تيانشان تورىنىڭ حابارى. ( ٴتىلشى جاڭ لۋ، ەرىكتى ٴتىلشى يە شيتيڭ) 7-ايدىڭ 9 -كۇنى توقسۋ اۋداندىق 1 - باستاۋىش مەكتەپتىڭ وقىتۋدى زەرتتەۋ كەڭسەسىندە، حاڭجوۋ پەداگوگيكالىق داشۋەسىنەن شينجياڭعا كومەككە كەلگەن وقىتۋشى سۇن ۋي جەرگىلىكتى ورىنداعى وقىتۋشىلارعا باستاۋىش مەكتەپ ٴتىل - ادەبيەت ميكرو ساباعىنا تاقىرىپ تاڭداۋ جانە جوبالاۋ جونىندە لەكسيا جاسادى. بۇل وسى رەتكى جىجياڭ ولكەسىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابى ورىستەتكەن «وقۋ - اعارتۋدى اۋىل - قىستاققا جەتكىزۋ» قيمىلىنىڭ اياقتاۋ نىسانى.
جىجياڭ مەن اقسۋ ايماعىنىڭ وقۋ - اعارتۋ اۋىس - كۇيىسىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ، ساپالى وقۋ - اعارتۋ بايلىعىنان ورتاق يگىلىكتەنۋدى ۇدايىلاندىرۋ مەحانيزمىن ورناتۋ ٴۇشىن، جىجياڭ ولكەسىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابى وقۋ - اعارتۋ نەگىزدىك قۇرىلعىلارىنا قارجى قوسۋ، وقۋ - اعارتۋدى ينفورماتسيالاندىرۋ قۇرىلىسى سياقتى نىسان قىزمەتى نەگىزىندە، نازاردى ”قان قۇيۋ“ دى ”قان جاساۋ“عا وزگەرتۋدەي وقۋ ـ اعارتۋ ارقىلى شينجياڭعا كومەكتەسۋدىڭ ”جىجياڭ ۇلگىسىن“ ورناتۋعا شوعىرلاندىرىپ، ايماقتىڭ كاسىپتىك قابىلەتى جوعارى، جالپىلىق ساپاسى كۇشتى ٴپان وقىتۋشىلار قوسىنىن جەتىلدىرۋىنە بار كۇشپەن كومەكتەستى. ىندەتتىڭ ىقپالىنان جىجياڭ ولكەسىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابى بۇرىنعى ۇلكەن كلاس تۇزىمىندەگى شوعىرلى تاربيەلەۋ ٴتاسىلىن وزگەرتىپ، ”دالمە - ٴدال تامشىلاتىپ سۋارۋ فورماسىنداعى“ وقۋ - اعارتۋدى اۋىل - قىستاققا جەتكىزۋ جونىندە ىزدەنىس جاساپ، شينجياڭعا كومەكتەسۋگە تاڭداپ جىبەرىلگەن وقىتۋ تاجىريبەسى مول 9 وقىتۋشى مەن ايماقتاعى 4 ۇزدىك وقىتۋشىدان جەتەكشى ۇستازدار ۇيىرمەسىن قۇردى، ۇيىرمەدەگىلەر ىلگەرىندى - كەيىندى اۋات، كەلپىن، توقسۋ قاتارلى 3 اۋدانداعى 10 نەشە ورتا، باستاۋىش مەكتەپكە بارىپ، وقۋ-اعارتۋدى جەتكىزۋ تاربيەلەۋىن جۇرگىزىپ، 80 جاس وقىتۋشىمەن جۇپ قۇراپ، ساباق تىڭداۋ، لەكسيا سويلەۋ سياقتى مول وقىتۋدى زەرتتەۋ قيمىلدارىن ورىستەتىپ، دارا دياگنوز قويۋ فورماسىنداعى وقۋ - اعارتۋدى سۇيەمەلدەۋدى جۇرگىزدى.
كەلپىن اۋدانى گازلىك قالاشىعى سەنترلى باستاۋىش مەكتەبىنىڭ جاس وقىتۋشىسى رايحانگۇل تۇرسىننىڭ قىزمەتكە قاتناسقانىنا 3 جىلدان استام ۋاقىت بولعان. بۇدان بۇرىن ول جەتەكتەگەن كلاستىڭ ماتەماتيكا ناتيجەسى ويداعىداي بولماي، وقۋشىلاردىڭ ۇيرەنۋ بەلسەندىلىگى مەن ۇيرەنۋ ناتيجەسىن جوعارىلاتۋعا جاقسى ٴادىس - امال تابا الماعان ەدى. ”وسى جولى جەتەكشى ۇستازدار ساباق تىڭداۋ جانە ساباق باعالاۋ ارقىلى ارتىقشىلىق پەن جەتەرسىزدىككە تالداۋ جاساۋىما كومەكتەسىپ، باعىتتامالى، دارا وقىتۋعا جەتەكشىلىك ۇسىنىسىن ورتاعا قويىپ، بۇنىڭ ماعان كوپ پايداسى ٴتيدى“، ـ دەدى رايحانگۇل تۇرسىن.
جەتەكشى ۇستازدار بىرگە ٴبىر وقىتۋعا جەتەكشىلىك ەتۋدەن سىرت، شاكىرتتەرگە ۇلگى كورسەتۋ ساباعىن كورسەتىپ، ”ساباق سويلەۋ شاعىن باسەكەسىن“ ورىستەتىپ، جاڭا ساباق كورسەتكىشىنىڭ باي مازمۇندى وقىتۋ قيمىلىن ٴتۇسىندىرىپ، شاكىرتتەرگە الۋان ٴتۇرلى وقىتۋدى كوزدەن كەشىرۋ جانە ٴامالياتتان وتكىزۋ ورايىن جاراتىپ بەردى. جىجياڭ ولكەسىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابى دارىندىلار گرۋپپاسىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى بىلاي دەپ تانىستىردى : ”وقىتۋدى ۇيىنە جەتكىزۋ“ ۇلگىسى اسا دالمە-ٴدال بولىپ، شينجياڭعا كومەككە كەلگەن وقىتۋشىلار ٴار 10 كۇندە ٴبىر مەكتەپكە بارىپ، جەرگىلىكتى ورىنداعى وقىتۋ تىرەكتىلەرىمەن ٴتۇيىندى تۇردە جۇپ قۇرادى. مەكتەپكە كىرگەننەن كەيىن بىرگە ٴبىر دالمە-ٴدال دياگنوز قويىپ، ولقىلىقتار مەن جەتەرسىزدىكتەردى تابۋعا كومەكتەستى. ”ٴبىر ادامعا ٴبىر امال قولدانۋ“ ٴتاسىلىن قولدانىپ، دالمە - ٴدال تاربيەلەپ، وقىتۋشىلاردا قىسقا ۋاقىت ىشىندە نەداۋىر ىلگەرلەۋ بولدى. ” ’شاعىن كىلاسقا اينالدىرۋ‘ وقىتۋ ۇلگىسى ارقىلى جەرگىلىكتى ورىنداعى وقىتۋشىلار جىجياڭ وقۋ - اعارتۋىنىڭ وزىق تانىمى مەن ٴادىسىن ٴتىپتى دە تىكە سەزىنە الادى، سونىمەن بىرگە ماماندار مەن وقىتۋشىلاردىڭ پىكىر الماستىرۋ ورايى دا ٴتىپتى كوپ بولادى“.
وقۋ-اعارتۋدى جەتكىزۋ قيمىلى اياقتاعاننان كەيىن، شينجياڭعا كومەككە كەلگەن وقىتۋشىلار جەرگىلىكتى ورىنداعى وقىتۋشىلارمەن ۇزاق ۋاقىت بايلانىس جاساپ، جەتەكشى ۇستازدار مەن شاكىرتتەر اۋىس ـ كۇيىس توبىن قۇرادى. بۇل دا ولكەلىك شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابىنىڭ ىندەتتىڭ ۇدايىلانعان ساقتانۋ- تىزگىندەۋ جاعدايىندا وقىتۋشىلاردى تاربيەلەۋدىڭ جاڭا ۇلگىسى. سوڭعى جارىم جىلدا، ىندەت جاعدايىنا ساي، ولكەلىك شينجياڭعا كومەكتەسۋ قولباسشىلىق شتابى وسى تاربيەلەۋ ۇلگىسىن ىشكەرىلەي قورىتىندىلاپ جانە كەڭەيتىپ، ايماقتاعى ٴارقايسى اۋدانداردى (قالالاردى) قامتۋىن جۇزەگە اسىرىپ، ٴتىپتى دە شالعاي اۋىل - قىستاقتارعا كەڭەيتىپ جەتەكتەپ كومەكتەسپەكشى بولىپ وتىر.
اۋدارعان: قادىر ماقان
