التاي ايماعى شىرعاناق كاسىپ سالاسىن دامىتىپ، ەكولوگيا ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جولىمەن ءجۇردى
كەڭ كولەمدە شىرعاناق ەگىپ، جاقسى تۇرمىسقا كەنەلدى
شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى جاۋ چۇنحۋا، گى يوۋجۇن، ۋاڭ جىن، لۇي يحان، جاڭ اۋ
6 - ايدىڭ 22 - كۇنى قابا اۋدانى كولباي قالاشىعىنداعى ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتچكالاندىرىلعان كەدەي وتباسى داستان تالعاتبەك كۇندەگىسىندەي جەڭىل اۆتوكولىگىن وتالدىرىپ، ايەلىن الىپ ۇيىنەن 7 كيلومەتر قاشىقتىقتاعى شينجياڭ كاڭيۋان بيوتەحنيكا توبى جارنا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ زاۆودىنا جۇمىسقا اتتاندى. جول - جونەكەي ءوز ءۇيىنىڭ شىرعاناق ەگىلگەن جەرىنەن ءوتىپ بارا جاتىپ: ”بۇگىن سۋاراتىن كۇن، شىرعاناقتىڭ ءوسۋ جاعدايىن كورە كەتەيىك“، - دەپ كىدىردى.
100 مۋ جەردەگى شىرعاناق جاپ - جاسىل بولىپ جايقالىپ تۇر. بۇتاق جاپىراقتار اراسىنان باداناداي جەمىستەر مەن مۇندالايدى. ەندى 2 ايدان كەيىن داستاننىڭ وسى شىرعاناقتاردان مول ءونىم الاتىنى مۇندا تۇر.
شىرعاناق جەلدى توسىپ قۇمدى تۇراقتاندىرۋ، سۋ قاينارىن ساقتاۋ رولىمەن جانە كورنەكتى ەكونوميكالىق قۇنىمەن التاي ايماعىنىڭ جاسىل ەكولوگيالىق كاسىپ سالاسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جولىمەن جۇرۋىنە ارنا اشتى. جەرگىلىكتى ورىن سوڭعى جىلدارى شىرعاناقتى نەگىز ەتكەن جيدەك كاسىپ سالاسىن دامىتۋدى اۋىل - قىستاقتىڭ كاسىپ سالاسى قۇرىلىمىن رەتتەۋ مەن ساپالىلاندىرۋداعى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، كاسىپورىنداردى ەنگىزۋ ارقىلى زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، جاڭالىق اشىپ، شىرعاناق كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزدىكسىز ۇزارتتى.
داستان جۇمىس ىستەيتىن شينجياڭ كاڭيۋان بيوتەحنيكا توبى جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى جىلىنا 10 مىڭ توننا شىرعاناق تازا جەمىسىن مانەرلەيتىن شىرعاناق ونىمدەرىن زەرتتەۋ - اشۋ كاسىپورىنى.
وسى سەرىكتەستىكتىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى پىڭ جىڭرۇڭ بىلاي دەدى: ”التاي ايماعىنىڭ جەتكىلىكتى كۇن نۇرى، كۇندىز بەن ءتۇننىڭ زور تەمپەراتۋرا پارقى، كەڭ - بايتاق شاعىلدى جەر سياقتىلار ساپالى شىرعاناق ەگۋگە تاماشا تابيعي شارت - جاعداي ازىرلەگەن. جەرگىلىكتى ۇكىمەت كوپتەگەن ءتيىمدى سۇيەمەلدەۋ ساياساتتارىن بەرىپ شىرعاناق كاسىپ سالاسىن دامىتتى، بۇل، جەر الۋ (اينالىمعا سالۋ)، قالامشا جەتىلدىرۋ جانە ەگۋ، دەرت - دەربەز، زياندى جاندىكتەردەن ساقتانۋ، تىزگىندەۋ، ءونىمدى جالپىلاستىرۋ سياقتى جاقتارعا سايادى، وسىنىڭ بارلىعى ءبىزدى التايدا ىرگە تەبۋگە باۋرادى“.
2013 - جىلى كاڭيۋان سەرىكتەستىگىندە جۇمىسقا ورنالاسقان سوڭ، داستان اي سايىن 3500 يۋان ەڭبەكاقى الدى، باستىسى، شىرعاناق شيكىزاتىن العاشقى وڭدەۋمەن شۇعىلدانادى. ماڭايىندا شىرعاناق ەگىپ ءتىپتى دە جاقسى تۇرمىس كەشىرگەن مالشىلاردىڭ بارعان سايىن كوبەيگەنىن كورگەن سوڭ، 2015 - جىلى داستان سەرىكتەستىكتەن ساپالىلاندىرىلعان شىرعاناق سورتىن ەنگىزىپ، كاسىپ جۇمىسشىسى بولۋمەن قاتار، شىرعاناق ەگۋشىگە اينالدى.
داستان: ”ءبىر مۋ جەرگە شىرعاناق ەكسەم، ۇكىمەت 200 يۋان كومەك قاراجات بەرەدى، الدىڭعى 3 جىلدا سۋ اقىسىن العان جوق، مۇنداي جاقسى ساياسات تۇرسا، ىستەمەي قاراپ وتىرام با!“، - دەدى.
داستاننىڭ كوڭىلىن وتە - موتە جاي تاپتىرعانى، التاي ايماعىنىڭ ”باستاماشى كاسىپورىن + سەلبەستىك كووپەراتيۆى + شارۋا وتباسى“ ۇلگىسىن جولعا قويۋ ارقىلى ەگىلەتىن شىرعاناق ءتۇرىن ءبىرىڭعايلاپ، ءبىر تۇتاس تەحنيكالىق جاقتان جەتەكشىلىك ەتىپ، ءبىر تۇتاس ءوسىرۋ - باپتاۋ شارالارىن قولدانىپ، ءبىر تۇتاس تاپسىرىس ارقىلى تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي ساتىپ الىپ، شىرعاناق ەگەتىن وتباسىلاردىڭ نەگىزگى كىرىسى مەن كاسىپورىننىڭ ءوندىرىس شيكىزاتىن بىردەي قامسىزداندىرۋعا العاندىعى بولدى. كاڭيۋان سەرىكتەستىگى تاپسىرىستىق اۋىل شارۋاشىلىعى ءتاسىلى ارقىلى شىرعاناق جەمىسىنىڭ ءار كيلوگرامىن 5 يۋاننان ساتىپ الدى، ءار مۋ جەردىڭ ورتاشا ءونىمى 300 كيلوگرام شاماسىندا بولدى. تەك 2019 - جىلدىڭ وزىندە ەگىنشى - مالشىلار ەككەن تاپسىرىستىق شىرعاناقتان 395.23 توننا ساتىپ الىپ، ەگىنشى - مالشىلار كىرىسىن ءبىر ميلليون 976 مىڭ 200 يۋان ارتتىردى.
2015 - جىلدان قازىرگە دەيىن، التاي ايماعىندا شىرعاناق ەگىلگەن جەر اۋدانى 250 مىڭ مۋعا جەتىپ، مۋ باسىندىق تازا كىرىس 1500 يۋاننان اينالدى.
التاي ايماعىنىڭ ايماق، اۋدان، اۋىل ءۇش دارەجەلى عىلىم - تەحنيكالىق قىزمەت وتەۋ قوسىنى قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرۋىنىڭ، سونداي - اق كاڭيۋان سەرىكتەستىگى شىرعاناق ينجەنەرياسى تەحنيكاسىن زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ عىلىم - تەحنيكالىق جاقتان ۇزدىكسىز كومەكتەسۋىنىڭ ناتيجەسىندە داستاننىڭ 100 مۋ جەردەگى شىرعاناعى مول ءونىم مەزگىلىنە ءوتتى. كاڭيۋان سەرىكتەستىگىنىڭ 20 مىڭ مۋلىق شىرعاناق ەگىمشىلىگى بازاسىنىڭ ۇلگى كورسەتىپ جەتەكتەۋىندە قابا اۋدانىنداعى ەگىنشى - مالشىلار 60 مىڭ مۋعا تاياۋ جەرگە شىرعاناق ەكتى. بيىل قابا اۋدانىندا شىرعاناق ەگىلەتىن جەر اۋدانى تاعى 20 مىڭ مۋ كەڭەيەدى، جىل اياعىنا دەيىن ەگىلۋ كولەمى 100 مىڭ مۋعا جەتەدى. ءبىر توپ باستاماشى كاسىپورىننىڭ ىرگە تەبۋىمەن التاي ايماعىندا شىرعاناقتىڭ تاۋارلانۋ سالىستىرماسى دا ۇزدىكسىز جوعارىلاۋدا. وسى نەگىزدە التاي ايماعى شىرعاناق كاسىپ سالاسىن دامىتۋ جوباسىن جاساپ، 5 جىلدا شىرعاناق ەگىلەتىن جەر اۋدانىن 500 مىڭ مۋعا جەتكىزۋدى جوسپارلادى.
ەگىلگەن جەر اۋدانىنىڭ ۇزدىكسىز كەڭەيۋىنە بايلانىستى، شىرعاناقتىڭ توپىراقتىڭ شايىلۋىن تەجەۋ، سۋدى ساقتاپ توپىراقتى قورعاۋ سىندى ەكولوگيالىق ونىمدىلىگى كۇن سايىن كورنەكتىلەنۋدە. داستان بۇرىن ايەلىنىڭ تاستاقتى جەردە بوران سوقسا شاڭ - توزاڭ كوتەرىلەتىندىكتەن، باسى - كوزىن جاۋلىقپەن قىمتاپ الاتىنىن، ال قازىر ايەلىنىڭ بوراننان قورىقپايتىنىن، ويتكەنى جولدىڭ ەكى بويى كوز جەتكىسىز شىرعاناق ورمانىنا تولعانىن، كەزىندەگى تاستاقتى جەردىڭ جاسىل جەلەك جامىلعانىن ايتتى.
داستان بىلاي دەدى: ”سوڭعى جىلدارى جاڭا ءۇي سالىپ، جەڭىل اۆتوكولىك ساتىپ الدىق، شىرعاناق ءبىزدىڭ كىرىستى ارتتىرىپ اۋقاتتانۋىمىزعا داڭعىل جول اشتى! بيىل مول ءونىم السام، ەڭبەكاقىدان تىس تاعى 150 مىڭ يۋان شاماسىندا كىرىس كىرگىزەمىن، ۇلىما ءۇي ساتىپ الىپ بەرەمىن“.
