تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ

اياعى لاي - باتپاق بولعانىمەن، كوڭىلدەر شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە بولەندى

  − شينجياڭدا 12 مىڭ ءبىرىنشى شۋجي كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدىڭ كوركەم كارتيناسىن زەيىن - زەردەلەرىن، سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارناي وتىرىپ كەستەلەدى

كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جاۋاپناماسى

□ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جىڭ جو

  كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدا ەڭ ماشاقاتتى تۇيىندەردى شەشەمىز، قامال الۋ شايقاسىن جۇرگىزەمىز. رايونىمىز ءۇرتىس كۇرەس جۇرگىزۋ ارقىلى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ نىساناسى مەن مىندەتتەرىن دەر كەزىندە ورىندادى. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋ كەزىندە، رايونىمىزداعى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەيتىن كوپتەگەن كادرلارى سايلاۋىت كۇشپەن شايقاسقا اتتاندى، قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەر تىپتەن ولاردىڭ اراسىنداعى تىرەكتى كۇش بولدى.

  تاياۋ جىلداردان بەرى تۇتاس رايونداعى ءار دارەجەلى ورگاندار، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار، ءىسورىندار 12 مىڭ ۇزدىك كادردى، زاپاس كادردى بۇكىل شينجياڭنىڭ ءارقايسى قىستاقتارىنا ءبىرىنشى شۋجي مىندەتىن اتقارۋعا جىبەردى. ولار اۋىل - قىستاقتىڭ ەگىنجايلارىنا تامىر تارتىپ، ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىن قايراتتانا ىلگەرىلەۋگە باستاپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شەشۋشى شايقاسىنىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە قول جەتكىزۋدىڭ كوركەم كارتيناسىن زەيىن - زەردەلەرىن، سۇيىسپەنشىلىكتەرىن ارناي وتىرىپ كەستەلەدى.

قيماستىقپەن الىسقا دەيىن ۇزاتىپ سالدى

  ۇرىمجىگە قايتىپ كەلگەنىنە 3 ايدان اسسا دا اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم - تەحنيكا قوعامىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسار ءتوراعاسى شيە گوجىڭ اتتاندىرىپ سالعانداعى تاڭەرتەڭگى شاقتى ءالى دە ەسىنە ساقتاپ كەلەدى.

  1 - ايدىڭ 9 - كۇنى قاقاعان اياز بولاتىن. تاڭ اتا نيا اۋدانى ءاندىر اۋىلى كاشىمەكول قىستاعى تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ قاقپاسى الدىنا نەشە ءجۇز قىستاق تۇرعىنى كەلدى.

  اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم - تەحنيكا قوعامىنىڭ نيا اۋدانى ءاندىر اۋىلىندا تۇراتىن ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتىنىڭ باس جەتەكشىسى، كاشىمەكول قىستاعىنىڭ ءبىرىنشى شۋجيى، قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى شيە گوجىڭنىڭ قىستاقتا تۇرۋىن اياقتاتىپ ۇرىمجىگە قايتاتىندىعىنان حابارلى بولعان قىستاق تۇرعىندارى جاڭا پىسىرىلعان جۇمىرتقا، ناندارىن الىپ، شىلان، قاۋىندارىن كوتەرىپ، اتتاندىرىپ سالۋعا وزدىكتەرىنەن كەلدى.

  ۇرىمجىدەن تاكلاماكان ءشولىنىڭ قويناۋىنداعى ءاندىر اۋىلىنا بارعان شيە گوجىڭ وسىندا تۇپ - تۋرا 4 جىل تۇردى. 4 جىلدا شيە گوجىڭ قىزمەت اترەتىن باستاپ جەرگىلىكتى ورىننىڭ ءىس جۇزىندىگىنە باعىتتاي وتىرىپ كەدەي بۇقارانىڭ اقشا قاپشىعىن قامپايتۋىنا، وي - ساناسىن ”بايىتۋىنا“ مۇمكىندىك جاسادى. شيە گوجىڭ اتتانعان كەزدە كاشىمەكول قىستاعىنداعى ەگىنشى - مالشىلاردىڭ ادام باسىندىق جىلدىق كىرىسى 20 مىڭ يۋانعا، قىستاقتىڭ كوللەكتيۆ كىرىسى ءبىر ميلليون 300 مىڭ يۋانعا جەتتى.

  كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جالپى بەتتىك جەڭىسكە قول جەتكىزۋىنە ىلەسە قىستاقتا تۇراتىن كوپتەگەن ءبىرىنشى شۋجيلەردىڭ مىندەت وتەۋ مەرزىمى تولدى، وسىنداي اتتاندىرىپ سالعان كورىنىستەردى تيانشان الابىنىڭ بارلىق جەرىنەن كەزدەستىرۋگە بولادى.

  اياعى قانشاما لاي - باتپاق بولعانىمەن، جۇرەكتەردى سونشالىق شىنايى سۇيىسپەنشىلىككە بولەدى. بۇقارانىڭ قيماس جانارى قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەردىڭ قىزمەتىن تولىق تۇراقتاندىرعاندىعى. مۇنىڭ استارىندا ءبىرىنشى شۋجيلەردىڭ جىلدان - جىلعا ۇلاسقان جاپالى ەڭبەگى جاتىر.

  ”جىگەرىم شىڭنان اسقاق، قايراتىم تاستان بەرىك، قۋانىشىم وتتەگىنەن كوپ“. بۇل اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ، قاشقار داشۋەسىنىڭ، تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋداندىق ەگىن - ورمان شارۋاشىلىعى مەكەمەسىنىڭ بەلدىر اۋىلى كەرياڭ قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى شيۇڭ چيجوۋدىڭ ءوزىن شابىتتاندىرعان ءبىر اۋىز ءسوزى.

  شيۇڭ چيجوۋ قىستاققا العاش كەلگەن كەزدە كەش باتىپ كەتكەن - دى، شارشاپ - شالدىققاندىعىن جانە ۇستىرتكە العاش كەلگەندەگى ۇيىرلەسە الماۋ جاعدايىن ەلەڭ قۇرلى كورمەگەن ول كەلگەن زامان قىستاق كادرلارىمەن اڭگىمەلەسىپ جاعداي ۇعىسادى. ەگىنشى - مالشىلاردىڭ تۇرمىستىق بۇيىمداردى ساتىپ الۋى قولايسىز بولۋ ماسەلەسىنە مەڭزەس، ول قىستاق ”ەكى كوميتەتىمەن“ اقىلداسىپ، قىستاقتا جەكسەنبى بازار ۇيىمداستىرىپ، قىستاقتاعى نان جاباتىن وتباسىلارىن، قولونەر بۇيىمدارى وتباسىلارىن جيدى ءارى اۋدان قالاشىعىنداعى ەرەن بازاردا تيجارات جۇرگىزەتىن وتباسىلارىمەن بايلانىس جاساپ، ءتۇرلى تۇرمىستىق بۇيىمداردى قىستاققا جەتكىزىپ، ەگىنشى - مالشى بۇقاراسىنىڭ قاجەتتى بۇيىمداردى ساتىپ الۋىنا قولايلىلىق جاسادى. قىستاق تۇرعىنى اليبەك تۇرقۇل دوپپا ساتىپ تاپقان 200 يۋان اقشاسىن الىپ قاباعات شاتتاندى.

  شىنايى سۇيىسپەنشىلىك ارناۋدان كەلگەنى كەدەي بۇقارانى كەدەيلىكتەن ارىلتۋ عانا ەمەس، ونان دا ماڭىزدىسى، ءار ۇلت بۇقاراسىمەن ايرىلماس تەرەڭ دوستىق سۇيىسپەنشىلىك.

قىستاقتا تۇرىپ بۇقارانىڭ جۇرەگىنەن ورىن الدى

  ”قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتى كۇردەلى، قىم - قۋىت، الايدا الدىمەن بۇقارانىڭ كۇي - جايىن كوڭىلدە ساقتاۋ كەرەك، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىشكەنە ءىسى مەنىڭ شەشەتىن ءىرى ءىسىم“. بۇل اۆتونوميالى رايوندىق ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسىنىڭ، شينجياڭ جەڭىل ونەركاسىپ كاسىپتىك تەحنيكا شۋەيۋانىنىڭ، ماكىت اۋداندىق ساۋدا جانە ونەركاسىپتى ينفورماتسيالاندىرۋ مەكەمەسىنىڭ ماكىت اۋدانى قۇمقۇسار اۋىلى تومەنتاۋاركەسىك قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى پان چيۋىننىڭ ۇنەمى ايتاتىن ءبىر اۋىز ءسوزى.

  قىستاقتا تۇرعان كەزدە ول تالاي - تالاي جۇرەكتى جىلىتاتىن ىستەر ىستەگەندىكتەن قىستاق تۇرعىندارى ونى ”قىزىم“ دەپ اتاپ كەتتى.

  قىستاق تۇرعىنى داۋۇت مامەتتىڭ اۋرۋى توسىن قوزعالعاندا، پان چيۋىن دەرەۋ كولىك ورنالاستىرىپ قاريانى شيپاحاناعا جەتكىزىپ، ءنومىر الۋىنا، اقى تاپسىرۋىنا كومەكتەسىپ ءتۇن ورتاسىنا دەيىن قاربالاستايدى. 2019 - جىلى قىستاقتاعى وقۋشى داشۋەگە قابىلدانعاندا، وقۋ قاراجاتى قيىن ماسەلەگە اينالعان - دى. پان چيۋىن ونىڭ ۇيلەرىنىڭ جەرىن اينالىمعا سالۋىنا كومەكتەسەدى ءارى 1000 يۋان تۇرمىستىق قاراجات بەرەدى. سوڭعى كەزدە ول جىجياڭنىڭ نيڭبوسىنداعى ءبىر سەرىكتەستىكپەن بايلانىس جاساپ، قىستاقتاعى وتباسىندا قيىنشىلىعى بار 30 وقۋشىنىڭ ءاربىرىن جىل سايىن 1000 يۋان وقۋعا كومەك قاراجاتىمەن قامداپ تۇراتىن بولدى.

  ”يۋان شۋجي بولماسا، بالام جانىنان ايرىلار ەدى“. اقسۋ قالاسى ايكول قالاشىعى تومەنگى تىگىن قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ءيۇسان ابىلا وسى ءسوزدى اۋزىنان تاستامايدى.

  يۋان حۇڭ اۆتونوميالى رايوندىق ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسىنىڭ وسى قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى. ءيۇساننىڭ بالاسىنىڭ قان ۇيۋ سيپاتتى قان تاباقشاسى ازايۋ قانتالاۋىنا شالدىققانىن ەستىگەننەن كەيىن، يۋان حۇڭ بالانى ۇرىمجىگە ەرتىپ اپارىپ ەمدەتىپ قالماستان، بالانىڭ ەمدەلۋ قاراجاتىن دايىندادى.

  بۇقارانىڭ قيىنشىلىعىن شەشۋ ءۇشىن، يۋان حۇڭ تالاپ - تىلەكتەردى تۇرگە ايىرىپ جيناقتاپ تىزىمدەپ داپتەرگە جازىپ، ءبىرىن شەشسە ءبىرىن ءوشىرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ اۋىز جاپپاي القاۋىنا بولەندى.

  2018 - جىلى جۇڭگو قامسىزداندىرۋ ىستەرىن باقىلاۋ - باسقارۋ كوميتەتىنىڭ شينجياڭعا كومەكتەسەتىن كادرى، اۆتونوميالى رايوندىق فينانس كەڭسەسى مەڭگەرۋشىسىنىڭ كومەكشىسى شاۋ شياڭلي ىرىقتىلىقپەن اتۇش قالاسى سۇنتاع اۋىلى كىچىڭىز قىستاعىنا بارىپ ءبىرىنشى شۋجي مىندەتىن اتقارۋدى سۇرانادى. وسى جەردەگى جاسى 70كە تاياعان قاريا ونىڭ كومەگىندە وتباسى جابدىقتارى تولىق سەپتەلگەن جاڭا ۇيگە كىردى؛ ورحان جۇما وتباسىنداعى 3 ادام پاركينسون اۋرۋىنا شالدىعادى، شاۋ شياڭلي اقشا جۇمساپ ولارعا ءدارى الىپ بەرەدى... قىستاقتا تۇرعان 2 جىلعا جەتپەيتىن ۋاقىتتا شاۋ شياڭلي ءوز قالتاسىنان 100 مىڭ يۋاننان استام اقشا شىعارىپ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قيىنشىلىعىن شەشۋىنە كومەكتەستى.

  2020 - جىلى 5 - ايدىڭ 14 - كۇنى شاۋ شياڭلي قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىن اياقتاتىپ ۇرىمجىگە قايتتى. قىستاق تۇرعىندارى جان - جاقتان قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ اۋلاسىنا ۇزاتىپ سالۋعا كەلدى، كەيبىرەۋى قۇرعاق جەمىستەرىن الىپ، كەيبىرەۋى ناندارىن كوتەرىپ، كەيبىرەۋى كوزدەرىنە جاس الىپ شاۋ شياڭليدى قۇشاقتادى... بىرتىندەپ كوز ۇشىندا قالىپ بارا جاتقان قىستاققا قايىرىلا قاراعاندا، بويىنىڭ بيىكتىگى ءبىر مەتر 80 سانتيمەتردەي كەلەتىن وسى جۋان جىگىت كوز جاسىن كولدەتتى.

ءبىرىنشى شەپكە تەرەڭ تامىر تارتىپ، بورىش ارقالادى

  جاڭا ءشارى اۋدانى تاعارشى اۋىلىندا جۇڭگو ونەركاسىپ - ساۋدا بانكەسى شينجياڭ بولىمشە بانكەسىنىڭ تاعارشى قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى ۋ ديانپيڭ قىستاقتا تۇرعان 3 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى جاۋاپتى بولعان 6 قىستاق تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلدى. قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسى ارتتى، الايدا ۋ ديانپيڭنىڭ قان قىسىمى جوعارىلادى.

  ورىنباسار مەڭگەرمە دارەجەلى فينانس مامانى رەتىندە، ول قىستاق تۇرعىندارىنىڭ اۋزىنداعى ”ۇلكەن كادر“ بولعانىمەن، ۋ ديانپيڭ ەگىنشى سياقتى كورىنەدى. اتىز - ارىق باستارىندا ونىڭ كوپشىلىكپەن بىرگە جەر جىرتىپ، تىڭايتقىش بەرىپ، ارام ءشوپ وتاپ، قىرقىپ جۇرگەنىن ۇنەمى كورۋگە بولادى... قىزمەتتەستەرى وسى 3 جىلدا ونىڭ كوپ كارتەيىپ، بەلى بۇكىرەيىپ، شاشى اعارىپ كەتكەندىگىن كوزىمىز كوردى دەگەندى ۇنەمى ايتادى.

  كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ ماشاقاتتى ءتۇيىن، قىستاقتا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيلەر كوپ ءۇشىن ءوزىن ارناپ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ءبىرىنشى شەبىندە كۇش سالا شايقاسىپ، كوممۋنيستەردىڭ اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشىن ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرىمەن امالياتتا ايگىلەۋدە.

  2018 - جىلى 5 - ايدا اۆتونوميالى رايوندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەڭگەرمەسىنىڭ ياركەن اۋدانى قوسارىق اۋىلى تۋرا ارىق قىستاعىندا تۇراتىن ءبىرىنشى شۋجيى گاۋ دا قىزمەت بارىسىندا ابايسىزدا ءسۇرىنىپ جىعىلىپ، بىلەك سۇيەگى ۇساقتالىپ سىنىپ، سول يىعىنا 6 بولات شەگە قاقتى. ول 5 كۇن عانا دەمالعان سوڭ قىستاققا قايتۋعا بەكيدى. جارتى جىلدان كەيىن، ول اۋرۋعا شالدىعىپ، شيپاحانا جاعىنان حالى ناشارلاۋ دەگەن حابارلاندىرۋ قاعازى شىعارىلادى. اۋرۋ جاعدايى ورنىققاننان كەيىن، شيپاگەر وعان توسەكتە جاتىپ 6 اي دەمالۋدى تاپسىرادى، الايدا بالنيتسادان شىعىپ كوپ ۇزاماي، ول كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ ءبىرىنشى شەبىنە قايتىپ كەلدى.

  گاۋ دانىڭ جەتەكشىلىگىندە تۋرا ارىق قىستاعى قاشقار ايماعىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدان ۇلگى كورسەتۋ قىستاعى بولىپ باعالاندى.

  گاۋ دانىڭ ءسوزى بويىنشا ايتقاندا: ”كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ سىندى وسى ۇلى ىسكە ات سالىسىپ، اۋىلداستاردى كەدەيلىكتەن ارىلىپ بايۋعا باستاي الۋىم مەنىڭ ومىرىمدەگى داڭقىم جانە بايلىعىم“.

  بۇل دا شينجياڭداعى قىستاقتا تۇراتىن 12 مىڭ ءبىرىنشى شۋجيدىڭ ورتاق جۇرەك ءۇنى.

جاۋاپتى رەداكتور : سايراش تۇرارجان قىزى

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.