− شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ورەندەر مەن بالالار قىزمەتىنە كوڭىل بولگەندىگى جونىندە ەستەلىك
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ پىڭ
قاۋاشاقتار كۇننىڭ شۇلەن شۇعىلاسىمەن جانە جاڭبىردىڭ نارىمەن قۇلپىرا گۇل اشادى؛ كورىكتى بالالىق شاق وتاننىڭ ءۇمىتى مەن پارتيانىڭ قامقورلىعىندا مىڭ بوياۋمەن قۇلپىرادى.
ورەندەر قۋاتتى بولسا مەملەكەت قۋاتتى بولادى، ورەندەر العا باسسا مەملەكەت العا باسادى. ءاربىر ورەننىڭ، ءاربىر بالانىڭ تولىسا ەرەجەتۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ بۇكىل پارتيانىڭ، بۇكىل قوعامنىڭ ورتاق تىلەگى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى ورەندەر مەن بالالار قىزمەتىنە ايرىقشا ءمان بەرىپ، ورەندەر مەن بالالاردىڭ ەسەيىپ - ەرجەتۋىنە، دارىندى بولۋىنا كوڭىل ءبولىپ، قامقورلىق جاساپ، جاڭا داۋىردەگى ورەندەر مەن بالالار ىستەرىنىڭ دامۋى ءۇشىن ءبىرسىپىرا كەلەلى ورنالاستىرۋلار جاساپ، ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەپ، ايقىن العا باسۋ بەتالىسىن كورسەتتى.
تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىككە تولى ءۇمىت جۇرەككە ءنار بەردى. بۇگىنگى ورەندەر مەن بالالار ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ، سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۋاتتى ەل قۇرىپ شىعۋ جولىمەن جىگەرلەنە العا ۇمتىلۋدا.
شىن ىقىلاستى تاپسىرما شەكسىز ءۇمىت ارقالادى
باس شۋجي شي جينپيڭ جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ بۇگىنى مەن ەرتەڭىن كوزدەي وتىرىپ، ورەندەر مەن بالالاردىڭ ەسەيىپ - ەرجەتۋىنە، دارىندى بولۋىنا كوڭىل ءبولىپ، بارشا ورەندەر مەن بالالارعا قامقورلىق جاساپ، ءۇمىت ارتتى
جاز كۇندەرى اعاش - شوپتەر جايقالا ءوسىپ، جالىندى تىرشىلىك لەبى ەسۋدە.
ءبىر ايدان استام ۋاقىتتىڭ الدىندا ”1 - ماۋسىم“ حالىقارالىق بالالار مەرەكەسى قارساڭىندا بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىندەگى بالالار تاعى دا باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ مەرەكەلىك سالەمىن تاپسىرىپ الدى.
”وسى رەتكى بۇكىل ەل حالقى جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنە قارسى كۇرەس جۇرگىزۋ بارىسىندا قالىڭ ورەندەر مەن بالالار دا ەرەكشە كەزەڭدى باستان وتكەردى، جۇڭگو حالقىنىڭ ەل بىرلىگىنەن بەرىك قامال تۇرعىزىپ، قيىندىقتان تايسالماي العا ۇمتىلعان ۇلى ءىسىن كوزدەرىمەن كورىپ قانا قويماي، پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ ۇندەۋىنە قۇلاق اسىپ، ىندەتكە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرىمەن قولداپ، ەلىمىزدىڭ ورەندەرى مەن بالالارىنىڭ تاماشا رۋحاني كەلبەتىن دە ايگىلەدى“.
جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان بەرى تۋىلعان تارالۋ جىلدامدىعى ەڭ تەز، جۇعىمدالۋ كولەمى ەڭ كەڭ، ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قيىندىعى ەڭ اۋىر توسىن تۋىلعان ەلەۋلى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ وقيعاسىندا بارشا ورەندەر مەن بالالار وتباسىنداعىلارمەن، وقىتۋشىلارىمەن بىرگە ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ كۇرەسىنىڭ كەلەلى جاعدايىنا سانالى تۇردە سايكەسىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ نەگىزدىك كۇشىن قالىپتاستىردى.
بۇل ەرەكشە مەزگىلدەگى ەرەكشە ”تارتۋ“ باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ورەندەر مەن بالالارعا اۋەلگىدەي ءمان بەرەتىندىگىن جانە قامقورلىق جاسايتىندىعىن ايگىلەدى.
ورەندەر مەن بالالار − وتاننىڭ ءۇمىتى، ۇلتتىڭ بولاشاعى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى ”قوس 100 جىلدىق“ كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ ستراتەگيالىق دەڭگەيىنەن ۇلتتى گۇلدەندىرۋدىڭ ۇلى مىندەتىن ارقالايتىن ءداۋىردىڭ جاڭا ادامدارىن باۋلۋدى زور كۇشپەن العا ىلگەرىلەتتى.
ول پاراساتى مەن ءبىلىمى تەلەگەي ”اعا دوس“ ءارى مەيىرىمدى، باۋىرمال ”شي جينپيڭ اتاي“ ەدى، پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، ءار جولعى ”1 - ماۋسىم“ حالىقارالىق بالالار مەرەكەسىنىڭ بارىندە باس شۋجي شي جينپيڭ ۋاقىت شىعارىپ، ورەندەر مەن بالالارعا مەرەكەلىك تىلەك جولداپ، كۇرەس بەتالىسىن ايقىن كورسەتىپ كەلەدى.
مۇرات - سەنىم − العا باسۋدىڭ شام - شىراعى −
”پارتيانى قىزۋ ءسۇيىپ، وتاندى قىزۋ ءسۇيىپ، حالىقتى قىزۋ ءسۇيىپ، ءبىلىمدى، ءمورالدى، ىسكەر جاڭا ۇرپاق قۇرىلىسشىلارى بولىپ ەسەيۋگە قۇلشىنىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋعا ۇلەس قوسۋعا دايىندالىڭدار“.
تاماشا قۇلىق ادام بولۋدىڭ نەگىزى −
”سىزدەر قازىر بالاۋسا قالامشاسىزدار، ءمورالدىق قۇلىقتىڭ قالىپتاسۋىنا مول ءنار، قۇنارلى توپىراق قاجەت، سوندا عانا بالاۋسا قالامشا تولىسىپ جەتىلەدى. قازىر ءمورالدىق قۇلىقتارىڭدى قانشالىق جاقسى جەتىلدىرسەڭدەر، بولاشاقتا سونشالىق جاقسى ادام بولاسىڭدار“.
ۇلى مۇرات − ءومىردىڭ باعدارشىسى −
”ءبىر ادامنىڭ كوپ مۇراتى بولۋىنا بولادى، ءبىراق ءومىردىڭ ەڭ ماڭىزدى مۇراتى وتانمەن، حالىقپەن بىتە قايناسىپ جاتۋى ءتيىس، بۇل ادامداردىڭ ءار ءتۇرلى، ناقتى مۇراتتارىنىڭ تۇعىرى، ءومىرىنىڭ ارقاۋى “.
ءبىلىم الۋعا قۇشتار بولعاندا عانا، تىرەكتى دارىندى بولۋعا بولادى −
”ءداۋىر ۇزدىكسىز دامىپ وتىرادى، سىزدەر ەسەيگەندە ومىردە وراسان زور وزگەرىس تۋىلىپ، عىلىم - تەحنيكا وراسان زور جەتىستىكتەرگە جەتەدى، ول سىزدەردەن جاڭا ۇستانىم، جاڭا ءبىلىم، جاڭا ونەر ارقىلى جاڭا ومىرگە ۇيلەسۋدى جانە ونى جاساۋدى كۇتەدى، وسىلاي بولعاندا عانا، ءبىر ۇلت، ادامزات توقتاۋسىز العا باسا الادى. قازىردەن باستاپ سىزدەر قۇلشىنا ۇيرەنىپ، سانالى ەڭبەك ەتەتىن، باتىلدىقپەن جاسامپازدىق جاسايتىن ونەگەلى ورەن بولۋلارىڭىز كەرەك“.
سىرتقا شىعىپ قىزمەت تەكسەرگەندە، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە، باس شۋجي شي جينپيڭ ۇنەمى بالالاردىڭ اراسىنا كەلىپ، ولاردىڭ اڭگىمەلەرىنە قۇلاق ءتۇرىپ، ۇيرەنۋ، تۇرمىس جاعدايلارىن ۇعىسىپ وتىردى.
سانسىز تاۋلاردان اسىپ، سانسىز وزەندەردەن ءوتىپ، حۋاشيانىڭ بايتاق دالاسىن ارالاعاندا، ورەندەر مەن بالالاردىڭ باقىتتى ەسەيىپ - ەرجەتۋىنە باس شۋجي ەڭ مەيىرلى قامقورلىقپەن كوڭىل ءبولىپ وتىردى.
سىچۋاننىڭ لۋشانىنداعى جەر سىلكىنىسىنەن كەيىنگى لۇڭمىن اۋىلى لۇڭشين سەنترلى مەكتەبىندە باس شۋجي: ”ءبىز، ءسوز جوق، اپات تۋىلعان رايونداعى مەكتەپتەردى اناعۇرلىم بەرىك، اناعۇرلىم كوركەم ەتىپ قۇرىپ شىعامىز!“ دەپ ۋادە بەرگەن ەدى. قازىرگى تاڭدا مەكتەپ عىلىم - تەحنيكانى، وقىتۋدى وزەك ەتىپ، عىلىم جالپىلاستىرۋ ماقساتىنداعى وسىمدىك باقشاسىن جانە جاڭا تاجىريبەحانا عيماراتىن سالىپ، جالىندى دا جارقىن بەينەمەن كوزگە تۇسكەن.
چۇڭچيڭدەگى شىجۋ تۋجيا اۆتونوميالى اۋدانى جۇڭ - ي اۋىلدىق باستاۋىش مەكتەبىندە باس شۋجي: ”كەدەي تاۋلى وڭىردەگى بالالاردىڭ وقۋعا ءتۇسىپ تاربيە الۋىنا، بالالىق شاقتارىنىڭ باقىتتى، كوڭىلدى بولۋىنا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك“ دەگەن تالاپ قويدى. بۇگىنگى تاڭدا مەكتەپتەگى بالالاردىڭ ءوز فۋتبول الاڭى، باسكەتبول الاڭى، تاعى شىت جاڭا جاتاقحاناسى مەن كوپ فۋنكتسيالدى قيمىل ءۇيى بار.
شينجياڭ كونەءشار اۋدانى توققۇزاق قالاشىعى سەنترلى باستاۋىش مەكتەبىندە قوس ءتىل وقۋ - وقىتۋىنىڭ جاعدايىن ۇعىسقاندا بەيجيڭ قالاسى وسپىرىمدەر سارايىنداعى بالالارمەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ جونىندەگى تانىم مەن تۇسىنىك تۋرالى پىكىرلەسكەندە، گانسۋداعى گۋلاڭ اۋدانى حۋاڭحۋاتان ەكولوگيالىق قونىس جاڭالاۋ اۋماعى فۋمين جاڭا قىستاعىندا بالالاردىڭ جازعى دەمالىستاعى ۇيرەنۋ، تۇرمىس جاعدايلارىن سۇراستىرعاندا... باس شۋجي شي جينپيڭ ايرىقشا ىجداعاتتى قامقورلىقپەن ورەندەر مەن بالالارعا جان - جاقتى جەتەكشىلىك ەتىپ، بالالاردىڭ ءومىردىڭ ءبىرىنشى تۇيمەسىن جاقسى تۇيمەلەۋىنە كومەكتەستى.
تەرەڭنەن تولعاعان سوزدەر بالالاردىڭ جۇرەگىنە شۋاق شاشىپ، ەندى عانا قاز - قاز باسقان ءومىردىڭ العا باسۋ بەتالىسىن ونان ارى ايقىنداي ءتۇستى.
2014 - جىلى 1 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ ىشكى موڭعۇلدا تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە، كوكحوت قالاسىنداعى بالالار ۇيىنە كەلىپ، وسىندا تۇراتىن بالالارعا امانداستى.
”العىس سەزىمىنىڭ بولۋى وتە ماڭىزدى، بۇكىل قوعام بالالارعا، اسىرەسە، جەتىم بالالار مەن مۇگەدەك بالالارعا مەيىرباندىق ىقىلاستا، قامقورلىق سۇيىسپەنشىلىكتە بولىپ، بىرگە قۇلشىنىپ، ولاردىڭ ساۋ - سالامات ەسەيىپ - ەرجەتۋىنە، سوتسياليستىك ۇلى شاڭىراقتىڭ مەيىرىن سەزىنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك“، - دەدى باس شۋجي شي جينپيڭ.
باس شۋجيدىڭ ”جاقسى ۇيرەنىپ، وقۋدا جەتىستىككە جەتىڭىز“ دەگەن تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاعان ساڭىراۋ - مىلقاۋ قىز ۋاڭ ياني بالالار ۇيىنەن شىققان سوڭ، كوكحوت قالاسىنداعى ارنايى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتە اجارلاندىرۋ ساباعىنىڭ وقىتۋشىسى بولادى. ”العىس سەزىمىمدى جادىمدا بەرىك ساقتاپ، ۇيرەنگەنىم ارقىلى قوعامعا قارىمجى قايتارامىن“، - دەيدى ول يشارا تىلىمەن ءوز جۇرەك ءسوزىن جەتكىزىپ.
ءتالىم - تاربيە شىن ىقىلاستان تۋىپ، تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىك ۇزىلمەي جالعاستى.
باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شىن ىقىلاستى سوزدەرى بالاۋسا قالامشالاردى توپتالىپ ورمان بولعانشا، ۇلتتىڭ تىرەگىنە اينالعانشا كوكتەم سامالىنداي، تاڭعى شىقتاي ماپەلەپ وتىردى.
سانسىزداعان الاۋدىڭ جەتەگىندە، پارتيانىڭ شۇعىلالى ساۋلەسىنىڭ نۇرلاندىرۋىندا، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ىقىلاستى قامقورلىعىندا بارشا ورەندەر مەن بالالار تولىسا ەرجەتىپ كەلەدى، الداعى كۇندەردە ولار، ءسوز جوق، قاناتىن جايعان قىرانداي زەڭگىر كوكتە سامعايتىن بولادى.
ىقلاستى قامقورلىق ناقتى شاراعا اينالدى
شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا ورەندەر مەن بالالار قىزمەتى ۇزدىكسىز دامىپ، ورەندەر مەن بالالاردىڭ ەسەيۋ - ەرجەتۋ ورتاسى ۇزدىكسىز جاقساردى
”اعاش ساڭىراۋقۇلاعىمەن جانە جۇمىرتقامەن قۋىرىلعان ەت، چيەزىمەن قۋىرىلعان فىنتياۋ، كراحمالداپ قۋىرىلعان دوۋفۋ...“ مەكتەپتەگى كەنەۋلى تۇسكى اس تۋرالى لياۋنيڭ ولكەسى شيۋيان اۋدانى شىحۇيجياۋ اۋىلى لۇڭباۋيۇي باستاۋىش مەكتەبىنىڭ كەيبىر وقۋشىلارى بىلاي دەدى: ”مەكتەپتىڭ تاماعى ءۇيدىڭ تاماعىنان دا جاقسى“.
2019 - جىلى 9 - ايدا وقۋ باستاعاننان بەرى، لياۋنيڭ ولكەسى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا 15 ءتۇيىندى اۋدانداعى مىندەتتى وقۋ - اعارتۋ ساتىسىنداعى وقۋشىلاردىڭ قورەكتەنۋىن جاقسارتۋ جوسپارىن جالپى بەتتىك اتقاردى، مەكتەپتەگى ءار وقۋشىنىڭ ءار كۇنى 4 يۋاندىق، بۇكىل جىلداعى 200 كۇندىك جاردەماقىسىن ولكەلىك قازىنا ۇستىنە الىپ، سول جەرلەردەگى ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارىن يگىلىكتەندىردى.
2016 - جىلى 8 - ايدا دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە سالاماتتىق جونىندەگى مەملەكەتتىك ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ورەندەر مەن بالالاردىڭ سالاماتتىعىنا ءمان بەرىپ، بالاباقشالاردا، ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەردە دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە سالاماتتىق قىزمەتىن جاپپاي كۇشەيتىپ، سالاماتتىق بىلىمدەرىن ءناسيحاتتاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ اۋرۋدان بەلسەندى تۇردە ساقتانۋ ساناسىن جوعارىلاتۋ، كەدەي وڭىرلەردەگى وقۋشىلاردى كەنەۋلى تاماقتارمەن نەمەسە كەنەۋلى قوراپتى تاعامدارمەن ازىقتاندىرۋ ارەكەتىن باعىتتامالى تۇردە جۇرگىزىپ، ولاردىڭ ءوسىپ - جەتىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ كەرەك“.
مەيىر مەن سۇيىسپەنشىلىككە تولى كەنەۋلى تاماقتار اناعۇرلىم كوپ اۋىل - قىستاق وقۋشىلارىنا پايدا جەتكىزىپ، ولاردىڭ ىشەر استارىنىڭ اناعۇرلىم حاۋىپسىز، دەنساۋلىعىنىڭ اناعۇرلىم سالاماتتى بولۋىنا مۇمكىندىك جاسادى ءارى كوپتەگەن كەدەي وتباسىلاردىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتتى.
كوكونىس پەن تاماقتىڭ ءبارى سۇيىسپەنشىلىكتىڭ، باۋىرمالدىقتىڭ ايعاعى بولدى، بارلىق ورەندەر مەن بالالاردىڭ تاماشا، جارقىن بولاشاعى ءۇشىن قۇلشىنۋ ءار وتباسىنىڭ ەڭ ۇلكەن ارمانى مەن تىلەگى، سونداي - اق مەملەكەتتىڭ گۇلدەنۋگە، بايۋعا، الۋەتتەنۋگە قادام تاستاۋىنىڭ نەگىزى جانە تىرەگى بولىپ تابىلادى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، ۇيدە قالعان بالالاردىڭ ەسەيىپ - ەرجەتۋىنە كوڭىل بولۋدەن، ورەندەر مەن بالالاردىڭ ۇقىق - مۇددەسىن قورعاۋعا دەيىن؛ ورەندەر مەن بالالاردىڭ سالاماتتىعىنا قامقور بولۋدان ورەندەر مەن بالالار تاربيەسىنە ءمان بەرۋگە دەيىن؛ پيونەرلەر وتريادى رەفورماسى مەن دامۋىنان ءۇمىت ينجەنەرياسى ىستەرىن ىلگەرىلەتۋگە دەيىن... مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەدەن يگىلىكتەنە الدى، وقىسا مەكتەبى بولدى، ەلىمىزدىڭ ورەندەر مەن بالالار ىستەرى ورنىقتى قاداممەن العا ىلگەرىلەپ، ورەندەر مەن بالالاردىڭ ەسەيۋ - ەرجەتۋ ورتاسى ۇزدىكسىز جاقساردى.
دارىندى تاربيەلەپ، ءبىلىمپاز باۋلۋ − مەملەكەتتىڭ ءتۇبىرلى جوسپارى. بالالىق شاق − ءومىر ساپارىندا ساۋاتتاناتىن كەزەڭ، جاڭا داۋىردەگى ورەندەر مەن بالالارعا قانداي ءتالىم - تاربيە كەرەك؟
”احىلاق، اقىل - وي، دەنە، ەستەتيكا، ەڭبەك جاعىنان جان - جاقتى باۋليتىن وقۋ - اعارتۋ جۇيەسىن قۇلشىنا قۇرىپ، دارىندى تاربيەلەۋدىڭ اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيلى جۇيەسىن قالىپتاستىرۋ كەرەك“. كۇن سايىن كەمەلدەنگەن وقۋ - اعارتۋ جۇيەسى مەن باۋلۋ جۇيەسى ورەندەر مەن بالالاردىڭ احىلاق، اقىل - وي، دەنە، ەستەتيكا، ەڭبەك جاعىنان جان - جاقتى دامۋىن ىلگەرىلەتتى.
«جۇڭگو وقۋ - اعارتۋدى وسىزامانداندىرۋدىڭ 2035»، «وقۋ - اعارتۋدى وسىزامانداندىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋدىڭ اتقارۋ جوباسىنىڭ (2018 − 2022 - جىل)» باسىپ تاراتىلۋى جاڭا داۋىردە وقۋ - اعارتۋدى وسىزامانداندىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتۋ، جاڭا ۇرپاق سوتسياليزم قۇرىلىسشىلارى مەن ءىزباسارلارىن باۋلۋ جانە جەتىلدىرۋ ءۇشىن ايبىندى جوبا كەسكىندەدى؛
«جاڭا داۋىردەگى وتانشىلدىق تاربيە اتقارۋ باعدارلاماسى»، «دەنە تاربيەدە قۋاتتى ەل قۇرىلىسى باعدارلاماسى» سياقتىلار ناقتى ماسەلەلەردى كوزدەپ، وتانشىلدىق تاربيە، دەنە تاربيە اعارتۋى سياقتى ءار جاقتان جاڭا داۋىردەگى ورەندەر مەن بالالاردىڭ ”رۋحاني وركەنيەتتى“ بولۋمەن قوسا، ”دەنە تۇلعاسى جاقتان دا شىمىر بولۋىنا“ جەتەكشىلىك ەتتى.
ماسەلە − ءداۋىردىڭ ءۇنى، ارەكەت − ەڭ جاقسى قامقورلىق.
بالالاردىڭ جارقىن بولاشاعى مولدىرەگەن قوس جاناردان ايرىلا المايدى. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ قامقورلىعىندا وقۋ - اعارتۋ مينيسترلىگى، مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە سالاماتتىق كوميتەتى قاتارلى 8 تاراۋ ەلىمىز وقۋشىلارىنداعى الىستى كورمەۋ كوز اۋرۋى ءجيى تۋىلۋ بالالار اراسىندا كوبەيۋ بەتالىسىنا مەڭزەس، «بالالار مەن جاس وسپىرىمدەردىڭ الىستى كورمەۋ كوز اۋرۋى كەشەندى ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جونىندەگى اتقارۋ جوباسىن» باسىپ تاراتىپ، 2030 - جىلعا بارعاندا ەلىمىزدەگى 6 جاستاعى بالالاردىڭ الىستى كورمەۋ كوز اۋرۋى مولشەرىن ％3 اينالاسىندا تىزگىندەۋ نىساناسىن ورتاعا قويدى.
ەلىمىز ەرەكشە قيىنشىلىعى بار بالالار قاۋىمىن قامتاماسىز ەتۋ سەرپىنىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، اۋىل - قىستاقتاعى ۇيدە قالعان بالالاردى اداقتاپ تەكسەرۋ قىزمەتىن ورىستەتىپ، اۋىل - قىستاقتاعى ۇيدە قالعان بالالارعا قامقورلىق جاساۋ جانە ولاردى قورعاۋ قىزمەتى بويىنشا مينيسترلىكتەر ارا بىرلەسكەن ءماجىلىس ءتۇزىمىن ورناتىپ، «مۇگەدەك ورەندەر مەن بالالاردىڭ مىندەتتى وقۋ - اعارتۋ ساتىسىندا كلاسقا ىلەسىپ وقۋىن كۇشەيتۋ قىزمەتى جونىندەگى جەتەكشى پىكىردى» باسىپ تاراتتى... ءبىرسىپىرا تىڭعىلىقتى شارالار ءار بالانىڭ سۇيىسپەنشىلىكتىڭ نۇر شۇعىلاسىنا بولەنىپ وسۋىنە مۇمكىندىك جاساۋعا كۇش سالدى.
”ورەندەر مەن بالالاردىڭ ۇقىق - مۇددەسىنە زالال جەتكىزەتىن، ورەندەر مەن بالالاردىڭ جان ساۋلىعىن، ءتان ساۋلىعىن بۇلدىرەتىن سوزدەردەن، ارەكەتتەردەن باتىل ساقتانۋ جانە وعان زاڭ بويىنشا سوققى بەرۋ كەرەك“. ۇزدىكسىز كەمەلدەنگەن زاڭدار، ساياساتتار جانە شارالار ورەندەر مەن بالالاردى قامتاماسىز ەتۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، ورەندەر مەن بالالاردىڭ اقاۋسىز ءوسىپ - جەتىلۋىنىڭ ”قورعاۋشى قالقانىن“ ونان ارى بەكەمدەدى −
ازامات جاسىنا تولماعانداردى قورعاۋ زاڭىنا وزگەرىس ەنگىزۋ جوباسى، ازامات جاسىنا تولماعانداردىڭ قىلمىس وتكىزۋىنىڭ الدىن الۋ زاڭىنا وزگەرىس ەنگىزۋ جوباسى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ قاراۋىنا تاپسىرىلىپ، ازامات جاسىنا تولماعاندارعا قاتىستى زاڭداردىڭ، زاڭ ەرەجەلەردىڭ داۋىرمەن بىرگە العا باسۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىلدى:
«قامقورشىنىڭ ازامات جاسىنا تولماعانداردىڭ ۇقىق - مۇددەسىنە زيان جەتكىزۋ ارەكەتتەرىن زاڭ بويىنشا ءبىر جاقتى ەتۋ جونىندەگى ءبىرقانشا ماسەلەلەر تۋرالى پىكىردى» شىعارىپ، ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارىن جابىرلەۋدەن ساقتاۋ، جونگە سالۋ جانە زورلىقتى كۇشتى ارناۋلى جونگە سالۋدى ورىستەتىپ، ورەندەر مەن بالالاردىڭ اقاۋسىز ەسەيىپ - ەرجەتۋىنە تۋ باستان بەرىك قامال تۇرعىزدى.
جاڭا داۋىردەگى ورەندەر مەن بالالار تولىسا ەسەيىپ - ەرجەتۋدە، كەۋدەلەرىندەگى قىزىل گالستۋك جەلمەن جەلبىرەيدى.
”پيونەرلەر وتريادى ۇيىمدارىنىڭ بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، ءجۇز ميلليونداعان ورەندەر مەن بالالاردى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋعا قاشاندا دايىن بولۋعا تاربيەلەۋىن، جەتەكتەۋىن ءۇمىت ەتەمىن. ءار دارەجەلى پارتكومدار مەن ۇكىمەتتەر، قوعامنىڭ ءار سالاسى كەلەشەك يەلەرىن باۋلۋ، كەلەشەككە جول اشۋ قىزمەتىنە ءمان بەرىپ، ورەندەر مەن بالالارعا قامقورلىق جاساۋ جانە ولاردى ايالاۋ، پيونەرلەر وتريادى قىزمەتىنە ءمان بەرىپ جانە ونى قولداپ، ورەندەر مەن بالالارعا ناقتى ءىس ىستەپ، بالالاردىڭ اناعۇرلىم جاقسى ەسەيۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك“. باس شۋجيدىڭ تالابى اسا كورەگەندىكپەن ءداپ باسىپ ايتىلدى.
2017 - جىلى كوممۋنيستىك جاستار وداعى ورتالىق كوميتەتى، وقۋ - اعارتۋ مينيسترلىگى، مەملەكەتتىك پيونەرلەر قىزمەت كوميتەتى «پيونەرلەر وتريادىنىڭ رەفورما جوباسىن» بىرلەسىپ باسىپ تاراتىپ، پيونەرلەر وتريادى رەفورماسى جونىندە جاپپاي ورنالاستىرۋ جاساپ، رەفورما ارقىلى پيونەرلەر وتريادى مۇشەلەرىنىڭ پيونەرلەر وتريادىن اناعۇرلىم جاقسى كورۋىنە، جەتەكشىلەردىڭ پيونەرلەر وتريادىن قىزۋ سۇيۋىنە، مەكتەپتىڭ پيونەرلەر وتريادىنا اناعۇرلىم ءمان بەرۋىنە، وتباسى مەن قوعامنىڭ پيونەرلەر وتريادىن اناعۇرلىم قولداۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
وڭنان سوققان جەلگە جەلكەن تۇزەپ، قامشى سالدىرماي العا زاۋلادى. جەر - جەردەگى پيونەرلەر وتريادتارى ”قىزىل گالستۋكتىڭ جۇڭگو ارمانىمەن ۇندەسۋى“، ”وزەكتى قۇن كوزقاراسى جۇرەگىمىزدە“، ”جاڭا داۋىردە جاقسى پيونەر بولۋعا ۇمتىلۋ“ سياقتى نەگىزگى تاقىرىپتارداعى امالياتتىق قيمىلداردى بەلسەنە ۇيىمداستىرىپ، ورىستەتىپ، پيونەرلەردى جانۇيا - وتان سۇيىسپەنشىلىگىن قالىپتاستىرىپ، كوللەكتيۆ رۋحتى جەتىلدىرىپ، جالپىلىق ساپانى ءوسىرىپ، وزدەرىنىڭ كىشكەنتاي ارماندارىن جۇڭگو ارمانىنا دەگەن شەكسىز تىلەكتەرىمەن جانە تالپىنىستارىمەن توعىستىرۋعا جەتەكتەدى.
جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىندا ورەندەر مەن بالالاردىڭ ساياسي ساۋاتى مەن قۇن كوزقاراسىن سومداۋداي ماڭىزدى بورىشتى ۇستىنە العان پيونەرلەر وتريادى ۇيىمدىق تاربيەنىڭ، وزىندىك تاربيەنىڭ، امالياتتىق تاربيەنىڭ بىرلىگىنە تاباندى بولىپ، سوتسياليزمنىڭ تولىمدى قۇرىلىسشىلارى مەن ءىزباسارلارىن قۇلشىنا باۋلىپ جەتىلدىرۋدە.
ۇزدىكسىز كۇرەس جۇرگىزىپ، ءداۋىردىڭ ماڭىزدى مىندەتىن ەرلىكپەن ۇستىنە الدى
كىشكەنتايلارىنان اۆانگاردتاردان ۇيرەنىپ، ەسەيگەن سوڭ اۆانگارد بولىپ، جاڭا داۋىردەگى ورەندەر مەن بالالار جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋعا قاشاندا دايىن تۇر
تاۋ قويناۋىنداعى شانشي ولكەسى تۇڭچۋان قالاسى جاۋجين بەيلياڭ قىستاعى نۋ ورمانمەن كومكەرىلگەن.
جاسىل تاۋ قۇشاعىنداعى، باتىپ بارا جاتقان كۇننىڭ شاپاعىنا مالىنعان جاۋجين بەيلياڭ قىزىل ارميا باستاۋىش مەكتەبىنىڭ وقىتۋ عيماراتىندا ”بولاشاقتىڭ كۇنىن كوتەرەيىك“ دەگەن جازۋ ەرەكشە كوز تارتادى.
2018 - جىلى بالالار مەرەكەسى قارساڭىندا باس شۋجي شي جينپيڭ جاۋجين بەيلياڭ قىزىل ارميا باستاۋىش مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارىنا جاۋاپ حات قايتارىپ: ”مەن سىزدەردىڭ جۇڭگونىڭ توڭكەرىسى، قۇرىلىسى، رەفورماسى جونىندەگى تاريحي بىلىمدەردى كوبىرەك ءبىلىپ، قاھارمان ۇلگىلەردەن كوبىرەك ۇيرەنىپ، پارتيانى قىزۋ ءسۇيىپ، وتاندى قىزۋ ءسۇيىپ، حالىقتى قىزۋ ءسۇيىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرىڭىزبەن قىزىل گەندى ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاستىرا بەرۋلەرىڭىزدى ءۇمىت ەتەمىن“، - دەپ جىگەرلەندىردى.
باس شۋجيدىڭ تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاعان بەيلياڭ قىزىل ارميا باستاۋىش مەكتەبى وقىتۋشى - وقۋشىلار اراسىندا جەلىلەس قىزىل تاربيە قيمىلىن كۇش سالا ورىستەتىپ، توڭكەرىس اڭگىمەلەرىن مەكتەپ اۋلاسىنا كىرگىزدى، بالالاردىڭ جۇرەگىنە جەتكىزدى.
توڭكەرىستىك اعا بۋىنداردىڭ اسەرلەندىرۋىمەن، بەيلياڭ قىزىل ارميا باستاۋىش مەكتەبىندەگى بالالار جۇرەكتەرىنە ۇلى ارمان ۇيالاتتى. ارمان - مۇراتتارىڭ نە دەگەن سۇراۋعا ولار عالىم، ازاتتىق ارميا، شيپاگەر بولامىز دەپ جاۋاپ بەردى... وسى تاقىرىپ جونىندە بالالار ۇزاق اڭگىمەلەستى.
بيىل ”1 - ماۋسىم“ حالىقارالىق بالالار مەرەكەسى قارساڭىندا باس شۋجي شي جينپيڭ بارشا ورەندەر مەن بالالارعا: ”قازىرگى تاڭداعى جۇڭگو ورەندەرى مەن بالالارى ءبىرىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ باستان وتكەرۋشىلەرى، كۋاگەرلەرى، اسىرەسە، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋداعى، سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرۋداعى جالىندى كۇش“، - دەپ سالەم جولدادى.
قالىڭ كەمە باسەكەلەسىپ، جارىسا جەلكەن كوتەردى، چاڭجياڭنىڭ الدىڭعى تولقىندارىنىڭ ءىزىن سوڭعى تولقىندارى باستى.
تالاپتى، مۇراتتى ورەندەر مەن بالالار جۇرەكتەرىنە كۇرەس ۇرىعىن ەگىپ، ەرلىكپەن العا ىلگەرىلەۋگە شەكسىز تاباندىلىقپەن بەل بايلادى.
باس شۋجيدىڭ ”سەندەردىڭ اتالارىڭنان، اجەلەرىڭنەن ۇيرەنىپ، پارتيانى قىزۋ سۇيۋلەرىڭدى، وتاندى قىزۋ سۇيۋلەرىڭدى، حالىقتى قىزۋ سۇيۋلەرىڭدى ءۇمىت ەتەمىن“ دەگەن ءتالىمىن ۇمىتپاعان جىجياڭداعى داچىنداۋ ساقا تىڭ يگەرۋشىلەر اترەتى مۇشەلەرىنىڭ ۇرپاعى كۇڭ شۋشيان داچىنداۋعا بارىپ تىڭ يگەرۋ تاريحىن ءتۇسىنىپ، تىڭ يگەرۋ جولىمەن ءجۇرىپ، تىڭ يگەرۋ اڭگىمەسىن تىڭدادى، قارتتار ۇيىنە، الەۋمەتتىك اۋماققا بارىپ پاناسىز قارتتارعا امانداستى، ءسويتىپ، ءوزىنىڭ جاپپاي دامۋ نىساناسىن بەلگىلەدى
. باس شۋجيدىڭ ”كىشكەنتايىنان تابيعاتتى ايالاۋ، قورشاعان ورتانى قورعاۋ تانىمىن جەتىلدىرۋ“ تالابىن ەستە بەرىك ساقتاپ، بەيجيڭ لۇيشين قالا ورمانى باقشاسىندا اعاش ەگۋ قيمىلىنا قاتىناسقان بي ياڭ «بىزدەر ەسەيىپ - ەرجەتۋ بارىسىنداعى بالاۋسا قالامشالارمىز» دەگەن تاقىرىپپەن لەكسيا سويلەۋ جارىسىنا قاتىناسقان ءارى اكە - شەشەسىمەن بىرگە بەيجيڭ دۇنيە جۇزىلىك باۋ - باقشا كورمەسىن ەكسكۋرسيالاپ، جاسىل تۇرمىس جونىندە اناعۇرلىم كوپ بىلىمدەردى ۇيرەنگەن.
ءبىز بۇگىنگى جۇڭگوداعى ورەندەر مەن بالالاردىڭ باس شۋجي شي جينپيڭ كورسەتكەن جول مەن بەتالىستى بويلاپ اقاۋسىز ەسەيىپ كەلە جاتقاندىعىن سۇيىنە كورىپ وتىرمىز. ءار ءتۇرلى شاعىن عىلىم جاسامپازدىقتاردا، شاعىن تاپقىرلىقتاردا، ولار اقىل - پاراساتىن، دارىندارىن ايگىلەدى؛ ولار ماڭايىنداعى كىشكەنتاي ىستەردەن باستاپ ىستەپ، شەكسىز مۇمكىندىككە تولى بولاشاقتارىنا وي - قيالدارىن شارىقتاتتى.
2016 - جىلى 12 - ايدا بەيجيڭ قالالىق 1 - تامىز مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى زەرتتەپ جاساعان ەلىمىزدەگى ورتا مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ تۇڭعىش عىلىم جالپىلاستىرۋ شاعىن جاساندى سەرىگى كەڭىستىككە ۇشىرىلىپ، وربيتاعا ءدال كىرىپ، بەلگى، ينفورماتسيا جولدادى.
جاساندى سەرىك ۇشىرىلاردان بۇرىن عىلىم جالپىلاستىرۋ شاعىن جاساندى سەرىگىن زەرتتەپ جاساۋ ۇجىمىنداعى ساباقتاستار باس شۋجي شي جينپيڭگە حات جازىپ، شاعىن جاساندى سەرىكتىڭ ۇشىرىلۋ الدىندا تۇرعانىن مالىمدەدى. باس شۋجي جاۋاپ حاتىندا بالالارعا ”بىلىمگە دەگەن ىنتىزارلىقتى، ىزدەنۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتى ساقتاپ، عىلىم رۋحىن جەتىلدىرىپ، قاجىرلىلىقپەن ۇيرەنىپ، قۇلشىنا امالياتتان وتكىزۋدى“ قاداعالادى.
عىلىم جالپىلاستىرۋ شاعىن جاساندى سەرىگى عىلمي ىزدەنۋ ىنتاسىن تاسقىنداتاتىن ”شولپان“ ىسپەتتى، ”كىشكەنتاي عالىمداردىڭ“ عىلمي زەرتتەۋ جولىندا تاباندىلىقپەن العا ىلگەرىلەۋىنە جەتەكشىلىك ەتۋدە.
2019 - جىلى 6 - ايدا بالالار زەرتتەپ جاساعان عارىش بيولوگيالىق تاجىريبە كامەراسىن الىپ جۇرەتىن ۇشۋ اسپابى ”فاڭجوۋ - 1“ ىشكى موڭعۇلدا ءساتتى ۇشىرىلدى. ولار اناعۇرلىم كوپ عىلىم جالپىلاستىرۋ شاعىن جاساندى سەرىكتەرىنىڭ ۇزدىكسىز ۇشىرىلۋىن ارمانداۋدا ءارى اناعۇرلىم الىستاعى، اناعۇرلىم اسقارداعى دۇنيەگە نازار سالۋدا.
بۇگىنگى تاڭدا ”وتاننىڭ جاقسى ۇلانى، كەلەشەكتە وتاننىڭ قۇرىلىسشىلارى بولىڭىزدار، تاماشا تۇرمىس سىزدەرگە ءتان، كورىكتى جۇڭگو ارمانى سىزدەرگە ءتان“. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تاپسىرماسى − جاڭا داۋىردەگى ورەندەر مەن بالالارعا دەگەن كوركەم تىلەگى ءارى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇزدىكسىز ەرلىكپەن ىلگەرىلەۋىنىڭ جارقىن بولاشاعى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 7 - ايدىڭ 22 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
