− بۇكىل رايوننىڭ ىندەتپەن شايقاسۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە پارتياعا مۇشە قابىلداۋ قىزمەتىنەن ەستەلىك
شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى
ءاربىر پارشا پارتياعا كىرۋ ءوتىنىشى شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە تولدى، ءاربىر اۋىز سەرت اسقاق ايبىنمەن ايتىلدى.
جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى تۋىلعاننان بەرى، تيانشاننىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىندەگى ءار سالا، ءار كاسىپتەگى ءبىر توپ مۇرات - سەنىمى بەكەم العاباسارلار قاسقايا قارسى اتتانىپ، اتوي سالىپ، قىزمەتىنە ادال بولىپ، قالتقىسىز ۇلەس قوستى. ولار بەلسەندىلىكپەن پارتيا ۇيىمىنا جاقىنداسىپ، ىندەتپەن شايقاسۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە داڭقپەن پارتياعا قابىلدانىپ، نارت قىزىل پارتيا تۋىنا بەت تۇزەپ اۋىر سىندا شىنىعىپ، اۋەلگى ماقساتتى شىڭادى.
”ۇلكەن شايقاستا“ سىننان ءوتتى
”ناۋقاستاردى قۇتقارۋ - ەمدەۋدە، تيتتەي دە سالعىرتسۋعا بولمايدى، ءسوز جوق، ۋاقىتپەن جارىسىپ، اجالمەن شەشۋشى شايقاس جاساپ، مينۋت - سەكۋندتى دا زايا جىبەرمەۋىمىز كەرەك!“ 2 - ايدىڭ 14 - كۇنى ۋحاندا، شينجياڭنان 1 - توپتا حۋبەيعا كومەككە بارعان ەمدەۋ اترەتىنىڭ مۇشەسى، شينجياڭ مەديتسينا داشۋەسىنە قاراستى 1 - شيپاحانانىڭ جۇرەك اۋرۋلارى ورتالىعى سالماقتى ناۋقاستاردى باقىلاۋ، كۇتىمدەۋ ءبولىمىنىڭ جاۋاپتى شيپاگەرى ۋاڭ باۋجۋ پارتياعا كىرۋ ءوتىنىشىن سالتاناتپەن تاپسىردى.
ۋحان داشۋەسى حالىق شيپاحاناسىنىڭ شىعىس شيپاحاناسىندا قىزمەت ىستەگەن 2 ايعا جۋىق ۋاقىتتا ۋاڭ باۋجۋ ICU ناۋقاستار اۋماعىندا كۇندىز - ءتۇنى ەرلىكپەن شايقاس جاساپ، 10 جىلعا جۋىق ۋاقىت سالماقتى ناۋقاستاردى باقىلاۋ، كۇتىمدەۋ بولىمىندە قىزمەت ىستەگەن ابزالدىلىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ناۋقاسىنا شالدىقتى دەپ دياگنوز قويىلعان 29 قاتەرلى، سالماقتى ناۋقاستى قۇتقارۋ - ەمدەۋ قىزمەتىنە قاتىناستى. ”ورتالىق ۆەناعا تۇتىكشە ورنالاستىرۋ“، ”كەڭىردەككە سۇڭگىمە تۇتىك جالعاۋ“ سياقتىلار جاسامپازدىققا تولى جۇمىس، ءاربىر جۇمىس تۇگەلدەي دالمە - دالدىكتى تالاپ ەتەدى، ونىڭ ۇستىنە قورعانۋ كيىمىن كيىنىپ، تۇيىق كوزىلدىرىك جانە قولعاپ كيىپ العاندا، قىزمەت ىستەۋدىڭ قيىندىعى كۇشەيەدى. ۋاڭ باۋجۋ قيىنشىلىقتى جەڭىپ، تالاي رەتكى جۇعىمدالۋ قاتەرىنە قاراماستان، اسا ۇقىپتىلىقپەن قىزمەتىن اياقتاتىپ، ناۋقاستارعا ءومىردىڭ ءۇمىتىن سيلادى. ECMO (دەنە سىرتىندا وكپەنى وتتەكتەندىرگىش) سالماقتى ناۋقاستاردى قۇتقارۋ - ەمدەۋ جونىنەن توتەنشە ماڭىزدى رول اتقارادى. ۋحانعا باراردان بۇرىن ۋاڭ باۋجۋ ECMOنى سەپتەگەن وپەراتسيادان 50گە جۋىعىنا قاتىناسقان بولاتىن. مول تاجىريبەسىنە سۇيەنگەن ول ناۋقاستار اۋماعىندا تۇڭعىش ECMO تەحنيكاسىنان پايدالانىپ سالماقتى ناۋقاستاردى قۇتقارۋ - ەمدەۋ جۇرگىزۋگە قاتىناسىپ، ناۋقاستاردىڭ ءومىرىن قۇتقارىپ قالدى. ۋحانداعى كەزىندە ۋاڭ باۋجۋ اۋاشالاۋ رايونىندا 300 ساعاتتان استام ۋاقىت قىزمەت ىستەدى. ول: ”الدىڭعى شەپتە پارتياعا كىرۋ − جاپادا الدا بولۋدى، اتويلاپ الدا ءجۇرۋدى كورسەتەدى، مەن، ءسوزسىز، اۋەلگى ماقساتتى، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، شامامنىڭ جەتىسىنشە بۇقارانىڭ ءومىرىن، سالاماتتىعىن، حاۋىپسىزدىگىن قورعايمىن“، - دەدى.
3 - ايدىڭ 7 - كۇنى شينجياڭنان 2 - توپتا حۋبەيعا كومەككە بارعان ەمدەۋ اترەتىنىڭ مۇشەسى، لوپنۇر اۋداندىق حالىق شيپاحاناسى ىشكى اۋرۋلار 2 - ءبولىمىنىڭ كۇتىمدەۋشىسى دۇڭ ياگى مەن سەرىگى پارتيا تۋىنا قاراپ تۇرىپ ايبىندى تۇردە: ”پارتيا مەن حالىققا بارىمدى قۇربان ەتۋگە قاي - قاشان دا دايىنمىن“، - دەپ سەرت بەردى. ”مەديتسينالىق قىزمەتكەر رەتىندە، توتەنشە كەزەڭدە كوممۋنيستىك پارتيا مۇشەسىنە اينالۋ − داڭق ءارى جاۋاپكەرشىلىك“، - دەيدى دۇڭ ياگى.
دەنە تەمپەراتۋراسىن ولشەدى، ساۋساق تامىر وتتەگى مولشەرىن ولشەدى، ناۋقاستارعا ءدارى ءىشۋدى، ۋكول سالدىرۋدى تاپسىردى... ۋحانداعى دۇڭشيحۋ (ۋحان كىتيڭ) فاڭساڭ ەمحانادا دۇڭ ياگى مەن سەرىكتەرى ناۋقاستاردىڭ ءومىرىن، سالاماتتىعىن بار ىقىلاسىمەن قورعادى. كەيبىر ناۋقاستار بەيمازا كۇيگە تۇسكەندە، ول ۇنەمى سابىرلىلىقپەن تىڭداپ، قامقورلىقپەن جۇباتتى. ول: ”ناۋقاستار ءبىزدىڭ ءوڭىمىزدى كورە المايدى، ءبىراق ولار ءبىزدىڭ ءسوزىمىز بەن ارەكەتىمىزدەن ۇمىتكە يە بولادى“، - دەدى.
تابانداپ تۇرىپ جاۋاپكەرشىلىك ارقالادى
ىندەت تۋىلعاننان بەرى، ءۇرىمجى قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى شۇيموگوۋ رايوندىق بولىمشەسى ليۋداۋۋان ساقشى بولىمشەسىنىڭ ۋاقىتشا ورىنباسار باستىعى الىمجان ابدىكەرىم باستان - اياق ءبىرىنشى شەپتەن تاپجىلماي، سان مىڭداعان بۇقارانىڭ اماندىعىن ءۇن - ءتۇنسىز قورعاپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتى ارقىلى بۇكىل ىنتا - پەيىلىمەن حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەۋ نەگىزگى ماقساتىن امالياتتا ايگىلەدى. ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋ بارىسىندا الىمجان قاراستى اۋماقتاعى 59 جالعىز باستى قارتتىڭ جانە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى مۇگەدەكتەردىڭ ءجۇرىپ - تۇرۋى قولايسىز، قارايلاساتىن ادامى جوق ەكەندىگىن ۇعىسقاننان كەيىن، دەرەۋ ساقشى بولىمشەسىندە مەيىر باعىشتاۋ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ شاعىن اترەتىن ۇيىمداستىرىپ، ءار كۇنى وتباسىلارىن ارالاپ زارارسىزداندىرۋ جۇرگىزىپ، تۇرمىستىق قاجەتتى بۇيىمدار اپارىپ بەرىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ بىلىمدەرىن ۇگىتتەپ، تۇرمىستىق قيىنشىلىقتارىن شەشۋگە كومەكتەسىپ، كوپشىلىكتى شەكسىز قامقورلىق مەيىرىنە بولەدى. بار ىنتا - پەيىلىمەن ”شايقاسقا“ ات سالىسۋ ءۇشىن، الىمجان ءوزى سياقتى حالىق ساقشىسى بولعان كەلىنشەگىمەن بىرگە 2 بالاسىن ۇلكەندەردىڭ قاراۋىنا تاپسىرىپ، ەرلى - زايىپتى ەكەۋى تاڭەرتەڭنەن كەش باتقانشا قاربالاس قىزمەت ىستەدى. بەينەسى وتە جاقسى بولعاندىقتان، الىمجان كانديدات پارتيا مۇشەسى بولىپ قابىلداندى.
1 - ايدىڭ 19 - كۇنى كەشتە ءپايزاۋات اۋدانىندا 6.4 بال جەر سىلكىنىسى تۋىلدى، جۇڭگو تەمىر جولى ءۇرىمجى مەكەمەسى توبى شەكتى سەرىكتەستىگى قاشقار پويەز قىزمەتى بولىمشەسى ۋجيانفاڭ بەكەتىندە تۇرعان كەزەكشى قىزمەتكەر شى سانچىڭ دەرەۋ جانىندا تۇرعان پويەز اۋىستىرۋدا ىستەتىلەتىن سىمسىز تەلەفوندى الا سالىپ، قاتتى سىلكىنىس ىشىندە رايون ارا قاتىنايتىن ساياحاتشىلار پويەزىن ايعايلاپ توقتاتىپ، ءجۇرىپ بارا جاتقان پويەزدىڭ ءتىپتى دە زور اپاتقا ۇشىراۋىنىڭ الدىن الادى، ءسويتىپ ونى كوپشىلىك شىن پەيىلمەن ”تەلەفونشى اعاي“ دەپ اتايدى. جەر سىلكىنىسى توقتاعاننان كەيىن، كەزەكتى دەمالىسىنا كەتۋگە ءتيىستى شى سانچىڭ بەكەتكە شايقاسقا قاتىناسۋ ءوتىنىشىن تاپسىرىپ: ”مەن بۇرىن اسكەر بولعانمىن، قازىر تەمىر جول قىزمەتكەرىمىن، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ توسقاۋىل شايقاسىندا مەن تەمىر جولدىڭ ىركىلىسسىزدىگىن قامتاماسىزداندىرۋ جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاۋىم كەرەك“، - دەيدى. 1 - ايدىڭ 10 - كۇنىنەن 3 - ايدىڭ 20 - كۇنىنە دەيىن ول قىزمەت ورنىنان تاپجىلماي، پويەزداردىڭ قالىپتى قاتىناۋىنا كەپىلدىك ەتۋگە ءۇن - ءتۇنسىز ۇلەس قوستى. 3 - ايدىڭ 11 - كۇنى وسى 26 جاستاعى ”تەلەفونشى اعاي“ نارت قىزىل پارتيا تۋى استىندا سەرت بەرىپ، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ كانديدات مۇشەسى بولىپ، ءوزىنىڭ تالاي جىلدان بەرگى ارمانىن ورىندادى.
شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانىنىڭ مەملەكەتتىك شۇعىل مەديتسينالىق قۇتقارۋ، كومەكتەسۋ اترەتىندەگى 12 ادام داڭقپەن پارتياعا مۇشە بولدى. شىحىزى داشۋەسى مەديتسينا شۋەيۋانىنا قاراستى 1 - شيپاحانانىڭ تىنىس جولى 2 - ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى 50 جاستاعى جاڭ جۇڭحۇڭ انە سولاردىڭ ءبىرى. ۋحان دۇڭشيحۋ (ۋحان كىتيڭ) فاڭساڭ ەمحانادا قىزمەت ىستەگەن كەزىندە ول ءار كۇنى فاڭساڭدا 10 ساعات اينالاسىندا قىزمەت ىستەدى. ول تۇتاس گرۋپپاداعى بارلىق ەمدەۋ قىزمەتكەرلەرىن باستاپ، ءبىر رەت فاڭساڭ ەمحاناعا كىرىپ 300دەن ارتىق ناۋقاستى ارالاپ ءجۇرىپ ەمدەپ، 400دەن ارتىق شيپاگەرلىك كەڭەس بەردى. 2 ايعا تاياۋ تاباندىلىق كورسەتكەن ولار سۇيىسپەنشىلىكتەرى مەن جاۋاپكەرشىلىكتەرى ارقىلى ”شيپاگەرلەردىڭ مەيىرباندىعىن“ ايگىلەدى.
اۆتونوميالى رايوننىڭ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنە شالدىققان ناۋقاستاردى قابىلداپ ارناۋلى ەمدەيتىن شيپاحاناسىندا اۆتونوميالى رايوندىق كوكىرەك اۋرۋلارى شيپاحاناسى شۇعىل قۇتقارۋ ءبولىمىنىڭ جاۋاپتى شيپاگەرى دۇڭ جىڭلياڭ اۆتونوميالى رايوننىڭ ەمدەۋ - قۇتقارۋ ماماندار گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى رەتىندە، ەمدەۋ - قۇتقارۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە شايقاس جاساپ، ءار كۇنى اۋاشالاۋ اۋماعىندا 8 ساعاتتان استام ۋاقىت قىزمەت ىستەپ، ىلگەرىندى - كەيىندى دياگنوزى تۇراقتانعان 10 سالماقتى ناۋقاستى قۇتقارۋ - ەمدەۋگە ات سالىستى. ىندەتپەن شايقاسۋ بارىسىندا ول داڭقپەن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولدى.
پارتيا مۇشەسى سياقتى شايقاس جۇرگىزدى
”پارتيا ۇيىمىنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ كۇرەسى بارىسىندا مەنى سىننان وتكىزۋىن وتىنەمىن!“ ىندەت تۋىلعاننان بەرى، رايونىمىزدا ىندەتپەن شايقاسۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە ەرلىكپەن كۇرەس جاساپ جاتقان كادرلار، جۇمىسشى - قىزمەتشىلەر ارت - ارتىنان پارتياعا كىرۋ ءوتىنىشىن تاپسىرىپ، پارتيا ۇيىمىنا جاناسىپ، پارتيا مۇشەسىنىڭ ولشەمىمەن وزدەرىنە قاتاڭ تالاپ قويدى.
”مەن ءوز ەركىممەن ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىنە بارىپ شايقاسقا قاتىناسۋدى وتىنەمىن، جاپا - ماشاقاتتان قورىقپاي، اتويلاپ الدا ءجۇرىپ، حالىقتىڭ سالاماتتىعىنا ءوزىمنىڭ بارلىق كۇش - قۋاتىمدى ارنايمىن“. قابا اۋدانى جايىلما اۋىلدىق ەمحاناسى ىندەتتەن ساقتانۋ ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرى گۇلجان بادەش پارتياعا كىرۋ وتىنىشىندە ىندەتپەن شايقاسۋ بارىسىندا ىرىقتىلىقپەن ىسكەرلىك تانىتۋ كۇشتى تىلەگىن ءبىلدىردى.
وسى ەرەكشە مەزگىلدە پارتياعا كىرۋ ءوتىنىشى ”شايقاسقا اتتانۋ سەرتى“ بولدى. 1 - ايدىڭ 22 - كۇنىنەن باستاپ، گۇلجان ىرىقتىلىقپەن ىندەتتەن ساقتانۋ ەكپىندىلەر اترەتىنە قاتىناسۋدى تالاپ ەتتى. سول كەزدەردە ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ بىلىمدەرىن ۇگىتتەۋ، مەديتسينالىق اۋاشالاۋ تۇيىندەرىندە دەنە تەمپەراتۋراسىن ولشەۋ، سىرتتان كەلگەن ادامداردىڭ قاتىستى ينفورماتسيالارىن ۇعىسۋ قاتارلىلار گۇلجان تۇرمىسىنىڭ بارلىق قيمىلىنا اينالدى. ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ءبىرىنشى شەبىندە ول پارتيا مۇشەسى بولماسادا، ءبىراق پارتيا مۇشەسى سەكىلدى شايقاس جۇرگىزدى.
سانجى قالاسى جۇڭشان جولى ءمالى باسقارماسىنىڭ تيانشان الەۋمەتتىك اۋماعىندا پارتياعا كىرۋگە ءوتىنىش بەرگەن بەلسەندى لو ۋىنبين ىندەتتەن ساقتانۋ زاتتىق ماتەريالدارى تاپشى بولعان جاعدايدا، جان - جاقپەن بايلانىس جاساپ، 170تەن استام قورعانۋ كيىمىن ساتىپ اكەلدى، 2500دەن استام قوقىر - قوقسىق سالۋ قالتاسىن ساتىپ الىپ، تۇرعىندارعا اقىسىز تاراتىپ بەردى. ول بىلاي دەدى: ”پارتياعا كىرۋگە ءوتىنىش تاپسىرعان ساتتەن باستاپ، مەن وزىمە پارتيا مۇشەسى سەكىلدى اتويلاپ الدا ءجۇرۋ، قولىمنان كەلگەنىنشە ءاربىر ءىستى ويداعىداي ىستەۋ تالابىن قويدىم“.
ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ كەزىندە جەكە ساۋدا - ونەركاسىپشى شياۋ جيڭگۋاڭ بۋرىلتوعاي اۋدانى بۋرىلتوعاي قالاشىعى حۋانچىڭ باتىس جولى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ ەرىكتىلەر اترەتىنە ىرىقتىلىقپەن قاتىناسىپ، ءار كۇنى حالىققا قىزمەت وتەۋگە ات سالىستى. ”سول كۇندەردە الەۋمەتتىك اۋماقتاعى پارتيا مۇشەلەرىمەن، كادرلارمەن تىزە قوسا شايقاس جۇرگىزگەن كەزدەردە، مەن ولاردىڭ اتويلاپ العا شىققان، ۇلەس قوسۋدا الدا جۇرگەن كورىنىستەرىن كورىپ، ايرىقشا اسەرلەندىم، مەن دە ولاردىڭ قاتارىنا قوسىلۋعا اسىقتىم، پارتيا ۇيىمىنىڭ مەنى سىننان وتكىزۋىن وتىنەمىن. ىندەتتىڭ بەتى قايتپايىنشا، مەن استە شەگىنبەيمىن“. مىنە بۇل شياۋ جيڭگۋاڭنىڭ جۇرەك ءسوزى ەدى.
شەشۋشى ساتتە اتويلاپ العا شىققاندا، قاتەرلى ساتتە تاۋەكەلگە بەل بۋعاندا عانا ناعىز كوممۋنيستىك پارتيا مۇشەسى بولا الادى. رايونىمىزداعى قالىڭ پارتيالى كادرلار جانە العاباسارلار وسى سۇراپىل شايقاس بارىسىندا ۇلكەن سىننان ءوتىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتىمەن پارتياعا دەگەن قىزۋ سۇيىسپەنشىلىگىن ايگىلەپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ ءومىرىنىڭ سالاماتتىعىنا وسكەلەڭ جاۋاپكەرشىلىكتە بولىپ، پارتياعا كىرۋگە ءوتىنىش بەرگەن كەزدەگى ۋادەسى مەن سەرتىن قۇلشىنا امالياتتا ايگىلەدى.
(ءتىلشى جاڭ يانفاڭ، جازۋعا قاتىناسقان تىلشىلەر چاۋ جين، ما ينيڭ، لۋ فىڭباۋ، ەرىكتى ءتىلشى جاڭ شينمەي)
