رايونىمىزداعى ءار دارەجەلى ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى قىزۋ ورلەۋىن كوتەردى
ۇيرەنۋ، وي جۇگىرتۋ، امالياتتا ايگىلەۋ، ۇعىنۋ بارىسىندا ءىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعارۋ جىگەر - قايراتىن قاۋلاتامىز
انار بۇلت/ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى
【رەداكتوردان】
2021 - جىل جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعى، پارتيا ورتالىق كوميتەتى بۇكىل پارتيادا پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋدى ۇيعاردى. پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، تاماشا راي قالىپتاستىرۋ ءۇشىن، بۇگىننەن باستاپ گازەتىمىز «پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ، يدەيانى ۇعىنۋ، ناقتى ءىس تىندىرۋ، جاڭا جاعداي اشۋ» ستونىن اشىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋ جونىندەگى ماڭىزدى رۋحىن جانە شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن كۇش سالا ۇگىتتەپ، اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋ اياق الىسى جاعدايىن جانە تيپتىك تاجىريبەلەردى جان - جاقتى حابارلاپ، ۇيرەنۋ تاربيەسىنىڭ ءونىمىن، اڭىسىن جانە اسەرلى اڭگىمەلەردى دەر كەزىندە جەتكىزىپ، ءار ۇلت پارتيالى كادرلاردى ”ءتورت تانىمدى“ كۇشەيتىپ، ”ءتورت سەنىمدى“ بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋدى“ ورىنداپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليستىك شينجياڭ قۇرۋ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىنىڭ شينجياڭ تاراۋىن جازۋ جولىندا قاجىماي - تالماي كۇرەس جۇرگىزۋگە جەتەكتەيدى.
تاياۋ كۇندەردەن بەرى رايونىمىزداعى ءار دارەجەلى ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى قىزۋ ورلەۋىن كوتەردى. قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرى جاپپاي مىنالاردى ءبىلدىردى: پارتيا تاريحىن ويداعىداي ۇيرەنۋدى كەزەكتەگى جانە مۇنان بىلايعى ءبىر مەزگىلدەگى ماڭداي الدى ساياسي مىندەت ەتىپ، ۇيرەنۋ، وي جۇگىرتۋ، امالياتتا ايگىلەۋ، ۇعىنۋ بارىسىندا ءىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعارۋ جىگەر - قايراتىن قاۋلاتامىز.
3 - ايدىڭ 11 - كۇنى شايار اۋدانى شايار قالاشىعى شياڭياڭ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى راحمان وسماننىڭ وتباسىندا شايار اۋداندىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ وسى قىستاقتا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى شارۋا پارتيا مۇشەلەرىن باستاپ ۇلگى كورسەتۋ شاعىن دوعاشا لاپاسىن سالدى. ەڭبەك ارەدىگىندە قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەسى جاڭ چيڭفىڭ ەرىكتى قىزمەت وتەۋ قيمىلىنا ات سالىسقان پارتيالى كادرلارعا جۇڭگو توڭكەرىسى تاريحىنداعى ماڭىزدى ءمان الاتىن تاريحي ۋاقيعالاردى اڭگىمەلەدى.
پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلەگەننەن بەرى وسى قىزمەت اترەتى قىستاق دارەجەلى پارتيا ۇيىمىمەن سايكەسىپ، ”پارتيا تاريحى شاعىن پارتيا ساباعى“ قيمىلىن جۇرگىزىپ، پارتيا تاريحىنا قاتىستى حيكايالاردى، پارتيا تاريحىنا قاتىستى اعىمداعى ىستەردى، پارتيا تاريحى ۋاقيعالارىن، پارتيا تاريحى اسەرلەرىن بايانداۋ سياقتى فورمالاردى قولدانىپ، تۇراقتى ۇيرەنۋ ورنىن اۋلا الدىنا، اۋلا ىشىنە، اتىز - ارىق باسىنا دەيىن كەڭەيتتى. قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى كەرىم وسمان بىلاي دەدى: ”شاعىن پارتيا ساباعىن ورىستەتۋ پارتيالى كادرلاردىڭ پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىنەن اناعۇرلىم ويداعىداي كۇش - قۋات الىپ، ۇيرەنۋ ناتيجەسىن قىزمەت قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدىرۋىنا مۇمكىندىك جاسادى“.
3 - ايدىڭ 10 - كۇنى جاڭاءشار اۋدانى جاڭا اۋات اۋىلى ءدوڭقىستاق قىستاعى پارتيا باس ياچەيكاسى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ جيىنىن ۇيىمداستىرىپ اشتى. اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى زەرتتەۋ كەڭسەسىنىڭ وسى قىستاقتا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي تاڭ لياڭ ايقىن تاريحي فاكت، جاندى حيكايا ارقىلى كوپشىلىكتى باستاپ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ايبىندى كۇرەس جۇرگىزۋ بارىسىن ەسكە الدى. ”پارتيا تاريحىن ەسكە ءتۇسىرۋ ەرەكشە ءماندى، تاريحتى ەسكە ءتۇسىرۋ بارىسىندا بورىشتىلىق سەزىمدى كۇشەيتىپ، قىستاقتا تۇراتىن ءارقايسى بولىمشە كۇشتەردىڭ جاۋىنگەرلىك قۋاتىن جوعارىلاتۋعا بولادى“، - دەدى قىزمەت اترەتىنىڭ ورىنباسار باستىعى گو پەيميڭ.
تۇتاس قىستاقتاعى پارتيا مۇشەلەرىنىڭ پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋدىڭ ماڭىزدى ءمانى جونىندەگى تانىمىن تەرەڭدەتۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم پارتيا مەكتەبىنىڭ كونەءشار اۋدانى توققۇزاق قالاشىعى اياققى مانگەن قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى باس شۋجي شي جينپيڭ اياققى مانگەن قىستاعىن كوزدەن كەشىرگەننەن كەيىن قالىپتاسقان ءبىر قىدىرۋ قىزىل بايلىقتان تولىق پايدالانىپ، بۇكىل قىستاقتاعى پارتيا مۇشەلەرىن وتانشىلدىق تاربيە بازاسىن ەكسكۋرسيالاۋعا ۇيىمداستىرىپ، باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىن مۇقيات ۇيرەنىپ، ”قىستاق وزگەرىسى نەلىكتەن وسىنشاما زور“، ”كوممۋنيستىك پارتيا حالىققا نەلىكتەن وسىنشاما مەيىرىمدى“ ۇلكەن تالقىسىن ورىستەتىپ، بۇكىل قىستاقتاعى پارتيا مۇشەلەرىن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى قۇرىلعاننان بەرى باستان - اياق حالىقتى باقىتقا كەنەلتۋ، ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشىن امالياتتا ايگىلەپ كەلگەندىگىن تولىق تانىپ جەتۋگە جەتەكتەپ، قالىڭ پارتيا مۇشەلەرىنىڭ پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋدەگى سانالىلىعى مەن ىرىقتىلىعىن قوزعادى.
3 - ايدىڭ 10 - كۇنى بۋىرشىن اۋدانى قوستىق قالاشىعى قاراءدوڭ قىستاعى قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ قيمىل ۇيىندە ۇگىت - لەكسياشى پارتيا تاريحىن دومبىراعا قوسىپ ايتقاندا، تومەندە وتىرعان بۇقارانىڭ قۇلاعىنىڭ قۇرىشى قاندى. ”ۇگىت - لەكسيانى دومبىرامەن ايتقانىن ۇناتىپ تىڭدايمىز، ۇگىت - لەكسياشى جاقسى ايتتى، ەسىمىزگە جاقسى ساقتالادى“، - دەدى قىستاق تۇرعىنى قاپاس كاكىم.
پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى بۋىرشىن اۋداندىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ قاراءدوڭ قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى دومبىراشىلار شاعىن اترەتى، بۇقارالىق ۇگىت - لەكسياشىلار، بايۋدىڭ باستاماشىلارى سياقتىلارعا سۇيەنىپ، ارناۋلى ۇگىت - لەكسيا ۇيىرمەسىنەن 15ىن قۇرىپ، اقىندار ايتىسى ارقىلى ”ۇيرەنۋدى جەبەۋ“، ساۋساق ۇشى پارتيا ساباعى ارقىلى ”ۇيرەنۋگە جەتەكشىلىك ەتۋ“، ۇيىنە بارىپ قىزمەت وتەپ ”ۇيرەنۋ جەتكىزۋ“ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى تۇسىنىكتى، قاراپايىم تىلمەن ەگىنشى - مالشى بۇقاراعا ۇگىت - لەكسيا جاسادى.
”جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ 100 جىلدىق پارتيا تاريحى باتىلدىقپەن وزىنە توڭكەرىس جاساپ، ۇزدىكسىز شۇعىلالى ناتيجە جاراتۋ تاريحى، ءبىز مۇقيات ۇيرەنۋىمىز كەرەك...“ 3 - ايدىڭ 9 - كۇنى حوشۇت اۋدانى تەۋىلعا قالاشىعى لۇڭجۇي الەۋمەتتىك اۋماعىنداعى ساقا پارتيا مۇشەسى، قوسىننان بوساعان ساقا جاۋىنگەر ۋاڭ چۋانفۋ ءوز ۇيىندە حوشۇت اۋداندىق سالىق مەكەمەسىنىڭ وسى الەۋمەتتىك اۋماقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىمەن بىرگە ءوزىنىڭ «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ تاريحىنان قىسقاشا وقۋلىقتى» ۇيرەنۋدەن العان اسەرىن ءبولىستى ءارى ءوزىنىڭ پارتياعا كىرگەندەگى اۋەلگى ماقسات حيكاياسىن اڭگىمەلەدى.
لۇڭجۇي الەۋمەتتىك اۋماعىنداعى ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى ”ءبىر جيىن تۇزىمىندە ءبىرىنشى شۋجي جەتەكتەپ وقۋ“، ”قىزمەت اترەتى مۇشەلەرى تاڭەرتەڭ وقۋ“، ”الەۋمەتتىك اۋماق كادرلارى ينتەرنەت جەلىسىندە وقۋ“ قيمىلدارى جانە ”ۇيرەنۋدە قۋاتتى ەل بۇلتتىق تاربيە“، ”شوعىرلى ۇيرەنۋ ماماندار اڭگىمە ءماجىلىسى“، ”ەكى ادام باسەكەلەسىپ پارىقتاردى تابۋ“ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى فورماسىن بايىتىپ، تىڭعىلىقتى ونىمدىلىككە جەتۋگە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
3 - ايدىڭ 8 - كۇنى تاڭەرتەڭ جىڭ اۋدانى جىڭ قالاشىعى كاڭنيڭ الەۋمەتتىك اۋماعىندا جىڭ اۋداندىق ءتارتىپ تەكسەرۋ، باقىلاۋ - تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ كاڭنيڭ الەۋمەتتىك اۋماعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى ابدۋالي ابدۇكەرىم تۋ شىعارۋ سالتىنان كەيىن، كوپشىلىككە پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ مازمۇنىن وقىپ بەردى. وسى قىزمەت اترەتى تاقىرىپتىق پارتيا كۇنى، پارتيا ساباعىن سويلەۋ، مەملەكەت تۋىن شىعارۋ، تاڭەرتەڭگى ۇيرەنۋ سياقتى دانەكەرلەر ارقىلى كاڭنيڭ الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ ”قىزىل تاربيە كورمە سارايى“ ارقىلى جالپى پارتيا مۇشەلەرىنە پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتتى، سونداي - اق جالپى پارتيا مۇشەلەرىنەن تاڭداۋلى ءداستۇردى اسقاقتاتىپ، اۋەلگى ماقساتتى، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، بەلسەندىلىكپەن، ىرىقتىلىقپەن قىزمەتكە ات سالىسىپ، بۇقارا ءۇشىن ناقتى ءىس ىستەپ، قيىن ىستەردى شەشۋدى تالاپ ەتتى.
”1921 - جىلى جياشيڭنىڭ نانحۋىندا ءبىر قايىق ءۇمىت پەن مۇراتتى تولتىرا تيەپ، تاريحتىڭ الىس قيىرىنان بىزگە قاراي كەلە جاتتى...“ 3 - ايدىڭ 1 - كۇنى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋدى نەگىزگى تاقىرىپ ەتكەن ”وقۋ باستاعان كەزدەگى ءبىرىنشى ساباق“ شونجى اۋدانى ءشورىن قازاق اۋىلى ءشورىن قىستاعى سەنترلى مەكتەبىندە وقۋشىلاردىڭ سامبىر - سامبىر كىتاپ وقىعان ۇنىمەن شىمىلدىعىن اشتى. ساباقتاستار سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىستىق عىلىم - تەحنيكا مەكەمەسىنىڭ ءشورىن قىستاعىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى الا كەلگەن پارتيا تاريحى ”شاعىن كارتچكاسىن“ قولدان تاستامادى، قىزمەت اترەتىنىڭ ورىنباسار باستىعى حۋاڭ يۇيليڭ لەزدە ”يدەيا - ساياسي وقىتۋشىسىنا“ اينالىپ شىعا كەلدى دە، بالالاردى باستاپ بىرگە داۋىستاپ وقىپ ۇيرەندى.
ءشورىن قىستاعى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىندە ينتەرنەتتى بارلىق وتباسىلارعا جەتكىزۋ ارقىلى پارتيالى كادرلاردى ”بۇلت تەرمينالدا“ ۇيرەنۋگە جەبەۋدى، ءوزارا كومەكتەسىپ، ءوزارا ۇيرەنۋدى جۇزەگە اسىردى. قىزمەت اترەتى ۇيرەنۋ شاعىن كارتچكاسىن جاساپ، ويىن ارقىلى تاربيەلەپ، پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋدىڭ كوكەيگە ءسىڭىپ، كوڭىلگە ورناۋىنا مۇمكىندىك جاسادى. پارتيا تاريحى حيكايالارى ”قويىن كىتابى“ شاعىن حيكايا ارقىلى پارتيا تاريحىنا نازار اۋدارىپ، پارتيالى كادرلاردى كەز كەلگەن ۋاقىتتا ۇيرەنۋگە باۋراپ، پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋدىڭ بۇقارا وتباسىلارىنا تەز ەنۋىنە مۇمكىندىك جاسادى. سونىمەن بىرگە ات ۇستىندەگى اسەم ءان داۋىسىنىڭ، كيىز ۇيدەگى كىشكەنە كەرنايدىڭ، سۇپىداعى ۇگىت - لەكسياشىلاردىڭ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، حالىقتىق ءتىل، شىنايى سۇيىسپەنشىلىك ارقىلى پارتيا تاريحىن جەتكىزىپ، پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىنىڭ ”ەڭ سوڭعى ءبىر كيلومەترىن“ اشتى.
(ءتىلشى شياچيڭ، قاتىناسقان تىلشىلەر گى يوۋجۇن، اقسۋ تىلشىلەر پۋنكتىنەن دىڭ ليجۋان، بايىنعولين تىلشىلەر پۋنكتىنەن ياڭ شياۋدۇڭ، قاشقار تىلشىلەر پۋنكتىنەن ۋاڭ ۋىنبو، بۇراتالا تىلشىلەر پۋنكتىنەن جاڭ شياۋمين، ەرىكتى تىلشىلەر لو ياڭشۋە، شى شۋەحۇڭ، جاۋ يۇڭشيا)