شينجياڭ گازەتىنىڭ جالپىلىق اقپارات قۇرالدارى ءتىلشىسى گى يوۋجۇن، قارامايلى تىلشىلەر پۋنكتىنەن گاۋ يۇيفەي
اۋىل - قىستاق ساياحات وڭىرىنە اينالىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قالتاسى بارعان سايىن قامپايا تۇسۋمەن بىرگە، تازا دا جايلى جاڭا قونىسقا كوشىپ كىردى... مىنە وسىنداي يگىلىكتى ىستەر ويىنا ورالعاندا، شاعانوت قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ياسىن تۇردىنىڭ جۇزىنە قۋانىش كۇلكىسى ەرىكسىز ۇيىرىلەدى.
اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن جەتەكشى ەتىپ، سولتۇستىك شينجياڭ ساياحاتىنىڭ التىن ارناسىنىڭ ورتاڭعى تۇيىنىندىك ورىن باسىمدىعىنا سۇيەنگەن قارامايلى قالاسى ورحى رايونى ورحى قالاشىعى حاك قىستاعى مەن شاعانوت قىستاعى بيىل ”باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى“ نىسانىن جاڭالىق اشا جۇرگىزىپ، قونىس ورتاسىن ساپالىلاندىرىپ، كورىكتەندىرىپ، ساياحات كاسىبىنىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تابىسىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، اسا تارتىمدى اۋىل - قىستاق دامۋىنىڭ جاڭا بەينەسىن كەسكىندەدى.
قىستاقتا ساياحاتتىق حالىقتىق تۇسەلحانالار اشىلدى
قىس كىرگەنىمەن، ورحى رايونىنىڭ قالا اۋماعىنا جاقىن حاك قىستاعى مەن شاعانوت قىستاعىنىڭ تۇس - تۇسىنداعى قۇرىلىس الاڭدارىندا جۇمىس دۋمانى باسىلار ەمەس. بۇرىنعى ەسكى، كونە ۇيلەردىڭ كوپشىلىگى كوزدەن عايىپ بولىپ، ورنىنا شىت جاڭا تۇرعىن ۇيلەر بوي كوتەرىپ، نەگىزگى قاڭقاسى نەگىزىنەن سالىنىپ بولعان.
بيىل ياسىن ۋاق - ۋاق وسىندا كەلىپ قۇرىلىس قارقىنىن كورمەسە تۇرا المايتىن بولىپ ءجۇر.
”بۇل جەر ورتاسى كوركەم ساياحات اۋماعى بولايىن دەپ تۇر، كەيىن ساياحاتشىلار كوبەيە بەرسە، بىزدە جىلىنا نەشە ون مىڭ يۋان پايدا ءبولىسىن الامىز - عوي، وسىنى ويلاسام ماساتتانىپ، كوڭىلىم مارقايىپ قالادى“، - دەيدى ياسىن.
حاك قىستاعى مەن شاعانوت قىستاعىنىڭ ەكەۋىندە دە ساياحاتتىق حالىقتىق تۇسەلحانالاردى دامىتۋ نەگىزى بار.
بيىل 3 - ايدا حاك قىستاعى، شاعانوت قىستاعى ”ەكى كوميتەتتەرىنىڭ“ باستاما كوتەرۋىمەن، قىستاق تۇرعىندار ۋاكىلدەر جينالىسى كەڭەسە كەلە زاڭ بويىنشا، ەرىكتى، اقىلى بولۋ پرينسيبىنە تاباندى بولا وتىرىپ، ”باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى“ نىسانىن قالىپتاستىرۋدى ۇيعاردى. بۇل ۇيعارىم ورحى رايونى، ورحى قالاشىعى 2 دارەجەلى پارتكوم مەن ۇكىمەتتەن قولداۋ تاپتى.
حاك قىستاعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى حاسىكجاپ موڭكىبايىردىڭ تانىستىرۋىنشا، ساياحاتتىق حالىقتىق تۇسەلحانالار، ۇلتتىق سالت - سانا جانە مادەنيەت، سەيىل - سەرۋەندىك اۋىل شارۋاشىلىعى، ەرەكشە باعىمشىلىق سياقتى نىسانداردى جيناقتاعان ”باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى“ نىسانىنا جالپى 2 ميلليارد 90 ميلليون يۋان قارجى قوسىلعان، ءبىر ميلليون 500 مىڭ شارشى مەتر اۋماقتى يەلەگەن. بيىل 4 - ايدا قۇرىلىس باستاعان نىساننىڭ قازىر جالپى قۇرىلىس جۇمىسىنىڭ ％60ى ورىندالعان، قۇرىلىس مەجەمەن كەلەر جىلى 5 - ايدا اياقتايدى ەكەن.
حاسىكجاپ بىلاي دەدى: نىسان كەلىسىم - شارتىن جاساسۋعا قاتىناسقان قىستاق تۇرعىندارى ”شارۋا ەكەندىگى وزگەرمەۋ، تۇرعىن ۇيلىك جەر تولىمدىلىق ۇقىعى وزگەرمەۋ، كوللەكتيۆ پايدا ءبولىس ۇقىعى وزگەرمەۋ“ العى شارتىندا، وتباسىلارىن بىرلىك ەتە وتىرىپ قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنە ءوتىنىش تاپسىرىپ، زاڭدى تۇرعىن ۇيلىك جەردى پايدالانۋ ۇقىعىن جانە تۇرعىن ۇيلىك جەردىڭ ۇستىندەگى قوسالقىلاردى ساراپتاتقان سوڭ قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنە بەرەدى، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى ورحى رايوندىق قالا قۇرىلىسىنا قارجى قوسۋ سەرىكتەستىگىنىڭ جۇمىس جۇرگىزۋىنە، باسقارۋىنا ءبىر تۇتاس اماناتتاپ، يگىلىككە كەنەلەدى، سونداي - اق كەلىسىم بويىنشا قىستاق تۇرعىندارىنا پايدانى ءبولىپ بەرەدى.
”بۇل نىسان سالىنىپ بىتكەن سوڭ، ورحى رايونىنىڭ ەرەكشە اۋىل - قىستاق سەيىل - سەرۋەن ساياحاتىنىڭ كاسىپ كۇيىن جالپى بەتتىك قالىپتاستىرادى دا، جەرگىلىكتى قىستاق تۇرعىندارى مۇنان ەڭ كوپ يگىلىك كورۋشى بولادى، تەك نىسان پايدا ءبولىسىنىڭ تابىسىن عانا ايتار بولساق، الداعى 20 جىلدا نىسانعا قاتىناسقان شارۋالاردىڭ ءار وتباسىنىڭ جىلدىق تابىسى 35 مىڭ يۋاننان اسادى“، - دەيدى ورحى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى شۋە حۇڭشۇن.
نىسان بايۋعا باستايتىن ساۋدا ورايىن اكەلدى
بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا، حاك قىستاعىنىڭ تۇرعىنى زورىگۇل عازى ءوز اۋلاسىندا شاعىن كولەمدەگى شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشىپ، وزىندىك قۇندى شىعارىپ تاستاعاندا جىلىنا ەڭ كوپ دەگەندە، 30 − 40 مىڭ يۋان تاۋىپ كەلگەن ەدى. ”باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى“ نىسانىنىڭ كەلىسىم - شارتىن جاساسقان سوڭ، ونىڭ تابىسىنان ورحى رايونىنىڭ قالا اۋماعىنان ساتىپ العان 98 شارشى مەترلىك ءۇيىنىڭ اقىسىن جانە ونى جوندەتۋ اقىسىن تارتىپ قالعاننان كەيىن، ايىنا 2480 يۋان تابىس الا الادى، ونىڭ ۇستىنە ءار 5 جىلدا ％10 وسەدى ەكەن.
”’باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى‘ سالىنىپ ءبىتىپ اشىلعان سوڭ، قالايدا كوپتەگەن ساياحاتشىلار ورحىعا ساياحاتتاپ كەلەدى، تۇتىنادى، سوندىقتان مەن قالا اۋماعىنان دۇكەن جالداپ الىپ، كونە كاسىبىمدى جالعاستىرايىن دەپ وتىرمىن“، - دەيدى زورىگۇل بارماعىن بۇگىپ ەسەپ سوعىپ، - ”ءار جىلعى پايدا ءبولىسىنىڭ تابىسىنا اسحانا اشىپ تاپقان اقشامدى قوسسام، از دەگەندە 70 − 80 مىڭ يۋانعا جەتەدى، قالايدا بۇرىنعىدان كوپ تابامىن“.
ورحى قالاشىعى پارتكومىنىڭ شۋجيى ۋاڭ ۋيفىڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: ”بۇل نىسان سالىنىپ بىتكەن سوڭ، جەرگىلىكتى تۇرعىندارعا اناعۇرلىم كوپ جۇمىستانۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ ورايىن سيلاپ قانا قويماي، كورشىلەس اۋدان، قالالار ءۇشىن دە 3000عا جۋىق جۇمىس ورنىن ۇسىنادى“.
زورىگۇل سياقتى كوپتەگەن قىستاق تۇرعىندارى ”باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى“ نىسانىنان كىرىستى ارتتىرۋدىڭ، بايۋدىڭ ورايىن تابۋدان ءۇمىت كۇتۋدە.
حاك قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ماليكام قاھرىمان بىلاي دەدى: ”مەن پۋتۇڭحۋانى كورىم سويلەيمىن، كەيىن ’باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعىنان‘ داياشى نەمەسە ساياحات جەتەكشىسى قىزمەتىن تاپسام دەيمىن، قازىرگى بازار جاعدايى بويىنشا، ايىنا از دەگەندە 3000 يۋاننان استام تابۋعا بولادى، بۇدان كەيىنگى تۇرمىسىمنان اناعۇرلىم ۇلكەن ۇمىتتەر كۇتۋدەمىن“.
قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىسى تاعى ءبىر تىڭ بەلەسكە كوتەرىلدى
”وتە ادەمى ەكەن، جاڭا ۇيىمىزگە تەزىرەك كوشىپ الساق دەپ اسىعىپ ءجۇرمىز“. 11 - ايدىڭ 5 - كۇنى اشەكەيلەنگەننەن كەيىنگى ۇلگى سىزبانى قاراپ شىققان سوڭ، شاعانوت قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ابدىرايىمجان روزى الدا كوشىپ كىرەتىن فىڭشياڭ شاعىن اۋماعىنداعى جاڭا ۇيىنە ءدان ريزا.
”باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى“ نىسانىنىڭ قۇرىلىسى باستالۋدىڭ الدىندا، كەلىسىم - شارت جاساسقان كوپتەگەن قىستاق تۇرعىندارىن ۇزاق ۋاقىتتىق ورنالاستىرۋ قاجەت بولدى، بۇل ءۇشىن ورحى رايوندىق ۇكىمەت قالا اۋماعىنان جاڭادان ءبىر تۇرعىندار اۋماعىن − فىڭشياڭ شاعىن اۋماعىن سالدى.
ابدىرايىمجان سياقتى ءۇيدى تاڭداپ ساتىپ الاتىن شارۋالار قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنەن تۇرعىن ۇيلىك جەردىڭ جانە جەردىڭ ۇستىندەگى قوسالقىلاردىڭ 6 جىلدىق پايداسىن ءۇيدىڭ العاشقى تولەيتىن قاراجاتى جانە ءۇيدى اشەكەيلەۋ قاراجاتى رەتىندە الدىن الا الۋعا ءوتىنىش بەردى. ءۇي ساتىپ العان سوڭ، ءۇيدىڭ قالعان اقشاسىن تولەۋدەن قالعان پايدانى قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى اي سايىن ءبولىپ بەرىپ وتىراتىن بولدى.
”كەيىن وسى جەردە تۇرساق، قىستا جىلى پار بار عوي، ەندىگارى كومىر جاعىپ جىلىنىپ جۇرمەيمىز، ءۇي دە تاپ - تازا بولىپ تۇرادى“، - دەيدى ابدىرايىمجان.
شاعىن اۋماقتىڭ ىرگەسىندە قارامايلى قالالىق 3 - حالىق شيپاحاناسىنىڭ، جولدىڭ قارسىسىندا بالاباقشانىڭ بولۋى ابدىرايىمجان مەن قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كوڭىلىن ونان ارى جاي تاپتىردى، ونى دەسەڭىز، جانىندا ورحى رايوندىق اكىمشىلىك ىستەر زالى دا بار، سۋ، توك، تابيعي گاز سياقتىلاردىڭ اقىسىنىڭ بارلىعىن تۇگەلدەي وسى جەردەن تاپسىرۋعا بولادى.
”’باتىس بولىكتەگى ۋجىن قالاشىعى‘ نىسانىنىڭ ارقاسىندا، قىستاق تۇرعىندارى كوپ ۇزاماي قالالىقتار سياقتى تۇرمىس كەشىرەدى، اۋرۋ كورسەتۋ، وقۋعا ءتۇسۋ، جۇمىستانۋ سياقتىلاردىڭ بارلىعى ماسەلە بولۋدان قالادى، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىس ورتاسى تۇبەگەيلى جاقسارىپ، بۇدان كەيىنگى ومىرلەرى قالايدا بارعان سايىن باقىتتى بولادى“، - دەيدى حاسىكجاپ.
