تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

”حالىق ريزا بولاتىن وقۋ - اعارتۋدى ويداعىداي جۇرگىزەيىك“

− باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ، وقۋ - اعارتۋ سالاسىنىڭ بىرلەسكەن گرۋپپا جيىنىندا وقۋ - اعارتۋ سالاسىنداعى قولامتالى ماسەلەلەرگە جاۋاپ بەردى

شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ شياۋسۇڭ، زوۋ ۋي

  3 - ايدىڭ 6 - كۇنى تۇستەن كەيىن ساعات سترەلكاسى 3تەن 30 مينۋتتى كورسەتتى. بەيجيڭ دوستىق قوناق ءۇيى دوستىق سارايىنىڭ جۇييىڭ زالى شۋاقتى مەيىرگە بولەندى.

  قىزۋ قول شاپالاق ءۇنى ىشىندە باس شۋجي شي جينپيڭ جيىن زالىنا كىرىپ، مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس 13 - كەزەكتى كوميتەتى 4 - ماجىلىسىنە قاتىناسقان شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنىڭ، وقۋ - اعارتۋ سالاسىنىڭ مۇشەلەرىنە ىقىلاسپەن امانداستى ءارى بىرلەسكەن گرۋپپا جيىنىنا قاتىناستى.

  ”ورتا، باتىس بولىكتىڭ جوعارى دارەجەلى وقۋ - اعارتۋىندا ءبىرشاما زور پارىق ساقتالۋدا“، ”مەديتسينا شۋەيۋانىن كوزسىزدىكپەن قۇرۋ، وقۋشى قابىلداۋ كولەمىن كەڭەيتۋ مەديتسينا وقۋ - اعارتۋىنىڭ ساپاسىنا ىقپال جاساۋدا“، ”وقۋشىلاردىڭ ينتەرنەت ويىنىنا قۇمارتۋ ماسەلەسى وقۋشىلاردىڭ اتا - انالارىنىڭ جانە قوعامنىڭ ايرىقشا نازارىن اۋداردى“...

  باس شۋجيدىڭ ۇمىتكە تولى كوز جانارى الدىندا تۇرلىشە سالادان كەلگەن مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس مۇشەلەرى كەزەكتەگى وقۋ - اعارتۋ سالاسىنداعى ءىشىنارا قولامتالى ماسەلەلەردى جاپا - تارماعاي تىلگە تيەك ەتتى. بۇعان باس شۋجي ايرىقشا نازار اۋداردى.

  لانجوۋ داشۋەسىنەن كەلگەن مۇشە يان چۇنحۋا ەش ءارى - ءسارى بولماستان بىلاي دەدى: ”تاياۋ جىلداردان بەرى ورتا، باتىس بولىكتەردىڭ جوعارى دارەجەلى وقۋ - اعارتۋى كورنەكتى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزدى، الايدا شىعىس بولىكپەن سالىستىرعاندا ءالى دە ءبىرشاما زور پارىق ساقتالۋدا، سونداي - اق پارىقتىڭ ءتىپتى دە زورايۋ مۇمكىندىگى بار“.

  ”وقۋ - اعارتۋدىڭ بىركەلكى بولماۋ، تولىق بولماۋ ماسەلەسى وڭىرلىك دامۋدىڭ بىركەلكى بولماۋىمەن، تولىق بولماۋىمەن تىعىز قاتىستى“. باس شۋجي شي جينپيڭ ونىڭ ءسوزىن ساباقتاپ: ”ءبىز ورتا، باتىس بولىكتەردىڭ وقۋ - اعارتۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ ارقىلى ورتا، باتىس بولىكتىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىن جەبەۋىمىز ءتيىس، وقۋ - اعارتۋدىڭ بىركەلكىسىزدىگىن شەشۋ ارقىلى باسقا جاقتارداعى بىركەلكىسىزدىكتى شەشۋگە دەم بەرۋىمىز كەرەك“، - دەدى.

  ورتا، باتىس بولىكتىڭ وقۋ - اعارتۋ دەڭگەيىن قالاي جوعارىلاتامىز؟ باس شۋجي شي جينپيڭ كوپشىلىككە مىنانى ايتتى: قاتىستى تاراۋلار قازىر زەرتتەۋ جۇرگىزۋدە. مەملەكەت ورتا، باتىس بولىكتەگى دامۋى كەنجە وڭىرلەردەگى وقىتۋشىلاردى باعىتتامالى باۋلۋدى جانە دالمە - ءدال تاربيەلەۋدى كۇشەيتىپ، اۋىل - قىستاق وقىتۋشىلارىن قولداۋ جوسپارىن ىشكەرىلەي اتقارادى.

  جوعارى دارەجەلى وقۋ - اعارتۋ شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنان كەلگەن مۇشە ۋاڭ چىن دا نازار اۋدارعان ماسەلە ەدى. ول سوزىندە مىنالاردى العا قويدى: مەديتسينا وقۋ - اعارتۋ بايلىعى جاعدايىنا ساي مەديتسينالىق مەكتەپتەردى ورنالاستىرۋ ءارى وقۋشى قابىلداۋ مولشەرىن تۇراقتاندىرۋ، مەديتسينا شۋەيۋانىن كوزسىزدىكپەن قۇرۋدىڭ، وقۋشى قابىلداۋ كولەمىن كەڭەيتۋدىڭ مەديتسينا وقۋ - اعارتۋىنىڭ ساپاسىنا ىقپال جاساۋ جايتىن تيۋ كەرەك.

  ”قايسى ماماندىق ءبىرشاما تاپشى؟“ ... باس شۋجي شي جينپيڭ قاتىستى جاعدايلاردى تاپتەشتەي سۇراعاننان كەيىن بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ءىشىنارا داشۋەلەر ورنىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن مەديتسينا شۋەيۋانىن قۇرادى، بۇلاي ىستەۋ ”اسىعىستىق“.

  ”تەتىك دەڭگەيىنىڭ قانشالىق بولۋىندا جاتىر، بۇل تەتىكتى ويداعىداي يگەرۋ كەرەك“، - باس شۋجي ءبىر اۋىز سوزبەن ءداپ باسىپ ايتتى.

  وقۋ - اعارتۋ، اسىرەسە، جوعارى دارەجەلى وقۋ - اعارتۋ باس شۋجي شي جينپيڭ باستان - اياق وي جۇگىرتىپ كەلگەن كەلەلى ماسەلە، بۇل جونىندە ۇزاق بولاشاققا كوز تاستاپ، تەرەڭىنەن وي جۇگىرتىپ، ءتۇيىندى ءدال تاۋىپ، ەگجەي - تەگجەيلى تولعانىپ كەلەدى.

  ”بۇرىنعى جىلدارى مەن فۋجياندا، جىجياڭدا قىزمەت ىستەگەن كەزىمدە دە جوعارى دارەجەلى وقۋ - اعارتۋ رەفورماسىن باستان وتكەردىم. ءىشىنارا جەرلەر داشۋە ورتالىقتارىن سالىپ، بىرىكتىرىپ، بەينە باعىتتىق ارميانىڭ كولەمى سەكىلدى ادام سانىن نەشە 10 مىڭعا جەتكىزدى، بارلىعى مەديتسينا شۋەيۋانىن، كوركەمونەر شۋەيۋانىن قۇردى، ’بەس قارۋى ساي بولعانىمەن‘ پالەندەي ەرەكشەلىگى جوق، ماماندىق باسىمدىعى كورنەكتى بولمادى“.

  ”مۇنداي بەتالىس دۇرىس پا، دۇرىس ەمەس پە؟ تالقىلاۋعا تاتيدى“. باس شۋجي شي جينپيڭ جوعارى دارەجەلى وقۋ - اعارتۋ رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ كەرەك دەپ اتاپ كورسەتتى.

  نەگىزدىك وقۋ - اعارتۋ دا باس شۋجي ەرەكشە كوڭىل بولگەن ماسەلە.

  بەيجيڭ قالاسى دۇڭچىڭ رايونى شىجيا وقۋ - اعارتۋ توبىنان كەلگەن مۇشە ۋاڭ حۋان كەزەكتە ”وقۋشىلاردىڭ ينتەرنەت ويىنىنا قۇمارتۋى“، ”مەكتەپ سىرتىنداعى تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ بىلىققان جايتى“ سياقتى ماسەلەلەر وقۋشىلاردىڭ اتا - اناسى مەن قوعامنىڭ ايرىقشا نازارىن اۋدارىپ وتىرعاندىعىن تىلگە تيەك ەتتى.

  باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: مۇندا ينتەرنەت ويىنىنا قۇمارتۋ ماسەلەسى ورىن تەۋىپ قانا قالماستان، ينتەرنەتتە قىم - قۋىت بىلىققان نارسەلەر دە بەلەڭ بەرىپ وتىر، ازامات جاسىنا تولماعاندار پسيحيكالىق جاقتان تولىق جەتىلە قويماعاندىقتان مۇنىڭ ناشار ىقپالىنا وڭاي ۇشىرايدى.

  ول تاعى ”مەكتەپ سىرتىنداعى تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ بىلىققان جايتى“ ماسەلەسىن دە تىلگە الدى: ”اتا - انالار، ءبىر جاعىنان، بالالارىنىڭ ءتان ساۋلىعى مەن جان ساۋلىعىن، باقىتتى بالالىق شاعى بولۋىن ءۇمىت ەتەدى؛ ەندى ءبىر جاعىنان، بالالارىنىڭ ءنومىر باسەكەسىندە اتتانار جەردەن ۇتىلۋىنان دا الاڭدايدى. وسى ماسەلەلەردىڭ بارلىعى قوعامدىق سيپات الاتىن ماسەلە، وقۋ - اعارتۋ تاراۋلارى جەكە - دارا شەشە المايدى، قوعامداعى ءار جاقتىڭ، ءارقايسى قاتىستى تاراۋدىڭ بىرگە قۇلشىنىپ، زەرتتەپ شەشۋىن قاجەت ەتەدى“.

  باس شۋجي شي جينپيڭ تاعى يدەيا - ساياسي نازاريا ساباعىن قالاي ويداعىداي سويلەۋ جونىندە توقتالدى.

  ”يدەيا - ساياسي ساباعىن ويداعىداي ءوتۋ وڭاي ەمەس. يدەيا - ساياسي ساباعىن وتكەندە حۇجات عانا وقىپ بەرسە تارتىمسىز، ءدام - تاتۋسىز بولىپ قالادى“. باس شۋجي شي جينپيڭ تەرەڭ تولعانىپ بىلاي دەدى: ”يدەيا - ساياسي ساباعىن ويداعىداي ءوتۋدىڭ تەتىگى وقىتۋشىدا. قالىڭ يدەيا - ساياسي، نازاريا ساباعى وقىتۋشىلارى ساياسيدا بەرىك بولۋى، سۇيىسپەنشىلىگى تەرەڭ بولۋى، ويلامى جاڭاشا بولۋى، كوز اياسى كەڭ بولۋى، ءوزىن قاتاڭ تەجەيتىن بولۋى، ادامدىق مىنەز - قۇلىعى دۇرىس بولۋ كەرەك“.

  كوپشىلىكتىڭ ءسوزىن تىڭداعاننان كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ ماڭىزدى ءسوز سويلەدى.

  ”بۇقارانىڭ اڭىسى كۇشتى بولعان كورنەكتى ماسەلەلەردى، وقۋ - اعارتۋدى جەلەۋ ەتىپ بۇقارانىڭ مۇددەسىنە زيان جەتكىزەتىن ارەكەتتەردى ەش بوساڭسىماي ءجىتى قاداعالاپ، باتىل تۇزەتۋ، ءۇزىلدى - كەسىلدى تۇزەتۋ كەرەك“.

  ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: وقۋ - اعارتۋدىڭ الەۋمەتتىك يگىلىك سيپات پرينسيبىنە تاباندى بولىپ، ساپالى، بىركەلكى نەگىزگى الەۋمەتتىك وقۋ - اعارتۋ قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن كۇش سالا ورناتىپ، جوعارى ساپالى وقۋ - اعارتۋ جۇيەسىن قۇرىپ، حالىق ريزا بولاتىن وقۋ - اعارتۋدى ويداعىداي جۇرگىزۋ كەرەك.

  ىقىلاستى قامقورلىق، شىنايى تاپسىرما، بەينە باس شۋجي شي جينپيڭ قايتالاي باسا دارىپتەگەندەي −

  ”وقۋ - اعارتۋ مەملەكەتتىڭ زور ءىسى، پارتيانىڭ زور ءىسى “.

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 3 - ايدىڭ 6 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.