10 - ايدىڭ 15 - كۇنى جەمىس وسىرۋشىلەر ونسۋ اۋدانىنداعى بيڭشۋە ميسۇييۋان المانى قاراپايىمداستىرىپ ەگۋدەن ۇلگى كورسەتۋ بازاسىندا الما ۇزۋدە. ونسۋ اۋدانى 111 مىڭ 200 مۋ جەردەگى المادان مول ءونىم الدى، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارناسىنىڭ كومەگىمەن المالار سان ميلليونداعان وتباسىنا ساتىلدى. سۋرەتتى گازەتىمىزدىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى حان لياڭ تۇسىرگەن
التىن كۇز، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ايى جەلىلەس قيمىلدارى تيانشان الابىندا كەڭىنەن ورىستەتىلدى. جەر - جەر ۇكىمەتتىڭ جەتەكتەۋى مەن قوعامنىڭ ات سالىسۋىن ۇشتاستىرۋ ءادىسى ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىنىڭ ساتىلۋ ارناسىن كەڭەيتىپ، كوپ تۇيىندەردە كۇش سالىپ، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى ىلگەرىلەتتى.
ينتەرنەت جەلىسىندە جانە جەلىدەن تىس، رايون ىشىندە جانە رايون سىرتىندا شار تاراپتان كەلگەن، تاماشا ءۇمىت ارقالاعان تاپسىرىستار بىرگە كوز تارتار ”ناتيجە تىزىمدىگىنە“ اينالىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە جەتۋگە تاماشا تارتۋ سيلادى.
قوس جەلىدە كۇش سالىپ، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ تورىن توقىدى
سوڭعى كۇندەرى شينجياڭ يوۋلىگو ەگىن شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى جۇمىستى ۇستەمەلەپ ىستەپ، 10 مىڭ دانا يىڭسار ورىك قاعى تاپسىرىسىن تۇگەلدەي جونەلتتى.
”اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرىن ساتۋ تۇعىرى (كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ 832 - تۇعىرى) جانە ءارقايسى ءىرى بانكەلەردىڭ ينتەرنەت جەلىسىندە ساتۋى ارقىلى بيىل ءبىزدىڭ ونىمدەرىمىزدىڭ ساتىلۋى جاقسى بولدى. قازىر ينتەرنەت جەلىسىندەگى ساتىلىم جالپى ساتىلىم سوماسىنىڭ %40ىن يەلەدى“، - دەدى شينجياڭ يوۋلىگو ەگىن شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى ۋڭ يۇيچيان.
بيىل جىل باسىنان بەرى، رايونىمىزدىڭ جەر - جەرى ينتەرنەتتىك تۇعىردىڭ ساتۋداعى رولىنا باسا ءمان بەرىپ، كەدەي وڭىرلەردەگى اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرىن ساتۋ تۇعىرى، اۋدان دارەجەلى ەلەكتروندى ساۋدا الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ ورتالىعى سياقتى ساتۋ ارنالارىن بەلسەنە كەڭەيتىپ، قۇرىپ، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ايىنىڭ ءساتتى ورىستەتىلۋىنە بەرىك نەگىز قالادى.
9 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن، شينجياڭداعى كەدەي وڭىرلەردەگى 229 قامداۋشى ساۋداگەر كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ 832 - تۇعىرىنا تىركەلۋدى اياقتاپ، 100 ميلليون يۋاننان استام ساتىلىم سوماسىن جۇزەگە اسىردى؛ 47 اۋدان دارەجەلى ەلەكتروندى ساۋدا الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ ورتالىعى مەن زات اينالىمى بويىنشا جەتكىزۋ ورتالىعىن، 3189 اۋىل - قىستاق دارەجەلى پۋنكت سالىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرىنىڭ ساتىلۋ ارناسىن اناعۇرلىم ىركىلىسسىزدەندىرە ءتۇستى.
ينتەرنەت جەلىسىندە جانە جەلىدەن تىس بىردەي كۇش سالدى. تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ايىندا، اۆتونوميالى رايوندىق قامداۋ - ساتۋ كووپەراتيۆى شينجياڭ سىرتى سايتتارىندا ”ساۋدا سارايى، ەرەن بازار ساتۋ الاڭىن بىرلەسىپ جۇرگىزۋ“ بويىنشا ساتۋ ۇلگىسىنەن پايدالانىپ، جاس، جاڭا كۇيىندە جەتكىزۋ جەلىلەس ارناسىمەن سەلبەستىك ورناتىپ، كەپتىرىلگەن، جاس جەمىستەردى ساتۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، شينجياڭ جەمىس شارۋاشىلىعى توبى جيىنى 3000 تونناداي كەپتىرىلگەن جەمىس تۇرىندەگى ونىمدەردى، 200 توننادان استام جاس جەمىس ونىمدەرىن جونەلتتى.
شينجياڭعا كومەكتەسۋ مەحانيزمى بىردەي ماڭىزدى رول اتقاردى. كومەك قابىلداعان ءارقايسى ورىندار شينجياڭعا كومەكتەسەتىن ولكە، قالالاردىڭ الدىڭعى شەپ قولباسشىلىق شتابىمەن ىرىقتىلىقپەن بايلانىس ورناتىپ، قاتىستى ولكە، قالالارمەن دالمە - ءدال ءتۇيىلىستىرىپ، كومەك قابىلداعان جەرلەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسەتىن ولكە، قالالاردىڭ ورگان، كاسىپورىن، مەكتەپ، شيپاحانا، اسكەري ءبولىم سياقتىلارىنا كىرۋىن ىلگەرىلەتىپ، كەدەي وتباسىلاردىڭ كىرىستەرىن ارتتىرۋىن جەبەپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋعا دەم بەردى. تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ايى كەزىندە، شينجياڭعا كومەكتەسەتىن 19 ولكە، قالا كومەك قابىلداعان جەرلەردىڭ ساتىلىم سوماسى 700 ميلليون يۋان كەلەتىن 50 مىڭ توننا اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ساتۋىنا كومەكتەستى.
كوپ جاق بىرلەسە قيمىلداپ، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ ۇلكەن ارناسىن قالىپتاستىردى
سۇر شىلان، جاڭعاق، ورىك قاعى، روزاگۇل ايكۇلشەسى... 9 - ايدىڭ 29 - كۇنى تۇستەن كەيىن ءبىر رەتكى تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىن تانىستىرۋ جينالىسى اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ بانكەسى شينجياڭ بولىمشە بانكەسىنىڭ ورگانىندا وتكىزىلدى، وڭتۇستىك شينجياڭداعى كەدەي وڭىرلەردەن اكەلىنگەن 180 تۇردەگى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ەرەكشە ونىمدەرى قىزمەتكەرلەردىڭ تاڭداۋىنا قويىلدى، سول كۇنگى ساۋدا سوماسى 30 مىڭ يۋانعا تايادى.
رايونىمىزدىڭ جەر - جەرى ۇكىمەت جەتەكتەۋ، قوعام ات سالىسۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، بىرگە يگىلىككە كەنەلۋ پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، ءوندىرۋ مەن ساتۋدى ءتۇيىلىستىرۋ، ساتۋ ارناسىن كەڭەيتۋ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە جەتەكتەۋ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە پايدا جەتكىزۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ سياقتى شارالاردى كۇشەيتۋ ارقىلى قوعامداعى ءار سالانى تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە ات سالىسۋعا جۇمىلدىردى. بۇكىل رايون تۇيىندەردە كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدەن ۇلگى كورسەتۋدىڭ جەتەكتەۋ رولى ارقىلى ءار دارەجەلى ورگاندار مەن كاسىپورىن، ءىسورىن سياقتىلاردى كەدەي وڭىرلەردىڭ 700 ميلليون يۋاننان استام كەلەتىن اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن تىكەلەي ساتىپ الۋعا جانە ساتىلۋىنا كومەكتەسۋگە جەتەكتەدى؛ ەكونوميكاسى قۋاتتى 33 اۋدان (قالا، رايون) كومەك قابىلدايتىن 27 اۋداننىڭ (قالا) 93 ميلليون يۋان كەلەتىن اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن تىكەلەي ساتىپ الدى جانە ساتۋىنا كومەكتەستى.
ءارقايسى ايماق، وبلىس، قالالاردىڭ ساۋدا - ونەركاسىپشىلەر بىرلەستىگى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىن ساتىپ الۋ قيمىلىن بەلسەنە ورىستەتتى. حالىقتىق كاسىپورىندار مولشەرمەن 431 ميلليون يۋان كەلەتىن اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن تىكەلەي ساتىپ الدى نەمەسە ساتىلۋىنا كومەكتەستى، بۇكىل رايوندىق 70 قوعامدىق ۇيىمدى 934 ميلليون يۋان قارجى قوسۋعا باستادى جانە وعان جۇمىلدىردى، جىلۋعا اتاعان زاتتىق ماتەريالداردىڭ قۇنى 60 ميلليون 610 مىڭ يۋان، تۇتىنۋ ارقىلى سۇيەمەلدەۋگە تىكەلەي قاتىناسۋ قۇنى 8 ميلليون يۋاننان استى.
وڭتايلى ساتتە العا ۇمتىلىپ، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ دارەجەسىن تاعى دا كوتەردى
تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ايى قيمىلى اياقتالعانىمەن، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارەكەتى ءالى دە دابىرالى ورىستەتىلۋدە.
اۆتونوميالى رايوننىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ كەڭسەسىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى بىلاي دەپ تانىستىردى: رايونىمىز كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىن بەلگىلەۋ قىزمەتىن ونان ارى ىلگەرىلەتىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىن بەلگىلەۋ ءتارتىبىن جۇيەگە ءتۇسىرىپ، تياناقتاندىرىپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرى كاسىپورىندارىن بەلگىلەۋ تولىمدىلىعى وتكەلىن، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ ساپا وتكەلىن جانە ازىق - تۇلىك حاۋىپسىزدىگى وتكەلىن قاتاڭ يگەرىپ، اناعۇرلىم كوپ، اناعۇرلىم تاماشا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىنىڭ بۇكىل ەلدىڭ تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ جاسىل ارناسىنا كىرۋىنە مۇمكىندىك جاسادى. قازىرگە دەيىن رايونىمىز جيىنى 1641 كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىن، 392 كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە جەتەكتەۋ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋگە پايدا جەتكىزۋ كاسىپورنىن بەلگىلەپ، 12 ايماق، وبلىس، قالاعا، 78 اۋدان، قالا، رايونعا سايىپ، تاۋار قۇنى 16 ميلليارد 753 ميلليون يۋانعا جەتتى.
كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارناۋلى سورەسىن، ارناۋلى سارايىن، ارناۋلى اۋماعىن قۇرۋ جەدەلدەتىلدى. بۇكىل رايونداعى 1 - توپتاعى سىناق تۇيىندەرىنە 2000نان استام كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارناۋلى سورەسىن قويدى، ەڭ الدىمەن، ءۇرىمجى قالاسى، سانجى قالاسىندا سىناق ءتۇيىنى ىسكە قوسىلدى، قازىر 124 تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارناۋلى سورەسى ورناتىلىپ بولدى. شينجياڭنىڭ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ تۇعىرىنىڭ باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، شينجياڭعا كومەكتەسەتىن ولكە، قالالاردىڭ شينجياڭنىڭ تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارناۋلى سارايىن سالۋىنا ىزدەنىس جاساپ، 1 - توپتا سىناق تۇيىنىندە 28ى سالىندى، قازىر 70 كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارناۋلى سارايى (دارەجەسىن جوعارىلاتۋ، جاقسارتۋ، كادەگە جاراتۋدى قامتيدى) ورناتىلدى جانە ىسكە قوسىلدى. جەر - جەر ءىس جۇزىندىكپەن ۇشتاستىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى ءوندىرىس قۇرال - جابدىقتارى بازارى، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى ساۋدا بازارى، ساۋدا سارايى جانە ەرەن بازار سياقتىلاردا كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ونىمدەرىن ساتۋ ارناۋلى اۋماعى، جايما ورنى سياقتىلاردى بەلگىلەپ، 1 - توپتا 500 سىناق ءتۇيىنىن سالدى، قازىر 354 تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ارناۋلى اۋماعى سالىنىپ بولدى.
الداعى جەردە، رايونىمىز تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدى كەدەي وڭىرلەردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى قوسىمشا ونىمدەرىن ءوندىرۋ، ساتۋمەن ءتۇيىلىستىرۋدىڭ، ساتۋ ارناسىن كەڭەيتۋدىڭ، كەدەي وڭىرلەردەگى كاسىپ سالالارىنىڭ دامۋىن جەبەۋدىڭ، كەدەي بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدى شاراسى ەتىپ، ”كەدەيلەردى جەتەكتەۋدى“ وزەك ەتىپ، دالمە - ءدال تالاپتارعا، بىرگە دامۋعا جانە كەدەي بۇقارانىڭ ات سالىسۋىنا تاباندى بولىپ، كەدەي بۇقارا مەن ساتىپ الۋ تۇلعاسى اراسىنداعى مۇددە بايلانىسىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، ”ءدال جەتەكتەيتىن“، ”ورنىقتى جەتەكتەيتىن“ تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، كەدەيلەردى جەتەكتەۋ، كەدەيلىكتى ازايتۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، تۇتىنۋ ارقىلى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋدىڭ ساپاسىن جاپپاي جوعارىلاتادى.