شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى حان چينيان
بار قارقىنمەن جۇمىس جۇرگىزىپ جاتقان ءوندىرىس جەلىسىندە زەردەلى قول ساعات، ساقينا، جەلىلىك وقۋ - اعارتۋ ءبىر تۇلعالى اپپاراتى سياقتىلار ءوندىرىس جەلىسىنەن ۇزدىكسىز شىعارىلدى − ورتا ەسەپپەن ءار 6 سەكۋندتا ءبىر ءونىم جاسالىپ ءبىتتى. قىسقا عانا 3 ايدا وسى ارادا 400 مىڭنان استام ءونىم ءوندىرىلدى.
زەردەلى عىلىم - تەحنيكا كاسىپورىندارى جاڭاءشار اۋدانىنىڭ ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ باقشاسىن قالايشا قالاپ قالدى؟ بۇل كاسىپ باقشاسىنىڭ وزىندىك ارتىقشىلىعىن تياناق ەتىپ، ءارى جوعارى باستامامەن باستاماشى كاسىپورىنداردى ەنگىزىپ، ءارى جاعدايعا قاراي تىزبەك، قۋاتتى توپ تۇلعالاپ، جوعارى ساپالى دامۋدىڭ ”قارقىنىن تەزدەتكەندىگى“ سەبەبىنەن بولدى.
جاڭاءشار اۋدانىنداعى جاڭا دامۋ ۇستانىمىن امالياتتا ايگىلەگەن جاڭا كورىنىستەر جاندى جەلپىندىرەدى.
جاڭا ۇستانىمدى امالياتتا ايگىلەپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتتى
زەردەلى عىلىم - تەحنيكا كاسىپورىندارى نە ءۇشىن جاڭاءشار اۋدانىن تاڭدادى؟
ەل ىشىندەگى زەردە سالاسى ونىمدەرىنىڭ جاپپاي قولدانىلۋىنا ىلەسە، شىنجىننان كەلگەن وسى زەردەلى ءونىم وندىرەتىن كاسىپورىن ءوندىرىس قۋاتىن ارتتىرۋدى شۇعىل قاجەتسىنىپ، ورىن تاڭداپ زاۆود سالدى.
”’بەس وتكەل سەگىز ەلگە تۇتاستىرىپ، جولدارى ەۆروپا مەن ازيانى جالعاعان‘ قاشقار جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ ماڭىزدى ءتۇيىنى“. زەردەلى عىلىم - تەحنيكا كاسىپورنىنىڭ باس ديرەكتورى جياۋ دۇڭيۇي بىلاي دەپ قارادى: ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدىڭ ۇزدىكسىز ىشكەرىلەۋىنە، ناقتىلانۋىنا ىلەسە، قاشقار بىرتىندەپ ەل ءىشى - سىرتىنداعى قارجى، تەحنيكا، دارىندىلار شوعىرلانعان ءارى ورتا ازيا مەن وڭتۇستىك ازيا وڭىرلەرىن شارپىعان ەكونوميكا - ساۋدا جانە كاسىپ سالاسى دامۋىنىڭ بيىگىنە اينالدى.
كاسىپورىننىڭ تالعامى جاڭاءشار اۋدانىنىڭ دامۋ ۇستانىمىنداعى زور وزگەرىستى اڭعارتتى.
سوڭعى جىلداردان بەرى، جاڭاءشار اۋدانى وڭىرلىك قاتىناس، بايلىق، بازار، ساياسات جانە شاندۇڭنىڭ شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋى سياقتى دامۋ باسىمدىقتارىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، جاڭا ءبىر كەزەك شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋدىڭ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدىڭ كەلەلى ورايىن مىقتى يگەرىپ، ونەركاسىپ باقشا رايونى نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىنا قارجى قوسۋدى ارتتىرىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتتى.
جاڭاءشار اۋدانى كاسىپ باقشاسى رايونىنداعى ”ءبىر رايون، ءتورت باقشانىڭ“ ءبىرى بولعان جاڭاءشار اۋدانىنىڭ ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ باقشاسىنا بارا قالساڭىز، ءوندىرىس سەحتارىنىڭ ءتارتىپتى جوبالانعانىن، وسىزاماندانعان ءوندىرىس جەلىسى مەن حالىققا قولايلى قىزمەت وتەۋ ورتالىعى، جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر شيپاحاناسى، مەكتەپ سياقتى نەگىزدىك قۇرىلعىلاردىڭ بارلىعىنىڭ بار ەكەنىن كورەسىز.
جاڭا باسىمدىقتى تياناق ەتىپ، جاڭاءشار اۋدانى ارت - ارتىنان كاسىپ سالاسىنىڭ ”قىمبات سيىنا“ يە بولدى: باقشا رايونىنا ىرگە تەپكەن كاسىپورىندار توقىماشىلىق جانە كيىم - كەشەك، ەلەكتروندى قۇراستىرۋ، ەمدەۋ جابدىقتارى، شىراق جاساۋ، ونەركاسىپتىك توقىماشىلىق، ازىق - تۇلىك وڭدەۋ سياقتى 6 ۇلكەن تۇردەگى كاسىپ سالاسى نىساندارىن قامتىپ، 6200دەن استام ادامنىڭ جۇمىستانۋىن شەشىپ، جان باسىندىق ايلىق ەڭبەكاقىسى 2500 يۋاننان جوعارى بولدى.
بۇل جاڭاءشار اۋدانى ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ باقشاسىنىڭ ”جۇمىستانۋ − ەڭ ۇلكەن حالىق تۇرمىسى، جۇمىستاندىرۋدى الدىمەن ويلاستىرۋ ستراتەگياسى مەن بەلسەندى جۇمىستاندىرۋ ساياساتىنا تاباندى بولىپ، اناعۇرلىم جوعارى ساپالى جانە اناعۇرلىم تولىق جۇمىستاندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋدى“ تياناقتاندىرۋىنىڭ جاندى بەينەسى.
باقشا رايونى دامۋ ۇستانىمىنا جاڭالىق اشۋعا ىلەسە، قارجى قوسۋشىلار بىرىنەن سوڭ ءبىرى كەلدى. 5 - ايدىڭ 25 - كۇنى جاڭاءشار اۋدانى تاعى دا 17 كاسىپورىننىڭ شوعىرلى كەلىسىم جاساۋىن قارسى الدى، 23 نىسانعا قوسىلعان جالپى قارجى 8 ميلليارد 287 ميلليون يۋان بولدى. ءبىر - بىرلەگەن ءىرى كاسىپورىنداردىڭ، ءىرى نىسانداردىڭ ەنگىزىلۋى، ورنىعۋى جاڭاءشار اۋدانىنىڭ ”ءىرى ساۋداگەر شاقىرۋ، جاقسى ساۋداگەر شاقىرۋ“ سىندى تانىسقىسىن ۇزدىكسىز جارقىراتتى...
الدارىنا بارىپ قىزمەت وتەپ، كاسىپورىننىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن قاۋلاتتى
رەتتى دە تازا سەحتىڭ ىشىندە ماشينالار گۇرىلدەپ، تولىق اۆتوماتتى ماسكى ءوندىرىس جەلىسى جوعارى جىلدامدىقپەن جۇمىس جۇرگىزىپ، ءبىر رەتتىك مەديتسينالىق ماسكى نەبارى جارتى سەكۋندتا ماشينانىڭ اۋزىنان ”شىقتى“.
”سەرىكتەستىكتى تىركەۋگە الدىرۋدان سىناق رەتىندە ءوندىرىس جۇرگىزگەنگە دەيىن نەبارى ءبىر اي ۋاقىت كەتتى“، - دەدى جاڭاءشار اۋدانىنىڭ ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ باقشاسىنا ورنالاسقان ءبىر ەمدەۋ بۇيىمدارى كاسىپورنىنىڭ القا باستىعى ساۋ گاڭ.
ءار كۇندە ءبىر رەت كەڭەسۋ، ءار اپتادا ءبىر كەزەكتى ءماجىلىس بولادى، كادرلار ءبىرىنشى شەپكە ءتۇسىپ، ءبىر كۇندىك جۇمىسقا دەيىن دالمە - ءدال جەتەكشىلىك ەتەدى. وسىنداي ءىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعارۋ تەبىنى نىسان قۇرىلىسىنىڭ ”جاڭاءشار قارقىنىن“ جاڭالادى.
وزگەرىس جاڭاءشار اۋدانى ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ باقشاسىنىڭ پارتيا قىزمەت كوميتەتىنىڭ بۋىنداردى، ۋاقىتتى، شىعىندى ازايتۋدى جانە جاريالىلىعىن ارتتىرۋدى ءتۇيىن ەتىپ، كاسىپورىندار ءۇشىن بەكىتۋى از، بارىسى ساپالى، ونىمدىلىگى جوعارى، قىزمەت وتەۋى جاقسى شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ازىرلەۋگە قۇلشىنۋىنان كەلەدى.
”شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسى بەينە اپكىش ىسپەتتى، ءبىر جاعى باقشا رايونىنىڭ دامۋىن كوتەرسە، ەندى ءبىر جاعى كاسىپورىننىڭ بولاشاعىن كوتەرەدى“، - دەپ اشىعىن ايتتى باقشا رايونى پارتيا قىزمەت كوميتەتىنىڭ ۇنەمىلىك ىستەرگە جاۋاپتى ورىنباسار شۋجيى لي حايليڭ.
2019 - جىلى 7 - ايدا جاڭاءشار اۋدانى ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ باقشاسى قۇرىلىپ، كاسىپ باقشاسىن باسقارۋ كوميتەتى ”باۋلۋ اپتالىعى“، ”تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ايى“، ”ستيل جىلى“ قيمىلىن ورىستەتىپ، كاسىپورىننىڭ دامۋ تىلەك - تالابىنا بىرلەستىرىپ، جاعدايىنا قاراي جاسالعان ”جەلىلەس قىزمەت وتەۋ“ جەتكىزدى. ىلگەرىندى - كەيىندى ”ساياساتتىق قىزمەت وتەۋ“، ”يدەيالىق تاربيە“، ”قيىنشىلىق تالابى“ جانە ”ىنتىماقتاستىرۋ، قامقورلىق جاساۋ“ ءتورت فۋنكتسيا گرۋپپاسىن قۇردى. ءبىر جاعىنان، كاسىپورىننىڭ ورىن تۇراقتاندىرۋىنا قاراي دارىندى، سالىق سياقتى جاقتاردا جالپىعا ءتيىمدى ساياساتپەن قامداپ، ينفورماتسيالاردىڭ ۇيلەسپەۋى ماسەلەسىن بەتپە - بەت شەشىپ، كاسىپورىنداردىڭ ءتۇرلى ءتيىمدى ساياساتتاردان تولىق پايدالانۋىنا، ويداعىداي پايدالانۋىنا، يكەمدى پايدالانۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى؛ ەندى ءبىر جاعىنان، كاسىپورىندى قۇرۋ، دامىتۋ بارىسىندا جولىققان بوگەت ماسەلەلەرگە جانە سايكەستىرۋگە، كومەكتەسۋگە ءتيىستى قيىنشىلىقتارعا قاراتا، جاعدايىنا قاراي شەشۋ جوباسىن جاسادى.
”ۇكىمەت الدارىنا بارىپ قىزمەت وتەپ، ءىس جۇزىندىك قيىنشىلىقتى شەشتى، ءبىز شىنايى مەيىردى سەزىندىك“. باقشا رايونىنا ىرگە تەپكەن ءبىر عىلىم - تەحنيكا سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى شياۋ شىيۇڭ بىلاي دەدى: وسىنىڭ ءبارى باقشا رايونى باسقارۋ كوميتەتىنىڭ ”قىزمەت وتەۋدى باسقارۋدى“ تەرەڭدەي ۇعىنۋىنان، ءتۇرلى تيىمدىلىك جەتكىزۋ ساياساتتارىن دالمە - ءدال يگەرۋىنەن كەلگەن.
ىرىقتىلىقپەن الدا ءجۇرىپ، جاعدايىنا قاراي شارا اتقارىپ، كاسىپورىننىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن قاۋلاتتى. 2019 - جىلى جاڭاءشار اۋدانى كاسىپ باقشا رايونى جالپى 3 ميلليارد 230 ميلليون يۋان ءونىم قۇنىن ورىندادى، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％23 ارتتى؛ بيىل 1 - ايدان 6 - ايعا دەيىن، باقشا رايونى جالپى 2 ميلليارد 335 ميلليون يۋان ءونىم قۇنىن ورىندادى، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％7.3 ارتتى. باقشا رايونى 14 مىڭنان استام ادامدى ورنىقتى جۇمىستاندىردى، مۇنىڭ ىشىندە كەدەي وتباسىنان 2517 ادام بار.
لي حايليڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: كەلەسى قادامدا، ”جەلىلەس قىزمەت وتەۋدى“ تياناقتاندىرۋدىڭ باياندى قىزمەت مەحانيزمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، نە تىلەگى بولسا دا ورىنداپ، ەشنارسەدەن الاڭداتپاي، شىن نيەتىمەن، شىن كوڭىلىمەن كاسىپورىننىڭ ءىس جۇزىندىك ماسەلەسىن شەشۋگە كومەكتەسىپ، كاسىپورىندى اناعۇرلىم مول تابىس سەزىمىنە كەنەلتەمىز.
باقشا رايونىندا قىزمەت ىستەپ، تۇرمىسى بارعان سايىن جاقساردى
باقشا رايونىنىڭ كيىم - كەشەك ءوندىرىس سەحىندا، ماشينا ءۇنى تولاسسىز ەستىلىپ تۇر، قىزمەتكەرلەر وزدەرىنىڭ قىزمەت ورنىندا ءتارتىپتى تۇردە قاربالاس جۇمىس ىستەۋدە.
”وسى ارادا قىزمەت ىستەپ، تەحنيكا ۇيرەنىپ، باسقارۋدى ۇقتىم، ماحابباتقا دا بولەندىم“، - دەدى 25 جاستاعى يىلحام تۇرعۇن ماقتانىشپەن.
” اي سايىن 2700 يۋان ەڭبەكاقى الامىن، جۇبايىم 2500 يۋان الادى، بالام باقشا رايونى ماڭىنداعى مەكتەپتە وقيدى“، - دەدى 39 جاستاعى ءمۇتالىپ يولداش اسەرلەنىپ، ”وسىنىڭ بارلىعى پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنىڭ بىزگە سيلاعانى“.
ءمۇتالىپ ءوزىنىڭ 5 مۋ ەگىستىك جەرىن ءىرى ەگىنشى وتباسىنا اينالىمعا بەرىپ، ايەلى مەن ۇل - قىزىن ەرتىپ، باقشا رايونىنداعى جاتاق عيماراتىنا كوشىپ كىرىپتى.
بارلىق ادام ارمانعا قۇلاش سەرمەۋشىلەر، 24 جاستاعى اجىرگۇل امەت تە وسىلاردىڭ ءبىرى. ”اي سايىن 2500 يۋان ەڭبەكاقى بەرەدى، باقشا رايونى تاعى تەگىن تاماق، جاتاقپەن قامدايدى. مەن ەڭبەكاقىمدى كۇندەلىكتى تۇرمىسقا جۇمساۋدان تىس، قالعانىن تۇگەلدەي اكە - شەشەمنىڭ اماناتقا قويۋىنا بەرەمىن، بولاشاقتا قالادان ءۇي الىپ وتباسى قۇرامىن“، - دەدى اجىرگۇل نىق سەنىممەن.
جاڭاءشار اۋدانى ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ باقشاسى العاش قۇرىلعان كەزدە، اۋداندىق پارتكوم مەن اۋداندىق ۇكىمەت قىزمەتكەرلەردىڭ جوعارى ساپالى جۇمىستانۋىن تۇتقا ەتۋگە تاباندى بولىپ، بيىك تۇرعىدا ورنىن بەلگىلەپ، دالمە - ءدال كۇش شىعارىپ، جۇمىس ىستەۋ قىزمەت وتەۋ رايونى، قونىستانۋ تۇرمىس رايونى جانە ءوندىرىس جۇمىستانۋ رايونىن جوبالادى. قازىر 9 ولشەمدى زاۆود ءۇيى پايدالانۋعا بەرىلدى، 4 جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر جاتاق عيماراتى، 13 جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر تۇرعىندار عيماراتى، سونداي - اق جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر اسحاناسى، كىر جۋۋ ءۇيى، زال جانە ءورت ءسوندىرۋ - ورتتەن ساقتانۋ ورتالىعى، ەرەن بازار، شيپاحانا، فۋتبول الاڭى، بالاباقشا جانە جاتاقتى باستاۋىش مەكتەپ سياقتى قۇرىلعىلار سالىندى.
باقشا رايونىندا قىزمەت ىستەپ، تۇرمىسىم بارعان سايىن جاقساردى، كەزىندە كەدەيلىكتىڭ كەسىرىنەن قول جەتپەس ”ارماننىڭ“ قازىر بارلىعى جۇزەگە اسۋى مۇمكىن.
وسى جاستاردىڭ ءوز ”ارماندارىن“ جۇزەگە اسىرۋىنا كومەكتەسۋ ءۇشىن، باقشا رايونىن باسقارۋ كوميتەتى شەبەرلىك، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل سياقتىلارعا باۋلۋدى ۇيىمداستىرىپ ورىستەتىپ، قىزمەتكەرلەردىڭ ساپاسىن جوعارىلاتتى.
قازىر قىزمەتكەرلەر ساپاسىنىڭ جوعارىلاۋىنا بايلانىستى، كاسىپورىن تيجاراتىنىڭ وزىندىك قۇنى، ونىمدەرىنىڭ جارامسىز بولۋ سالىستىرماسى تومەندەپ، ەڭبەكاقىلارى دا سايكەستى جوعارىلادى، قىزمەتكەرلەر دە مۇنىڭ پايداسىن كورىپ، ”ماعان ۇيرەت“ دەگەننەن بىرتىندەپ ”مەن ۇيرەنەمىن“ دەگەنگە وزگەردى.
”قازىر 2 - مەزگىلدەگى 6 جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر تۇرعىندار عيماراتى سالىندى ءارى اشەكەيلەنىپ بولدى، باقشا رايونىندا جۇمىستانىپ، باقشا رايونىندا تۇرمىس كەشىرگەن جاستاردىڭ ەرتەڭگى تۇرمىسى اناعۇرلىم نۇرلى بولادى“، - دەدى لي حايليڭ تولىق سەنىممەن.
