تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ قىرعىزستاننىڭ زۇڭتۇڭىمەن، ەگيپەتتىڭ زۇڭتۇڭىمەن جەكە - جەكە تەلەفوندا سويلەستى

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 2 - ايدىڭ 22 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 2 - ايدىڭ 22 - كۇنى كەشتە قىرعىزستاننىڭ زۇڭتۇڭى جاپاروۆپەن تەلەفوندا سويلەستى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو مەن قىرعىزستان ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقان 29 جىلدان بەرى ەكى ەلدىڭ قارىم - قاتىناسى حالىقاراداعى اۋمالى - توكپەلى جاعدايدىڭ سىنىنان ءوتىپ، اقاۋسىز، ورنىقتى دامۋ اۋقىمىن ساقتادى. ەكى جاق ءبىر - ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە ساياتىن ماسەلەلەردە ءبىرىن - ءبىرى باتىل قولدادى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدا مول جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى، حالىقارالىق ىستەردە تىعىز سايكەستى جانە سەلبەستى. جۇڭگو جاق قىرعىزستاننىڭ ورنىقتى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋىن شىنايى ءۇمىت ەتەدى، قىرعىزستاننىڭ ءوز ەلىنىڭ مەملەكەت جاعدايىنا ۇيلەسەتىن دامۋ جولىمەن ءجۇرۋىن قولدايدى، قىرعىزستان ۇكىمەتىنىڭ مەملەكەتتىڭ تاۋەلسىزدىگىن، يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋىن قولدايدى. جۇڭگو جاق قىرعىزستان جاقپەن بىرگە ەكى ەل قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋ جالپى اۋقىمىن يگەرىپ، جۇڭگو مەن قىرعىزستاننىڭ جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قاتىناسىنىڭ جاڭا ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو جاڭا دامۋ ارناسىن جەدەل قالىپتاستىرىپ، اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋدە، بۇل قىرعىزستاندى قامتىعان دۇنيە جۇزىندەگى ءار ەلگە اناعۇرلىم كوپ دامۋ ورايىن ازىرلەيدى. جۇڭگو مەن قىرعىزستان ەكى ەلدىڭ ناقتى سەلبەستىگىنىڭ ۇزدىكسىز ورنىقتى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرىپ، ەكونوميكا - ساۋدا، ۇلاستىرۋ، تۇتاستىرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، كەلەلى سەلبەستىك نىساندارىنىڭ ءساتتى ىلگەرىلەۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋى كەرەك. جۇڭگو جاق جۇڭگو كاسىپورىندارىن قىرعىزستانعا بارىپ قارجى قوسىپ كاسىپتى گۇلدەندىرۋگە ىنتالاندىرادى، قىرعىزستاننىڭ ساپالى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى سياقتىلاردىڭ جۇڭگوعا باعىتتالعان ەكسپورت كولەمىن كەڭەيتۋىن قارسى الادى. ەكى جاق حاۋىپسىزدىك سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، ەكى ەلدىڭ، سونداي - اق ءوڭىردىڭ حاۋىپسىزدىگى مەن ورنىقتىلىعىن ويداعىداي قورعاۋى كەرەك، جۇڭگو جاق قىرعىزستان جاقتىڭ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنە قارسى اتتانۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، ۆاكسينا سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋدى قالايدى.

  جاپاروۆ مىنانى ءبىلدىردى: قىرعىزستان جاق جۇڭگو جاقتىڭ قىرعىزستاننىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنا كورسەتكەن قىمباتتى كومەگىنە ءارى قىرعىزستان جاقتىڭ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنە قارسى اتتانۋىن شىنايى قولداعاندىعىنا العىس ايتادى. جۇڭگو − قىرعىزستان جاقتىڭ ماڭگى سەنىمدى جاقسى كورشىسى، جاقسى دوسى، جاقسى سەرىگى. قىرعىزستان جاق جۇڭگو جاقتىڭ شياڭگاڭعا ساياتىن، شينجياڭعا ساياتىن، تايۋانعا ساياتىن، ت. ب جۇڭگونىڭ وزەكتى مۇددەسىنە ساياتىن ماسەلەلەردەگى تۇرعىسىن تاباندىلىقپەن قولدايدى، ءبىر جۇڭگو پرينسيبىنەن مىزعىمايدى. قىرعىزستان جاق جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ قىرعىزستانعا كەلىپ قارجى قوسۋىن قارسى الادى، جۇڭگو جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، تەمىر جول سياقتى ءىرى نىساندار سەلبەستىگىن ىلگەرىلەتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرۋدى قالايدى. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ تاياۋدا ”داۆوس كەڭەستىك ءتارتىبى“ كەڭەسىندە كوپ جاقتىلىققا تاباندى بولۋ، اشىق دۇنيە ءجۇزى ەكونوميكاسىن قالىپتاستىرۋ جونىندە العا قويعان دارىپتەمەسى وتە ماڭىزدى، كەزەكتەگى جاعدايدا ەرەكشە رەال ماڭىزعا يە. قىرعىزستان جاق جۇڭگو جاقپەن بىرگە ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋدى قالايدى. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا جۇڭگو حالقىنىڭ اناعۇرلىم زور تابىستارعا قول جەتكىزەتىندىگىنە سەنەمىز.

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 2 - ايدىڭ 22 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 2 - ايدىڭ 22 - كۇنى كەشتە ەگيپەتتىڭ زۇڭتۇڭى سيسيمەن تەلەفوندا سويلەستى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ەگيپەت − جاڭا جۇڭگومەن ءبىرىنشى بولىپ ديپلوماتيالىق قاتىناس ورناتقان اراب مەملەكەتى جانە افريكا مەملەكەتى، جۇڭگو - ەگيپەت قارىم - قاتىناسى − جۇڭگو - اراب ەلدەرىنىڭ، جۇڭگو - افريكا ەلدەرىنىڭ ىنتىماعى مەن سەلبەستىگىنىڭ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋىنىڭ تيپتىك ۇلگىسى. جۇڭگو باستان - اياق ەگيپەتتى جۇڭگونىڭ ديپلوماتيالىق جالپى جاعدايىنداعى ماڭىزدى ورىنعا قويىپ كەلەدى، ەگيپەتتىڭ سەنىمدى دوسى جانە سەرىگى بولىپ كەلەدى. جۇڭگو جاق ەگيپەت جاقتىڭ مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، تاۋەلسىزدىگىن، تەرريتوريا تۇتاستىعىن قورعاۋداعى قۇلشىنىستارىن قولدايدى، ەگيپەت حالقىنىڭ ءوز مەملەكەتىنىڭ جاعدايىنا ۇيلەسەتىن دامۋ جولىمەن ءجۇرۋىن قولدايدى. جۇڭگو جاق ەگيپەت جاقپەن بىرگە ساياسي ءوزارا سەنىمدى بەكەمدەپ، ءوزارا قولداۋدى نىعايتىپ، حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ىستەردەگى سايكەسۋدى، سەلبەسۋدى كۇشەيتىپ، كوپ جاقتىلىق پەن حالىقارالىق ادىلدىكتى، تۋراشىلدىقتى بىرگە قورعاۋدى قالايدى. جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى تۋىلعاننان كەيىن، جۇڭگو مەن ەگيپەت ءبىر - ءبىرىن ىندەتكە قارسى اتتانۋعا شۇعىل قاجەتتى زاتتىق ماتەريالدارمەن قامداپ، قيىنشىلىققا كەزدەسكەندە شىنايى سۇيىسپەنشىلىكتەرىن تولىق ايگىلەدى. جۇڭگو جاق ەگيپەت جاقپەن ۆاكسينا سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، حالىقارالىق قوعامنىڭ ىندەتكە ىنتىماقتاسا قارسى اتتانۋىن قولداپ، ادامزاتتىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو مەن ەگيپەتتىڭ ناقتى سەلبەستىگى ىندەتتىڭ ىقپالىن جەڭىپ تاماشا دامۋ اۋقىمىن ساقتادى، كەلەلى سەلبەستىك نىساندارى تارتىپپەن ىلگەرىلەتىلۋدە، زاڭ اتقارۋ حاۋىپسىزدىگى، عارىش سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتە بەلسەندى ىلگەرىلەۋشىلىكتەرگە قول جەتتى. جۇڭگو مەن ەگيپەت دامۋ ستراتەگيالارىنىڭ ۇشتاسۋىن كۇشەيتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ قول ۇستاسا بىرگە قۇرۋى كەرەك. جۇڭگو جاق اناعۇرلىم كوپ جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ ەگيپەتكە بارىپ قارجى قوسۋىن قولدايدى، ەگيپەت جاقپەن نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسى، ءوندىرىس قۋاتى، عىلىم - تەحنيكا سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتەردى كەڭەيتىپ، جۇڭگو مەن ەگيپەتتىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

  سيسي جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعىن قىزۋ قۇتتىقتادى. سيسي مىنالاردى ءبىلدىردى: بيىل ەگيپەت پەن جۇڭگونىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاندىعىنىڭ 65 جىلدىعى. ەگيپەت پەن جۇڭگونىڭ ءداستۇرلى دوستىعى تەرەڭ دە مىعىم، ەكى ەلدىڭ دوستىق قارىم - قاتىناسى بەرىك ءارى تاتۋ، حالىقارالىق ىستەردە تىعىز سەلبەسىپ، ەكى ەل حالىقتارىنىڭ مۇددەسىن پارمەندى تۇردە جەبەدى. ەگيپەت جۇڭگو جاقتىڭ شياڭگاڭعا ساياتىن، شينجياڭعا ساياتىن، تايۋانعا ساياتىن، ت. ب ماسەلەلەردەگى پرينسيپتىك تۇرعىسىن تاباندىلىقپەن قولدايدى، جۇڭگو جاقتىڭ مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، تۇتاستىعىن قورعاۋىن تاباندىلىقپەن قولدايدى، ادامدىق ۇقىقتى جەلەۋ ەتىپ جۇڭگونىڭ ىشكى ىسىنە كيلىگۋىنە باتىل قارسى تۇرادى. ەگيپەت جاق اناعۇرلىم كوپ جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ ەگيپەتكە كەلىپ قارجى قوسىپ سەلبەسۋىن قارسى الادى، جۇڭگو جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، ەگيپەت پەن جۇڭگونىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن اناعۇرلىم جوعارىلاتۋدى قالايدى. جۇڭگو جاقتىڭ افريكانىڭ جانە وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتىنە قارسى اتتانۋىنا قىمباتتى قولداۋ كورسەتىپ كەلگەندىگىنە العىس ايتادى، جۇڭگو جاقپەن ۆاكسينا سەلبەستىگىن ۇزدىكسىز كۇشەيتۋدى ءۇمىت ەتەدى.

جاۋاپتى رەداكتور : ريزا حاميت

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.