تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ەل ءىشى حابارى

شاۋشانچۇڭنان شىققان ”قىزىل قازىنا باسقارۋشى“

  ماۋ زىمين:

  شاۋشانچۇڭنان شىققان ”قىزىل قازىنا باسقارۋشى“

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى / شۋاي ساي

  ماۋ زىميننىڭ سۋرەتى. شينحۋا اگەنتتىگى تاراتقان

  جازعىتۇرىمعى شاۋشانچۇڭدى جاسىل ورمان اينالا قورشاپ، ساياحاتشىلار قايشالىسادى. ماۋ زىدۇڭ جولداستىڭ بايىرعى تۇراعىنا كىرگەن ساياحاتشىلار ءتۇسىندىرۋشىنىڭ سول جىلدارداعى حيكايالاردى بايانداعانىن مۇقيات تىڭدادى − ماۋ زىدۇڭ اس ۇيدەگى جەر وشاق قاسىندا وتىرىپ ۇلكەن ءىنىسى ماۋ زىمينگە، كشى ءىنىسى ماۋ زىتانعا، سونداي - اق نەمەرە قارىنداسى ماۋ زىجيانعا توڭكەرىستىك اقيقاتتاردى اڭگىمەلەپ جاتتى. شاۋشاندا ماۋ زىمين قاتارلى قۇربانداردىڭ اڭگىمەسىن ەلدىڭ ءبارى بىلەدى.

  ماۋ زىمين، 1896 - جىلى تۋعان، حۋنان شياڭتانىنىڭ شاۋشانىنان. 1921 - جىلى توڭكەرىسكە قاتىناسىپ، تەز ارادا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولعان. 1925 - جىلى 2 - ايدا اعاسى ماۋ زىدۇڭعا ەرىپ شياڭتانعا، شياڭشياڭعا بارىپ شارۋالار قوزعالىسىن ورىستەتەدى، سول جىلى 9 - ايدا گۋاڭجوۋ شارۋالار قوزعالىسى وقۋ - وقىتۋ ورنىنا بارىپ وقيدى. سودان كەيىن ماۋ زىمين شاڭحاي، ۋحان، تيانجين قاتارلى جەرلەردى ارالاپ، پارتيانىڭ قۇپيا قىزمەتىمەن شۇعىلدانادى.

  1931 - جىلدىڭ باسىندا ماۋ زىمين ورتالىق توڭكەرىستىك بازاسىنا كىرىپ، فۋجيان - گۋاڭدۇڭ - جياڭشي اسكەري رايونى ەكونوميكا ءبولىمىنىڭ باستىعى بولىپ تاعايىندالادى. 1931 - جىلى ماۋ زىمين جۇڭحۋا سوۆەتتىك رەسپۋبليكاسى ۋاقىتتىق ورتالىق ۇكىمەتى بانكەسىنىڭ باستىعى بولىپ تاعايىندالادى، ول قىسقا عانا ۋاقىتتا فينانس دارىندىلارى ەرەكشە جەتىسپەۋ، زاپاس قور بولماۋ، سوۆەتتىك رايوندا كوپ ءتۇرلى اقشانىڭ بەيبەرەكەت اينالىم جاساۋى سياقتى قيىنشىلىقتار مەن ماسەلەلەردى شەشەدى.

  1933 - جىلى 5 - ايدا ماۋ زىمين فۋجيان - جياڭشي ولكەسى سوۆەتتىك ۇكىمەتى قازىنا ءبولىمىنىڭ باستىعى مىندەتىن قوسىمشا وتەۋگە، 1934 - جىلى 9 - ايدا مەملەكەتتىك سىرتقى ساۋدا باس مەكەمەسىنىڭ باستىعى مىندەتىن قوسىمشا وتەۋگە تاعايىندالىپ، سوۆەتتىك رايوننىڭ بانكە، قازىنا، ساۋدا، ونەركاسىپ - كەن قاتارلى ەكونوميكالىق قىزمەتتەرىنە باسشىلىق ەتەدى. 1934 - جىلى 10 - ايدا قىزىل ارميا ەرىكسىز ۇزاق جورىققا اتتانعاندا، سوۆەتتىك ورتالىق ۇكىمەتتىڭ قازىنا مينيسترلىگى مەن مەملەكەتتىك بانكە 15 - ۇلكەن اترەت بولىپ ۇيىمداستىرىلىپ، ماۋ زىمين ۇلكەن اترەتتىڭ باستىعى، قوسىمشا ءمۇسادىرالاۋ - جيناۋ كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى، شارلاۋشىلار تۋانىنىڭ ورىنباسار باستىعى، باس قامداۋ ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى مىندەتتەرىن اتقارادى. سول كەزدەگى ادامدار 15 - ۇلكەن اترەتتى ”اپكىشتەگى مەملەكەت بانكەسى“ دەپ اتايدى، ول ۇزاق جورىقتا تاسىمال، زورەكەرلەرگە سوققى بەرۋ، استىق جيناۋ، اقشا جيناۋ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتۋ سياقتى جاپالى مىندەتتەردى شەشەدى.

  1936 - جىلى 2 - ايدا ماۋ زىمين جۇڭحۋا سوۆەتتىك جۇمىسشى - شارۋا دەموكراتيالىق ۇكىمەتى حالىق شارۋاشىلىعى مينيسترلىگىنىڭ مينيسترى مىندەتىن ارقالايدى. ماۋ زىمين ۇزاق ۋاقىت بويى قازىنا ۇلكەن ۇقىعىن قولىنا ۇستاسا دا ادال ءارى كوپشىل بولدى، بويىنا زارەدەي داق جۇقتىرمادى، ول ۇنەمى: ”ءبىر مىس جارماقتى دا الباتى جۇمساۋعا بولمايدى، باسشى كادرلار باستاماشىلدىقپەن جاپالى كۇرەس جۇرگىزۋى كەرەك. ءبىز جۇمىسشى - شارۋالار ءۇشىن اقشا باسقارىپ، قىزىل ارميا ءۇشىن قازىنا ۇستايمىز، ءسوز جوق، ۇقىپتى، ۇنەمشىل بولۋىمىز كەرەك!“، - دەيتىن.

  بۇكىل ەلدە جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس بۇرق ەتە تۇسكەن سوڭ، 1938 - جىلى 2 - ايدا پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ جىبەرۋىمەن ماۋ زىمين جوۋ بين دەگەن اتپەن چىن تانچيۋ قاتارلى جولداستارمەن بىرگە شينجياڭعا كەلىپ بىرلىكساپ قىزمەتىن ىستەپ، ىلگەرىندى - كەيىندى شينجياڭ ولكەلىك قازىنا مەڭگەرمەسىنىڭ، حالىق ىستەرى مەڭگەرمەسىنىڭ باستىعى قاتارلى مىندەتتەردى ارقالايدى. الايدا ادامدى اشىندىراتىنى، 1942 - جىلى شينجياڭ ميليتاريسى شىڭ شىساي شينجياڭدا كوممۋنيستەردى تۇتقىنداپ، ولتىرە باستايدى، سول جىلى 9 - ايدىڭ 17 - كۇنى ماۋ زىمين جانە چىن تانچيۋ قاتارلى كوممۋنيستەر كەرتارتپا ميليتاريست شىڭ شىساي جاعىنان تۇتقىندالادى.

  تۇرمەدە جاۋلار ماۋ زىمين قاتارلىلاردى الداپ تا، قورقىتىپ تا كورىپ، اۋىر جازامەن تەرگەۋ جۇرگىزەدى، ونى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى شينجياڭدا ”بۇلىك“ تۋدىرۋمەن اينالىستى دەگەن ايتىلمىس قاسكۇنەمدىكتى مويىنداۋعا، كوممۋنيستىك پارتيادان ات كەكىلىن كەسىپ، كوممۋنيستىك پارتيا ۇيىمىن اشكەرەلەۋگە قىسايدى. ماۋ زىمين قاتارلىلار تىزە بۇكپەي، ءولىمدى ەلەڭ قۇرلى كورمەي، كەسكىن تۇردە: ”پارتيادان، استە، قول ۇزبەيمىز، كوممۋنيستەردە ار - ۇجدان بار“، ”كوممۋنيزمدىك تۇرعىمنان اينىمايمىن!“، - دەپ جاۋاپ بەرەدى. 1943 - جىلى 9 - ايدىڭ 27 - كۇنى ماۋ زىمين جاۋلار جاعىنان قۇپيا ولتىرىلەدى، سول جىلى 47 جاستا ەدى.

  ماۋ زىمين قۇربان بولعالى 70 نەشە جىل بولدى، سول جىلدارداعى مەشەۋ دە تۇيىق اۋىلدا جەر - الەمدى ءدۇر سىلكىندىرەرلىك وزگەرىستەر جارىققا شىقتى. قازىر قىزىل رۋحتى قاسيەت، قىزىل بايلىقتى سۇيەنىش ەتكەن شاۋشان ”اي مەن كۇننىڭ كوك ءجۇزىن جاڭارتقانىنداي“ دامۋدى جۇزەگە اسىردى − 2015 - جىلى كەدەي وتباسىلار تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلدى، 2016 - جىلى كەدەي قىستاقتار تۇگەلدەي ”كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستادى“، 2020 - جىلى وڭىرلىك ءوندىرىستىڭ جالپى ءونىم قۇنى 9 ميلليارد 708 ميلليون يۋان بولىپ، 2011 - جىلعىنىڭ 2.46 ەسەسىندەي بولدى...

  (شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 16 - كۇنى چاڭشادان بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.