قۇربان تۇلىم ەسكەرتكىش سارايى:
پارتيانى ءسۇيۋ، وتاندى ءسۇيۋ سۇيىسپەنشىلىگى ۋاقىت وتكەن سايىن جاڭارۋدا
كەريا اۋدانى تۋراقاز اۋىلى تۋراقاز قىستاعىنداعى پارتيالى كادرلار قۇربان تۇلىم ەسكەرتكىش سارايىن ەكسكۋرسيالاۋدا (2019 - جىلى 4 - ايدىڭ 19 - كۇنى تۇسىرىلگەن). انار بۇلت/ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جوۋ پىڭ تۇسىرگەن
كەريا اۋدان قالاشىعىنان باتىسقا قاراي كولىكپەن 20 مينۋتتاي جۇرسەڭىز، مەملەكەتتىك تاس جولدان تۋراقاز اۋىلىنا بۇرىلاتىن جەرگە كەلەسىز، اناداي جەردە ءداستۇرلى بەدەر ورنەك سالىنعان ۇلكەن قاقپا ۇلكەن ءبىر اۋلاعا كورىك بەرىپ تۇر. بۇل جەر اۆتونوميالى رايوندىق وتانشىلدىق تاربيە بازاسى، مەملەكەتتىك 3A دارەجەلى ساياحات كورىنىس ءوڭىرى − قۇربان تۇلىم ەسكەرتكىش سارايى ەدى.
20 - عاسىردىڭ 50 - جىلدارىندا قۇربان اتايدىڭ ەسەككە ءمىنىپ بەيجيڭگە ءتوراعا ماۋ زىدۇڭدى كورۋگە بارماق بولعان ادەمى اڭگىمەسى جۇڭگونىڭ بايتاق دالاسىنا تارالدى. قازىرگى تاڭدا قۇربان اتايدىڭ اۋىلىندا وسى قارتتىڭ اتىمەن اتالعان ەسكەرتكىش سارايىنا كەلىپ ەكسكۋرسيالاۋشىلاردىڭ اياعى ۇزىلمەيدى.
اۋلاعا كىرگەندە، وڭتۇستىك جاقتاعى سىرى كەتكەن الا - باجاق قىزىل تراكتور جۇرت قيالىن بىردەن 60 نەشە جىلدىڭ الدىنا اپاردى. بۇل 1958 - جىلى قۇربان تۇلىم ماۋ جۋشيدىڭ ىقىلاستى قابىلداۋىندا بولعاننان كەيىن، ماۋ جۋشي قاتىستى تاراۋلارعا تاپسىرىپ تۋراقاز حالىق گۇڭشىسىنا تارتۋ ەتكەن تراكتور. بۇل تراكتور سول كەزدەگى اۋىل شارۋاشىلىعى وندىرىسىنە كۇش ۇستەدى. تراكتوردىڭ جانىندا قۇربان تۇلىمنىڭ بايىرعى تۇراعى، ەسكەرتكىش سارايىنىڭ ارعى توركىنى بار.
”سىزدەردىڭ وتباسىلارىڭىزدىڭ قۇربان اتاي سياقتى اۋىلداستارمەن بىرگە پارتيانى قىزۋ ءسۇيۋدىڭ، وتاندى قىزۋ ءسۇيۋدىڭ، جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىن قىزۋ ءسۇيۋدىڭ ۇلگىسى بولىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋىن جەبەپ، پارتيانىڭ باسشىلىعىندا شينجياڭنىڭ اناعۇرلىم جارقىن بولاشاعىنا جول اشۋلارىڭىزدى ءۇمىت ەتەمىن“. باس شۋجي شي جينپيڭ قۇربان تۇلىمنىڭ ۇرپاقتارىنا جازعان جاۋاپ حاتى كورمە زالىنىڭ ورتاسىنا قويىلعان، حاتتىڭ ءسوز - سويلەمىنەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىك، ونان دا ماڭىزدىسى، شىن ىقىلاستى تاپسىرما اڭدالادى.
”قۇربان اتايدىڭ ۇرپاعى رۋحيام ماتسەيىتتىڭ ايتۋىنشا، ونىڭ ۇيىندە 2 ’اسىل مۇرا‘ بار ەكەن، ءبىرى، ماۋ جۋشي ۇلكەن ناعاشى اتاسىن قابىلداعان كەزدەگى سۋرەت، ەندى ءبىرى، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جاۋاپ حاتى. قازىرگى تاڭدا، بۇل 2 ’اسىل مۇرا‘ دا ەسكەرتكىش سارايىنىڭ سالماق باسار اسىلىنا اينالعان“. وسىلاردى ايتقاندا ءتۇسىندىرۋشى امانگۇل ءاليدىڭ جانارىنان ماقتانىش لەبى ەسىپ تۇردى. ەسكەرتكىش سارايىنا قادام تاستاپ، ۇلكەن زالعا كىرسەڭىز، ەڭ الدىمەن كوزىڭىزگە ”ماۋ جۋشي قۇربان تۇلىمدى قابىلدادى“ دەگەن الىپ سۋرەت كەلەدى. كورمە زالىنىڭ وڭ جاعىندا اينىتپاي تۇسىرىلگەن قۇربان اتايدىڭ ەسەككە ءمىنىپ تۇرعان ءمۇسىنى بار؛ زالدىڭ 4 قابىرعاسىندا ءبىر توپ بەدەرلى ناقىش قۇربان اتاي مەن كەرياداعى ءار ۇلت اۋىلداستاردى تاماشا تۇرمىس كەشىرگەن، شىن جۇرەكتەن پارتياعا العىس ايتقان كورىنىستەرىن بەينەلەگەن...
ءسوز جوق، ماۋ جۋشيدى كورۋگە بارامىن، وعان ءوزىمنىڭ مول جەمىستەرىمنەن ءدام تاتتىرامىن“ دەگەن ويدىڭ جەتەگىندە، قۇربان اتاي ۇنەمى جەمىس باعىنداعى ەڭ جاقسى قاۋىن - قاربىزىن، جەمىستەرىن ءۇزىپ الىپ، ماۋ جۋشيگە اپارامىن دەپ جانىنان تاستاماي جۇرەدى ەكەن. ەسكەرتكىش سارايىنىڭ 2 - قاباتىنداعى كورمە زالىنداعى سىرى كەتكەن ۇلكەن اعاش ساندىق قۇرباننىڭ العىس سەزىمىنىڭ ەڭ جاقسى كۋاگەرى − سول جىلداردا ول دەن قويا دايىنداعان ورىك قاعى سياقتىلاردى وسى ساندىققا سالىپ، بەيجيڭگە جونەلتىپتى. ورتالىقتا بۇقارانىڭ تارتۋىن الۋعا بولمايدى دەگەن بەلگىلەمە بار بولعاندىقتان، بۇل ساندىق كەيىن قايتا قايتارىلعان.
امانگۇل كورمە سورەسىندەگى سارعايىپ كەتكەن ءبىر كانۆەرتتى نۇسقاپ، ونىڭ استارىنداعى اڭگىمەنى بايان ەتتى. ”سول جىلداردا قۇربان اتايدىڭ ىزگى ىستەرى حابارعا شىققان سوڭ بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىندەگى ادامدار ايرىقشا اسەرلەنىپ، اتايعا جولداعان حاتتار قارشا بوراپتى. مىناۋ سول كەزدە سانشي ولكەسى لينفىن 1 - ورتا مەكتەبىنىڭ وقۋشىسىنىڭ اتايعا جازعان حاتى“، - دەدى امانگۇل، 2017 - جىلى سانشيدەن شينجياڭعا كومەككە كەلگەن ءبىر كادر ەسكەرتكىش سارايىن ەكسكۋرسيالاعان كەزدە بۇل حاتتى ءوزىنىڭ شەشەسىنىڭ سوناۋ جىلداردا جازىپ جولداعان حاتى ەكەنىن تانىپ تاڭ - تاماشا بولىپتى. شينجياڭعا كومەككە كەلگەن سول كادر سوندا تەبىرەنىسپەن: ”قۇربان اتايدىڭ رۋحى ماڭگى ەسكىرمەيدى، ول الدىڭعى بۋىنداعىلاردى ىنتالاندىرىپ، سوڭعىلارعا جول نۇسقاپ كەلەدى. ءبىز ۇلى وتانشىلدىق سۇيىسپەنشىلىك ورناتىپ، شينجياڭعا كومەكتەسۋ قىزمەت ورنىندا اتويشىل بولۋعا ۇمتىلىپ، ەڭبەك كورسەتىپ، ۇلەس قوسۋىمىز كەرەك“، - دەپتى.
ەسكەرتكىش سارايىنىڭ جاۋاپتىسى حانقىز مامەت: جايشىلىقتا كۇنىنە 300 دە 500 ادام ەكسكۋرسيالاۋعا كەلەدى، - دەيدى، ”پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى ەكسكۋرسيالاۋعا كەلەتىن ۇيىرمە ساياحاتشىلار كوبەيىپ، كۇنىنە 1000 ادامنان استى“.
ەكسكۋرسيالاۋ سىلتەمەسى
قۇربان تۇلىم ەسكەرتكىش سارايى كەريا اۋدانى تۋراقاز اۋىلى تۋراقاز قىستاعىنا ورنالاسقان، اۋدان قالاشىعىنان 14 كيلومەتر، 315 - مەملەكەتتىك تاس جولىنىڭ وڭتۇستىك جاعىنان 100 مەتردەي جەردە، جەر كولەمى 1100 شارشى مەتر. ەسكەرتكىش سارايى 2003 - جىلى 4 - ايدا سالىنعان، 2014 - جىلى حوتان ايماقتىق پارتكوم، كەريا اۋداندىق پارتكوم مەملەكەت قارجىسىن ءوتىنىش ەتىپ، بۇرىنعى ورنىنان وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ جاڭادان ەسكەرتكىش ساراي سالدى، 2016 - جىلى 11 - ايدىڭ 7 - كۇنى اشىلعان، اۆتونوميالى رايوندىق وتانشىلدىق تاربيە بازاسى. ەسكەرتكىش سارايى كورمە سارايى جانە بايىرعى تۇراق سىندى 2 بولىمنەن قۇرالادى، كورمە سارايىندا 50دەن استام باعالى تاريحي سۋرەت - ماتەريال، 10نان استام قولمەن سالىنعان سۋرەت جانە قۇربان تۇلىمنىڭ كوزى تىرىسىندەگى 60تان استام ناقتى زات بار. ونىڭ ىشىندە 70تەن استام كورەرمەن سياتىن دىبىس - بەينە بولمەسى بار، دەرەكتى فيلمدەر مەن بەينە جازبا ماتەريالدارىن كورۋگە بولادى. ەسكەرتكىش سارايى جىل بويى اشىق ۇستالادى، ەكسكۋرسيالاۋ ۋاقىتى ءار كۇنى بەيجيڭ ۋاقىتى ساعات 10نان 20عا دەيىن
