتا قاداعالاۋ“ جانە ناتيجەلەردى باعالاۋ، سونداي - اق ماسەلەلەردى ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋدە اڭىس ەتىلگەن پىكىر بويىنشا رەتتەۋ - تۇزەتۋ قىزمەتىن ارنايى اقىلداستى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى، اۆتونوميالى رايوندىق كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ - وركەندەتۋ باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ باستىعى چىن چۋانگو ءماجىلىستى باسقاردى ءارى ءسوز سويلەدى.
اۆتونوميالى رايون باسشىلارىنان شوكىرات زاكىر، شاۋكەت يمىن، نۇرلان ءابىلماجىن، سۇن جينلۇڭ، لي پىڭشين، لي ۋي، شۇي حايرۇڭ، ەركىن تۇنياز، ۋاڭ جۇنجىڭ، تيان ۋىن، سارقىت اقان، ياڭ شين، جاڭ چۇنلين قاتارلىلار ماجىلىسكە قاتىناستى.
ءماجىلىس مەملەكەتتىك كەڭەس كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كەڭسەسىنىڭ «2019 - جىلعى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ناتيجەلەرىن باعالاۋعا قاتىستى جاعدايلاردى اڭىس ەتۋ جونىندەگى حاتىن» جەتكىزدى، اۆتونوميالى رايوننىڭ «ورتالىقتىڭ 6 - شارلاۋ گرۋپپاسىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى ارناۋلى شارلاۋ بويىنشا ”قايتا قاداعالاۋ“ جانە ناتيجەلەردى باعالاۋ، سونداي - اق ماسەلەلەردى ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋدە اڭىس ەتىلگەن پىكىر بويىنشا رەتتەۋ - تۇزەتۋ جوباسىن» قارادى.
چىن چۋانگو بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا ارناۋلى شارلاۋ ورىستەتۋ − شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى جاساعان كەلەلى شەشىم، ورنالاستىرۋ. بۇكىل رايونداعى ءار دارەجەلى تاراۋلار ”ءتورت تانىمدى“ كۇشەيتىپ، ”ءتورت سەنىمدى“ بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋدى“ ورىنداپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ بويىنشا ارناۋلى شارلاۋ ورىستەتۋدىڭ كەلەلى ماڭىزىن جەتە تانىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ، ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ورتالىقتىڭ 6 - شارلاۋ گرۋپپاسىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى ارناۋلى شارلاۋ بويىنشا ”قايتا قاداعالاۋى“ مەن مەملەكەتتىك كەڭەس كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كەڭسەسىنىڭ 2019 - جىلعى شينجياڭنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ناتيجەلەرىن باعالاۋدا اڭىس ەتكەن پىكىرلەرىنىڭ تالابىنا ساي، سەنىمدى، بەكىمدى اناعۇرلىم نىعايتىپ، تاباندىلىقتى، توزىمدىلىكتى ساقتاپ، جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋدى كۇشەيتىپ، بار كۇشپەن قامال الىپ قيىنشىلىقتى جەڭىپ، اڭىس ەتىلگەن ماسەلەلەردىڭ جاپپاي ۋاعىندا تياناقتى تۇردە رەتتەلۋىنە، تۇزەتىلۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ نىسانالارى مەن مىندەتتەرىن دەر كەزىندە جوعارى ساپامەن ورىنداپ، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ كەرەك.
ءبىرىنشى، ساياسي دەڭگەيدى جوعارىلاتۋ كەرەك. شارلاۋ بويىنشا ”قايتا قاداعالاۋدا“ اڭىس ەتىلگەن ماسەلەلەردى رەتتەۋ - تۇزەتۋدى ويداعىداي يگەرۋدى ”ەكىنى قورعاۋدى“ امالياتتا ايگىلەۋدىڭ ءىس جۇزىندىك ارەكەتى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ كەلەلى شەشىمدەرى مەن ورنالاستىرۋلارىن باتىل دايەكتىلەندىرۋدىڭ ناقتى بەينەسى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ ساياسي جاۋاپكەرشىلىگىن قۋزاۋدىڭ، تياناقتاندىرۋدىڭ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ نىسانالارىنىڭ، مىندەتتەرىنىڭ دەر كەزىندە جوعارى ساپامەن ورىندالۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋدىڭ كەلەلى شاراسى ەتۋگە تاباندى بولىپ، ورتالىقتىڭ 6 - شارلاۋ گرۋپپاسىنىڭ ورنالاستىرۋ تالابىنا قاتاڭ نەگىزدەلىپ، ماسەلەلەردى رەتتەۋ - تۇزەتۋدى باتىل ويداعىداي يگەرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە باتىل قول جەتكىزۋ كەرەك.
ەكىنشى، رەتتەۋ - تۇزەتۋ جاۋاپكەرشىلىگىن قاتايتۋ كەرەك. اڭىس ەتىلگەن ماسەلەلەردى رەتتەۋ - تۇزەتۋدى ويداعىداي يگەرۋدى باتىل تۇردە كەلەلى ساياسي مىندەت ەتىپ، 5 دارەجەلى شۋجيلەر بىرگە يگەرۋگە تاباندى بولىپ، پارتيا، ۇكىمەتتىڭ ءبىرىنشى باسشىلارى باس جاۋاپتى بولىپ، شىن مانىندە جاۋاپكەرشىلىكتى كوكەيدە ساقتاپ، قولدا يگەرىپ، ۇستىنە الىپ، ءبىر - بىردەن ولشەمگە تۋرالاپ رەتتەپ - تۇزەتىپ، سوڭىنا دەيىن يگەرىپ ناتيجە شىعارىپ، شارلاۋ بويىنشا ”قايتا قاداعالاۋ“ تابىستارىنان باتىل ويداعىداي پايدالانىپ، شارلاۋدىڭ ”سوڭعى جۇمىستارىن“ جاقسى ىستەۋ كەرەك.
ءۇشىنشى، ماسەلەگە تۋرالاپ رەتتەۋ - تۇزەتۋ كەرەك. ماسەلەنى باعدار ەتۋدى كۇشەيتىپ، ءبىر - بىردەن ولشەمگە، ۇلگىگە، ەسەپكە تۋرالاپ، بىرەۋى ارقىلى وزگەسىن تۇسپالداپ، ءبىر تۇلعالاندىرا زەرتتەۋ، ءبىر تۇلعالاندىرا ىلگەرىلەتۋ، ءبىر تۇلعالاندىرا رەتتەۋ - تۇزەتۋ؛ رەتتەۋ - تۇزەتۋ ەسەپ تىزىمدىگىن ورناتىپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ جوباسىمەن سالىستىرىپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ ءتىزىمىن ءبىر - بىرلەپ الىپ شىعىپ، بىرەۋى رەتتەپ - تۇزەتىلسە، بىرەۋىن تىزىمنەن ءوشىرىپ، بارلىق ماسەلەنىڭ تياناقتانۋىنا، بارلىق ىسكە جاۋاپ قايتارىلۋىنا قول جەتكىزۋ؛ رەتتەۋ - تۇزەتۋدىڭ بىرىككەن كۇشىن قالىپتاستىرىپ، جوعارى ارقىلى تومەنگە جەتەكشىلىك ەتۋگە، جوعارى مەن تومەننىڭ بىرلەسىپ قيمىلداۋىنا تاباندى بولىپ، ءوزارا بىرلەسىپ قيمىلدايتىن رەتتەۋ - تۇزەتۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، رەتتەۋ - تۇزەتۋ ارقىلى ولقىلىقتاردى تولىقتىرۋ، ءالسىز بۋىنداردى كۇشەيتۋ، ناتيجەگە جەتۋ كەرەك.
ءتورتىنشى، شايقاستى باسى - قاسىندا قاعالاۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. اۆتونوميالى رايون باس جاۋاپتى بولۋعا، ايماق، اۋداندار تياناقتاندىرۋدى يگەرۋگە تاباندى بولۋ، اۆتونوميالى رايون اۋدانداردا شايقاستى قاداعالاۋ، ايماق، اۋداندار قىستاقتاردا شايقاستى قاداعالاۋ، كادرلار وتباسىلارىن ءبولىپ كوتەرمەگە الۋ، ءبىر قىستاققا ءبىر جوبا، ءبىر وتباسىنا ءبىر شارا قولدانىپ، شايقاستى قاداعالاۋ، كوتەرمەگە الىپ بايلانىس ورناتۋ، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ”ۇشەۋىنىڭ ءبىر تۇلعالانۋىن“ جۇزەگە اسىرىپ، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ بايلىعىنىڭ اناعۇرلىم كەدەي قىستاقتار مەن كەدەي وتباسىلارىنا قاراي اعىلۋىن جەبەپ، ءتۇرلى ساياساتتاردىڭ، شارالاردىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ وبيەكتىلەرىنە تياناقتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، ەڭ سوڭعى قيىن تۇيىندەردى باتىل شەشۋ كەرەك.
بەسىنشى، ءتۇيىندى شارالاردى تياناقتاندىرۋ كەرەك. ”ەكىدەن تارىقتىرماۋمەن، ءۇشتى قامتاماسىز ەتۋمەن“ تىعىز بايلانىستىرىپ، نازاردى اۋىر كەدەي وڭىرلەر مەن ەرەكشە كەدەي قاۋىمعا شوعىرلاندىرىپ، ”التى دالمە - ءدال بولۋعا“ تاباندى بولىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي ىستەپ، وتباسىلارىنا، ادامدارعا دەيىن جەتكىزىپ، ”جەتى ءبىر توپتى“، ”ءۇش سەرپىندى ارتتىرۋدى“ تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ، جۇمىستاندىرۋ ارقىلى سۇيەمەلدەۋدى كورنەكتىلەندىرۋ، اۋىز سۋ حاۋىپسىزدىگى ماسەلەسىن تۇبەگەيلى شەشۋ، كەدەي وتباسىلارى پەرزەنتتەرىنىڭ وقۋسىز قالۋىنان، وقۋدان قول ۇزۋىنەن باتىل ساقتانۋ، اۋرۋ سەبەبىنەن قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋ، كىرىستى ارتتىرۋ تەتىگىن يگەرىپ، ولقىلىقتاردى كۇش سالا تولىقتىرىپ، كەدەي حالىقتىڭ دەر كەزىندە كەدەيلىكتەن ارىلۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.
التىنشى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ تابىستارىن بەكەمدەۋ كەرەك. ءبىر جاعىنان، كەدەيلىكتەن ارىلۋدى يگەرۋگە، ەندى ءبىر جاعىنان، قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋعا تاباندى بولىپ، قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋدى باقىلاۋ - ساراپتاۋ، الدىن الا سيگنال بەرۋ جانە يكەمدى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، كەمەلدەندىرىپ، الدىن الا سيگنال بەرۋ، باقىلاۋ - ساراپتاۋدى كۇشەيتىپ، يكەمدى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋدى تياناقتاندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋداعى حاۋىپ - قاتەردەن ساقتانۋ قورىن ويداعىداي پايدالانىپ، جوبا جانە دايىندىق جوبا جاساپ، كەمەلدەندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى تەكسەرىپ وتكىزىپ الۋ بويىنشا جاپپاي تەكسەرۋدى تىڭعىلىقتى ورىستەتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ تابىستارىنىڭ تاريحتىڭ سىنىنان وتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.
جەتىنشى، باقىلاۋدى، ءتارتىپ اتقارۋدى قاتايتۋ كەرەك. پارتيانى جاپپاي قاتاڭ جونگە سالۋ تالابىن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جالپى بارىسىنا سىڭىرۋگە تاباندى بولىپ، پارتيا قۇرىلىسىن يگەرىپ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى جەبەۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سالاسىنداعى شىرىكتەسۋ جانە ستيل ماسەلەلەرىن ارناۋلى جونگە سالۋدى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، فورماشىلدىق، تورەشىلدىك ماسەلەلەرىن باتىل تەكسەرىپ ءبىر جاقتى ەتىپ، دالمە - ءدال باقىلاپ، ءتارتىپ اتقارىپ، جاۋاپقا تارتىپ، كادرلاردى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ ءىس تىندىرۋعا شابىتتاندىرىپ، سالتى دۇرىس، ستيلى پاك تاماشا ساياسي ەكولوگيا قالىپتاستىرۋ كەرەك.
سەگىزىنشى، ۇنەمىلىك مەحانيزمدى كەمەلدەندىرۋ كەرەك. ساياساتتىڭ جالپىلىق تۇراقتىلىعىن ساقتاپ، قالپاعى الىنعانىمەن جاۋاپكەرشىلىكتى تاستاماي، قالپاعى الىنعانىمەن ساياساتتى توقتاتپاي، قالپاعى الىنعانىمەن كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋدى توقتاتپاي، قالپاعى الىنعانىمەن باقىلاۋ - باسقارۋدى توقتاتپاي، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كۇشتەرىنىڭ، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ قاتىناسىنىڭ وزگەرمەۋىنە تاباندى بولىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ تابىستارىن شىن مانىندە بەكەمدەۋ جانە كەڭەيتۋ كەرەك.
ءماجىلىس تەلەۆيزور - تەلەفون ءماجىلىسى فورماسىمەن ايماقتارعا (وبلىس، قالا)، اۋداندارعا (قالا، رايون) جانە بيڭتۋاننىڭ شىلارىنا (قالا)، تۋاندارىنا (الاڭ) دەيىن اشىلدى. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايىنىڭ، ۇكىمەتتىڭ، ساياسي كەڭەستىڭ، بيڭتۋاننىڭ باسشىلىق القالارىنىڭ مۇشەلەرى، اۆتونوميالى رايوندىق جوعارى حالىق سوتى مەكەمەسىندەگى، اۆتونوميالى رايوندىق حالىق پروكۋراتۋراسىنداعى نەگىزگى جاۋاپتى جولداستار، اۆتونوميالى رايونعا (ورتالىق) توتە قاراستى ورىنداردىڭ جاۋاپتى جولداستارى قاتارلىلار ماجىلىسكە قاتىناستى.
