شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى ءپاريزات ابدۇل، جيڭ بو، زوۋ ي، ان شىيۇي، يىن تۇڭيۋان
كەلپىن اۋدانى گەزلىك قالاشىعى پاسۇن قىستاعىنىڭ تۇرعىنى اۋىت مامۇتتىڭ جۇزىنەن قاشاندا قۋانىش ەسىپ جۇرەدى، قوي باعۋعا سۇيەنىپ، ول كەدەيلىك ”قالپاعىن“ الىپ تاستادى.
اۋىت باققان حۋياڭ قويى جىجياڭ ولكەسىنىڭ حۋجوۋ قالاسىنان ەنگىزىلگەن ساپالى قوي ءناسىلى، ونىڭ تولدەۋ مولشەرى جوعارى، ەتى ءدامدى، باعۋ وزىندىك قۇنى تومەن.
بۇگىندە كەلپىن اۋدانىنداعى كەيبىر كەدەي وتباسىلارىندا، باعىمشىلىق سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە جانە باعىمشىلىق كاسىپورنىندا − كەلپىن اۋدانى شيياڭياڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ بارىندە حۋياڭ قويىن كورەسىز، ءداستۇرلى قوي باعۋ كاسىبى بۇگىن حالىقتى اۋقاتتاندىراتىن كاسىپ سالاسىنا اينالدى.
كىرىس قۋانىش اكەلدى
”مىنە بۇل حۋياڭ قويى، ءبىر جولدا ۇشەم تابۋى عاجاپتانارلىق ءىس ەمەس“، - دەدى 6 - ايدىڭ 17 - كۇنى اۋىت قوي قوراسىنداعى حۋياڭ قويىن نۇسقاپ تۇرىپ ماقتانىشپەن.
اۋىت ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان كەدەي، ون نەشە جىل قوي باققان، الايدا جىل بويى قوي باقسا دا كەدەيلىكتەن قۇتىلا الماعان. 2015 - جىلدان باستاپ، ول كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە بەرىلگەن 9 قويعا يە بولادى، ”حۋياڭ قويىن بەردى، جاڭا ءناسىل ەكەن، ءبىر جولدا ەگىز قوزى تاپتى“، - دەدى اۋىت.
عىلمي باعۋمەن قوسا تولدەۋ مولشەرىنىڭ جوعارى بولۋى وعان قوي باعۋدىڭ پايداسىن كورسەتتى، 2019 - جىلى حۋياڭ قويى وتباسىنا 30 مىڭ يۋاننان استام كىرىس كىرگىزدى. بۇگىندە ول باستاماشىلدىقپەن سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قويىن اماناتپەن باعىپ، تۇرمىسى بارعان سايىن جاقساردى.
”كەلپىن اۋدانىنداعى ەگىنشى - مالشىلاردىڭ بۇرىننان بەرى قوي باعۋ ءداستۇرى بار، الايدا جەرگىلىكتى قوي ءبىر جىلدا ءبىر رەت جالقى تۋاتىن ءناسىل بولعاندىقتان كوپ كىرىس كىرمەيدى“، - دەدى كەلپىن اۋداندىق اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى ۋ لين.
2014 - جىلدان باستاپ، جىجياڭ ولكەسى حۋجوۋ قالاسى شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابى ىلگەرىندى - كەيىندى 3 رەت 4600 باس حۋياڭ قويىن شينجياڭعا ەنگىزەدى. حۋياڭ قويى كاسىبىن دامىتۋ ءۇشىن باستاماشى كاسىپورىننىڭ جەتەكشىلىك ەتۋى قاجەت، كەلپىن اۋدانى شيياڭياڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى قاجەتكە قاراي قۇرىلدى.
”6 جىل دامۋ ارقىلى حۋياڭ قويى وسى جەردىڭ ورتاسىنا جانە كليماتىنا ۇيلەسىپ، شارۋالاردىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ، كىرىستەرىن ارتتىراتىن جاقسى قولعاناتىنا اينالدى“، - دەدى ۋ لين.
بۇگىنگى كۇنى كەلپىن اۋدانىندا قويدىڭ ەڭ ءىرى باعىمشىلىق مولشەرى 500 مىڭ باسقا جەتىپ، ادام باسىنا تۋرا كەلەتىن باعىمداعى قوي جەتىدەن استى، مال شارۋاشىلىعى بويىنشا ادام باسىنا جىلدىق ورتاشا كىرىس 2500 يۋاننان اسىپ، ءتىپتى كوپ شارۋا وتباسى قوي باعۋ ارقىلى كىرىستەرىن ارتتىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلۋدى جۇزەگە اسىردى.
تۇرمىس قۋانىشقا تولدى
6 - ايدىڭ 17 - كۇنى كەلپىن اۋداندىق شيياڭياڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باعىمشىلىق الاڭىندا 48 جاستاعى ابدۇسالام ءماپىز قويعا جەم - ءشوپ بەرۋدە، ونىڭ بۇل جەردە قىزمەت ىستەگەنىنە 3 جىل بولعان، 4 قوراداعى 1000نان استام قويدى باعۋعا جاۋاپتى بولىپ كەلەدى، اي سايىن 3500 يۋان ەڭبەكاقى الادى.
ابدۇسالام كەلپىن اۋدانى يۇىرچي اۋىلى يۇقىرىس قىستاعىنىڭ تۇرعىنى، مايتالمان شوپان. 2 بالاسى جوعارى مەكتەپتە وقىعاننان كەيىن، ول ۇيىندەگى ون شاقتى قويدى ساتىپ جىبەرىپ، ونەرى بولسا دا پايدالاناتىن جەرى بولماي قالادى. 2017 - جىلى 5 - ايدا ول كەلپىن اۋداندىق شيياڭياڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باعىمشىسىنا اينالادى.
”بۇل جەردەن مەن ءبىر عۇمىرعا جەتەرلىك قوي باعىمشىلىعى تەحنيكاسىن ۇيرەندىم، كەدەيلىك قالپاعىن لاقتىرىپ تاستادىم، ۇيىمە جاڭادان سافا، مۇزداتقىش ساتىپ الدىم، تاعى دا اقشا جيناپ قوي، سيىر ساتىپ الدىم“، - دەدى ابدۇسالام، - ”قازىر ۇيىمدە 2 سيىر مەن 20عا جۋىق قويىم بار، ايەلىم ۇيدە باعادى، مەن تەحنيكالىق جەتەكشىلىك ەتۋگە جاۋاپتىمىن. بۇل كۇندەرى جوعارى مەكتەپتەگى قىزىمنىڭ قاراجاتى ءۇشىن ەندىگارى الاڭدامايتىن بولدىم، مەنىڭ مۇنان كەيىنگى تۇرمىسقا دەگەن سەنىمىم بارعان سايىن كۇشەيدى“.
2018 - جىلى ءتىپتى دە كوپ كەدەي وتباسىلارىنىڭ كىرىستەرىن ارتتىرۋىنا باستاماشىلىق ەتۋ ءۇشىن، كەلپىن اۋدانى شيياڭياڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسى شەكتى سەرىكتەستىگى وسىرگەن قوزىلاردىڭ ءاربىرىن بازار باعاسىنان 150 يۋان تومەن باعادا كەدەي وتباسىلارىنا ساتىپ بەردى ءارى ولارعا حۋياڭ قويىن ءوسىرۋ تەحنيكاسى مەن باعىمشىلىققا جەم - ءشوپ سەپتەۋ تەحنيكاسى باۋلۋىن جۇرگىزدى، ”سەرىكتەستىك ءوسىرۋ +شارۋا وتباسى بورلاۋ + كاسىپورىن ساتۋ“ فورماسى بويىنشا كەدەي وتباسىلارىن حۋياڭ قويىن باعىپ كىرىستەرىن ارتتىرۋعا جەتەكتەدى.
وسى سەرىكتەستىكتىڭ باسالقاسى جيا جىن بىلاي دەدى: قازىر ”شارۋا وتباسى + ولشەمدى باعىمشىلىق شاعىن اۋماعى“ جانە ”قويدى مىندەتتەپ باعۋ“ فورماسى بويىنشا سەرىكتەستىك 503 كەدەي وتباسىمەن ۇزاق ۋاقىتتىق سەلبەستىك جاساپ، وتباسىلاردىڭ جىلدىق ورتاشا كىرىستەرىن مىڭ يۋاننىڭ ۇستىندە ارتتىردى.
بولاشاق قۋانىشقا تولى
”حۋياڭ قويى ءارى اق، ءارى سەمىز، بەينە «شيياڭياڭ جانە حۇيتايلاڭ» اتتى قۋىرشاق فيلمىندەگى قويعا ۇقسايدى، ءبىتىمى ەرەكشە“، - دەدى 6 - ايدىڭ 17 - كۇنى كەلپىن اۋداندىق كايشۋان سويىس قوي ءوسىرۋ شارۋالار وتباسى كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ القا مەڭگەرۋشىسى ابدۇمانان ميجيت.
13 جاسىنان باستاپ، ابدۇمانان اكەسىنە ەرىپ قوي باعادى، قوي ساتادى. قازىر 38 جاستاعى ول ءتىرى مالدى ءبىر كورىپ - اق قانشا كيلوگرام شىعاتىنىن، قانشا كيلوگرام ەت تۇسەتىنىن بىلەدى.
2000 - جىلدىڭ باسىندا ابدۇمانان ىشكى ولكەلەرگە بارىپ كىشكەنە قۇيرىقتى حانياڭ قويى، ۋادي قويى، بورشان قويى، ت.ب لارعا تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، كوپ ءتولدى، كوپ قوزىلايتىن ەرەكشەلىگى بار ءناسىلدى جەرلىك قويعا الماستىرۋدى قاراستىرادى ءارى شاندۇڭنىڭ كىشكەنە قۇيرىقتى حانياڭ قويىن ەنگىزەدى، ءبىراق ءبىر جىلدان كەيىن ودان كەشەدى.
ول تىلشىگە مىناداي ەسەپ كورسەتتى: ”ۇقساس كىشكەنە قۇيرىقتى قوي، كىشكەنە قۇيرىقتى حانياڭ قويى ءبىر كۇندە 3 يۋاننىڭ جەم - ءشوبىن جەيدى، ال حۋياڭ قويىنىڭ ءبىر كۇندە جەيتىنى نەبارى 1 يۋاننان استام عانا، جەم - ءشوپ قۇنى كورنەكتى تومەندەدى، بۇرىن ءبىزدىڭ باعاتىن جەرلىك قويىمىزدان جىلىنا 5000 قوي قورادان شىعارىلاتىن، حۋياڭ قويى كوپ ءتولدى، كوپ قوزىلايدى، قازىر ءبىر جىلدا قورادان 10 مىڭنان استام قوي شىعارا الامىز، ونىڭ ۇستىنە حۋياڭ قويىنىڭ قۇيرىعى كىشكەنە، جەرلىك قۇيرىقتى قويعا قاراعاندا ەت ءتۇسىمى جوعارى“.
بۇل كۇندەرى ابدۇماناننىڭ سەلبەستىك كووپەراتيۆىندە 4000نان استام قوي بار، مۇنىڭ ىشىندە 1800دەن استام حۋياڭ قويى بار، 128 ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان كەدەي وتباسىن كىرىستەرىن ارتتىرۋعا باستادى، بولاشاق جونىنەن ابدۇماناننىڭ ارمانى اسقاق، ”كەلەسى قادامدا باعىمشىلىق كولەمىن كەڭەيتۋمەن بىرگە، ۇرىقتاندىرۋدان، باعۋدان باسقارۋعا دەيىن ءاربىر بۋىندى تۇگەلدەي جەتىك، ەگجەي - تەگجەيلى ىستەپ، ءناسىلى ءتىپتى دە اسىل قوي ءوسىرىپ، كوپتەگەن ادامعا ’كەلپىن قوي ەتىنىڭ‘ ماركاسىن تانىتامىز“، - دەدى.
