تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   عىلىم جالپىلاستىرۋ

2021 - جىلعى ”مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى عىلىم جالپىلاستىرۋ ۇگىت اپتالىعى“ قيمىلى باستالدى

  انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جىڭ جو 4 - ايدىڭ 15 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. ”شەكارادان الا كىرگەن ەرمەك حايۋاناتتاردى نەشە كۇن اۋاشالاۋ قاجەت؟“، ”شەكارا سىرتىنداعى جەمىستەردى ەلگە الا كەلۋگە بولا ما؟“ مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى بىلىمدەرىن جالپىلاستىرۋ ءۇشىن، 4 - ايدىڭ 15 - كۇنى ءۇرىمجى كەدەنى اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم - تەحنيكا قوعامىمەن تىزە قوسا وتىرىپ، شينجياڭ عىلىم - تەحنيكا سارايىندا ”مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى قالتقىسىن بىرگە ورناتىپ، جاراسىمدى، ورنىقتى، كورىكتى شينجياڭدى بىرگە قۇرايىق“ تاقىرىبىنداعى عىلىم جالپىلاستىرۋ كورمەسىن اشىپ، ءبىر اپتا ۋاقىتپەن ورىستەتىلەتىن 2021 - جىلعى ”مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى عىلىم جالپىلاستىرۋ ۇگىت اپتالىعى“ قيمىلىنىڭ شىمىلدىعىن رەسمي اشتى.

  قيمىلدا كورمە تاقتا فورماسى ارقىلى جۇرتشىلىققا كەزەكتە ەلىمىزگە سۇعاناقتىق جاساپ كىرگەن بىرنەشە ءتۇرلى ءتىرى ورگانيزمدەر جانە قاتىستى حاۋىپ - قاتەرلەر كورسەتىلدى. ءۇرىمجى كەدەنى كورسەتكەن ساندى مالىمەتتەردە مىنالار كورسەتىلدى: تولىق ەمەس ساناققا نەگىزدەلگەندە، 20 - عاسىردىڭ 50 - جىلدارىنان بەرى قاراي، شينجياڭنىڭ ەگىن شارۋاشىلىعىنا، ورمان شارۋاشىلىعىنا شەتەلدەن 79 ءتۇرلى ورگانيزم سۇعاناقتىق جاساپ كىرگەن. مۇنىڭ ىشىندە سۇعاناقتىق جاساپ كىرگەن زياندى جاندىك 50 ءتۇرلى، سۇعاناقتىق جاساپ كىرگەن دەرت - دەربەز 19 ءتۇرلى، سۇعاناقتىق جاساپ كىرگەن وسىمدىك 10 ءتۇرلى (تۇقىمداس).

  جۋىق جىلداردان بەرى شەتەلدەن ەنگەن تۇرلەر دۇركىن - دۇركىن سۇعاناقتىق جاساپ، ەلىمىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىق ءوندىرىسىنىڭ حاۋىپسىزدىگىنە، تابيعاتتىڭ ەكولوگيالىق تەپە - تەڭدىگىنە اۋىر قاتەر ءتوندىردى. 2020 - جىلى ءۇرىمجى كەدەنى تۇتاس جىلدا قولعا تۇسىرگەن شەكارادان ەنگەن زياندى ورگانيزم 192 ءتۇرلى بولىپ، 19 مىڭ 951 رەتكە جەتكەن؛ يمپورت - ەكسپورت ەتىلگەن اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ اراسىنان حلورمەكۆات قاتارلى ولشەمنەن اسىپ كەتكەن 7 ءتۇرلى زاتتى تەكسەرىپ شىعىپ، بۇكىل ەل بويىنشا تۇڭعىش رەت بال قاۋىنعا ۇيمەلەگىش جەمىس شىبىنىن ۇستاپ قالادى.

  4 - ايدىڭ 15 - كۇنى «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىك زاڭى» رەسمي اتقارىلدى، بىرگە جونگە سالىپ، بىرگە قۇرىپ، بىرگە قاتىناساتىن مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگىنەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدىڭ جاڭا مەحانيزمىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتىپ، شەتەلدەن ەنگەن تۇرلەردەن عىلمي ساقتانۋ ءۇشىن، 3 - ايدىڭ 22 - كۇنى ءۇرىمجى كەدەنى مەن اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم - تەحنيكا قوعامى مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى عىلىم جالپىلاستىرۋ، ۇگىت جۇرگىزۋ سەلبەستىگى كەلىسىمىنە قول قويىستى. ءۇرىمجى كەدەنىنىڭ 1 - دارەجەلى شارلاۋشىسى دۋان شياۋدۇڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: بۇل كەلىسىمدە ”مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى قالتقىسىن بىرگە ورناتىپ، جاراسىمدى، ورنىقتى، كورىكتى شينجياڭدى بىرگە قۇرايىق“ سەلبەستىك نەگىزگى تاقىرىبى بەلگىلەنىپ، ”مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى عىلىم جالپىلاستىرۋ تاربيەسى بازاسىن قۇرۋ“ قاتارلى 5 جاقتاعى سەلبەستىك مازمۇنى ايقىندالىپ، بۇدان كەيىن بۇكىل رايوندا مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى عىلىم جالپىلاستىرۋ ۇگىتىن ىلگەرىلەتۋگە، مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى جاعىنداعى ساقتانۋ - تىزگىندەۋ بويىنشا بىرگە جونگە سالۋ، بىرگە قۇرۋ سەلبەستىك مەحانيزمىن ورناتۋعا بەرىك نەگىز قالادى.

  تۇتاس قوعامنىڭ بىرگە قۇلشىنۋى مەن بىرگە ات سالىسۋى ارقىلى مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگىنىڭ بەكەمدەلۋىن ىلگەرىلەتۋ ماقساتىمەن، بيىل ءۇرىمجى كەدەنى تاعى اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم - تەحنيكا قوعامىمەن، ورمان شارۋاشىلىعى، اۋىل شارۋاشىلىعى، وقۋ - اعارتۋ تاراۋلارىمەن، سونداي - اق شينجياڭنىڭ ءىشى - سىرتىنداعى ءبىر ءبولىم جوعارى، ورتا تەحنيكۋم مەكتەپتەرىمەن تىزە قوسا وتىرىپ، مەملەكەت قاقپاسىنىڭ بيولوگيالىق حاۋىپسىزدىگى جونىندەگى عىلىم جالپىلاستىرۋ ۇگىتىن ورىستەتۋ جانە شەكارادان كىرىپ - شىققان حايۋاناتتار، وسىمدىكتەر ىندەتىنەن بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ سياقتى كوپ ءتۇرلى سەلبەستىك مەحانيزمىن ورناتادى.

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.