تيانشان تورنىڭ حابارى (حابارىن جازعان ٴتىلشى گو ليڭ، سۋرەتىن تۇسىرگەن، كەسكىنگە العان تىلشىلەر دوۋ شيڭجۇن، ي تۇڭيۋان، جانات تولقىن) 8-ايدىڭ 4-كۇنى تۇستەن كەيىن ساعات 5تە، اۆتونوميالى رايوندىق ۇكىمەتتىڭ اقپارات كەڭسەسى اشقان 18-مايدان اقپار جاريالاۋ ماجىلىسىندە، اۆتونوميالى رايوندىق اۋرۋدىڭ الدىن الۋ - تىزگىندەۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى سۇي يان رايونىمىزدىڭ ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ جاعىنداعى قىزمەتى مەن قول جەتكىزگەن ىلگەرلەۋشىلىكتەردى تانىستىردى.
سۇي يان بىلاي دەدى: وسى جولى ىندەت تۋىلعاننان كەيىن، پارتيا ورتالىق كوميتەتى ايرىقشا ٴمان بەردى، مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنە توتەپ بەرۋ بويىنشا بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ مەحانيزمى ەڭ الدىمەن تاجىريبەسى مول ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ ماماندار گرۋپپاسىن جىبەرىپ، رايونىمىزدىڭ قىزمەتىنە جەتەكشىلىك ەتتى. مەملەكەتتىك ماماندار گرۋپپاسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، رايونىمىز دەرەۋ اۆتونوميالى رايون، قالا، رايون (اۋدان) ٴۇش دارەجەلى ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ قوسىنىن بىرىكتىرىپ، قاتىستى تاراۋلار مەن الەۋمەتتىك اۋماقتاردى بىرگە ارەكەتتەنۋگە، سايكەسۋگە ٴبىر تۇتاس ورنالاستىردى. جەدەل، اسا تىڭعىلىقتى ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ قىزمەتى ارقىلى ساقتالۋ مۇمكىندىگى بولعان تاراتۋ جولدارىن دەرەۋ ٴۇزىپ، حاۋپى جوعارى قاۋىمدى باسقارۋ - تىزگىندەۋ شارالارىن كۇشەيتىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ-تىزگىندەۋدىڭ تەبىندى، ٴتارتىپتى ورىستەتىلۋىنە پارمەندى نەگىز ازىرلەدى .
ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ نەگىزىنەن مىناداي ٴتورت جاقتان بەينەلەنەدى: ٴبىرىنشى، دياگنوزى تۇراقتاندىرىلعان بارلىق ناۋقاستارعا ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ قىزمەتىن ورىنداپ، ۋاقىت ٴتارتىبى قاريتاسى مەن بايلانىس قاريتاسى جاساپ، بىردە-ٴبىر ادامنىڭ قاعىس قالماۋىنا، ٴارقانداي دەرەكتى قاعىس قالدىرماۋعا كەپىلدىك ەتىپ، ٴار كۇنگى ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ قىزمەتى دەر كەزىندە اداقتالدى.
ەكىنشى، ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ ارقىلى، تىعىز جاناسقاندار تەز ارادا ٴبىر-بىرلەي انىقتالدى ٴارى ولارعا تۇگەل شوعىرلى مەديتسينالىق باقىلاۋ جۇرگىزىلدى.
ٴۇشىنشى، تىعىز جاناسقانداردىڭ توڭرەگىندەگى ادامدارعا ۇيدە قاتاڭ باسقارۋ-تىزگىندەۋ شاراسى اتقارىلىپ، دەنە تەمپەراتۋراسى ٴار كۇنى جوعارىعا مالىمدەلدى. ٴتورتىنشى، ٴتۇيىندى وڭىرلەرگە، ٴتۇيىندى ورىندارعا باعىتتاي وتىرىپ، تولىقتاپ ۇلگى الۋ، باقىلاۋ-ولشەۋ قىزمەتى ورىستەتىلدى.
”كەزەكتەگى ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋدىڭ كەزەڭدىك تالداۋىنان قاراعاندا، بۇل رەتكى ىندەت ٴبىر قاينارلى توركىن بولىپ بەينەلەنەدى: الدىڭعى كەزەڭدەگى ناۋقاستاردىڭ گەن تىزبەگىن تەكسەرۋ ارقىلى، ناتيجەدە كوپتەگەن تەكسەرۋ ۇلگى تىزبەگى ۇقساس بولىپ شىقتى. بۇل وسى رەتكى ىندەتتىڭ كەلۋ قاينارى ۇقساس ٴبىر جۇعۋ توركىنىنىڭ اشىققا شىققاندىعىنان تۋىلعاندىعىن بىلدىرەدى“.
سۇي يان بىلاي دەدى: وسى رەتكى ىندەتتىڭ مىناداي ٴۇش ەرەكشەلىگى بار: ”شۇعىل بولۋ“، ”شوعىرلى بولۋ“، ”جەڭىل بولۋ“.
ٴبىرىنشى، ”شۇعىل بولۋ“، وسى رەتكى ىندەتتىڭ الدىڭعى كەزەڭدەگى ۇلعايۋى شاپشاڭ، ناۋقاستاردىڭ ارتۋى تەز بولىپ، 7-ايدىڭ 26 -كۇنىنەن 28 - كۇنىنە دەيىن ەڭ جوعارى شەككە جەتكەننەن كەيىن تومەندەي باستادى.
ەكىنشى، ”شوعىرلى بولۋ“، وسى رەتكى ىندەت ٴبىرشاما كۇشتى توپتالۋ سيپاتىندا بەينەلەندى، قازىرگە دەيىن % 99.3 ناۋقاس ۇرىمجىدە بايقالدى. سانجى مەن قاشقاردا ٴۇرىمجى قالاسىنان بارعان نەمەسە ٴۇرىمجى قالاسىنداعى ىندەتپەن قاتىستى جەكە-جەكە 1 ناۋقاس جانە 2 ناۋقاس بايقالدى.
ٴۇشىنشى، ”جەڭىل بولۋ“، ناۋقاستار سالماقتى بولماعان ناۋقاستاردى نەگىز ەتەدى، اۋرۋ بەلگىسى جوق، جەڭىل تيپتەر جانە ادەتتەگى تيپتەردىڭ سالىستىرماسى جوعارى.
”وسى ارادا كوپشىلىكتىڭ ەپيدەميولوگيالىق تەكسەرۋ قىزمەتىنە بەلسەندى سايكەسۋىن، شىنايى، ەگجەي-تەگجەيلى ينفورماتسيامەن قامداپ، جۇعىمداۋ مۇمكىندىگى بارلار مەن حاۋىپ ـ قاتەر تۇيىندەرىن تەز ارادا تەكسەرۋ جانە باسقارۋ-تىزگىندەۋگە سايكەسۋىن ٴۇمىت ەتەمىز. ٴىشىنارا ادامداردىڭ قيمىل بارىسى مەن اۋرۋ جاعدايىن جاسىرۋ ارەكەتى، ٴوزىنىڭ ەمدەلۋىنە ٴتيىمسىز بولىپ قانا قالماستان، ىندەتتەن ساقتانۋ-تىزگىندەۋگە توتەنشە ٴتيىمسىز ىقپال جاسايدى“،ـ دەدى سۇي يان.
