تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

«قۋاتتى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن ورناتىپ، حالىقتىڭ سالاماتتىعىن قورعاۋدى پارمەندى قامتاماسىزداندىرۋ كەرەك»

«ىزدەنۋ» جۋرنالى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ماقالاسىن جاريالايدى 

«قۋاتتى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن ورناتىپ، حالىقتىڭ سالاماتتىعىن قورعاۋدى پارمەندى قامتاماسىزداندىرۋ كەرەك»

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 - ايدىڭ 15 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. 9 - ايدىڭ 16 - كۇنى باسپادان شىعاتىن «ىزدەنۋ» جۋرنالىنىڭ 18 - سانىندا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ءتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ماقالاسى − «قۋاتتى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن ورناتىپ، حالىقتىڭ سالاماتتىعىن قورعاۋدى پارمەندى قامتاماسىزداندىرۋ كەرەك» جاريالانادى.

  ماقالادا مىنالار باسا دارىپتەلدى: حالىقتىڭ حاۋىپسىزدىگى − مەملەكەت حاۋىپسىزدىگىنىڭ ىرگە تاسى. ءبىز تومەنگى شەكتە ويلاۋدى كۇشەيتىپ، تاۋقىمەت تانىمىن نىعايتىپ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق سالاسىنداعى ەلەۋلى حاۋىپ - قاتەرلەردەن ءاردايىم ساقتانۋىمىز كەرەك. قۋاتتى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن ورناتىپ، الدىن الا ساقتاندىرۋ، اتتانىسقا كەلۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جانە قۇتقارۋ - ەمدەۋ قابىلەتىن جالپى بەتتىك جوعارىلاتىپ، قورعانىس تورىن بەرىك توقىپ، اۋاشالاۋ قورعانىن بەرىك، مىقتى تۇرعىزعاندا عانا، حالىقتىڭ سالاماتتىعىن قورعاۋدى شىن مانىندە پارمەندى قامتاماسىز ەتۋگە بولادى.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋ جانە كەمەلدەندىرۋ كەرەك. اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ جۇيەسى − حالىقتىڭ سالاماتتىعىن قورعاۋدىڭ، الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىزداندىرۋدىڭ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ ورنىقتىلىعىن قورعاۋدىڭ ماڭىزدى كەپىلى. اناعۇرلىم ءدال، اناعۇرلىم ءونىمدى تۇردە الدىن الۋدى تياناق ەتىپ، ءتۇزىلىس - مەحانيزمدەردى رەتكە سالۋ، فۋنكتسيالىق سيپاتىن ايقىن تۇراقتاندىرۋ، كاسىپتىك قابىلەتتى جوعارىلاتۋ سياقتى جاقتاردا رەفورما جاساۋ سەرپىنىن ارتتىرا ءتۇسۋ كەرەك. الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ىستەرىنە تۇراقتى ۇسىنىلىم قوسۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋدىڭ نەگىزدىك شارت - جاعدايىن جاقسارتىپ، الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ - قىزمەت وتەۋ نىساندارىن كەمەلدەندىرۋ، اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ فۋنكتسيالىق ورنالاسۋىن ساپالىلاندىرۋ، كەمەلدەندىرۋ، اۋرۋدىڭ الدىن الۋدىڭ جانە ونى تىزگىندەۋدىڭ مەملەكەت دارەجەلى قۇرىلىمدارىنىڭ قابىلەت قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ، اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ قۇرىلىمدارى مەن قالا، اۋىل، الەۋمەتتىك اۋماقتارىنىڭ بىرلەسە قيمىلداۋ قىزمەت مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ، ەمدەۋ مەن الدىن الۋدى سايكەستىرۋ مەحانيزمىندە جاڭالىق اشۋ، اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ دارىندىلار قوسىنى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ، جوعارى دەڭگەيدەگى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ شۋەيۋاندارىنان ءبىر توبىن قۇرۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: باقىلاۋ، الدىن الا ساقتاندىرۋ جانە شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ بويىنشا ارەكەت ەتۋ قابىلەتىن كۇشەيتۋ كەرەك. ەرتە باستان باقىلاۋ، الدىن الا ساقتاندىرۋ قابىلەتىن كۇشەيتۋدى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋدىڭ كوكەي تەستى جۇمىسى ەتىپ، جۇقپالى اۋرۋلار ىندەتىن جانە توسىن تۋىلعان الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ وقيعالارىن باقىلاۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ، تاجىريبەحانالاردىڭ تەكسەرۋ - ولشەۋ تورى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ، الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمدارى مەن ەمدەۋ قۇرىلىمدارى سايكەسە باقىلاۋ مەحانيزمىن ورناتۋ، توسىن تۋىلعان الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ وقيعالارىنا توتەپ بەرۋ دايىندىق جوباسى جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋ، نەگىزگى ساتىداعى دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ ءبىلىم قورىن جانە كۋرستىق تاربيەلەۋ - جاتتىعۋىن كۇشەيتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ بويىنشا شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ بىلىمدەرى ۇگىت - تاربيەسىن ىشكەرىلەي ورىستەتۋ كەرەك. ءار دارەجەلى پارتكوم مەن ۇكىمەت ەلەۋلى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جۇمىستارىن مەرزىمدى ۋاقىتپەن اقىلداسۋ - ورنالاستىرۋ سياقتى دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق قىزمەت مەحانيزمدەرىن ورناتۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: ەلەۋلى ىندەتتەن قۇتقارۋ - ەمدەۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋ كەرەك. ۇكىمەتتىك شيپاحانالاردىڭ جۇقپالى اۋرۋدان قۇتقارۋ - ەمدەۋ قابىلەتى قۇرىلىسىن جالپى بەتتىك كۇشەيتىپ، كەشەندى شيپاحانالاردىڭ جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ جانە ەمدەۋ قۇرىلعىلارى قۇرىلىسى ولشەمىن كەمەلدەندىرىپ، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ بويىنشا مەديتسينالىق قۇتقارۋ - ەمدەۋ دايىندىق قور قابىلەتىن ءوسىرۋ كەرەك. مەديتسينالىق بايلىقتاردىڭ ۇيلەسىمدى ورنالاسۋىن ساپالىلاندىرىپ، شۇعىل جاعدايداعى ەمدەۋ - دەنساۋلىق ساقتاۋ قۇرىلىمدارىن جۇمىلدىرۋدى، اتتانىسقا كەلتىرۋدى، وڭىرلىك بىرلەسە قيمىلداۋدى، قىزمەتكەرلەردى سەپتەۋ - شوعىرلاندىرۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جۇقپالى اۋرۋ قاتارلى ەلەۋلى ىندەتتەن قۇتقارۋ - ەمدەۋدىڭ دارەجەگە، ساتىعا، تارماققا بولىنگەن مەحانيزمىن ورناتۋ، اقاۋسىزداندىرۋ، قالا، اۋىل 3 دارەجەلى مەديتسينالىق قىزمەت وتەۋ تورىن كەمەلدەندىرۋ، مەملەكەتتىك مەديتسينا ورتالىعى، وڭىرلىك ەمدەۋ ورتالىعى سياقتى بازالار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، ەلەۋلى جۇقپالى اۋرۋدان قۇتقارۋ - ەمدەۋ قابىلەتىن ءوسىرۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: وتانشىلدىق تازالىق قيمىلىن ىشكەرىلەي ورىستەتۋ كەرەك. جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ كۇرەسىنىڭ تاجىريبەلەرىن قورىتىندىلاپ، وتانشىلدىق تازالىق قىزمەتىنىڭ ءمانىن بايىتىپ، ءادىس - تاسىلىندە جاڭالىق اشىپ، ورتا تازالىعىن جونگە سالۋدان تۇتاس قوعامنىڭ سالاماتتىعىن باسقارۋعا قاراي بۇرىلىس جاساۋدى ىلگەرىلەتىپ، حالىقتىڭ سالاماتتىعىنا ساياتىن جالپى جاعدايلىق، ۇزاق ۋاقىتتىق ماسەلەلەردى ويداعىداي شەشۋ كەرەك. قونىس ورتاسىن جالپى بەتتىك جاقسارتىپ، الەۋمەتتىك تازالىق ورتاسىنىڭ نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ، وركەنيەتتى، اقاۋسىز، جاسىل، قورشاعان ورتانى قورعاۋعا پايدالى تۇرمىس ءتاسىلىن دارىپتەۋ، سالاماتتىقتى بارلىق ساياساتقا توعىستىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، جالپى عۇمىر پەريوتىندىق سالاماتتىق باسقارۋ ۇستانىمىن قالا جوسپارىنىڭ، قۇرىلىسىنىڭ، باسقارۋىنىڭ جالپى بارىسىنا، ءار بۋىنىنا ءسىڭىرۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: جۇڭگوشا شيپاگەرلىكتىڭ - دارىگەرلىكتىڭ ەلەۋلى ىندەتتەن ساقتانۋ جانە ونى ەمدەۋدەگى رولىن ساۋلەلەندىرۋ كەرەك. جۇڭگوشا جانە باتىسشا شيپاگەرلىكتى بىرلەستىرۋ، جۇڭگوشا دارىلەر مەن باتىسشا دارىلەردى قاتار قولدانۋ وسى رەتكى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەگى ءبىر ۇلكەن ەرەكشەلىك ءارى جۇڭگوشا شيپاگەرلىكتىڭ - دارىگەرلىكتىڭ جاۋھارىنا مۇراگەرلىك ەتۋدىڭ، تۋراشىلدىقتى ساقتاپ، جاڭالىق اشۋدىڭ جاندى امالياتى. زەرتتەۋدى، دالەلدەۋدى كۇشەيتىپ، جۇڭگوشا شيپاگەرلىكتىڭ - دارىگەرلىكتىڭ اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى ەمدەۋ نازاريالارى مەن دياگنوز قويۋ، ەمدەۋ زاڭدىلىقتارىن قورىتىندىلاپ، كلاسسيكالىق شيپاگەرلىك كىتاپتاردىڭ جاۋھارلارىن ەكشەپ الۋدى جانە اشۋدى كۇشەيتىپ، عىلمي زەرتتەۋدىڭ تىرەك تۇعىرلارىنان ءبىر توبىن قۇرىپ، جۇڭگوشا دارىلەردى تەكسەرۋ - باعالاۋ، تەكسەرۋ - بەكىتۋ مەحانيزمىنە رەفورما جاساپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، جۇڭگوشا دارىگەرلىكتىڭ جاڭا دارىلەرىن زەرتتەپ - اشۋدى جانە كاسىپ سالالاندىرا دامىتۋدى جەبەۋ كەرەك. جۇڭگوشا شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جۇڭگوشا شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك ەرەكشەلىگىندەگى دارىندىلار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، جۇڭگوشا شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك قىزمەتىنە ۇيىمدىق باسشىلىقتى كۇشەيتىپ، جۇڭگوشا شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك پەن باتىس شيپاگەرلىك - دارىگەرلىكتىڭ ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋىن، سايكەسە دامۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋعا قاتىستى زاڭداردى، زاڭ ەرەجەلەردى كەمەلدەندىرۋ كەرەك. جۇقپالى اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ جانە ونى ەمدەۋ زاڭى، توسىن تۋىلعان الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ وقيعالارىنا توتەپ بەرۋ زاڭى سياقتى زاڭداردى جاساۋ جانە وعان وزگەرىس ەنگىزۋ قىزمەتىن باعىتتامالى تۇردە ىلگەرىلەتىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ بويىنشا زاڭ اتقارۋدىڭ ۇقىق پەن جاۋاپكەرشىلىگى ايقىن، ءتارتىبى جۇيەلى، اتقارۋى پارمەندى مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ كەرەك. الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ حاۋىپسىزدىگى جانە ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ زاڭدارى مەن زاڭ ەرەجەلەرىن جالپىلاستىرىپ، بۇكىل قوعامدا زاڭ بويىنشا ارەكەت جۇرگىزۋدى، زاڭ بويىنشا ءىس ىستەۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: عىلىم - تەحنيكانىڭ ەلەۋلى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەگى تىرەكتىك رولىن ساۋلەلەندىرۋ كەرەك. ءومىردىڭ حاۋىپسىزدىگى مەن بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى ەلەۋلى عىلىم - تەحنيكالىق جەتىستىكتەر − مەملەكەتتىڭ ماڭىزدى قارۋى، ونى، ءسوز جوق، ءوز قولىمىزدا يگەرۋىمىز كەرەك. دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق سالاسىنداعى عىلىم - تەحنيكاعا ۇسىنىلىمدى ارتتىرىپ، جاڭاشا مەملەكەتتىك ءتۇزىلىستىڭ باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، كۇشتەردى شوعىرلاندىرا وتىرىپ وزەكتى تەحنيكادان قامال الىپ، ەلەۋلى اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ جانە ونى ەمدەۋ بويىنشا قاراجات ۇسىنىلىمىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، ەلىمىزدىڭ تىرشىلىك عىلىمى، بيوتەحنيكا، ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ، مەديتسينالىق اسپاپتار سياقتى سالالارداعى ولقىلىقتارىن جەدەل تولىقتاۋ كەرەك.

  ماقالادا مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: دەنساۋلىق ساقتاۋ بويىنشا حالىقارالىق اۋىس - كۇيىس پەن سەلبەستىكتى كۇشەيتۋ كەرەك. حالىقارالىق بورىشىمىزدى ۇزدىكسىز وتەپ، ىندەتكە قارسى زاتتىق ماتەريالدارمەن قامدايتىن الەمدەگى ەڭ ۇلكەن ەلدىك رولىمىزدى ساۋلەلەندىرىپ، قاتىستى حالىقارالىق ولشەمدەردىڭ، جۇيەلەردىڭ، باعدارلامالاردىڭ جاسالۋىنا جالپى بەتتىك، ىشكەرىلەي ارالاسىپ، جۇڭگو جوباسىنان، جۇڭگو تاجىريبەسىنەن ورتاق پايدالانىپ، ەلىمىزدىڭ الەمدىك دەنساۋلىق ساقتاۋ بويىنشا جونگە سالۋ جۇيەسىندەگى ىقپال كۇشى مەن ءسوز بيلىگىن كۇشەيتىپ، ادامزاتتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋىمىز كەرەك.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.