□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى حان چينيان
”شينجياڭنىڭ ماقتا ابزالدىلىعى بار، يوپۇرعا ۇزىن تالشىقتى ماقتا كاسىپ سالاسىن دامىتۋ بازاسى، بۇل ءبىزدىڭ يوپۇرعادا توقىماشىلىق كاسىپ سالاسىن دامىتۋ سەنىمىمىزدى ءتىپتى دە ارتتىردى“، - دەدى 4 - ايدىڭ 15 - كۇنى قاشقار شينيۋە توقىماشىلىق شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى جۇڭ شينچۇن.
قاشقار شينيۋە توقىماشىلىق شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءجىپ ءيىرۋ سەحىنا كىرسەڭىز، ۇلكەن سەحتىڭ ىشىنەن ادام پەندەسىن كەزدەستىرمەيسىز، 10 مىڭنان استام ۇرشىق كوز ىلەستىرمەستەن اينالۋدا. جەتكىزۋ، ورام اۋىستىرۋ، جالعاۋ، تەكسەرۋ - ولشەۋ، ءبىر - بىرلەگەن اۆتوماتتى، زەردەلىلەنگەن اسپاپتار رەتتى اينالىس جاساۋدا.
يوپۇرعا اۋدانىنىڭ مول ماقتا بايلىعىن ءدال تاڭداعان شينيۋە توقىماشىلىق سەرىكتەستىگى 2012 - جىلى 7 - ايدا يوپۇرعا اۋدانىنا ىرگە تەپكەن. يوپۇرعا اۋدانى تاييۋە ونەركاسىپ باقشا رايونىن باسقارۋ كوميتەتى كاسىپورىن قىزمەت وتەۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى شىڭ يانفۋ بىلاي دەدى: ”بۇل ءبىزدىڭ توقىماشىلىق كيىم - كەشەك كاسىپ سالاسىن دامىتۋ ويىمىزبەن بىردەي شىقتى“.
8 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى شينيۋە توقىماشىلىق سەرىكتەستىگى بىرتىندەپ ماقتا ەگىمشىلىگى، ماقتا مانەرلەۋ، ماقتا ءجىپ ءوندىرىسى، ساتۋ مەن زات تاسىمالى شوعىرلى ءبىر تۇلعالاندىرىلعان اۆتونوميالى رايون دارەجەلى اۋىل شارۋاشىلىق ءتۇيىندى باستاماشى كاسىپورىن بولىپ دامىپ، جىلدىق ساتۋ كىرىسى 110 ميلليون يۋانعا جەتتى؛ 600دەن استام ادامدى ورنىقتى جۇمىستاندىرىپ، جۇمىسشى - قىزمەتشىلەردىڭ ايلىق ورتاشا كىرىسى 3000 يۋاننان استى.
ۇستىنە قىزمەت كيىمىن كيگەن رابيگۇل تۇرسۇننىڭ جۇزىنەن كۇلكى ەسەدى، شينيۋە توقىماشىلىعىندا 8 جىل قىزمەت ىستەگەن ول ماقتا توقىماشىلىعى كاسىپورنىنىڭ دامۋىنا كۋا بولدى. ”زاۆودقا جاڭا كەلگەن كەزىمدە ايلىق ەڭبەكاقىم 1500 يۋان ەدى، قازىر تەحنيكاعا جەتىكپىن، ايلىق ەڭبەكاقىم 5000 يۋاننان اسادى“، - دەپ ءسوزىن ساباقتاعان رابيگۇل، - ”قازىر مەن سەحتىڭ مەڭگەرۋشىسى بولدىم“، - دەدى.
قاشقار شينيۋە توقىماشىلىق شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى سۇن يوۋۋىن بىلاي دەدى: ”سەرىكتەستىك 2013 - جىلى وندىرىسكە قوسىلعان، ءونىم مولشەرى باستاپقى مەزگىلدەگى جىلىنا 3000 نەشە توننادان بىلتىرعى 10 مىڭ توننادان استامعا دەيىن دامىدى. بۇرىن اق داكى ءوندىرۋدى نەگىز ەتەتىن، قازىر اق داكى، جىبەك ءجىپ ءوندىرىپ، جوعارى ساپالى، جوعارى ۇستەمە قۇندى تاۋارعا قاراي دامىدى“.
يوپۇرعا اۋدانىنىڭ جىلدىق ماقتا ەگىلەتىن جەر اۋدانى 650 مىڭ مۋعا ورنىققان، ورتاشا بىرلىك ءونىمى 450 كيلوگرامنان اسىپ، بىرلىك ءونىمى 500 كيلوگرامنان اساتىن جوعارى ءونىمدى ماقتا اتىزى ءجيى كەزدەسەدى. يوپۇرعا اۋدانىنىڭ ”ساپالى ماقتا“ ستراتەگياسىنىڭ اتقارىلۋىنا ىلەسە، كوپتەگەن توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك كاسىپورىندارى يوپۇرعا اۋدانىنا ىرگە تەپتى.
4 - ايدىڭ باس شەنىندە جالپى 400 ميلليون يۋان قارجى قوسىلعان شينجياڭ جىڭلۇن شىيە شەكتى سەرىكتەستىگى كيىم - كەشەك كاسىپ سالاسى باقشاسى 2 - مەرزىمدىك نىسانى سالىنىپ ءبىتىپ قولدانىسقا بەرىلدى. ”قازىر سەرىكتەستىكتە 14 اۆتوماتتى ۇلاسپالى جەلى بار بولىپ، كۇنىنە 7000 − 8000 كيىم - كەشەك وندىرەدى، ايلىق ءونىم مولشەرى 200 مىڭنان اسادى، جىلدىق جالپى ءونىم قۇنى 25 ميلليون يۋان اينالاسىندا“. شينجياڭ جىڭلۇن شىيە شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءوندىرىس زاۆود باستىعى چىن بيڭ بىلاي دەدى: تاپسىرىس كاسىبىنىڭ كوبەيۋىنە ىلەسە، سەرىكتەستىك بىلتىر جىل سوڭىنان باستاپ 40 مىڭ شارشى مەترلىك كيىم - كەشەك زاۆودىن، 36 مىڭ شارشى مەترلىك كەزدەمە توقۋ زاۆودىن جاڭادان سالىپ، 1200دەن استام ارتىق ەڭبەككۇشتى جۇمىستانۋعا قابىلدادى، مۇنىڭ ىشىندە از ۇلت ％80تەن استامىن يەلەيدى.
قازىر يوپۇرعا اۋدانىنا 21 توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك كاسىپورنى ىرگە تەپتى.
