انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ دۇڭمەي، رىن چۇنشياڭ 5 - ايدىڭ 17 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. ”بىرنەشە جىل بۇرىن قىزمەتكە بارعاندا، قىزمەتتەن تۇسكەندە اۆتوكولىكپەن ءبىر ساعات جۇرەتىنمىن، قازىر تەك 20 نەشە مينۋت قانا جۇرەمىن، مەيلى كوپىرلى جولمەن، الدە جەر بەتى جولىمەن جۇرەيىن، بارلىعى دا وتە قولايلى بولدى“، - دەدى 5 - ايدىڭ 17 - كۇنى ءۇرىمجى قالاسىنىڭ تۇرعىنى ياڭ گوپيڭ. ياڭ گوپيڭنىڭ تەبىرەنىسى ءۇرىمجى جول تورابى قۇرىلىسىنىڭ جەدەل دامۋىنان كەلگەن بولاتىن.
بيىل ءۇرىمجى 21 جول قۇرىلىسى نىسانىن بەلگىلەگەن ەدى، مۇنىڭ ىشىندە 19 نىساننىڭ جۇمىسى باستالىپ كەتتى. ”ءۇرىمجى قالاسى ءونىمدى اينالىس جاسايتىن جىلدام جول تورابىن قالىپتاستىرىپ، قالانىڭ سولتۇستىككە قاراي كەڭەيۋىن، شىعىس - باتىس باعىتقا ەكى قاناتىن كەڭ جايۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، قالا دامۋىنىڭ جۇلگەسى بىرتىندەپ ۇلكەيدى“، - دەدى ءۇرىمجى قالالىق قۇرىلىس مەكەمەسى (حالىقتىق قورعانىس كەڭسەسى) ءتۇيىندى نىسان قۇرىلىسى ءبولىمىنىڭ باستىعى جاي گوحۋا.
”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ ورايىن مىقتى يگەردى، ءۇرىمجى وسىزاماندانعان حالىقارالىق قالا قۇرۋدى جەدەلدەتىپ، ”شىعىسقا ۇزارتۋ، باتىسقا ىلگەرىلەۋ، وڭتۇستىكتى مەڭگەرۋ، سولتۇستىككە كەڭەيۋ“ پرينسيبى بويىنشا، قالا قۇرىلىسى ورەسىن جوعارىلاتىپ، قالا جول تورابىن عىلمي جوبالاپ، ءوزارا ۇلاساتىن، ءوزارا تۇتاساتىن، تەز دە جوعارى ءونىمدى قاتىناس تورابىن قۇرىپ، قالانىڭ كوتەرىلىمدىك قۋاتى مەن ىركىلىسسىزدىك دارەجەسىن جوعارىلاتتى. ”13 - بەسجىلدىق“ كەزىندە قالا اينالما جەلىسى جىلدام جولى مەن كوپ باعىتتى جىلدام جول قۇرىلىسى ارقىلى ءۇرىمجى وڭتۇستىك، سولتۇستىك، شىعىس، باتىس جول تورابىنىڭ جەدەل تۇتاسۋىن جۇزەگە اسىردى.
ءۇرىمجى قالالىق قۇرىلىس مەكەمەسىنىڭ (حالىقتىق قورعانىس كەڭسەسى) ورىنباسار باستىعى ۋاڭ يۇڭ بىلاي دەدى: ”قازىر ءۇرىمجى قالاسىنىڭ جىلدام جول تورابى العاشقى ادىمدا كولەم قالىپتاستىردى، قالانىڭ وزەكتى ءوڭىرىنىڭ جول تورابى يقۋاتى ايقىندالىپ، ءجۇرىس - تۇرىس قاجەتىن نەگىزىنەن قاناعاتتاندىردى، ’14 - بەسجىلدىق‘ كەزىندە جول تورابى جۇلگەسى تاعى جوعارىلاتىلادى“.
”14 - بەسجىلدىق“ كەزىندە ءۇرىمجى ”قالا شەڭبەرىندەگى ورتالىق قالا“ قۇرىلىسىن ءتۇيىن ەتىپ، قاتىناستىڭ ۇلاسۋىن - تۇتاسۋىن كۇشەيتىپ، ”ەندەي كوسىلگەن ەكى جول، بويلاي كوسىلگەن ەكى جول، 5 اينالمالى، كوپ باعىتتاعى“ جول تورابى قۇرىلىمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، ”تۇيىندەردى تۇتاستىرىپ جەلى ەتۋدەن“ ”جەلىلەردى جالعاپ توراپ قالىپتاستىرعانعا“ دەيىن قالا شەڭبەرىنىڭ ىشپەن - سىرتپەن قاتىناس بايلانىسىن جاپپاي كۇشەيتىپ، ”ءبىر ساعاتتا“ جەتۋدەي قالا شەڭبەرىن قالىپتاستىرادى.
ءۇرىمجى قالا شەڭبەرىنىڭ دامۋى قالالار اراسىنداعى تىعىز قاتىناس بايلانىسىنا، سونداي - اق ءارقايسى قالانىڭ ىشكى بولەگىندەگى كەمەلدى قاتىناس جۇيەسىنە سۇيەنەدى، بولاشاقتا ”قوس پورتتى، كوپ بەكەتتى، توعىز جەلىنى، جەتى اسپالى جولدى“ وزەك ەتكەن ”اۋە جولى، تەمىر جول، تاس جول“ وسىزاماندانعان جالپىلىق قاتىناس جۇيەسىن قۇرىپ، شينجياڭ ىشىندەگى جەرلەرگە جىلدام جەتىپ، ەل ىشىندەگى نەگىزگى قالالارمەن كوپ باعىتتا جالعاسىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ بويىنداعى مەملەكەتتەرمەن يكەمدى بايلانىس جاساپ، سىرتپەن بايلانىسقان، ىشپەن تۇتاسقان ستەرەولدى قاتىناس ارناسىن قالىپتاستىرادى.
