انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ جىلي
4 - ايدىڭ 26 - كۇنى ساياحاتشىلار ءپىشان اۋدانى قۇمتاق قۇم ايگىلى كورىنىس اۋماعىندا سەرۋەندەۋدە. □ سۋرەتتى انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ساي زىڭلى تۇسىرگەن
قۇمتاق شولىندە قۇم توبەلەر وركەش - وركەش كوسىلىپ، توبەشىك قىرلارى تورعىنداي تەگىس تارتىلعان. قۇم توبەلەردىڭ ەتەگىندە ءمولدىر بۇلاق، تۇنىق كول ايناداي جارقىراپ، جاپ - جاسىل توعاي نۋ بىتىك وسكەن. ءار كۇنى تاڭەرتەڭ قاقپاسىن اشقاندا، قۇمدى ءشول مەن جاسىل القاپ ءبىر - بىرىنە ۇندەسكەن ەرەكشە كورىنىس حاسيەت ابدۇنىڭ كوز الدىنا كەلەدى.
حاسيەت تۇرمىس كەشىرىپ جاتقان ءپىشان اۋدانى ءپىشان قالاشىعى بازار قىستاعى مەن قۇمتاق قۇم ايگىلى ءشولى كورىنىس اۋماعىن ورتادا ءبىر جول عانا ءبولىپ جاتادى. 4 - ايدىڭ 27 - كۇنى جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولمەن كەلگەن ۇلكەن اۆتوبۋزداردىڭ، جەڭىل اۆتوموبيلدەردىڭ كورىنىس اۋماعىنىڭ الدىنا باياۋ كەلىپ توقتاپ جاتقانىن كورگەن حاسيەت قۋانىشىن باسا المادى، ”ساياحات قىزاتىن بولدى، مەن دە ەندى قاربالاس بولامىن“.
وتكەن عاسىردىڭ 90 - جىلدارىنىڭ باسىندا حاسيەت سىرت اۋىلدان بازار قىستاعىنا ۇزاتىلىپ كەلىپ كوپ وتپەي، ءپىشان اۋدانى قۇمتاۋ باقشاسىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى. قاقپادان شىعا سالا الدىنان باقشا كەزىگۋ حاسيەت ءۇشىن ءبىر ءتۇرلى باقىت ەدى، دەسەدە ول قۇمدى ءشول مەن جاسىل اۋماق الما - كەزەك اۋىسقان وڭىردەگى وسىناۋ كورىنىسكە ەشكىم قىزىقپاي جۇرە مە دەپ تە الاڭداعان ەدى.
كوپ ۇزاماي، حاسيەتتىڭ ۋايىمىن ءبىرىنىڭ وكشەسىن ءبىرى باسىپ توقتاۋسىز توگىلگەن ساياحاتشىلار سەيىلتتى. تاس جول قۇرىلعىلارىنىڭ ۇزدىكسىز كەمەلدەنۋىنە مەڭزەس، قۇمتاۋ باقشاسىن بىلەتىندەر بارعان سايىن كوبەيدى. قۇمدى ءشولدى ءوز كوزىمەن كورگىسى كەلەتىن ىشكى ءوڭىر ساياحاتشىلارى مەن قۇمعا كومىلىپ ەمدەلەتىن شينجياڭ ىشىندەگى ساياحاتشىلار ءۇشىن ءپىشان كوڭىلدەگىدەي مەكەن سانالادى.
جوعارى جىلدامدىقتى تاس جول شينجياڭدا ۇزارعان ۇستىنە ۇزارىپ، قۇمتاۋدىڭ ساياحات قىزۋى ۇزدىكسىز ورلەي ءتۇستى. ساياحاتشىلار بيىك قۇمنىڭ جوتاسىنا ورمەلەپ، كوكجيەكتەن يرەلەڭدەپ كوسىلىپ جاتقان تاس جولدىڭ كۇرە تامىرىنا بيىكتەن كوز سالعاندا، قۇمتاق شولىنە ىرگەسى ءتيىپ جاتقان بازار قىستاعى، سونداي - اق ءپىشان اۋدانى ءپىشان قالاشىعىنىڭ بىرنەشە قىستاعى وزگەشە تارتىمدىلىعىمەن كوزگە ءتۇستى.
شاعىن باقشانىڭ ۇلكەن كورىنىس اۋماعىنا اينالىپ، تام ۇيلەردىڭ ورنىن بەيقۇت ۇيلەر باسىپ، قۇمدى ءشول قىستاعى ساياحات ءتۇيىنى بولعانىن كورگەن شارۋالاردا تاعات قالمادى، جەكە تۇسەلحانالار، ۇلتتىق سالت - ءداستۇر مۇراجايى، ۇلتتىق مۋزيكا اسپاپتارىن جاساۋ ءتۇيىنى، ايران جانە تونار نان دۇكەنى، قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعى قالتقىسى، ەرەكشە باعىمشىلىق شاعىن اۋماعى قۇمدى ءشولدىڭ جيەگىنەن جاڭبىردان كەيىنگى جاۋقازىنداي قاۋلادى.
”كۇيەۋىم اۋدان قالاشىعىندا ەكى بولمەلى دۇكەن اشىپ، فارفور ىدىستار جانە كيىم - كەشەك ساتىپ وتىر. مەن ۇيدە حالىقتىق تۇسەلحانا ساۋداسىن جۇرگىزەمىن، قاربالاستىقتان جەتىسە الماعان كەزدە كورشىلەردى كومەككە شاقىرامىن“، - دەيدى حاسيەت. كومەككە كەلەتىندەردىڭ اراسىندا ونىڭ قىزى دا بار ەكەن، قىزى اۋىل - قىستاق ساياحاتى ءتىپتى دە دۋماندى ءپىشان قالاشىعى كىشىك قىستاعىنا ۇزاتىلىپ بارىپتى.
ساياحات پەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءبىرىن - ءبىرى جەبەپ، كاسىپورىن مەن شارۋا وتباسىلار ءوزارا ىقپالداسىپ، ءپىشان اۋدانىنىڭ ”قۇمدى ءشول ەكونوميكاسىن“ جانداندىردى، قازىرگى تاڭدا قۇمتاق قۇمدى ءشول كورىنىس ايگىلى اۋماعىنىڭ اشىلعان جەر اۋدانى 200 شارشى كيلومەتردەن اسادى. كورىنىس اۋماعىندا جۇرەتىن اۆتوبۋزعا وتىرىپ، كەرپىش توسەلگەن 20 نەشە كيلومەترلىك جولمەن جۇرسەڭىز، قۋانىش شاتتىعى قۇمدى سايى، قۇم ويمالار اۋماعى، الاۋ وت ەرۋجايى، ءوز كولىگىمەن جۇرەتىندەرگە ارنالعان قونالقى ورىن سياقتى ساياحات - كوڭىل اشۋ اۋماقتارىن كورەسىز.
”مەنىڭ شينجياڭعا تۇڭعىش رەت كەلۋىم، قۇمدى ءشول باقشاسىن انشەيىن ارالاپ ءجۇرىپ - اق، شينجياڭنىڭ كەڭ - بايتاقتىعى مەن كوركەمدىگىن كوردىم، شينجياڭداعى بۇقارانىڭ شالقىعان تۇرمىس كەشىرىپ جاتقاندىعىن بايقادىم“، - دەيدى جىڭجوۋدان كەلگەن ساياحاتشى جۋ گۋاڭجۇن. بۇل جەردە ول كورىنىس اۋماعىنان شاعىن پويەز ايدايتىن، قۇمدى شولدە جۇرەتىن دالا اۆتوموبيلىن جۇرگىزەتىن، تۇيە جەتەكتەيتىن، سۋرەتكە تۇسىرەتىن كوپتەگەن قىزمەتشىلەرمەن تانىسىپتى، بۇل قىزمەتشىلەردىڭ بارلىعى كورىنىس اۋماعىنىڭ ماڭىنداعى شارۋالار ەكەن.
كورىنىس اۋماعىنداعى ”قۋانىش شاتتىعى جوتاسى“ دەيتىن قۇم توبەنىڭ ەتەگىندە جياڭسۋدان كەلگەن ساياحاتشىلار توبى ايالداي كىدىرىپ سۋرەتكە ءتۇسىپ جاتىپتى، ساياحاتشىلاردى سۋرەتكە ءتۇسىرىپ تۇرعان كورىنىس اۋماعىنىڭ قىزمەتشىسى ابدۇللا وسىمان اپپاراتتىڭ تەتىگىن سىرتىلداتا باسىپ جاتىر. ءپىشان قالاشىعى شياۋدۇڭحۋ قىستاعىندا وسكەن ول بالا كۇنىندە وسى تاۋ جوتاسىنا الىستان كوز سالعاندا، تەك ”يەن“ دەگەن ءسوزدى عانا ەلەستەتەدى ەكەن. ال قازىر بۇل ارا اتى زاتىنا ساي ”قۋانىش شاتتىعى جوتاسى“اتانىپتى.
”بۇل جەردەن جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولعا، جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جول سولتۇستىك ۆوكزالىنا دەيىن اۆتوموبيلمەن نەبارى 10 نەشە مينۋتتىق قانا جول. وزگەشە ساياحات بايلىعى مەن قولايلى قاتىناس شارت - جاعدايى كوپتەگەن كاسىپورىنداردى كورىنىس اۋماعىنا كەلىپ ساياحات نىساندارىنا قارجى قوسۋعا تارتىپ وتىر. كورىنىس اۋماعىنىڭ ىشكى مازمۇنىن كەڭەيتىپ، جۇمىستانۋدى شەشەتىن جۇمىس ورىندارى دا كوبەيىپ كەلەدى“، - دەيدى ءپىشان اۋدانى قۇمتاق ءشولى كورىنىس ايگىلى اۋماعى بازار تيجاراتى ءبولىمىنىڭ ديرەكتورى حى حايشيا.
ساپار ەستەلىگى
جول ىركىلىسسزدەندى، ساياحات گۇلدەندى
4 - ايدىڭ 27 - كۇنى سەيسەنبى كۇن اشىق
بۇگىن ”جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولدى بويلاپ شينجياڭعا نازار سالۋ“ انار بۇلت / شينجياڭ گازەتى جالپىلىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ حابارلاۋ توبى تۇرپان - حوتان جوعارى جىلدامدىقتى تاس جولىنىڭ (G3012) باستالۋ ءتۇيىنى تۇرپان قالاسىنان شىعىپ، قۇمتاق قۇمىنىڭ قويناۋىنا قاراي بەت الدى. بۇل قالامەن جيەكتەسىپ جاتاتىن دۇنيە جۇزىندە سيرەك كەزدەسەتىن قۇمدى ءشول.
”قۇمدى ىلگەرىلەتپەۋ، جاسىلدى شەگىندىرمەۋ، ادامدى كوشىرمەۋ“، ءپىشان اۋدانى وسى ايقىن ەرەكشەلىكپەن ۇشتاستىرا وتىرىپ ساياحات ماركاسىن تۇلعالادى، شار تاراپتان كەلگەن ساياحاتشىلار ءپىشاننىڭ جاسىل القاپ پەن قۇمنىڭ قاتار ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىندىگىن تۋدىرعاندىعىنا تاڭداي قاعىپ ءسۇيىندى. وسى نەگىزدە، ءپىشان اۋدانى ءبىر سەكىرىپ ساياحاتتاعى قۋاتتى اۋدانعا اينالدى.
قۇم تەڭىزىن كەشىپ جۇرگەنىڭىزدە، كوزدىڭ كورىپ تويمايتىندىعىن، ۋاقىتتىڭ جەتىپ بولمايتىندىعىن ەڭ كۇشتى سەزىنەسىز. ءپىشان اۋدانى ”ساياحات + “ ۇلكەن ءىس تىندىرىپ، ەرەكشە ەگىمشىلىك، ەرەكشە باعىمشىلىق، سەيىل - سەرۋەندىك ارالاۋ، ەمدەلۋ، ساۋىعىپ تىنىعۋ، عىلمي بارلاۋ، شارلاۋ، قيمىل - جارىس ىستەرى، گۋمانيتارلىق تاريح، ساۋدا - ساتىق، زات اينالىمى، ينفورماتسيا، تەحنيكا سىندىلاردى تۇگەلدەي ساياحات كاسىبى دامۋىنىڭ تەز ارناسىنا قوسىپ، ءتىپتى دە كوپ ادامداردىڭ باقىتتى تۇرمىس وتكىزۋىن جەبەدى.
ساياحاتتىڭ تەرەزەلىك يقۋاتىن كورنەكتىلەندىرۋ جولدىڭ ىركىلىسسىزدىگى سىندى العى شارتتان ايرىلا المايدى. كەلەسىدەگى ساپارىمىزدا ءبىز ءتىپتى دە ۇلكەن قۇمدىقتاردى، قۇمنىڭ جيەگىنە ورنالاسقان ءتىپتى دە كوپ قىستاقتاردى كورىپ، جول قاتتى قۇرىلعىسى مەن كوپتەگەن حالىقتى يگىلىككە كەنەلتۋ ساياساتتارىنىڭ ءار قىستاققا، ءار وتباسى ادامدارىنا توتە جەتكەندىگىنە كۋا بولامىز، ءتىپتى دە كوپ كوركەم كورىنىستەردەن كوز مەيىرىن قاندىراتىن دا بولامىز.
(جاڭ جىلي)