تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

پارتيا قۇرىلعاننان باستاپ وسى وڭىرگە قاداعالاي نازار اۋدارىپ كەلدى

□ اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم پارتيا تاريحى جانە حۇجات زەرتتەۋ ورنى قامداعان

□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى فان حۇڭي رەتتەگەن

  【بەتاشار】

  بۇگىننەن باستاپ، گازەتىمىز اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم پارتيا تاريحى جانە حۇجات زەرتتەۋ ورنىمەن بىرلەسىپ «ءىرى ىستەر ەستەلىگى» ايدارىن اشتى، ءبىز ۋاقىتتى ءوس ەتىپ، 100 جىلدان بەرى پارتيانىڭ شينجياڭداعى ەلەۋلى ىستەرى، ماڭىزدى ۋاقىت تۇيىندەرى، ماڭىزدى قايراتكەرلەرى، ماڭىزدى بايانداۋلارى سياقتىلارمەن بايلانىستىرىپ، سىزبەن بىرگە جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىن باقىتقا كەنەلتكەن كۇرەس بارىسىن ەسكە الامىز. وقىرمانداردىڭ نازار اۋدارۋىن سۇرايمىز.

  1921 - جىلى

  7 - ايدىڭ 23 - كۇنىنەن 31 - كۇنىنە دەيىن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ مەملەكەتتىك 1 - قۇرىلتايى شاڭحايدا جانە جىجياڭنىڭ جياشيڭ نانحۋىندا اشىلىپ، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى قۇرىلدى.

  سول جىلى شينجياڭ فەودال جەرگىلىكتى ميليتاريست ياڭ زىڭشيننىڭ (1912 - جىلى 7 - ايدان 1928 - جىلى 7 - ايدىڭ 7 - كۇنىنە دەيىن) ۇستەمدىگىندە، چيڭ پاتشالىعىنىڭ ۇستەمدىك ساياساتىنا مۇراگەرلىك ەتىپ، ءىرىپ - شىرىگەن فەودالدىق بيلەر مەن بەكتەر ءتۇزىمىن ساقتاپ، ىشكە قاراتا حالىقتى ناداندىقتا ۇستاۋ ساياساتىن اتقاردى، سىرتقا قاراتا ەسىك جابۋ شاراسىن قولداندى، سول كەزدە ىشكى وڭىرلەردە ميليتاريستەردىڭ قىرقىسۋى تولاس تاپپاعان، 4 - مامىر قوزعالىسىنىڭ داۋىلى ۇدەپ تۇرعان، روسسيا ”قازان توڭكەرىسى“ تاريحتىڭ جاڭا عاسىرىن اشقان بولسا دا شينجياڭ باياعىسىنداي ايتىلمىس ”شەكارا وڭىردەگى كوركەم مەكەن“ بولىپ قالا بەردى دە ىقپالعا كوپ ۇشىرامادى.

جىجياڭنىڭ جياشيڭىندەگى نانحۋ كولىندەگى قىزىل قايىق − پارتيانىڭ 1 - قۇرىلتايى اشىلعان ورىنداردىڭ ءبىرى.

  1922 - جىل

  7 - ايدىڭ 16 - كۇنىنەن 23 - كۇنىنە دەيىن پارتيانىڭ 2 - قۇرىلتايى شاڭحايدا اشىلدى، قۇرىلتاي يمپەرياليزمگە قارسى تۇراتىن، فەوداليزمگە قارسى تۇراتىن دەموكراتيالىق توڭكەرىس تۇعىرناماسىن ايقىن العا قويىپ، ەڭ جوعارى تۇعىرناما مەن ەڭ تومەنگى تۇعىرنامانى ايىردى، ەڭ تومەنگى تۇعىرنامادا شينجياڭ ماسەلەسى شارپىلدى. قۇرىلتاي پارتيانىڭ كوممۋنيستىك ينتەرناتسيونالعا كىرۋىن ۇيعاردى.

  1923 - جىلى

    6 - ايدىڭ 12 - كۇنىنەن 20 - كۇنىنە دەيىن پارتيانىڭ 3 - قۇرىلتايى گۋاڭجوۋدا اشىلدى، قۇرىلتاي «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ پارتيا باعدارناماسى جوباسىن» ماقۇلداپ، شينجياڭ ماسەلەسىنە ايقىن ءمان بەردى. قۇرىلتاي پارتيا ىشىندە سەلبەسۋ فورماسىن قولدانىپ، گومينداڭمەن بىرىككەن شەپ قۇرۋدى ۇيعاردى.

پارتيانىڭ 3 - قۇرىلتايى «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ پارتيا باعدارلاماسى جوباسىن» ماقۇلدادى.

  1928 - جىلى

  6 - ايدىڭ 18 - كۇنىنەن 7 - ايدىڭ 11 - كۇنىنە دەيىن پارتيانىڭ 6 - قۇرىلتايى ماسكەۋدە اشىلدى، قۇرىلتاي قاۋلى شىعارىپ شينجياڭ قاتارلى از ۇلت وڭىرلەرى جۇڭگو توڭكەرىسى جونىنەن كەلەلى ماڭىز الادى دەپ قارادى.

  【جالعاپ وقۋ】 7 - ايدىڭ 9 - كۇنى پارتيانىڭ 6 - قۇرىلتايى «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى مەملەكەتتىك 6 - قۇرىلتايىنىڭ ۇلت ماسەلەسى جونىندەگى قاۋلىسىن» شىعاردى. «قاۋلىدا» مىنالار اتاپ كورسەتىلدى: ”جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ 6 - قۇرىلتايى جۇڭگو شەكاراسى ىشىندەگى از ۇلت ماسەلەسى (سولتۇستىكتەگى موڭعۇلدار، حۇيزۋلار، مانجۋرياداعى گاۋليلار، فۋجيانداعى تايۋاندىقتار، سونداي - اق وڭتۇستىكتەگى مياۋزۋ، ليزۋ سياقتى ەجەلگى ۇلتتار، شينجياڭ جانە شيزاڭ) توڭكەرىس جونىنەن كەلەلى ماڭىز الادى، 7 - قۇرىلتايدىڭ كەڭەستىك كۇن تارتىبىنە قويۋ جانە پارتيا باعدارناماسىنا ەنگىزۋ ءۇشىن، از ۇلت ماسەلەسى جونىندەگى ماتەريالداردى 7 - قۇرىلتايدان بۇرىن دايىنداپ بولۋدى ورتالىق كوميتەتكە ايرىقشا مىندەتتەۋ كەرەك دەپ قارادى“.

  1930 - جىل

  كۇزدە سوۆەت وداعى مەن كوممۋنيستىك ينتەرناتسيونالدىڭ جىبەرۋىمەن سوۆەت وداعىندا وقىعان، قىزمەت ىستەگەن كوممۋنيست جاڭ ي - ۋ، شيۇڭ شياۋيۋان قاتارلىلار سوۆەت وداعى كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ مۇشەسى سالاۋاتىمەن سوۆەت وداعىنان شينجياڭعا كەلىپ قيمىل ورىستەتتى.

  【جالعاپ وقۋ】 1930 - جىلى 6 - ايدا كوممۋنيستىك ينتەرناتسيونال اتقارۋ كوميتەتىنىڭ جۇڭگو ماسەلەسى جونىندەگى قاۋلىسىندا: ”پارتيا ءوزىنىڭ از ۇلت جونىندەگى قىزمەتىن كۇشەيتۋ ءتيىس“ دەپ اتاپ كورسەتىلدى. 1931 - جىلى 11 - ايدىڭ 7 - كۇنىنەن 20 - كۇنىنە دەيىن جۇڭحۋا سوۆەتتىك مەملەكەتتىك 1 - قۇرىلتايى رۇيجيندە اشىلدى. ماۋ زىدۇڭ جۇڭحۋا سوۆەتتىك رەسپۋبليكاسى ۋاقىتشا ورتالىق ۇكىمەتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ سايلاندى. بۇل رەتكى قۇرىلتايدا ماقۇلدانعان «جۇڭحۋا سوۆەتتىك رەسپۋبليكاسىنىڭ نەگىزگى زاڭ جالپى باعدارلاماسى» پارتيانىڭ ۇلت ساياساتىن زاڭ فورماسىمەن تۇراقتاندىردى. قۇرىلتايدا ماقۇلدانعان «جۇڭگو شەكاراسى ىشىندەگى از ۇلت جونىندەگى قاۋلى جوبادا» بىلاي دەپ اتاپ كورسەتىلدى: ”جۇڭگو شەكاراسى ىشىندەگى از ۇلت جانە حانزۋ ەڭبەكشى حالىقتارىنىڭ تەرەزەسى تەڭ بولادى، زاڭدارداعى بارلىق ۇقىقتان، بورىشتان يگىلىكتەنەدى، سونداي - اق ءارقانداي شەكتەمە جانە ۇلتتىق كەمىستۋ ۇستەمەلەنبەيدى“.

جاۋاپتى رەداكتور : ريزا حاميت

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.