تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

جاڭا ەنەرگيا كاسىبى سالاسىندا قاۋىرت ارتۋ جارىققا شىقتى

شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى تىلشىلەرى جاڭ جىلي، ياڭ شۋحان، ۋاڭ جىن، ان شىيۇي، جانبولات ماناربەك

  7 - ايدىڭ 23 - كۇنى قىزمەتكەر قۇمىل شىچىڭزى فوتوۆولت كاسىبى باقشاسىنداعى قۇمىل فۋگۋاڭ كۇن ەنەرگياسى فوتوۆولت ەلەكتر ستانسياسىندا جابدىقتاردى تەكسەرۋدە. سۋرەتتى شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى ۋاڭ جىن تۇسىرگەن

  كوك زەڭگىر اسپان استىندا جەل ەلەكتر گەنەراتورى مەن فوتوۆولت ەلەكتر تاقتالارى ەرەكشە ايباتتى كورىنەدى؛ كەڭ دالا توسىندە ەرەكشە جوعارى كەرنەۋلى ەلەكتر جەلىسى شىعىسقا قاراي سوزىلىپ جاتىر؛ كوشەلەردە جاڭا ەنەرگيالى كوشە شامدارى مەن اۆتوموبيلدەر زاماناۋي ومىرگە جەتەلەيدى؛ سەحتاردا جاڭا ەنەرگيالى جابدىقتاردى زەرتتەپ اشۋ، جاساۋ ءىسى قانات جايىپ كەلەدى... كومىر، مۇناي - گاز، جەل ەنەرگياسى، جارىق ەنەرگياسى سياقتى مول ەنەرگيا بايلىقتارىنا سۇيەنە وتىرىپ، شينجياڭنىڭ جاڭا ەنەرگيا كاسىبى سالاسى ۇزدىكسىز شاپشاڭ دامۋدا.

  مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينجياڭ ەلەكتر قۋاتى شەكتى سەرىكتەستىگى جاريالاعان ساندى مالىمەتتەرگە قاراعاندا، 8 - ايدىڭ 1 - كۇنىنە دەيىن شينجياڭ 10 جىلدان بەرى جيىنى 260 ميلليارد 800 ميلليون كيلوۆات - ساعاتتىق جاڭا ەنەرگيا ەلەكترىن يگەرگەن، بۇل شامامەن 224 ميلليون 640 مىڭ توننا كومىرتەگى قوس توتىعىن از شىعارعانعا بارابار كەلەدى ەكەن. جەر - جەردە وركەن جايعان جاڭا ەنەرگيا كاسىپتەرى مەملەكەتتىڭ ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگىن پارمەندى تۇردە قامتاماسىز ەتىپ، قورشاعان ورتانىڭ جاقسارۋىن جەبەۋ، رايونىمىزدىڭ ەكونوميكاسى مەن قوعامىنىڭ باياندى دامۋىن، جاڭا، كونە قوزعاۋشى قۋاتتاردىڭ اۋىسۋىن ىلگەرىلەتۋ سياقتى جاقتاردا ايتارلىقتاي ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى.

قورشاعان ورتاعا زالالسىز كوپ نەگىزدى اشۋ

  پارتيانىڭ 19 - قۇرىلتاي بايانداماسىندا: ”ەنەرگيا ءوندىرىسى مەن تۇتىنۋ توڭكەرىسىن ىلگەرىلەتىپ، تازا، تومەن كومىرتەكتى، حاۋىپسىز، جوعارى ءونىمدى ەنەرگيا جۇيەسىن ورناتۋ“ العا قويىلدى. بۇل رايونىمىزدىڭ ەنەرگيا سالاسىنىڭ تازا، تومەن كومىرتەككە قاراي تيبىن وزگەرتىپ دامۋىنا ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەپ بەردى.

  ”قۇمىل − بۇكىل ەل بويىنشا جەل بايلىعى مەن كۇن نۇرى بايلىعى ەڭ جاقسى وڭىرلەردىڭ ءبىرى، مەملەكەتتىڭ 10 ميلليون كيلوۆاتتىق دەڭگەيدەگى جەل ەلەكتر بازاسى، ءبىر ميلليون كيلوۆاتتىق دەڭگەيدەگى كۇن نۇرى جىلۋى بازاسى جانە فوتوۆولت بازاسى، بۇكىل ەل بويىنشا كولەمى ەڭ ۇلكەن جەل، كۇن نۇرى، وت ەلەكترىن بىرىكتىرىپ سىرتقا جونەلتۋ بازاسى“. 7 - ايدىڭ 23 - كۇنى قۇمىل كەشەندى ەنەرگيا بازاسىنىڭ ينفورماتسيا الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ تۇعىرىندا ءتۇسىندىرۋشى جاڭ شين قۇم قاريتاداعى تاۋدىڭ تۇستىگى مەن تەرىستىگىندە جۇلدىزداي جامىراعان جاڭا ەنەرگيا نىساندارىن كورسەتىپ تۇرىپ وسىنى ايتتى.

  303 - ولكە تاس جولىنىڭ 20 كيلومەتر جەرىندەگى قۇمىل شىچىڭزى فوتوۆولت كاسىبى باقشاسى اۋماعىندا تەگىس جەرگە فوتوۆولتتىق ەلەكتر تاراتۋ جابدىقتارى قاتار - قاتار ورنالاستىرىلىپتى، باقشا اۋماعىنا ىرگە تەپكەن 21 كاسىپورىن وسى جەردىڭ تۇتاس جىلداعى كۇن نۇرى ءتۇسۋ ساعات سانى 3000 ساعاتتان اساتىن كۇن نۇرى ەنەرگياسى بايلىعىن تازا ەلەكتر قۋاتىنا اينالدىرىپ، جيناۋ پۋنكتى ارقىلى اۋىستىرعان سوڭ مەملەكەتتىك ەلەكتر تورىنا قوسادى.

  5 - ايدىڭ اياعىنا دەيىن قۇمىل قالاسىندا ەلەكتر گەنەراتورلارىنىڭ جالپى سيىمدىلىعى 21 ميلليون 334 مىڭ كيلوۆاتقا جەتتى، مۇندا جەل ەلەكتر، فوتوۆولت، كۇن جىلۋى سياقتى جاڭا ەنەرگيالار گەنەراتور سيىمدىلىعى %64.4تى ۇستايدى، ءداستۇرلى ەنەرگيا كومىر مەتانول، ەتانول، سۇيىلتىلعان تابيعي گاز سياقتى تازا ەنەرگيا بولىپ وڭدەلۋدە. ءۇرىمجى، قاشقار، تۇرپان، التاي سياقتى جەرلەردە ەنەرگيانى كوپ نەگىزدى اشۋ جۇلگەسىندە جاڭا ەنەرگيا اشۋ قارقىنى ۇزدىكسىز تەزدەپ، تۇتاس شينجياڭنىڭ، اۋەلى، بۇكىل ەلدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا جاسىل قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى.

كوپ جاقتى تىرەك تولىق قامتاماسىز ەتتى

  كاسىپ سالاسىنىڭ تيبىنىڭ وزگەرىپ، دارەجەسىنىڭ جوعارىلاۋىن ىلگەرىلەتىپ، جاڭا، كونە قوزعاۋشى قۋاتتاردىڭ اۋىسۋىن جەدەلدەتۋ ساياسات، بايلىق، تەحنيكا، قارجى سياقتى كوپ جاقتى تىرەكتەردەن ايرىلا المايدى.

  مول كۇن جىلۋى بايلىعى مەن ءتيىمدى ساياساتتى سۇيەنىش ەتكەن رايونىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيا نىسانى قۇرىلىستارىندا شات حابارلار ءجيى تارالدى: 5 - ايدا مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينجياڭ كەشەندى ەنەرگيا قىزمەت وتەۋ شەكتى سەرىكتەستىگى تيانشانداعى تەمىر شىڭىنىڭ ەتەگىندەگى ونسۋ اۋدانى شاعىراق اۋىلىنىڭ ەلەكترمەن قامداۋ بولىمشەسىندە بۇكىل شينجياڭ بويىنشا تۇڭعىش ءۇي توبەسىنە ورناتىلعان فوتوۆولت سىناق ءتۇيىن جۇمىسىن ورىستەتتى؛ 6 - ايدا اقسۋ ايماعىنداعى تۇڭعىش فوتوۆولت ەنەرگيا جيناۋ ەلەكتر ستانسياسى − كەلپىن ەنەرگيا جيناۋ ەلەكتر ستانسياسىنىڭ 1 - مەرزىمدىك نىسانى ءساتتى ىسكە قوسىلدى، بۇل ەلەكتر ستانسياسى الىپ ”باتەريالى زاريادتاعىش“ سياقتى، ەلەكتر تورىنىڭ جاڭا ەنەرگيا ارقىلى ەلەكتر شىعارۋ، يگەرۋ، سونداي - اق توزىمدىلىگىن رەتتەۋ - مەڭگەرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتتى؛ ءۇرىمجى قالاسى دابانچىڭ رايونىنداعى وسى زامانعى ەنەرگيا كاسىبى بازاسى نىسانىنا كەلىسىم جاسالدى، بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىنداعى 10 ميلليون كيلوۆاتتىق جاڭا ەنەرگيا نىسانىنا كەلىسىم جاسالدى، كۇيتۇن جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل تۇتاس بارىستىق كاسىپ تىزبەگى ءوندىرىس بازاسى نىسانى جەدەل ىلگەرىلەتىلدى، بۇراتالا موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ جاڭا ەنەرگيانى سىرتقا جونەلتۋ ارناسى اشىلىپ ىسكە قوسىلدى... ءبىر - بىرلەگەن جاڭا ەنەرگيا كاسىپ باقشالارى مەن نىساندارى − ماماندانعان، كوپ تۇرلىلەنگەن تەحنيكالىق جاڭالىق اشۋدىڭ ايشىقتى بەينەسى. كاسىپ استارى ۇقسامايتىن، جارنانى مەڭگەرۋ ءتاسىلى ۇقسامايتىن، جالپىلىق قۋاتى مىعىم كاسىپورىندار شينجياڭ جاڭا ەنەرگيا كاسىبى سالاسىنىڭ دامۋىنا ىركەس - تىركەس ات سالىسۋدا.

  قاعىر، بەتباق دالالاردان جاڭا كاسىپ باقشاسىنا، شاشىرامالى ەكونوميكالىق دامۋ تاسىلىنەن جاسىلدى نەگىزگى اۋەن ەتكەن كاسىپ تىزبەگىنە دەيىن ”جاڭا ەنەرگيا + كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ“، ”جاڭا ەنەرگيا + كاسىپ سالاسى“، ”جاڭا ەنەرگيا + ەكولوگيا“ سياقتىلار رايونىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيالىق دامۋىنىڭ كۇشتى ىرعاعىنا اينالۋدا.

كوپ كاسىپتى قاتار جۇرگىزۋدىڭ بولاشاعى نۇرلى

  جاڭا ەنەرگيانى اشىپ پايدالانۋدىڭ ەڭ سوڭعى ماقساتى − ادامزاتتى باقىتقا كەنەلتۋ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جەتكىزۋ. سوڭعى جىلدارى رايونىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيا كاسىپ سالاسى دامىپ، زورايۋمەن بىرگە، ءبىر توپ جاڭا وركەندەگەن كاسىپ سالاسىن تۋىنداتىپ نەمەسە جەتەكتەپ، جاڭا ەنەرگيادان پايدالانۋدىڭ ادامداردىڭ ءوندىرىسى مەن تۇرمىسىنا ەنۋىنە مۇمكىندىك جاسادى.

  بىلتىردان باستاپ، اقسۋ قالاسىنىڭ كوشەلەرىندەگى جاڭا ەنەرگيا ارقىلى جۇرەتىن ساپ ەلەكترلى كوشە اۆتوبۋزدارى قالا رايونىنداعى ءبىر كورىنىسكە اينالدى. اقسۋ قالالىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، قالا باستىعى عۇلامجان رەيىم بىلاي دەدى: بۇكىل قالادا جاڭا ەنەرگيامەن جۇرەتىن 300 ساپ ەلەكترلى كوشە اۆتوبۋزى بار، جاڭا ەنەرگيالى كوشە اۆتوبۋزدارىن زاريادتاۋ پۋنكتتەرى مەن زاريادتاۋ باعانالارىن سالىپ، قالا تۇرعىندارىنىڭ حاۋىپسىز، جايلى، قورشاعان ورتانى قورعايتىن، جانعا ەتەنە الەۋمەتتىك قاتىناس قىزمەت وتەۋىنەن يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاسادىق.

  ”كورىنىس وڭىرىندە جاڭا ەنەرگيامەن جۇرەتىن ەلەكترلى سەرۋەن كولىگى، اۋدان قالاشىعىندا جاڭا ەنەرگيامەن جۇرەتىن ەلەكترلى كىرە اۆتوموبيلى بار، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيلدەردەن جاراقسىز گاز شىقپايدى، جۇرگىزۋ وڭاي، سونىمەن بىرگە جانار ماي اقىسى ۇنەمدەلەدى“، - دەدى بۋىرشىن اۋدانىنداعى كىرە اۆتوموبيل شوفەرى جالعاسبەك جولدىبەك.

  اۆتونوميالى رايون ەنەرگياداعى ءىرى رايوننان ەنەرگياداعى قۋاتتى رايونعا قاراي ويىسۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، جاڭا ەنەرگيا، جاڭا تەحنيكا، جاڭا ماتەريال، ەنەرگيا ۇنەمدەپ قورشاعان ورتانى قورعاۋ سياقتى ستراتەگيالىق جاڭا وركەندەگەن كاسىپتەردى كۇش سالا دامىتىپ، جاڭا ەنەرگيا كاسىپورىندارىنىڭ سەنىمىن ەسەلەپ ارتتىردى. بيىل شينجياڭ ياڭگۋاڭ جاڭا ەنەرگيا تەحنيكاسى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جاۋاپتىسى ۋاڭ ميڭفاڭ تەحنيكالىق ۇجىمدى باستاپ، كاسىپ كولەمىن ۇستىرتتەگى مال فەرماسىنان قالا - قالاشىق، اۋىل - قىستاقتارعا كەڭەيتىپ، قىزمەت وتەۋ ءتاسىلىن جاڭا ەنەرگيا ونىمدەرىن ساتۋ مەن تەحنيكانى شوعىرلاندىرۋدان الەۋمەتتىك قۇرىلىمدارعا جانە قالىڭ تۇرعىندارعا ەلەكتر ۇنەمدەۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋگە وزگەرتىپ، قاريدارلاردى ولشەمدەنگەن، جۇرگىزۋگە وڭاي، كۇتىمدەۋدى كوپ قاجەت ەتپەيتىن فوتوۆولتتىق ەلەكتر تاراتۋ قۇرىلعى جابدىقتارىمەن، سونداي - اق ەلەكتر تاراتۋ قىزمەت وتەۋىمەن قامداۋ ارقىلى كەيبىر مەكەمە ورىندار مەن قۇرىلىس ورىندارىن ۇزىلمەيتىن شەشۋشى توك كوزدەرىمەن جانە جارىقتاندىرۋ قۇرىلعىلارىمەن قامداپ، ەنەرگيا ۇنەمدەپ شىعىندى تومەندەتۋگە جانە حاۋىپسىز ءوندىرىس جۇرگىزۋگە قول جەتكىزدى.

  ساياساتتىڭ دەمەۋىنىڭ، بازاردىڭ كۇش سالۋىنىڭ، كاسىپورىنداردىڭ قۇلشىنۋىنىڭ ارقاسىندا، رايونىمىزدىڭ جاڭا ەنەرگيا قۇرىلىسى ارشىندى قاداممەن تەز العا باسىپ كەلەدى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.