شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى ءپاريزات ابدۇل
اۋات اۋدانىنداعى دولان تايپاسى كورىنىس وڭىرىندە بويجەتكەن، بوزبالالار باستاما بيىنە باستى؛ ياركەن اۋدانىنىڭ اۋىل - قىستاق كوكونىس جىلىجايىندا تەحنيكتەر قىستاق تۇرعىندارىنا كوكونىستىڭ ۇشىن شىرپۋدى قولما - قول ۇيرەتۋدە؛ گۇما اۋدانىنداعى جەمىسى سامسىعان شىلان باعىندا، قىستاق تۇرعىندارى بەينەجازبا ءتۇسىرىپ، دوۋيىنعا جولداۋمەن ابىگەر ... بۇل وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ وسى جىلدارداعى ءوندىرىس، تۇرمىسىنداعى وزگەرىستەردىڭ شاعىن كارتيناسى ەدى.
ايدان ايقىن وزگەرىستەردىڭ استارىندا وڭتۇستىك شينجياڭدىقتاردىڭ يدەياسىنىڭ ازات بولۋى مەن كوزقاراسىنداعى وزگەرىستەر جاتىر. قوعام ورنىقتىلىعى مەن حالىق تۇرمىسىنىڭ ۇزدىكسىز جاقسارۋى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ دامۋىن پارمەندى جەبەدى، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رۋحاني بەت - بەينەسى مۇلدە جاڭاردى.
بۇگىنگى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ بارلىق جەرىنەن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ وسى زامانعى عىلىم - بىلىمدەردى ۇيرەنۋمەن، جۇمىستاندىرۋ شەبەرلىگىن ۇيرەنىپ يگەرۋمەن قاربالاس جۇرگەنىن بايقاۋعا بولادى، بارلىق جەرىنەن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ وسى زامانعى وركەنيەتتى تۇرمىسقا بەلسەنە تالپىنىپ، وزىندىك دامۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋعا قۇلشىنىپ جۇرگەنىن بايقاۋعا بولادى. ولاردىڭ كوز اياسى كەڭەيىپ، جان سارايى اشىلدى.
قىستاقتىڭ سالت - ساناسى جاقساردى
”بىلەزىكتى بىلقىلداتىپ، يىقتى قوزعاپ، ريتىمگە ىلەسە اينالىڭدار ...“، 9 - ايدىڭ 16 - كۇنى تاڭەرتەڭ، قاراقاش اۋدانى قاراساي اۋىلى باعچى قىستاعىنىڭ قىستاق كوميتەتى اۋلاسىندا، ارزىگۇل روزىمامەت ءبي سەرىكتەرىمەن بىرگە وتكىزىلگەلى تۇرعان كونسەرتكە دايىندالۋدا. ”ءبىز «كورىكتى قاراساي» دەگەن جاڭا ءاندى بيمەن سۇيەمەلدەيمىز، بۇل اندە بۇگىنگى باقىتتى تۇرمىس جىرلانادى، ءبىز كوتەرىڭكى رۋحپەن بيلەپ، اۋىلداستاردى كورگەن جەردەن اسەرلەندىرمەكشىمىز“، - دەدى ارزىگۇل.
كىشكەنتايىنان بيگە اۋەس ارزىگۇل بۇل كۇندەرى قىستاق ادەبيەت - كوركەمونەر اترەتىنىڭ تىرەكتىسى. ”بۇرىن ءدىني ۇشقارى يدەيانىڭ ىقپالىنا ۇشىراعاندىقتان، ءبي بيلەۋ بىلاي تۇرسىن، ءان - ءبي باعدارلامالارىن دا كورۋگە بولمايتۇعىن“، - دەدى ارزىگۇل وتكەندى ەسكە الىپ.
قازىر قىستاق بەت - بەينەسى وزگەردى، سالت - ساناسى بارعان سايىن جاقساردى، مادەنيەت قيمىلدارى دا بارعان سايىن كوبەيدى. ”ءبىزدىڭ قالاشىقتاعى جاستار تاعى ’قاراساي ءۇنى‘ دەيتىن راديو باعدارلاماسىن ازىرلەدى، نەگىزىنەن، تاڭداۋلى ادەبيەت - كوركەمونەر تۋىندىلارى، وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسى، زاڭ، زاڭ ەرەجە سياقتىلاردى تاراتادى، تاعى ماڭايىمىزداعى ۇلگىلەردىڭ اڭگىمەلەرى دە بەرىلەدى، مەن ءبىرتالاي نارسە ۇيرەنىپ الدىم“، - دەدى ارزىگۇل.
رۋحاني ءنار العان ءار ۇلت بۇقاراسى شىت جاڭا بەينەمەن ەكپىندەي دامىپ كەلەدى.
ۇيرەنۋ تەبىنىمىز جەتەرلىك
”ارزىگۇل مەڭگەرۋشى، مەنى سىناپ كورىڭىزشى، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋ ورەمدە جاقىننان بەرى ىلگەرىلەۋشىلىك بار ما، جوق پا ەكەن؟“ 9 - ايدىڭ 17 - كۇنى لوپ اۋدانى سامپۇل قالاشىعى قۇرباق قىستاعىنىڭ ساباقحاناسىندا قىستاق تۇرعىندارى قىستاق ايەلدەر بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى ارزىگۇل قۇرباننيازدان تالاسا - تارماسا كەڭەس سۇراۋدا.
3 جىلدىڭ الدىندا ارزىگۇل مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى بىلمەۋشى ەدى.
”بالانىڭ تاپسىرما جازۋى، ساباقتان تىس كىتاپ وقۋى سياقتىلارعا مەنىڭ مۇلدە سەپتىگىم تيمەدى“. ارزىگۇل مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى ۇيرەنۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن اڭعارعاندىقتان، 2016 - جىلى قىستاقتا مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋ كۋرسى اشىلعاندا ول ءبىرىنشى بولىپ تىزىمدەلدى. ول تاعى مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدىڭ اۋديو ۇيرەنۋ ماتەريالدارىن، مۋلت فيلم ديسكالارىن ساتىپ الىپ، ءۇي شارۋاسىن ىستەي ءجۇرىپ ۇيرەندى.
قاجىرلى دا ىنتالى ارزىگۇل قىزمەت گرۋپپاسىنىڭ نازارىن اۋدارىپ، زاپاس كادر رەتىندە تاربيەلەندى. ول تاعى قىستاق ايەلدەرىنىڭ ۇيرەنۋ ۇلگىسىنە اينالدى. ”ءومىر جولىم داڭعىلدانىپ، كەڭەيگەندەي سەزىندىم“، - دەدى ارزىگۇل.
وڭتۇستىك شينجياڭدا مادەنيەت بىلىمدەرىن مولايتىپ، ەڭبەك شەبەرلىگىن جوعارىلاتۋ كۋرسىلارىنىڭ جالپىلاستىرىلىپ، ورىستەتىلۋى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ مادەنيەت ساپاسى مەن ەڭبەك شەبەرلىگىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى.
2014 - جىلدان 2019 - جىلعا دەيىن، وڭتۇستىك شينجياڭ وڭىرىندە جىلىنا ورتا ەسەپپەن باۋلىنعان ادام 451 مىڭ 400 ادام - رەتكە جەتتى. باۋلۋعا قاتىناسقان ادامدار، كەم دەگەندە، ءبىر ءتۇرلى جۇمىستانۋ تەحنيكاسىن يگەرىپ، كوپ ساندىسى كاسىپتىك تولىمدىلىق كۋالىگىن، كاسىپتىك شەبەرلىك دارەجە كۋالىگىن نەمەسە ارناۋلى كاسىپتىك قابىلەت كۋالىگىن الىپ، ورنىقتى جۇمىستانۋدى جۇزەگە اسىردى.
جاڭاشا شارۋالار مولايدى
اۋىلداستارعا تىكە تاراتۋدا زات ساتۋ شەبەرلىگىن ۇيرەتۋ، جاڭا قوراپ جوبالاۋ، ينتەرنەتتىك دۇكەننىڭ جانكۇيەرىن مولايتۋ ... وسى بىرنەشە كۇندە قاشقار يجيارىن ەلەكتروندى ساۋدا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى اناحاينا اليك ەرەسەن قاربالاس بولدى.
اناحاينا ءپايزاۋات اۋدانى بارىن قالاشىعىنىڭ ادامى، كەزىندە ۇرىمجىدە كىرىسى تۇراقتى قىزمەتى بولعان.
”2013 - جىلى اۋىلعا تۋىسشىلاي كەلدىم، اۋىلدىڭ وزگەرىسى زور ەكەنىن، كوپتەگەن دامۋ ورايى بار ەكەنىن كوردىم“. اناحاينا اۋىلىنا قايتىپ كەلدى، ول جەمىس ساتۋدان باستادى، قىستاق تۇرعىندارىنا تىكە تاراتۋدا زات ساتۋ شەبەرلىگىن ۇيرەتۋدەن باستاپ، ولاردىڭ وزدەرىنىڭ زات ساتۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
اناحاينا تاعى ارناۋلى تىكە تاراتۋ جۇرگىزۋشىسىن تاربيەلەپ، شارۋالارمەن بىرگە سول جەردىڭ وزىنەن تىكە تاراتتى. ”مەن شامامنىڭ كەلىسىنشە ەلەكتروندى ساۋدا تاجىريبەلەرىمدى كوپشىلىكپەن ءبولىسىپ، اۋىلداستاردىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ بايۋىنا كومەكتەسۋدى ويلادىم“، - دەدى اناحاينا.
وسى 2 جىلدا اناحاينا سياقتى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى دەلدالى، اۋىل - قىستاقتاعى تىكە تاراتۋدا زات ساتۋشىلاردى باستاماشىلدىقپەن تاربيەلەۋشىلەر ۇزدىكسىز جارىققا شىقتى. ينتەرنەت اۋىل - قىستاقتىڭ ”كۇن شىعا جۇمىسقا كىرىسىپ، كۇن باتا دەمالىپ قالاتىن“ ءداستۇرلى تۇرمىس ءادىسىن وزگەرتتى.
ينفورماتسيانى ورتاقتاسۋ كەزىندە قيىر جاتقان وڭتۇستىك شينجياڭدى سىرتقى دۇنيەمەن ۇلاستىرىپ، تۇتاستىرىپ، بوگەت پەن ارالىقتى جويدى.
بۇل كۇندەرى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ كوشەلەرىندە، اتىز باستارىندا بارعان سايىن كوبەيگەن اناحاينا سياقتى ادامدار ينتەرنەتپەن جاناسىپ جۇرگەن ”جاڭا شارۋالارعا“ اينالدى. جان سارايى اشىلدى، بەت - بەينەلەرىندە دە وزگەرىس بولدى، تۇرمىستارى دا وسىزامانداندى.
