شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى حان چينيان
اقتاۋ اۋدانىنىڭ كۇنلۇن جيايۋان قونىس جاڭالاپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا قونىستاندىرۋ شاعىن اۋماعىنان ءبىر كورىنىس (سۋرەت 2018 - جىلى 7 - ايدىڭ 30 - كۇنى تۇسىرىلگەن). سۋرەتتى اقتاۋ اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ءبولىمى بەرگەن
تۇرعىن ءۇي عيماراتتارى قاتار - قاتار بوي كوتەرىپ تۇر، تاسپاداي تارتىلعان داڭعىل جولدار كوسىلىپ جاتىر، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ زاۆودتارى دۋماندى جۇمىس جۇرگىزىپ جاتىر، بارلىق ادامنىڭ جۇزدەرىنەن شاتتىقتىڭ لەبى ەسەدى... 6 - ايدىڭ 16 - كۇنى اقتاۋ اۋدانىنداعى ەڭ ۇلكەن كەدەيلەردى قونىس جاڭالاپ سۇيەمەلدەۋ، كوشىرۋ ءتۇيىنى − اۋدان قالاشىعىنداعى كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنا بارعانىمىزدا، بالالار شاعىن اۋماقتىڭ الاڭىندا اسىر سالىپ ويناپ، قارتتار وتىرىقتانعان تۇرمىستىڭ راقاتىن كورىپ، جاستار قۇلشىنىستارىمەن تىڭ تۇرمىستى كەستەلەۋدە ەكەن.
پارتيانىڭ ابزال ساياساتىندا تۇرمىستا ۇلكەن وزگەرىس بولدى
جادىراعان جاز كۇنى، ءتىلشى كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنان قارتتاردىڭ اعاش ساياسىندا كولەڭكەلەي اڭگىمە - دۇكەن قۇرىپ وتىرعاندىعىن؛ بالالاردىڭ التىباقان تەۋىپ، اسىر سالىپ ويناپ جۇرگەندىگىن؛ ايەلدەردىڭ اندەتە كەستە تىگىپ وتىرعاندىعىن كوردى...
”پارتيانىڭ ابزال ساياساتى بولماسا، مۇنداي تاماشا تۇرمىس قايدان بولسىن“، - دەدى 70 جاستاعى تۇردىحان يمان قارت قۋانىشپەن.
تۇردىحان وتكەندە تۇرعان اقتاۋ اۋدانى چارلۇڭ اۋىلى تۇيلابۇلۇڭ قىستاعىنىڭ قاتىناسى قولايسىز بولاتىن. بىلتىر 9 - ايدا تۇردىحان وتباسى كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنا كوشىپ كەلىپ، جاڭا ۇيگە كىرىپ، تاماشا تۇرمىستىڭ ءدامىن تاتادى. ”بالالار ەسىك الدىنان وقۋ وقيتىن بولدى، جۇمىس ءبىتىرۋ، زات ساتىپ الۋ وتە قولايلى بولدى“، - دەدى تۇردىحان.
كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىن العاش سالا باستاعاندا اقتاۋ اۋدانى ەمحانا، مەكتەپ، بالاباقشا، مادەنيەت الاڭى جانە كەيىنگى كاسىپ سالاسىن دامىتۋ نىساندارىن ءبىر ۋاقىتتا جوبالاپ، ءبىر ۋاقىتتا سالدى.
”بۇل مەنىڭ تۇڭعىش رەت تازالىق بولمەسى بار ۇيگە وتىرۋىم، كيىمدەرىمىز كيىم شكابىندا، تاماق ىستەيتىن قازاندىعىمىز بار، تاماقتانعاندا اس ۇستەلى دە دايار... “ جاڭا ءۇيى تۋرالى ايتسا، تۇردىحان اۋىز جاپپاي ماقتاپ، ”پارتيانىڭ ابزال ساياساتى تۇرمىسىمدى وزگەرتتى“ دەيدى.
كۇنلۇن جيايۋان الەۋمەتتىك اۋماعى تاعى ”پارتيا قۇرىلىسى + اۋىل - قالاشىق + قاراستى جەر“ سىندى باسقارۋ ۇلگىسى ارقىلى ۇدايى باي مازمۇندى مادەنيەت قيمىلدارىن ورىستەتىپ، قونىس جاڭالاعان تۇرعىنداردىڭ الەۋمەتتىك اۋماققا تاۋەلدىلىك سەزىمى مەن شىنايى مويىنداۋ سەزىمىن كۇشەيتىپ، ءوزارا كومەكتەسەتىن، ءوزارا قامقورلىق جاسايتىن تاماشا سالت قالىپتاستىردى.
ەسىك الدىنان جۇمىستانىپ ءۇي ءىشىن اسىرادى، وتباسىنا قارايلاستى
”بۇل سىمنىڭ دانەكەرىن تاعى دا كىشىرەك قىل، وسىلاي بولعاندا عانا ونىڭ قالىپتى پايدالانىلۋىنا كەپىلدىك ەتۋگە بولادى“. اقتاۋ اۋدانى جۇڭيىنتۇڭ ەلەكترون عىلىم - تەحنيكاسى شەكتى سەرىكتەستىگىندە بۇزارا تۇردى ءالي جۇمىسشىلارعا سابىرلىلىقپەن جەتەكشىلىك ەتۋدە.
”زاۆود ەسىگىمىزدىڭ الدىندا، جۇمىس ىستەپ اقشا تابا الامىز، وتباسىمىزداعىلارعا دا قارايلاسا الامىز، اقشا دا تابا الاتىن، ۇيگە دە قارايلاسا الاتىن بولدىق“، - دەدى بۇزارا جۇزىنەن شاتتىق ەسىپ.
بۇرىن تاۋدا قوي باعاتىن بۇزارا ءۇي ىشىمەن قونىس جاڭالاپ كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنا كەلدى، بۇل كۇندەرى سەرىكتەستىكتىڭ سەحىندا گرۋپپا باستىعى بولدى.
”ايىنا 2000 نەشە يۋان ەڭبەكاقى الامىن، جۇمىستى جاقسى ىستەپ، وتباسىمداعىلاردى تاماشا تۇرمىسقا كەنەلتەمىن“. بۇزارا وڭايلىقپەن قولعا كەلمەگەن جۇمىسىن توتەنشە قاستەرلەيدى.
قونىس جاڭالاۋدان بۇرىن، اقتاۋ اۋدانى الدىن الا تەكسەرىپ - انىقتاۋ، جۇمىستاندىرۋ قىزمەت وتەۋىن جوسپارلاۋ، ”كەدەيلەردى قونىس جاڭالاپ سۇيەمەلدەۋ +كاسىپ سالاسى باقشاسى + جۇمىستاندىرۋ“ ۇلگىسى ارقىلى كوشكەن ەڭبەككۇشتەردى ولشەمدەنگەن، ارناعا تۇسكەن، جۇيەلىلەنگەن جۇمىستاندىرۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ قىزمەت وتەۋىمەن قامدادى. ەڭبەككۇشى بار قونىس جاڭالاعان وتباسىلارىنان ”ءبىر وتباسىنان ءبىر ادام“، ”ءبىر وتباسىنان كوپ ادام“ ورنىقتى جۇمىستانۋدى جۇزەگە اسىردى.
2017 - جىلى 10 - ايدا تۇڭعىش توپتا كوشىپ كەلگەن سارا قۇربان جاڭا ۇيگە كوشىپ كىرىپ، بالاشا قۋاندى. قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى مەن اۋىلدىق ۇكىمەت ونىڭ اسحانا اشۋ ويىن بىلگەننەن كەيىن، وعان 56 شارشى مەترلىك ءبىر دۇكەن بەرەدى.
تەز ارادا سارانىڭ تاڭنۇر ۇلتتىق تاعامدار اسحاناسى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ كومەگىندە جۇمىس باستايدى، ونىڭ جۇزىنەن باقىتتىڭ كۇلكىسى ەسەدى، ول تەك ءوزى عانا اقشا تاۋىپ قالماستان، تاعى دا 6 كەدەي وتباسىنداعىلاردى اسحاناعا جۇمىسقا الدى.
اقتاۋ اۋدانى كۇنلۇن جيايۋان مەن سىلۋ جيايۋان سىندى ەكى كەدەيلەردى قونىس جاڭالاپ سۇيەمەلدەۋ بويىنشا قونىستاندىرۋ شاعىن اۋماعىنا جيىنى 2557 وتباسىنان 10 مىڭ 632 كەدەي حالىقتى ورنالاستىردى. كاسىپورىن ەنگىزۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋدى سۇيەمەلدەۋ، الەۋمەتتىك يگىلىك سيپاتتى جۇمىس ورنىن ازىرلەۋ سياقتىلار ارقىلى 5848 ادامنىڭ جۇمىستانۋىن شەشتى.
قول ۇستاسا بايۋ جولىنا ۇمتىلىپ، دوڭگەلەك داۋلەت ارمانىن بىرگە سومدادى
”جاڭا عيماراتقا وتىراتىن بولدىق، جىلىجايدا ەگىنشىلىكپەن شۇعىلداندىق، تۇتاس وتباسىمىزبەن ايرىقشا شاتتىققا شومدىق“، - دەدى كۇنلۇن جيايۋان شاعىن اۋماعىنداعى قونىس جاڭالاعان اشير تايىر تەبىرەنە.
”قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعى جىلىجايىنان جەتەۋىن كوتەرمەگە العان اشير كوكونىس ەگۋدى جول - جوسىنىمەن تاپتەشتەي ايتىپ بەرەدى :”كوكونىس ەگۋ بەينە بالا باققان سياقتى، مايسا ءوسىرۋدىڭ، جەر جىرتۋدىڭ، تىڭايتقىش بەرۋدىڭ، باپتاۋدىڭ بارىنە تيتتەي دە نەمقۇرايدى قاراۋعا بولمايدى“.
جىلىجاي مەن ءۇيىنىڭ ارالىعى ءبىر كيلومەتر، اشير مەن ايەلى تۇستە ۇيلەرىنە كوپ قايتپايدى، شارشاپ - شالدىققاندارىمەن كوڭىلدەرى توق، ويتكەنى ءار كۇندەرى ۇمتىكە تولى.
”ءبىر جىلىجايدان ءبىر جىلدا 10 نەشە مىڭ يۋان كىرىس كىرەدى، كەلەر جىلى مەن تاعى 2 جىلىجايدى جالعا الۋدى ويلاستىرىپ وتىرمىن“، - دەدى اشير تولىق سەنىممەن.
اشير سياقتى قونىس جاڭالاۋ سەيتۋالدى سىمايىل اعايىندى - ىنىلەردىڭ دە تۇرمىستارىن وزگەرتتى.
”ءىنىم 2017 - جىلى الدىمەن كوشىپ كەلىپ، قونىستاندىرۋ شاعىن اۋماعىنا قونىستاندى، ءبىر كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جىلىجايىنا قول جەتكىزدى“. سەيتۋالدى: ”مەنى تاڭداندىرعانى ءىنىم ءتاتتى قاۋىن مەن كوكونىس ەگۋدى ۇيرەنىپ الىپ، سول جىلى 20 نەشە مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزىپ، ەكىنشى جىلى كەدەيلىكتەن ءساتتى ارىلعانى بولدى“.
پامير ۇستىرتىندەگى مالشىلاردىڭ وتكەندە ”جىلدار بويى قوي - سيىردى ايداپ تاۋ كەزگەن باياعى قالىپتاعى“ تۇرمىسىندا زور وزگەرىس جارىققا شىقتى.
”قونىس جاڭالاعان 684 كەدەي وتباسىنىڭ ءارقايسىسى بىردەن كوكونىس جىلىجايىنا يە بولدى، ۇكىمەت تەگىن تۇقىممەن، حيميالىق تىڭايتقىشپەن قامدادى، مۇنىڭ سىرتىندا تەحنيكتەر ۇيگە كەلىپ جەتەكشىلىك ەتتى. ءبىز بار كۇشىمىزبەن بۇقارانىڭ تاماشا تۇرمىس كەشىرۋىنە مۇمكىندىك جاسايمىز“، - دەدى قونىس جاڭالاعان مالشىلارمەن بىرگە تاۋدان تۇسكەن اقتاۋ اۋدانى چارلۇڭ اۋىلىنىڭ كادرى ءيۇسۇپ توقتىبەك.
