اقپاراتتىق قول سىزبا5 - ايدىڭ 10 - كۇنى قىستاق تۇرعىندارى شەريا اۋدانى شەريا اۋىلى ماقمال قىستاعى قۇرعان زاۆودتا اۆتوموبيل كوپشىگىن تىگۋدە. سۋرەتتى شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى مۇحتار ءاپري سىزعان
شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى ليۋ ي، جوۋ پىڭ، ليۋ ي - ميڭ، نيە نيڭ
شەريا اۋدانى شەريا اۋىلى ماقمال قىستاعى وڭتۇستىڭ شينجياڭ وڭىرىندەگى ءبىرشاما تيپتىك كەدەي قىستاق. تۇتاس قىستاقتا 652 وتباسى، 2700دەن استام ادام بار، جان باسىنا شاققاندا ەگىستىك جەر 1.6 مۋ، ادام كوپ، جەر از بولۋ قايشىلىعى اسا كورنەكتى. مۇنداي قىستاقتا اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ءوندىرىس ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدى جۇزەگە اسىرۋ جولىمەن ءجۇرۋ نەگىزىنەن ىسكە اسپايدى.قىزمەت اترەتى مەن ”قىستاق ەكى كوميتەتى“ ەگجەي - تەگجەيلى تەكسەرىپ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋ ارقىلى جۇمىستانۋ − بۇكىل قىستاقتىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋىنداعى ەڭ رەال جول دەپ قارادى، الايدا تەحنيكانىڭ كەمشىل بولۋى، جۇمىس ورنىنىڭ جەتىسپەۋى جۇمىستانۋعا ىقپال ەتەتىن باستى فاكتور بولدى.
نىسانا، جول تۇراقتانعان ەكەن، ەندى قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ تاباندىلىقپەن العا تارتۋ كەرەك.
جۇمىستانۋ جولدارىن قاراستىردى
”سىرتقى جاقتا وراي قاراستىرىپ، جۇمىس ورىندارىن كوبەيتۋ؛ ىشكى جاقتا باۋلۋدى كۇشەيتىپ، جۇمىستانۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋ“. جاعداي ۇعىسۋ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋ نەگىزىندە، قىستاق جۇمىستانۋدى جەبەۋ قىزمەت جوباسىن العا قويىپ، مەملەكەت ەلەكتر تورى شينجياڭ ەلەكتر قۋاتى شەكتى سەرىكتەستىگى مەن شەريا اۋدانىنىڭ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىستانۋىن جەبەۋ جاعىنداعى ءتيىمدى ساياساتىنا بەلسەنە قول جەتكىزىپ، قىستاق تۇرعىندارى ءۇشىن جۇمىس ورىندارىن اشتى. سونىمەن بىرگە، قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى مەن قىستاق كادرلارى ەگىس جۇمىسىنىڭ سايابىر كەزىنەن پايدالانىپ، قىستاق تۇرعىندارىن ۇيىمداستىرىپ، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋعا جانە ەڭبەك شەبەرلىگىنە باۋلىدى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جۇمىستانۋ شەبەرلىگىن يگەرۋىنە كومەكتەسىپ، جۇمىستانۋىنا، ەڭبەكپەن شۇعىلدانۋىنا تاماشا نەگىز قالادى.
قۇلشىنىس جاساۋ ارقىلى قىستاق ءبىر ءبولىم الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتىندىق جۇمىس ورىندارىن دايىندادى، قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى مەن قىستاق كادرلارى تابىس سەزىمىنە بولەنىپ، قىستاق تۇرعىندارى تالاسا - تارماسا تىزىمدەلەدى دەپ ويلاعان بولاتىن، الايدا ناتيجە ولاردى ءسال ۇمىتسىزدەندىردى: كەدەي وتباسىلارى وندا بارىپ جۇمىس ىستەۋدى قالامادى.
ءبىر رەت وتباسىلارىن ارالاپ جاعداي ۇعىسقان كەزدە، قىستاق تۇرعىنى ايتۇراحان ماتياسىننىڭ ايتقان ءسوزى قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىنە تەرەڭ وي سالدى.
ايتۇراحاننىڭ جاسى ەگدە ەمەس، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋ قابىلەتى دە جاقسى، كومپيۋتەردىڭ نەگىزدىك بىلىمدەرىن دە يگەرگەن، الايدا ول سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەۋدى قالامايدى، بۇل نەلىكتەن؟
”ۇيدە تاماق ىستەۋ، بالاعا قاراۋ ابدەن داعدىلانىپ كەتكەن تۇرمىسىم، سىرتقى دۇنيەمەن ارالاسىپ كورگەمىن جوق، جۇمىستانعانىمدا نەندەي ىستەرگە جولىعارىم بەلگىسىز“. ايتۇراحان: وزىمە قانىق تۇرمىسقا بويىم ابدەن ۇيرەنگەن، اياق استىنان سىرتقى دۇنيەگە بەت تۇزەگەندە قىسىم تۇسەدى ەكەن، - دەدى.
ايتۇراحاننىڭ ءسوزى باستارى قاتىپ جۇرگەن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىنە وي سالدى. كوپشىلىك قىستاق تۇرعىندارىنىڭ يدەيالىق كوزقاراسىنا بۇرىلىس جاساماعاندا، قانداي ءبىر تاماشا ساياساتپەن قولداۋدىڭ ءونىمى بولمايتىندىعىن تانىپ جەتتى.
سونىمەن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى مەن قىستاق كادرلارى اس دايىنداۋ جارىسىن وتكىزۋ سياقتى بارلىق ورايدان پايدالانىپ، قىستاق تۇرعىندارىنا جاڭا كوزقاراستاردى، جاڭا ۇستانىمداردى ۇگىتتەدى، ءتۇسىندىردى. قىستاق تۇرعىندارىنىڭ يدەيالىق كوزقاراسىندا بىرتە - بىرتە وزگەرىس پايدا بولا باستادى، ايتۇراحان بىرتە - بىرتە جىگەر - قايراتىن ۇشتاپ، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنەن ءبىر جۇمىس تاۋىپ ىستەدى، جۇزىنەن سەنىمدىلىكتىڭ شات كۇلكىسى بايقالدى.
كەزەكتە تۇتاس قىستاقتا جۇمىستانعان ادام سانى 2 جىلدىڭ الدىنداعى 300 نەشە ادامنان 1000نان استام ادامعا كوبەيىپ، ەڭبەككۇشى بار وتباسىلارىن جۇمىستانۋمەن جاپپاي قامتۋ جۇزەگە اسىرىلدى.
جۇمىستانۋ تۇرمىستى وزگەرتتى
”مەن قازىر لاڭمان جانە پالاۋ جاساپ قانا قويماي، ءتۇشپارا تۇيە بىلەمىن، بولكا پىسىرامىن، كادىمگى جاي قۋىرماشتاردى دا جاقسى قۋىرامىن“، - دەدى ماقمال قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ءبۋيسالام مامتمين، اسپازدىق وعان تۇراقتى كىرىس سيلاپ، تابىس سەزىمىنە بولەدى.
ءبۋيسالامنىڭ ۇيىنە بارا قالساڭىز، جاڭادان كەڭەيتىپ سالىنعان اۋلاداعى گۇلدىكتىڭ ىشىندەگى جاسىل وسىمدىكتەر كوزگە ايرىقشا ءتۇسىپ، تازا دا رەتتى اۋلاعا ءسان قوسقان، ”بۇرىندارى شاڭ - توزاڭى اسپانعا شىعىپ جاتاتىن اۋلا تۇبەگەيلى وزگەردى، كەزىندەگى جاپا - ماشاقاتتى تۇرمىس تا ءوتىپ كەتتى، بيىل، ءسوزسىز، كەدەيلىكتەن ارىلامىن“، - دەدى ءبۋيسالام قۋانىشتى تۇردە.
وسى 2 جىلدا قىزمەت اترەتىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، ماقمال قىستاعى اۋلانى وزگەرتۋ قىزمەتىن اتقارىپ، قىستاق تۇرعىندارىن اۋلانى رەتتەپ - وڭاۋعا، جوندەۋگە شابىتتاندىرىپ، قونىستانۋ ورتاسىن جاقسارتىپ، وسى زامانعى اقاۋسىز تۇرمىس ءتاسىلىن جالپىلاستىردى. سونىمەن بىرگە، بوس جاتقان اۋلادان پايدالانىپ، اۋلا ەگىنشىلىگى مەن باعىمشىلىعىن دامىتىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋ ارناسىن كەڭەيتتى.
جۇمىستانعان جۇمىسكەرلەردىڭ وتباسى اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋ ءۇشىن ماقمال قىستاعى بالاباقشا، قارتتار پاناجايىن ارناۋلى قۇرىپ، بالالار مەن قارتتاردى باعىپ - باسقارۋ، كۇتىمدەۋ قىزمەتىن وتەدى. كەزەكتە قىستاقتا 30 نەشە وتباسى بالاباقشانىڭ، قارتتار پاناجايىنىڭ باعىپ - باسقارۋ، كۇتىمدەۋ قىزمەت وتەۋىنەن يگىلىكتەندى، وسىلايشا ماقمال قىستاعىندا قارتايعاندا كۇتىمدەلەتىن، بالالار تاربيە الاتىن باقىتتى تۇرمىس جارىققا شىقتى.
مەملەكەت ەلەكتر تورى شينجياڭ ەلەكتر قۋاتى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ماقمال قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى يان جيانپيڭ ”قازىر كوپتەگەن قىستاق تۇرعىندارى ءوز ءۇيىنىڭ اۋلاسىنان پايدالانىپ كوكونىس ەگىپ، كىرىستەرىن ارتتىرۋمەن بىرگە، زالالسىز ءونىم تۇتىنىپ وتىر“. ماقمال قىستاعىندا كوپتەگەن قىستاق تۇرعىندارى كىرىستەرىن ارتتىرۋمەن بىرگە، وركەنيەتتى، اقاۋسىز تۇرمىس تاسىلىنە جاناسىپ، تۇتاس قىستاقتاعىلاردىڭ رۋحاني بەت - بەينەسى مۇلدە جاڭاردى.
كەدەيلىكتەن ارىلۋ سەنىمى اناعۇرلىم نىعايدى
جۇمىستانۋ ءبىر قىستاقتىڭ دامۋىنا نەلەردى الا كەلدى؟ ماقمال قىستاعىنان مۇنىڭ جاۋابىن ايقىن كورۋگە بولادى.
ءبۋيسالامنىڭ سەنىمدى لەبىزى ادامعا تەرەڭ اسەر قالدىردى، بۇل ءتۇيىندى اس پىسىرۋ ونەرىنىڭ جوعارىلاۋى جاعىنان ايگىلەنۋمەن بىرگە، ونىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىس كۇيىنەن دە سەزىنۋگە بولادى.
كوڭىلى تولاتىن قىزمەت ادامداردى اناعۇرلىم جوعارى نىسانانى بەتكە الىپ كۇرەس جۇرگىزۋگە جەبەيدى. بيىل 4 - ايدا قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىندە قىزمەت ىستەگەنىنە جارتى جىلدان اسقان ايتۇراحان قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنە قىزمەتتەن بوساۋ ءوتىنىشىن بەردى.
”ۇزاپ شىققاندا حوتان قالاسىنا عانا بارىپپىن، جاس كەزىمدە مۇنان دا الىس جەردى كورگىم كەلەدى“، - دەدى ايتۇراحان. بۇرىن وتباسى كەدەي بولعاندىعى سەبەپتى ورتا مەكتەپتى تاۋىسقان سوڭ جوعارى مەكتەپ وقۋ ورايى بولمايدى، قازىر مۇنداي تاماشا جۇمىستانۋ ورتاسى بولعاندا ول سىرتتاعى ءتىپتى دە كەڭ دۇنيەنى كورىپ، ءومىرىن ءتىپتى دە نارلەندىرە تۇسپەكشى.
بيىل مەملەكەت ەلەكتر تورى شينجياڭ ەلەكتر قۋاتى شەكتى سەرىكتەستىگى شەريا اۋدانىنداعى كەدەي وتباسىلارىنا 1000نان استام جۇمىس ورنىن ازىرلەدى، مۇنىڭ ايتۇراحاننىڭ ارمانىن جۇزەگە اسىرۋىنا ءدال سەپتىگى ءتيدى.
قازىر ايتۇراحان ۇرىمجىدەگى جاڭا تۇرمىسىن باستاپ كەتتى. ”قىستاق ءبىز ءۇشىن جان - جاقتى ويلاپ، وتباسى قيىنشىلىعىمىزدى شەشۋگە كومەكتەسىپ، الاڭسىز قىزمەت ىستەۋىمىزگە مۇمكىندىك جاسادى. بۇل ارادان قالانىڭ ساۋلەتىن كوردىم، ادام سۇيىنەتىن تۇرمىس تا بار“، - دەدى ايتۇراحان.
سىرتقا شىعىپ جۇمىستانۋدا قيىنشىلىعى بار كەدەي وتباسىلارىنىڭ كىرىستى ارتتىرۋىنا كومەكتەسۋ ءۇشىن قىستاق تاعى ءبىر توپ الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى جۇمىس ورىندارىن ارناۋلى دايىنداپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سەحى رولىن دا ۇزدىكسىز ساۋلەلەندىرىپ، 100دەن استام قىستاق تۇرعىنىنىڭ جاقىن ماڭنان جۇمىستانۋىنا كومەكتەستى.
يان جيانپيڭ”ءبىر مۋ جەرگە قاراپ، بىرەر تۇياق قوي باعىپ وتكىزەتىن تۇرمىس الدەقاشان تاريحقا اينالدى، قىستاق تۇرعىندارى ىرىقتى تۇردە كەدەيلىكتەن ارىلىپ، اناعۇرلىم تەز دامۋعا تالپىناتىن سانالارى ءتىپتى دە كۇشەيە ءتۇستى، تۇتاس قىستاقتا كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ سالىستىرماسى 2 جىلدىڭ الدىنداعى %29تەن 2019 - جىلدىڭ سوڭىندا %3تەن تومەنگە ءتۇستى. ءبىر تۇراقتى قىزمەت قىستاق تۇرعىندارىنىڭ باقىتتى تۇرمىسىنىڭ باستاماسى. قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ وسى باستامانى كوتەرگەندە تۇتاس قىستاق كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە جەتۋدە نەگىزگە جانە ناقتى قۋاتقا يە بولادى.