شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى سۇڭ ۋيگو
”ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ جونىندەگى مىناۋ حابارلاندىرۋدى تەزدەتىپ جاپسىرۋ كەرەك، كوپشىلىك ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ ساياساتىندا قانداي رەتتەۋلەر بولعانىن دەر كەزىندە ءبىلسىن“، - دەدى 11 - ايدىڭ 10 - كۇنى مامەتيۇسۇپ ءمامتيمىن قىستاق بۇعالتىرىنا.
بيىل 31 جاستاعى مامەتيۇسۇپ ءمامتيمىن گۇما اۋدانىنىڭ چودا اۋىلىندا تۋىلعان. 2005 - جىلى تاكلاماكان ءشولىنىڭ شەتىندە وسكەن ول ىشكى ولكەدەگى تولىق ورتا مەكتەپ كلاسىنا قابىلدانىپ، 2009 - جىلى جۇڭگو تەڭىز - مۇحيت داشۋەسىنە وتەدى. تۋىس - تۋعان، دوس - جاراندارى مامەتيۇسۇپتى ىشكى وڭىردە قالىپ قىزمەت ىستەيدى دەپ جۇرگەندە، ول گۇما اۋدانى مۇجى قالاشىعىنا قايتىپ بارىپ قىزمەت ىستەۋ بەكىمىن جاسايدى.
”ىشكى وڭىردە وقىپ جۇرگەندە، مەن گۇما مەن ءىرى قالالاردىڭ دامۋى اراسىنداعى پارىقتى كوردىم. ءوزىمنىڭ قۇلشىنىسىم ارقىلى ءوزىم تۋىپ - وسكەن وسى توپىراقتا كەيبىر جاڭا وزگەرىستەردى جارىققا شىعارۋدى ءۇمىت ەتتىم“. مامەتيۇسۇپ بار ىنتاسىمەن قىستاققا بەرىلىپ كەتتى، 2017 - جىلى 9 - ايدا ول ىرىقتىلىقپەن ءوتىنىش ەتىپ مۇجى قالاشىعى اسار قىستاعىنا بارىپ پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولادى.
اسار قىستاعى اۋىر كەدەي قىستاق، 2017 - جىلى كەدەيلىكتىڭ تۋىلۋ مولشەرى ％36.8 بولعان، بۇكىل قىستاقتا كەدەي وتباسىلاردىڭ ۇشتەن ەكىسىنەن استامى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىزداندىرۋ قاراجاتىنا سۇيەنىپ تۇرمىس كەشىرەتىن. مۇنداي جاعدايدان مامەتيۇسۇپ وراسان زور قىسىم سەزىندى.
”نۇراحمەت اعا، قوي ەتى سورپاسى دۇكەنىڭىزدى مۇجى قالاشىعىندا اشقانىڭىزعا دا تالاي جىل بولدى، ساۋداڭىز جاقسى ءجۇرىپ كەلەدى، بيىل قىستاقتاعى كەدەي وتباسىلاردان بىرنەشە ادامدى جۇمىسقا كوبىرەك قابىلداساڭىز قايتەدى؟“، - دەدى مامەتيۇسۇپ نۇراحمەت ءيسلامدى ىزدەپ كەلىپ.
”ماسەلە جوق، جالعىز ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ بايىعانى بايىعاندىق ەمەس، بۇكىل قىستاق بىردەي كەدەيلىكتەن ارىلعاندا عانا ناعىز بايۋ سانالار ەدى“، - دەپ نۇراحمەت مامەتيۇسۇپكە كوڭىلدەنە جاۋاپ بەردى.
سالاماتتىق كۋالىگىن ءبىتىرۋ، ەڭبەكاقى ولشەمىن اقىلداسۋ، ەڭبەك توقتامىنا قول قويۋ... قىستاقتاعى 4 كەدەي ەڭبەككۇشتىڭ نۇراحمەتتىڭ قوي ەتى سورپاسى دۇكەنىندە قىزمەت ىستەۋى ءۇشىن، مامەتيۇسۇپ بىرنەشە كۇن بويى قاربالاستاندى. بۇل 4 ەڭبەككۇش جۇمىسقا قابىلدانعان سوڭ، اي سايىن 1800 يۋان ەڭبەكاقى الدى، 2019 - جىلى ولار دەر كەزىندە كەدەيلىكتەن ارىلدى.
اسار قىستاعى قالاشىقتان نەبارى 1.5 كيلومەتر قاشىقتىقتا، قىستاقتاعى كوپتەگەن ادام قالاشىق بازارىندا ۇساق ساۋدامەن شۇعىلدانۋدى تاڭداعان. مامەتيۇسۇپ پەن قىستاق كادرلارى بازاردان پايدالانىپ بايۋ سىندى قىزمەت جوباسىن جاساپ، قولونەرى بار قىستاق تۇرعىندارىن بۇرىنعى قولونەرىن قولعا الىپ، ساۋداعا قايتا ورالۋعا شابىتتاندىردى.
”حايرنيسا، سوقماق جاساي الۋشى ەدىڭ عوي؟ ءبىراز جاساپ بازارعا اپارىپ ساتساڭشى“. 2018 - جىلى 10 - ايدىڭ ءبىر كۇنى مامەتيۇسۇپ قىستاق تۇرعىنى حايرنيسا يسمايلعا كەزدەسىپ قالدى. 3 كۇننەن كەيىن حايرنيسانىڭ سوقماق شەبەرحاناسى جۇمىس باستاپ، بازاردا تۇڭعىش رەت سوقماق ساتىپ، 1000 نەشە يۋان كىرىس كىرگىزدى.
قىزمەتتىڭ ورنىقتى ىلگەرىلەۋىنە ساي، مۇجى قالاشىعى بازارىندا اسار قىستاعىنىڭ ءبىر - بىرلەگەن ”تانىمال ماركا دۇكەندەرى“ پايدا بولدى: قوي ەتى سورپاسى، ميانفيزى، تەمەكى - اراق دۇكەنى، باتىڭكە دۇكەنى، توكسيكل دۇكەنى... سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەي المايتىن قىستاق تۇرعىندارى دا كەدەيلىكتەن ارىلۋدىڭ وزىنە ءتان جولىن تاۋىپ الدى.
”قويان باققاندا سۋدى وتە كوپ بەرمەۋ كەرەك، قويان ۇيشىگىن ءبىرشاما تىنىشىراق جەرگە ورنالاستىرۋ كەرەك...“، قويان باعۋدى تىلگە السا، مامەتيۇسۇپ تە كاسىپكە قانىق بولىپ العان، بۇل دا اسار قىستاعىنىڭ ەرەكشە باعىمشىلىق نىسانىن جۇرگىزگەندىگىنىڭ ارقاسى.
2019 - جىلى اسار قىستاعىنىڭ قويان باعىمشىلىعى كاسىبى 120 كەدەي وتباسىن قامتىدى. العاشىندا، جۇندەس، سەمىز قويانداردى كورگەندە قىستاق تۇرعىندارى قالاي باعۋدى بىلمەي اڭتارىلدى. وسى ءبىر كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ نىسانىن ناعىز حالىقتى اۋقاتتاندىرۋ نىسانىنا اينالدىرۋ ءۇشىن، مامەتيۇسۇپ ينتەرنەتتەن قويان باعۋ جونىندە كوپ ماتەريال جيناپ، ۇنەمى ءتۇن ورتاسىنا دەيىن ۇيرەنەتىن. ول، اۋەلى، ارنايى تەحنيكتەردى قويان باعۋ تەحنيكاسىن ۇيرەتۋگە ۇسىنىس ەتىپ، بوس ۋاقىتى بولا قالسا، قويان باعاتىن كەدەي وتباسىلارىن ارالاپ تۇردى.
”الدا - جالدا قويانعا ىندەت تيە قالسا، مامەتيۇسۇپ شۋجي ءوز بالاسى اۋىرعاننان بەتەر تىقىرشيدى“، - دەدى كەدەي وتباسى ءمامتيمىن ىدىرىس.
مامەتيۇسۇپتىڭ باسشىلىعىندا 2019 - جىلى اسار قىستاعى قويان باعىمشىلىعى كاسىبىندە كورنەكتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزىپ، قويان باققان وتباسىلاردىڭ كىرىسى ورتا ەسەپپەن 2000 يۋاننان ارتتى. اسار قىستاعى دا سول جىلى تۇتاس قىستاقتىڭ كەدەيلىكتەن شەگىنۋ مىندەتىن ءساتتى ورىندادى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ورتاشا تازا كىرىسى 9454 يۋانعا ارتىپ، قىستاقتىڭ كوللەكتيۆ كىرىسى دە 130 مىڭ يۋانعا جەتتى.
”نەگىزگى ساتىداعى كادر رەتىندە، مەن قولىمنان كەلگەنىنشە، اۋىلداستارىمنىڭ اناعۇرلىم تاماشا تۇرمىس كەشىرۋىنە كومەكتەسۋگە پەيىلمىن“، - دەدى مامەتيۇسۇپ.
