تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   وقۋ-اعارتۋ

شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىق، دامۋ قادامى بوگەۋ بەرمەيدى

شينجياڭ وقۋشىلار بىرلەستىگى:

شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىق، دامۋ قادامى بوگەۋ بەرمەيدى

  جۋىقتا ەۆروپا وداعى، امەريكا، كانادا، انگليا وسەك - اياڭ مەن ويدان قيىستىرىلعان ينفورماتسيالار نەگىزىندە شينجياڭداعى ءبىر ءبولىم جەكەلەر مەن ناقتى تۇلعالارعا جازالاۋ جۇرگىزدى، H&M، NIKE باستاعان ءبىر ءبولىم كاسىپورىن شينجياڭدا ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ ماسەلەسى ءومىر ءسۇرىپ وتىر دەگەن سىلتاۋمەن شينجياڭ ماقتاسىن شەكتەپ، ”شينجياڭ ماقتاسىن پايدالانۋدى توقتاتامىز“ دەگەن مالىمدەمە جاريالادى. بۇعان مەڭزەس، شينجياڭ وقۋشىلار بىرلەستىگى بىلاي دەپ قاتال مالىمدەمە جاريالادى: ءبىز ەۆروپا وداعىنىڭ، امەريكانىڭ، كانادانىڭ، انگليانىڭ، سونداي - اق ءبىر ءبولىم كاسىپورىنداردىڭ جالا جابۋىنا باتىل قارسى تۇرامىز، سەندەردىڭ جازالاۋلارىڭ مەن مالىمدەمەلەرىڭ بارىپ تۇرعان ساندىراق، بۇكىلدەي شاتپاق، شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىعىن، دامۋىن بۇلدىرۋگە ۇرىنعان قاسكۇنەمدىكتەرىڭنىڭ ساتسىزدىككە ۇشىرايتىندىعى داۋسىز.

  شينجياڭ ەڭبەكشىلەردىڭ نەگىزگى ۇقىعىن زاڭ بويىنشا قامتاماسىز ەتتى. بۇگىنگى شينجياڭدا ءار ۇلت بۇقاراسى جۇڭگوشا سوتسياليستىك زاڭمەن جونگە سالۋ تۋىن بيىك ۇستاپ، زاڭمەن جونگە سالۋ رۋحىن اسقاقتاتىپ، زاڭنىڭ بەدەلىن قورعايدى. شينجياڭ «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك زاڭىن» قاتاڭ تياناقتاندىردى، ءار ۇلت جاستارىنىڭ كاسىپ تاڭداۋ، بىردەي جۇمىستانۋ، ەڭبەكاقى الۋ، اقىلى دەمالىس الۋ، باۋلۋ قابىلداۋ ۇقىقتارى تولىق قامتاماسىز ەتىلدى. شينجياڭنىڭ جەر - جەرى زاڭمەن جونگە سالۋ ۇگىت - تاربيەسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، ادام ىستەتۋشى ورىن مەن ەڭبەكشىلەردىڭ زاڭمەن جونگە سالۋ تانىمىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتى، ەڭبەك جونىندە زاڭنىڭ اتقارىلۋىن تەكسەرۋدى ۇدايىلاندىرا ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ەڭبەك قاتىناسىن ورناتۋ، جۇرگىزۋ، باقىلاۋ، جاراستىرۋ جالپى بارىسىن زاڭمەن جونگە سالۋ ارناسىنا شىن مانىندە ءتۇسىردى. شينجياڭدا ءار ۇلت جاستارى مەن وقۋشىلار مەكتەپكە كىرگەننەن جۇمىسقا ورنالاسقانعا دەيىن، بارلىعى تۇگەلدەي زاڭ بىلەدى، ءبارى زاڭدا بىزگە جۇكتەلگەن ۇقىق پەن مىندەتتى تۇسىنەدى. ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ زاڭعا سيمايدى، ءمورالعا جات، ەشقانداي شىندىق نەگىزى جوق.

  عىلىم - تەحنيكانىڭ دامۋى جاستاردىڭ جۇمىس تاڭداۋىنىڭ كوپ نەگىزدەنۋىنە مۇمكىندىك جاسادى. شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى مەن وقۋشىلار شينجياڭدا تۋىپ، شينجياڭدا ءوسىپ، شينجياڭ عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ العا باسۋىنا كۋا بولۋدا. شينجياڭدا اۋىل شارۋاشىلىعىن ماشينالاندىرۋ ەرتەدە - اق جالپىلاستىرىلعان، ماقتا تەرۋ ماشيناسىنىڭ كەڭ كولەمدە جالپىلاستىرىلۋىنا ىلەسە، ادام كۇشىمەن ماقتا تەرۋ بىرتىندەپ تاريحقا اينالۋدا، ماقتا تەرۋ ماشيناسىمەن جۇمىس ورنىنا تالاسۋىمىزدىڭ قاجەتى جوق. قازىر شينجياڭ جاستارى مەن وقۋشىلارىنىڭ جۇمىستانۋ تالابى كۇشتى، جۇمىستانۋ قىزمەت ورنى جەتكىلىكتى، جۇمىستانۋدى تاڭداۋى كوپ نەگىزدى. ءبىز جاڭا ءداۋىردىڭ تەحنيكالىق جۇمىسشىلارى، عىلمي زەرتتەۋ ماماندارى، توقىماشى شەبەرلەرى، جوبالاۋشى مايتالماندارى بولۋىمىز كەرەك. ايتىلمىس ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ ساندىراعى امەريكاداعى، باتىس جاقتاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەردىڭ ەسالاڭ - ناداندىعى مەن جات نيەتىن پاش ەتتى، نالەتكە قالادى!

  ىنتىماق رايى شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارىن ءبىر ءۇيلى جاندارعا اينالدىردى. شينجياڭداعى ءار ۇلت جاستارى مەن وقۋشىلارى بالا كەزدەن بىرگە ۇيرەنىپ، بىرگە ويناپ، بىرگە ەسەيىپ، جان اشىر - جاقىندارداي تاتۋ - ءتاتتى ءوتىپ، ۇلتتار ىنتىماقتى، ءوزارا قارايلاسىمدى بولعان كوپتەگەن حيكايالاردى جازدى. شينجياڭ مەديتسينا داشۋەسى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ شۋەيۋانىنىڭ وقۋشىسى شاكيرا كلاستاس حانزۋ ساباقتاسى پان شومەن جاقسى اپەكە - ءسىڭلى بولىپ عانا قالماستان، ۇيعۇر ءتىلىن، مەملەكەتتە ءبىر تۇتاس قولدانىلاتىن ءتىل - جازۋدى ءوزارا ۇيرەتەتىن وقىتۋشى دا بولدى. شاكيرا ءار جولى پان شونى تانىستىرعان كەزدە، پان شونى قىسا قۇشاقتاپ: ”بۇل مەنىڭ اداشىم“ دەيدى. داشۋەنىڭ 1 - جىلدىعىندا وقىپ جۇرگەن ءبىر كۇنى تاڭەرتەڭ پان شو اسىرە سەزىمتالدىقتان دەنە تەمپەراتۋراسى ورلەپ كەتەدى، شاكيرا شيپاحاناعا ارلى - بەرلى شاپقىلاپ، ىجداعاتپەن قاراپ، اۋىلىنان الىس جۇرگەن پان شوعا تۋعان تۋىسىنداي مەيىر كورسەتتى. ولار مەكتەپتە بىرگە ۇيرەنىپ، بىرگە العا باستى، قانداستىق قاتىناسى بولماسا دا، بىرگە تۋعاننان دا جاقىن ءوتتى، ولار وزدەرىنىڭ حيكايالارى ارقىلى ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعىنىڭ قويۋ سۇيىسپەنشىلىگىن بەينەلەدى، مۇنداي حيكايالار شينجياڭدا كوپتەپ تابىلادى.

  تازا، كىرشىكسىز ماقتاعا جات نيەتتەگى ادامداردىڭ كوز سۇعىن قاداپ، ”زورلىقپەن ەڭبەككە سالۋ“ دەيتىن قالپاق كيگىزۋى نەلىكتەن، ويتكەنى ولار ءوز تاريحىندا جۇزدەگەن جىلدار بويى، راسىندا، سولاي ىستەپ كەلگەندىكتەن، ەندى قازىر شاكەنە جانداردىڭ وي ورىسىمەن دەگدارلارعا تون ءپىشىپ وتىر. جۇرتقا بەلگىلى، امەريكا، انگليا قاتارلى وتارلاۋشى ەلدەر شامامەن 400 جىلعا جالعاسقان نەگىر قۇلدار ساۋداسى بارىسىندا، 12 ميلليوننان استام ادامدى افريكا قۇرلىعىنان امەريكا قۇرلىعىنا قۇلدىققا تاسىپ اپارعان، ونىڭ ىشىندە باسىم كوپ ساندى ادام ماقتا ەگىمشىلىك باقشاسىندا جان توزگىسىز قيناۋلارعا ۇشىراعان. قۇلداردىڭ ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا، امەريكا ماقتا ەكسپورتىنداعى ءىرى ەلگە اينالدى. 19 - عاسىرداعى سولتۇستىك امەريكادا ءار تال ماقتا توقىما ءجىبىن يىرگەن سايىن نەگىر قۇلداردىڭ قىپ - قىزىل قانى تامشىلايدى دەۋگە بولادى. امەريكاداعى، باتىس جاقتاعى جۇڭگوعا قارسى كۇشتەر ءوز ەلدەرىنىڭ ”سۇرقيا تاريحىن“ ءوڭىن وزگەرتىپ شينجياڭعا زورلىقپەن جاۋىپ وتىر، مۇنداي پاسسيۆ ءتاسىل، سۇرقيا نيەت جانە ازەزىل قاسكۇنەمدىك استە ىسكە اسپايدى، ءبىز بۇعان مۇلدە جول بەرمەيمىز.

  ەڭبەكشىل شينجياڭ حالقىنىڭ قوس قولدارىمەن جاراتقان باقىتتى دا تاماشا تۇرمىسىنا ءارقانداي ادامنىڭ كۇيە جاعۋىنا جول بەرمەيمىز، شينجياڭنىڭ العا باسۋ قادامىن ەشكىم دە توسا المايدى! شينجياڭ ماقتاسىنىڭ ساپاسى وتە جاقسى، قانشا قارالاعاندارىڭمەن شينجياڭ ماقتاسىنىڭ اق قارداي پاكتىگىنە كىر كەلتىرە المايسىڭدار! وتان سىندى قۇدىرەتتى ارتقى تىرەك باردا، شينجياڭ حالقىنىڭ تاماشا تۇرمىسىن بۇلدىرۋگە ۇرىنعان بارلىق قاسكۇنەمدىك اتاۋلىنىڭ كۇلى كوككە ۇشاتىندىعىنا كامىل سەنەمىز! شينجياڭنىڭ ورنىقتىلىق، دامۋ قادامى بوگەۋ بەرمەيتىندىگىنە كامىل سەنەمىز!

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.