تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   بىلگەنگە مارجان   ›   وتباسى جانە تۇرمىس

مەملەكەت قارتتاردىڭ زەردەلى تەحنيكا قولدانۋىنا بەلگىلەمە شىعاردى

سيفرلاندىرۋ الدىندا قارتتار ٴبىز ويلاعانىمىزدان ارى ەس - اقىلى شىعىپ، قول تەلەفون ارقىلى اقى تولەۋدى، كود جايمالاۋدى بىلمەگەن بولۋى...

ٴبىزدىڭ داعدىلى تۇرمىسىمىز ولاردىڭ نازارىندا بالكىم ”ەلەكتروندى قورشاۋ“ بولىپ، ەشتەڭە تىندىرا المايتىنداي سەزىلۋى مۇمكىن.

  حالىق ىستەرى مينيسترلىگىنىڭ مەجەلەۋىنشە، «14 - بەسجىلدىق» كەزىندە، بۇكىل ەل بويىنشا قارتتاردىڭ سانى 300 ميلليوننان اسۋى مۇمكىن، الايدا، 2020 - جىلى 6 - ايعا دەيىن ەلىمىزدەگى جەلى قولدانۋشىلاردىڭ كولەمى 940 ميلليونعا جەتكەن. ٴبىراق 60 جاس جانە ودان اسقان جەلى قولدانۋشىلاردىڭ سالىستىرماسى تەك %10.3ىن عانا يەلەگەن.

  سيفرلاندىرۋدى قارتتاردىڭ الدىنداعى بوگەتكە اينالدىرماۋ ٴۇشىن، كوپتەگەن جەرلەر توتەپ بەرۋ شارالارى جونىندە دە ىزدەنىس جاساۋدا.

  مەملەكەتتىك كەڭەس كەڭسەسى دە شارا قولداندى!

  تورداستار: ٴداۋىر قارتتاردى جۇرتقا تاستاماسىن

  كەزەكتە، مەملەكەتتىك كەڭەس كەڭسەسى «قارتتاردىڭ زەردەلى تەحنيكا قولدانۋ قيىنشىلىعىن شىنايى شەشۋ جونىندەگى اتقارۋ جوباسىن» باسىپ تاراتىپ، قارتتارعا اناعۇرلىم كەمەلدى، اناعۇرلىم جاقىن، اناعۇرلىم تىكە قولايلى قىزمەت وتەۋ جونىندە ورنالاستىرۋ جاسادى.

  حابار جاريالانعاننان كەيىن، قاتىستى تاقىرىپتىڭ وقۋ مولشەرى 40 ميلليوننان اسىپ كەتتى.

  كوپتەگەن تورداستار بىلاي دەدى: ”قارتتارعا كەيبىر كونە تاسىلدەردى ساقتاپ قالۋ دا ٴبىر ءتۇرلى زەردەلىلىك“.

  ”ٴداۋىر قارتتاردى جۇرتقا تاستاماسىن“

  عىلىم - تەحنيكا دامۋىنىڭ تەگەرشىگى زىمىراپ العا ىلگەرىلەۋدە،

  ٴداۋىردىڭ قارتتاردى جۇرتقا تاستاماۋى — كەلەشەكتەگى وزىمىزگە دەگەن ەڭ زور قامقورلىق.

  قوسىمشا «قارتتاردىڭ زەردەلى تەحنيكا قولدانۋ قيىنشىلىعىن شىن مانىندە شەشۋ جونىندەگى اتقارۋ جوباسىن» اشالاپ ٴتۇسىندىرۋ:

  ٴبىرىنشى، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنىڭ قاتەرى تومەن رايونداردا اۋەجاي، ۆوكزال، ۇزاق جولدى جولاۋشى تاسىمال بەكەتى، پورت جانە شەكارادان كىرىپ - شىعاتىن وتكەل سياقتى ەرەكشە ورىنداردان سىرت جەرلەردە ادەتتە ”سالاماتتىق كودىن“ تەكسەرمەۋ؛

  ەكىنشى، ”سالاماتتىق كودى“ مەن ازاماتتىق كۋالىك، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ كارتچكاسى، قارتتار كارتچكاسى، قالا تۇرعىندارى كارتچكاسى سياقتىلاردى ٴوزارا بايلانىستىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، ”كارتچكانى جايمالاپ“ نەمەسە ”بەتتى جايمالاپ“ ٴجۇرۋدى بىرتىندەپ جۇزەگە اسىرۋ؛

  ٴۇشىنشى، توردا اۆتوكولىك كەلىسۋ تەكشەسى سەرىكتەستىكتەرىن كولىككە كەلىسۋ جۇمساق بولشەگىن ساپالاندىرۋعا جەتەكتەپ، ”ٴبىر كنوپكا ارقىلى كولىك شاقىرۋ“ فۋنكتسياسىن قوسىپ، تەلەفون ارقىلى شاقىرۋعا قىزمەت وتەۋگە شابىتتاندىرىپ، قارتتاردىڭ تاپسىرىسىنا الدىمەن كولىك جىبەرۋ؛

  ءتورتىنشى، شارت ازىرلەگەن قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ كارتچكاسىنا قاتىناس ساپارىنا شىعۋ فۋنكتسياسىن قوسۋعا قولداۋ كورسەتىپ، شارت - جاعدايى بار رايونداردى قارتتاردىڭ ازاماتتىق كۋالىگى، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ كارتچكاسى، قارتتار كارتچكاسى سياقتى كۋالىكتەر ارقىلى قالا الەۋمەتتىك قاتىناسىنا وتىرۋعا شابىتتاندىرۋ؛

  بەسىنشى، ازاماتتىق كۋالىك، قوعامدىق قامسىزداندىرۋ كارتچكاسى، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋ ەلەكتروندى كۋالىگى سياقتى كوپ دانەكەرلى باسقارۋ، ەمدەلۋ قىزمەت وتەۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەمدەلۋ ورىندارىندا بەت - الپەتتى تانۋ سياقتى تەحنيكالاردى قولدانۋعا شابىتتاندىرۋ؛

  التىنشى، ٴارقانداي ورىن مەن جەكەنىڭ ولشەمدى ەرەجە، ۇقتىرۋ، مالىمدەمە، قۇلاقتاندىرۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى ناق اقشانى الۋدان باس تارتپاۋ؛

  جەتىنشى، ساتۋشىسىز ساتۋ ٴتاسىلىن قولدانعان ساۋدا ورىندارى ۇيلەسىمدى تاسىلدەرمەن تۇتىنۋشىلاردىڭ ناق اقشا تولەۋ قاجەتىن قاناعاتتاندىرىپ، ناق اقشا تولەۋ ارناسىن نەمەسە اۋىستىرۋ ٴتاسىلىن ازىرلەۋ؛

  سەگىزىنشى، الاڭ ٴبيى، بۇقارالىق ٴان ايتۋ سياقتى جاقتارداعى جالپىلىق مادەنيەت قاجەتىنە باعىتتاي وتىرىپ، قارتتارعا ۇيلەسەتىن زەردەلى قولدانىمدى زەرتتەپ جوبالاپ، قارتتاردىڭ قوعامدىق قارىم - قاتىناسىنا، كوڭىل كوتەرۋىنە قولايلىلىق جاراتۋ؛

  توعىزىنشى، ٴار دارەجەلى اكىمشىلىك قىزمەت وتەۋ تەكشەلەرى ۇقىق بەرىپ ۋاكىلاتتىك ەتۋ، تۋىس - تۋعان، دوس - جاراندارى ۋاكىلاتان ٴبىتىرۋ سياقتى فۋنكتسيالاردى ازىرلەپ، زەردەلى قول تەلەفوندى ىستەتپەيتىن نەمەسە مەڭگەرە المايتىن قارتتاردىڭ جەلىدە جۇمىس بىتىرۋىنە قولايلىلىق جاراتۋ؛

  ونىنشى، بەتتەردى ٴوزارا اۋىستىرۋ، مازمۇنىن داۋىستاپ وقۋ، مەڭگەرۋ ەسكەرتپەسى، دىبىستىق كومەكشى سياقتى فۋنكتسيالاردى ساپالىلاندىرىپ، كاسىپورىنداردى قاتىستى قولدانىمداردىڭ ”قامقورلىق ۇلگىسىن“، ”قارتتار ۇلگىسىن“ ازىرلەۋگە شابىتتاندىرىپ، بوگەتسىز جاڭالاۋدى كۇندەلىكتى جاڭالاۋ، قورعاۋ كولەمىنە ەنگىزۋ؛

  ون ءبىرىنشى، قارتتاردىڭ زەردەلى تەحنيكا قولدانۋ قابىلەتىن كۇشەيتۋدى قارتتار وقۋ - اعارتۋىنىڭ ٴتۇيىندى مازمۇنى قاتارىنا ەنگىزىپ، ۇيرەنۋ، قولدانىمدى سىناپ كورۋ، تاجىريبە الماستىرۋ، ٴوزارا كومەكتەسۋ، قاراسۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى قارتتاردى جاڭا زاتتاردى تۇسىنۋگە، جاڭا عىلىم - تەحنيكانى ۇيرەنۋگە، زەردەلى قوعامعا بەلسەنە ارالاسۋعا جەتەكتەۋ.

اۋدارعان: قادىر ماقان
جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.