− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جولداعان سالەمىنەن جاڭا ءداۋىر جاستارىنىڭ ەكپىندەي ىلگەرىلەۋ بەتالىسىنا نازار
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى ۋاڭ پىڭ، ۋاڭ سىبەي، ۋاڭ زىميڭ
”جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو جاستارى 4 - مامىر رۋحىنا مۇراگەرلىك ەتىپ جانە ونى ساۋلەلەندىرىپ، مۇرات - سەنىمدى بەكەمدەپ، حالىق تۇرعىسىندا بەرىك تۇرىپ، ىسىلعان ونەرگە جەتىلىپ، مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ ۇلى ىسىنە ات سالىسىپ، جاپالى كۇرەس جۇرگىزىپ العا ىلگەرىلەۋ ارىنىن باستان - اياق ساقتاپ، ميلليونداعان حالىقپەن بىرگە جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ جاڭا ۇزاق جورىعىندا ەرلىكپەن كۇرەس جاساۋ كەرەك“.
4 - مامىر جاستار مەرەكەسى قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جاستارىنا سالەم جولداپ، قالىڭ جاستارعا نىسانالىق تالاپتار قويىپ، العا باسۋ بەتالىسىن كورسەتىپ، ولاردى جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدىڭ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ شەشۋشى شايقاسىنىڭ اياقتالاتىن جىلىندا، ”قوس 100 جىلدىق“ كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ تاريحي توعىسۋ جىلىندا جاڭا ءارى اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋعا شابىتتاندىردى.
نەگىزگى ساتى ءبىرىنشى شەبىندە تامىر تارتىپ، حالىق تۇرعىسىندا بەرىك تۇردى
قىستاقتارعا، بۇقارا اراسىنا ىشكەرىلەي بارىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدى ويداعىداي يگەرىپ، جۇمىستىڭ، ءوندىرىستىڭ قالپىنا كەلۋىن ىلگەرىلەتتى... جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى تۋىلعاننان بەرى، لياۋنيڭ ولكەسى داليان قالاسى جينپۋ جاڭا رايونى چيديڭشان ءمالى باسقارماسىنىڭ 38 جاستاعى مەڭگەرۋشىسى لۇي چيپىڭ ءبىرىنشى شەپتە تاباندىلىقپەن قىزمەت ىستەدى.
”باس شۋجي شي جينپيڭ حالىق تۇرعىسىندا بەرىك تۇرۋدى باسا دارىپتەدى، ياعني بىزدەن حالىق بۇقاراسىنىڭ نەگىزگى تۇلعالىق ورنى يدەياسىن مىقتاپ ورناتىپ، حالىق بۇقاراسى تۇرعىسىندا سانالى تۇردە تۇرىپ ماسەلەلەرگە وي جۇگىرتۋدى، شەشىم جاساۋدى تالاپ ەتتى“، - دەدى لۇي چيپىڭ.
لۇي چيپىڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: ىندەت تۋىلعاننان كەيىن، جەرگىلىكتى ورىن جىلىجايدا وسىرگەن كوكونىس پەن شيە ءبىر مەزەت ساتىلماي قالىپتى. سول ءۇشىن دە قاتىستى ساتۋ تۇعىرلارىمەن حابارلاسىپ، ءوندىرۋ مەن ساتۋدى ءتۇيىلىستىرىپ، جىلىجايدا وسىرىلگەن كوكونىس پەن شيەنىڭ ساتىلۋ جولىن اشتىم. ”ءىس جۇزىندىك ماسەلەلەردى شىن مانىندە شەشىپ، نەگىزگى ساتى قىزمەتتەرىن ناقتى، ەگجەي - تەگجەيلى ىستەگەندە عانا، بۇقارانىڭ سەنىمىنە جانە القاۋىنا بولەنۋگە بولادى“، - دەدى لۇي چيپىڭ.
كوممۋنيستىك جاستار وداعى ورتالىق كوميتەتى جاس ەرىكتىلەر ارەكەتىنە جەتەكشىلىك ەتۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى جاڭ چاۋحۇي بىلاي دەدى: ”نەگىزگى ساتىعا قىزمەت ەتە وتىرىپ شىنىققاندا عانا، حالىق تۇرعىسىن بەكەمدەۋگە جانە وسىرۋگە بولادى. حالىق تۇرعىسى، سايىپ كەلگەندە، پارتياعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتە، حالىققا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتە ايگىلەنەدى، مۇنىڭ بارلىعى، ءسوز جوق، نەگىزگى ساتى ءبىرىنشى شەبىندە تىڭعىلىقتى تۇردە جۇرگىزىلۋى كەرەك“.
حۋبەي ولكەسى شياننيڭ قالاسى جيايۇي اۋدانىنداعى ”90 - جىلداردىڭ تۇلەگى“، ەلەكتر قىزمەتكەرى جوۋ توفۋ ىندەت كەزىندە ەرىكتى قىزمەت وتەۋگە ىرىقتىلىقپەن سۇرانىپ، كونە الەۋمەتتىك اۋماقتاردا جالعىز تۇراتىن قارتتارعا ءدارى - دارمەك، كوكونىس، جەمىس - جيدەك سياقتىلاردى ساتىپ اكەلىپ بەردى. جوۋ توفۋ: ”تۇرعىندار قاجەت ەتسە، ءبىز ىستەپ بەرەمىز. جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو جاستارى بولعان بىزدەر باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تالابىن سانالى ارەكەتكە اينالدىرىپ، كىشكەنە ىستەردەن قىزمەت ەتىپ جانە ۇلەس قوسىپ، زامانىمىزداعى جۇڭگو جاستارىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ايگىلەۋىمىز كەرەك“، - دەدى.
گۇيجوۋ ولكەسى بيجيە قالاسى ۋينيڭ اۋدانى شىمىن اۋىلى تۋانجيە قىستاعىنداعى ”90 - جىلداردىڭ تۇلەگى“، قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى حۋ جۇنبو حالىق تۇرعىسىن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە جازدى.
”كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سالاسىنداعى جاس كادر رەتىندە، كەدەي وتباسىلارىنىڭ ءىس جۇزىندىك قيىنشىلىعى مەن سۇرانىستارى توڭىرەگىندە تالماي قۇلشىنۋ − ءبىزدىڭ حالىق تۇرعىسىندا بەرىك تۇرۋداعى ناقتى ارەكەتىمىز“. حۋ جۇنبو بىلاي دەدى: دالمە - ءدال كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ارقىلى قازىر بۇكىل قىستاقتا كەدەيلىكتەن ءالى ارىلماعان 14 وتباسى 46 ادام بار، بۇكىل اۋداننىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستاۋدى دەر كەزىندە جۇزەگە اسىرۋى ءۇشىن، ءار دارەجەلى كادرلار كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنا بار كۇشىمەن ات سالىسىپ جاتىر.
حۋ جۇنبو مىنانى ءبىلدىردى: ”الداعى قىزمەتتەردە نەگىزگى ساتىدا ۇزدىكسىز تامىر تارتىپ، ءوزىمنىڭ ەڭ كوركەم جاستىق كوكتەمىمدى كەدەي تاۋلى وڭىرلەردىڭ دامۋىمەن توعىستىرىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە دەم بەرەمىن“.
ىسىلعان ونەرگە جەتىلىپ، ءداۋىردىڭ اۋىر جۇگىن ارقالادى
”توسىن تۋىلعان جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى الدىندا، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت جاستارى پارتيانىڭ ۇندەۋىنە بەلسەنە ءۇن قوسىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ حالىقتىق شايقاسىنا، جالپى تۇلعالىق شايقاسىنا، توسقاۋىل شايقاسىنا بەلسەنە ات سالىسىپ، جاپا - ماشاقاتتان تايسالماي، اتويلاپ الدا ءجۇرىپ، شىن سۇيىسپەنشىلىكپەن ۇلەس قوسىپ، زامانىمىزداعى جۇڭگو جاستارىنىڭ جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ رۋحىن ايگىلەپ، پارتيا مەن حالىقتىڭ ايرىقشا القاۋىنا يە بولدى“.
باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ءسوزى بەيجيڭ داشۋەسى حالىق شيپاحاناسىنان العاشقى توپتا حۋبەيعا كومەككە بارعان ەمدەۋ اترەتىنىڭ ورىنباسار باستىعى لي راندى قاتتى اسەرلەندىردى. كوكتەم مەرەكەسىنىڭ 2 - كۇنى ۋحانعا بارعاننان كەيىن، ول كاسىپتەستەرىمەن بىرگە ىندەتكە قارسى اتتانۋدىڭ قاربالاس جۇمىستارىنا كىرىسىپ كەتتى.
حۇجاتتاردى ۇيرەنۋ، ءىلمي تالقى جۇرگىزۋ، جەر - جەردىڭ ەمدەۋ تاجىريبەلەرىن قابىلداۋ... لي ران ناۋقاستاردى قۇتقارۋ، ەمدەۋمەن قاتار، قىرۋار ۋاقىت جۇمساپ ۆيرۋس جونىندەگى تانىمداردى ۇزدىكسىز دۇرىستاپ، ەمدەۋ جۇمىستارىن اناعۇرلىم عىلمي جۇرگىزگەندىگىن ايتتى.
”شيپاگەر بولعان ادام ىسىلعان ونەرگە جەتىلگەندە عانا، قايىرىمدىلىق ارقىلى حالىقتى باقىتقا كەنەلتۋگە بولادى“. لي ران بىلاي دەدى: ىندەتكە قارسى اتتانۋدىڭ ءبىرىنشى شەبىندە شايقاس جاساعان كۇندەردە اۋىر ناۋقاستاردىڭ قانداعى وتتەگىنىڭ قانىعۋ دارەجەسىنىڭ جوعارىلاعانىن، تىنىس الۋىنىڭ ورنىعا باستاعانىن كورگەن سايىن، بارلىق ىستەگەن ەڭبەگىمنىڭ تەككە كەتپەگەنىن سەزىندىم.
ىسىلعان ونەرگە جەتىلۋ ۇيرەنۋدى ءبىر ءتۇرلى جاۋاپكەرشىلىك، ءبىر ءتۇرلى رۋحاني تالپىنىس ەتىپ، قاراپايىم قىزمەت ورنىندا كەرەمەت ناتيجەلەر جاراتۋدى قاجەت ەتەدى.
4 - ايدىڭ 28 - كۇنى 24 - كەزەكتى ”جۇڭگو جاستارى 4 - مامىر مەدالىنىڭ“ يەگەرلەرىن باعالاۋ ناتيجەسى جاريالاندى. جياڭسۋ سۋنيڭ زات جەتكىزۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جەدەل جەتكىزۋشىسى پان حۋ مەدال يەگەرلەرىنىڭ قاتارىنان ورىن الدى.
150 مىڭ دانادان استام جولدامانى تەز جەتكىزدى، 20 مىڭ كيلومەتردەن استام جول ءجۇردى، جەتكىزۋ مولشەرى ％100 بولدى، مىنە بۇل پان حۋدىڭ جەدەل جەتكىزۋشى مىندەتىن ۇستىنە العاننان بەرگى ناتيجەسى. پان حۋ قازىر جەدەل جەتكىزۋشىلەردىڭ تەك جەتكىزۋشىدەن كوپ جۇمىستىڭ شەبەرىنە اينالىپ، زات جەتكىزۋ، قوراپتاۋ، قوراپتى جيناپ الۋ سياقتى ءتۇرلى جۇمىستاردىڭ بارلىعىن ىستەيتىندىگىن ايتتى.
بىلتىر جەدەل جەتكىزۋشىلەردىڭ جالپىلىق قابىلەتىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن، سۋنيڭ زات جەتكىزۋ جانە نانجيڭ پوچتا - تەلەگراف داشۋەسى بىرلەسىپ ”جەدەل جەتكىزۋ شۋەيۋانىن“ قۇردى. ”مەن ەستي سالا تىزىمدەلدىم، ۇيرەنۋ ارقىلى قىزمەتكە ءتىپتى كوپ قابىلەت توپتاسام دەيمىن“، - دەدى پان حۋ.
ىسىلعان ونەرگە جەتىلگەندە عانا، ميلليونداعان حالىقپەن بىرگە جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ جاڭا ۇزاق جورىعىندا ەرلىكپەن كۇرەس جاساۋعا بولادى.
سيفرلى تەحنيكا سالاسىنا كۇش سالىپ جۇرگەن جىجياڭ ءار كۇندىك ىقپالداستىق تورى عىلىم - تەحنيكا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى فاڭ ي ىندەتتىڭ العاشقى كەزىندە ۇجىمدى باستاپ قامال الىپ قيىنشىلىقتاردى جەڭىپ، ۇزدىكسىز تىڭنان تۇرەن سالىپ، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنىڭ ساندى مالىمەت زەردەلى تۇعىرىن ءساتتى تۇردە اشتى.
سيفرلى تەحنيكا سالاسىنداعى جول اشۋشى رەتىندە، فاڭ ي مىنانى ءبىلدىرى: سيفرلى تەحنيكانىڭ قولدانىلۋ جاعدايى ۇزدىكسىز بايىتىلۋدا، ءبىزدىڭ قادامدى توقتاتۋىمىزعا بولمايدى. ”باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ سالەمى بىزگە ەرەكشە شابىت بەردى. ءبىز قابىلەتتى قۇلشىنا شىڭاپ، ءبىلىم مەن قابىلەتتى قوعامنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتەتىن ناقتى ادىسكە اينالدىرىپ، جاستىق كوكتەمنىڭ قۇنىن ايگىلەيمىز“.
مۇرات - سەنىمدى بەكەمدەپ، مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ ۇلى ىسىنە ات سالىستى
جاستار − وتاننىڭ بولاشاعى، ۇلتتىڭ ءۇمىتى.
باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ سالەمى شي - ان قاتىناس داشۋەسى عارىش - اۆياتسيا شۋەيۋانىنىڭ دوكتورانتى سۇڭ سىياڭنىڭ الداعى ۇيرەنۋ جانە عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتىنە دەگەن سەنىمىن نىعايتتى.
سۇڭ سىياڭ بىلاي دەدى: ”مەملەكەتتىڭ سۇرانىسىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتىنىڭ ءتۇيىنى مەن بەتالىسىن تابۋ − مەنىڭ عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتىن باستاعان كەزدە وقىعان ءبىرىنشى ساباعىم. ءبىز مۇرات - سەنىمدى بەكەمدەپ، عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتىن وتاننىڭ عارىش ىستەرىنىڭ دامۋىنا تامىر تارتتىرىپ، جەكە مۇراتتى مەملەكەتتىڭ دامۋىنىڭ كەلەلى جاعدايىمەن توعىستىرىپ، مەملەكەت قۇرىلىسىنا اقىل - پاراسات پەن كۇش - قۋات ارناۋىمىز كەرەك“.
ءار ۇرپاق ادامنىڭ وزىنە ءتان بورىشى، جاستاردىڭ وزىنە ءتان جاۋاپكەرشىلىگى بار.
”شيزاڭنىڭ ەمدەۋ ىستەرىنىڭ دامۋىنا ءبىر كىسىلىك ۇلەسىمدى قوسۋ − مەنىڭ بۇرىننان بەرگى ارمانىم“. بەيجيڭ داشۋەسىنىڭ مەديتسينا بولىمىنەن شيزاڭعا كومەككە بارعان شيپاگەر لي اڭ − بىلتىر 8 - ايدا شيزاڭ اۆتونوميالى رايوندىق حالىق شيپاحاناسى ىشكى سەكراتسيا ءبولىمىنىڭ تەتە اعا شيپاگەرى بولدى. ەمدەۋدەن تىس ۋاقىتتاردا ول قىستاقتاردا وتباسىلارىن ارالاپ حالىق جاعدايىن ۇعىسىپ تۇردى. قايتا - قايتا دالەلدەن وتكىزۋ جانە تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ارقىلى ول شيپاحاناعا باسقارۋدى ارناعا ءتۇسىرۋ، دارىندىلار تاربيەلەۋ، ساندى مالىمەت جيناۋ سياقتى جاقتاردا كوپتەگەن كاسىبي ۇسىنىستار قويدى.
ەندى 3 ايدان كەيىن، لي اڭ شيزاڭعا كومەك كورسەتۋ جۇمىستارىن اياقتاتىپ بەيجيڭگە قايتادى. لي اڭ: ”شيزاڭنىڭ ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ ىستەرى قۇرىلىسىنا قاتىناسىپ، ءوز ءبىلىمىم ارقىلى وسى ارانىڭ دامۋىنا كۇش قوسقانىمدى ەرەكشە داڭق سەزىنەمىن“، - دەدى.
ۇلەستى ءداۋىر تولقىنىمەن توعىستىرىپ، كۇرەس ارقىلى جاستىق جىرىن جازدى.
جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنىڭ اسەرىنەن، حۋانان جاراتىلىستىق عىلىمدار داشۋەسى ماتەريال عىلىمى جانە ينجەنەريا شۋەيۋانىنىڭ پروفەسسورى دۋان چۇنحۇي مەن ونىڭ ۇجىمى بىرنەشە ايدان بەرى ينتەرنەتتە سويلەسىپ، كۇن باتەرياسى سالاسىنداعى تاقىرىپتىق زەرتتەۋدى ىلگەرىلەتتى.
”باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ ۇلى ىسىنە ات سالىسۋ كەرەكتىگىن العا قويدى، ءبىز ءۇشىن ايتقاندا، بۇل ديسسەرتاتسيانى وتاننىڭ ۇلان - بايتاق دالاسىندا جازىپ، نەگىزدىك زەرتتەۋگە كۇش سالۋ دەگەن ءسوز“. 2017 - جىلى دۋان چۇنحۇي نيدەرلاندتا وقىپ ەلگە ورالىپ، ۇجىم باستاپ قاتىستى سالادا عىلمي زەرتتەۋ جۇمىستارىن ورىستەتتى.
”باس شۋجي شي جينپيڭ جاستاردى قاجىرلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋدەي العا باسۋ ارىنىن باستان - اياق ساقتاۋعا جىگەرلەندىردى. ءبىز عىلمي زەرتتەۋشىلەر ءۇشىن ايتقاندا، دارىن - قابىلەتىمىزدى ايگىلەۋدىڭ ساحناسى دايىندالىپ بولدى، كۇرەسسەك عانا، ءداۋىر ءۇمىتىن اقتاي الامىز“، - دەدى دۋان چۇنحۇي.
(جازۋعا قاتىناسقاندار: ساي يۇڭجۇن، لياڭ جيانچياڭ، لو في، لين مياۋمياۋ، حى لەيجيڭ، جاڭ شۋان، شۇي زۋحۋا، لي جيان، جيڭ حۋايچياۋ)
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 4 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
