2021 – جىلعى كوكتەم مەرەكەسىنە ٴبىر ايعا جەتپەيتىن ۋاقىت قالدى. جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنىڭ تارالۋ حاۋپىن تومەندەتۋ ٴۇشىن، بىرنەشە كۇننەن بەرى ەل ىشىندەگى كوپتەگەن ولكەلەر مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتىنىڭ دارىپتەمەسىنە ٴۇن قوسىپ، الەۋمەتتىڭ بيىلعى كوكتەم مەرەكەسىندە ”قاجەتتى بولماسا اۋىلعا قايتپاۋدى“، سول جەردىڭ وزىندە شاعان وتكىزۋدى ۇسىنىس ەتتى. تاياۋدا ٴۇرىمجى قالالىق اۋرۋدان ساقتانۋ جانە تىزگىندەۋ ورتالىعى دا كوكتەم مەرەكەسى مەزگىلىندەگى ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋ حاۋىپ – قاتەر ەسكەرتپەسىن جاريالاپ، ”بۇرىنعى تۇرعان جەردە ۇيدە شاعان وتكىزۋدى ۇسىنىس ەتتى“.
جەر – جەردىڭ، جۇيەدەن ٴۇرىمجى قالاسىنىڭ ۇسىنىس دارىپتەمەسىندە قاتاڭ شەكتەمە بولماعانىمەن، بۇل ٴبىزدىڭ وسىمەن مۇنى ەلەپ – ەسكەرمەۋىمىزگە ۋاكىلدىك ەتپەيدى. ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋ جاعدايىنىڭ قاجەتى الدىندا، ٴاربىر ادام ٴوزىنىڭ اۋىلعا قايتۋىنىڭ ”قاجەتتىگى“ مەن ”قاجەتى جوقتىعىنا“ دۇرىس تۇجىرىم جاساۋى كەرەك. بۇل جەكە ادامنىڭ اقىلدىق ارەكەتى مەن جەكە ادامنىڭ بويسۇنۋعا ٴتيىستى نەگىزگى ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋ امالى عانا ەمەس، ٴتىپتى ٴبىر ازاماتتىڭ وركەنيەت سانالىلىعى سىندى جالپى جاعداي تانىمى بولماق.
ەجەلدەن بەرى جۇڭگولىقتار شاعان وتكىزگەندە دۋماندى باس قوسۋدى ويلايدى، ٴبىراق دۋماندى بولۋدان ٴتىپتى دە ماڭىزدىسى الاڭسىزدىق، حاۋىپسىزدىك. قازىرگى كەزەڭدە ٴبىر تاماشا مەرەكەنى وتكىزۋدىڭ العى شارتى — ىندەتتەن ساقتانۋدا اعاتتىق جىبەرمەۋ. الايدا، قىراعى بولۋعا تاتيتىنى قازىر ەلىمىزدە بايقالعان ىندەت تارالعان ورتا، جوعارى حاۋىپ – قاتەر رايوندارى سولتۇستىك وڭىرلەرگە شوعىرلانعان، بۇل كەزدەيسوق بولعان ەمەس، قايتا تومەن تەمپراتۋرا ۆيرۋستىڭ ٴومىر ٴسۇرۋى مەن تارالۋىنا ٴتيىمدى بولعاندىعىنان. ”باتىس سولتۇستىكتىڭ قيىس سولتۇستىگىندەگى“ شينجياڭ جونىنەن العاندا، بۇل اسا ماڭىزدى ٴارى تيتتەي دە بوساڭسۋعا بولمايتىن كوكتەم مەرەكەسى.
قۋانارلىعى وسى ٴبىر جىلداعى قايسارلىقپەن شىڭدالۋ ارقىلى ٴارى ينفورماتسيا تەحنيكاسىنىڭ جەدەل دامۋىنان، قازىرگى جەلىدەگى قيمىلدار كۇن سايىن باي مازمۇندى بولىپ، جەلىدەگى ەكونوميكا دا كوركەيىپ كەلە جاتىر، بۇرىن بەتپە – بەت ىستەۋگە ٴتيىستى كوپتەگەن ىستەر، جۇيەدەن كوكتەم مەرەكەسى سياقتى ماڭىزدى كۇندەردەگى وتباسىنىڭ باس قوسۋىن دا جەلىدە ناق ۋاقىتتاعى كەسكىن ارقىلى تۇرلەندىرىپ جۇزەگە اسىرۋعا بولادى، بۇل ٴارى ۇكىمەتىمىزدىڭ سول جەردىڭ وزىندە شاعان وتكىزۋدى دارىپتەۋىندەگى ادامگەرشىلىك سەبەبى بولىپ تابىلادى.
ىندەتتڭ ٴومىر ٴسۇرۋى ادامداردىڭ تۇرمىسى مەن قىزمەتىندە كوپتەگەن وزگەرىستەر تۋدىردى. كوكتەم مەرەكەسىن تۇرمىستاعى ەڭ ماڭىزدى سالت سەزىمى رەتىندە، ٴىس جۇزىندىكپەن ساناسپاي، ٴسوزسىز وزگەرتپەۋگە بولادى دەيتىن نەگىزىمىز جوق. ٴبىز جاعدايدىڭ قاجەتى سەبەبىنەن ۇيگە قايتىپ باس قوسۋدى ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋدەگى ”قاجەتسىز“ دەپ قاراساق، بالكىم وسى سەبەپتى تۇتاس قوعامنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ جەتىستىكتەرىنە دە ”قاجەتتى“ قامسىزداندىرۋ قوسۋىمىز مۇمكىن. بارلىعىمىز ەل بىرلىگىنەن بەرىك قامال تۇرعىزۋداي جاۋاپكەرشىلىك سەزىمىندە بولىپ، ٴوزىمىزدىڭ ”قاجەتتى“ مەن ”قاجەتسىزدىگىمىزگە“ اقىلمەن وي جۇگىرتسەك بولعانى، وسى كوكتەم مەرەكەسى، ٴسوز جوق، اناعۇلىم مەرەيلى، اناعۇرلىم حاۋىپسىز بولادى.
(حوۋ حۇي)
اۋدارعان: قادىر ماقان
