تيانشان تورىنىڭ حابارى (حابارىن جازىپ، سۋرەتىن تۇسىرگەن تىلشىلەر سۇن فاڭتيڭ، دوۋ شيڭجۇن، يىن تۇڭيۋان، جانات تولقىن). 7 - ايدىڭ 28 - كۇنى ساعات 18دە، اۆتونوميالى رايوندىق ۇكىمەتتىڭ اقپارات كەڭسەسى كەزەكتەگى ٴۇرىمجى قالاسىنىڭ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى جانە ودان ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتى جونىندە 11 - مايدان اقپار جاريالاۋ ٴماجىلىسىن اشتى ءارى تىلشىلەردىڭ سۇراۋىنا جاۋاپ بەردى.
ءۇرىمجى قالالىق ۇكىمەتتىڭ ورىنباسار باس حاتشىسى شاڭ يۇيلاننىڭ تانىستىرۋىنشا، ىندەت مەزگىلىندە جۇرەك - مي قان تامىرلارى، جۇكتى، بوسانعان ايەلدەر، وسپە اۋرۋلارى سىندى شۇعىل، قاتەرلى، سالماقتى ناۋقاستاردى ەمدەۋ قىزمەتىن ونان ارى ويداعىداي جۇرگىزىپ، قالا تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى ەمدەۋ قىزمەت وتەۋ قاجەتىن بار كۇشپەن قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن، 28 شيپاحانانى ارناۋلى قۇتقارۋ - ەمدەۋ ورنى ەتىپ بەلگىلەدى. مۇنىڭ ىشىندە جۇكتى، بوسانعان ايەلدەردى ەمدەۋگە بەلگىلەنگەن 7 شيپاحانا، بالالاردى ەمدەۋگە بەلگىلەنگەن 3 شيپاحانا، قان ءسۇزدىرىپ ەمدەۋگە بەلگىلەنگەن 11 شيپاحانا، وسپە اۋرۋلارىن ەمدەۋگە بەلگىلەنگەن 3 شيپاحانا، جۇرەك - مي قان تامىر اۋرۋلارىن ەمدەۋگە بەلگىلەنگەن 4 شيپاحانا بار. شيپاحانانىڭ، اتى سونداي - اق حابارلاسۋ ءتاسىلىن تيانشان تورى مەن حۇڭشان تورىنان ىزدەۋگە بولادى.
شاڭ يۇيلان بىلاي دەدى: جوعارىداعى ەمدەۋ قۇرىلىمدارى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەزگىلىندە تۇگەلدەي قالىپتى ەمدەۋ قىزمەت وتەۋىن ورىستەتەدى ءارى قاجەتتى شۇعىل قۇتقارۋ رايونى، شۇعىل وپەراتسيا رايونى جانە ناۋقاس بولمەسى رايونىن قۇرىپ، شۇعىل، سالماقتى ناۋقاستارعا ويداعىداي ساقتانۋ نەگىزىندە دەر كەزىندە ەمدەۋ جۇرگىزەدى، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ كۇمانى زور نەمەسە جوققا شىعارا المايتىن ناۋقاستار ەمدەلۋمەن بىرگە نۋكلەين قىشقىلىن تەكسەرتەدى، قۇتقارۋ - ەمدەۋدەن كەيىن جالعاستى شيپاحاناعا جاتىپ ەمدەلەتىندەر، الدىمەن اۋرۋدى باسەيتۋ رايونىندا جەكە بولمەدە اۋاشا ەمدەلەدى، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ەمەس ەكەندىگى تۇراقتاندىرىلعان سوڭ ادەتتەگى ناۋقاس بولمەسىنە جوتكەلەدى.
شاڭ يۇيلان بىلاي دەدى: ىندەت مەزگىلىندە، تۇرعىندار ەگەر تۇتقيل اۋىرسا، دەرەۋ 120 شۇعىل قۇتقارۋىنا نەمەسە ءوزى تۇرعان الەۋمەتتىك اۋماققا دەر كەزىندە حابارلاسىپ، دەرەۋ بەلگىلەنگەن شيپاحاناعا بارىپ ەمدەلۋى كەرەك. ناۋقاس كورسەتۋ مەزگىلىندە، ناۋقاس نەمەسە وتباسىنداعىلار تۇتاس بارىستا ماسكى تاعۋى كەرەك. جۇكتى، بوسانعان ايەلدەر، ادەتتە كوڭىل كۇيىن تەڭشەۋى، ىشتەگى بالانىڭ ارەكەتى مەن قان قىسىمىن ويداعىداي باقىلاۋى، قالىپسىزدىق بايقالسا دەر كەزىندە شيپاگەرگە كورىنۋى؛ جۇكتىلىكتىڭ ورتاڭعى مەزگىلىندە تۋىت تەكسەرۋىن ىستەتەتىندەر، ىندەتتىڭ قاۋىرت مەزگىلىنەن ساقتانۋ ءۇشىن، تەكسەرۋدى كەيىنگە قالدىرىپ، ۇيلەسىمدى ۋاقىتتا الدىن الا كەلىسۋىنە بولادى. قارتتار، كۇندەلىكتى اقاۋسىزدىق باسقارۋى مەن پسيحولوگيالىق تەڭشەۋدى ويداعىداي ىستەۋى، جوعارى قان قىسىم سىندى نەگىزگى اۋرۋلارى بارلار ءسوزسىز ۋاقىتىندا ءدارى ءىشۋى، جۇمىرتقا، ءسۇت، اق ەت قاتارلى ساپالى بەلوك قۇرامى جوعارى ازىقتىقتاردى كوبىرەك تۇتىنىپ، قورەكتىكتىڭ تەپە - تەڭدىگىنە كەپىلدىك ەتىپ، قارسىلىق قۋاتىن جوعارىلاتۋى كەرەك. بالالاردا ەگەر قىزۋ، رۋحسىزدانۋ، جانسىز بولۋ، ءجيى جوتەلۋ سىندى اۋرۋ بەلگىلەرى بايقالسا دەر كەزىندە شيپاگەرگە كورسەتۋ كەرەك.
