تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتينمەن جۇڭگو - رەسەي يادرو ەنەرگياسى سەلبەستىگى نىسانىنىڭ جۇمىس باستاۋ سالتىنا بىرگە كۋا بولدى

  5 - ايدىڭ 19 - كۇنى تۇستەن كەيىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭدە بەينە ەكران جالعانىمى ارقىلى رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتينمەن ەكى ەلدىڭ يادرو ەنەرگياسى سەلبەستىگى نىسانى − تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسى مەن شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ جۇمىس باستاۋ سالتىنا بىرگە كۋا بولدى. سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى حۋاڭ جيڭۋىن تۇسىرگەن

  5 - ايدىڭ 19 - كۇنى تۇستەن كەيىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭدە بەينە ەكران جالعانىمى ارقىلى رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتينمەن ەكى ەلدىڭ يادرو ەنەرگياسى سەلبەستىگى نىسانى − تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسى مەن شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ جۇمىس باستاۋ سالتىنا بىرگە كۋا بولدى. سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى يۋە يۋەۋي تۇسىرگەن

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 5 - ايدىڭ 19 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 5 - ايدىڭ 19 - كۇنى تۇستەن كەيىن بەيجيڭدە بەينە ەكران جالعانىمى ارقىلى رەسەيدىڭ زۇڭتۇڭى پۋتينمەن ەكى ەلدىڭ يادرو ەنەرگياسى سەلبەستىگى نىسانى − تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسى مەن شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ جۇمىس باستاۋ سالتىنا بىرگە كۋا بولدى.

  بەيجيڭ ۋاقىتى ساعات 17 مولشەرىندە شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ نەگىزگى ءماجىلىس زالىنا جەتىپ، كرەمىل سارايىنىڭ نەگىزگى ءماجىلىس زالىنداعى پۋتينمەن ءوزارا قول بۇلعاپ قۇرمەت ءبىلدىردى.

  مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى، مەملەكەتتىك دامۋ جانە رەفورما كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى حى ليفىڭ مەن رەسەيدىڭ ورىنباسار زۇڭليى نوۆاك سالتتى بىرگە باسقاردى.

  جۇڭگو مەن رەسەي ەكى جاقتىڭ قاتىستى تاراۋلارىنىڭ جانە جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ جاۋاپتىلارى، ينجەنەريا قۇرىلىسشىلارىنىڭ ۋاكىلدەرى بەينە ەكران جالعانىمى ارقىلى جەكە - جەكە جياڭسۋ ولكەسىنىڭ ليانيۇنگاڭ قالاسىنداعى تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ بولىمشە ءماجىلىس زالىندا، لياۋنيڭ ولكەسىنىڭ حۋلۋداۋ قالاسىنداعى شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ بولىمشە ءماجىلىس زالىندا، ماسكەۋ ۇكىمەت عيماراتىنىڭ بولىمشە ءماجىلىس زالىندا، روستوۆ وبلىسىنداعى اتوم ەنەرگياسى ماشينا جاساۋ زاۆودىنىڭ بولىمشە ءماجىلىس زالىندا سالتقا قاتىناستى. ەكى ەل كاسىپورىندارىنىڭ جاۋاپتىلارى جەكە - جەكە ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنا نىساننىڭ اياق الىس جاعدايىن مالىمدەدى.

  ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارى جەكە - جەكە ءسوز سويلەدى.

  شي جينپيڭ جۇڭگو - رەسەي يادرو ەنەرگياسى سەلبەستىگى نىسانىنىڭ جۇمىس باستاعاندىعىن قىزۋ قۇتتىقتادى، ەكى ەلدىڭ قۇرىلىسشىلارىنا وسكەلەڭ قۇرمەت ءبىلدىردى. شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: بيىل «جۇڭگو - رەسەي تاتۋ كورشى دوستىق سەلبەستىك شارتىنا» قول قويىلعاندىعىنىڭ 20 جىلدىعى. مەن پۋتين زۇڭتۇڭمەن الدا اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدە، اناعۇرلىم كەڭ سالادا، اناعۇرلىم تەرەڭ ساتىدا ەكى جاقتى قارىم - قاتىناستىڭ العا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى اقىلداستىم. عاسىرلىق ىندەتپەن قاباتتاسقان 100 جىلدىق وزگەرىس الدىندا، جۇڭگو مەن رەسەي ءبىرىن - ءبىرى باتىل قولداپ، ءونىمدى سەلبەستىكتى جيىلەتىپ، جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ جاڭا داۋىردەگى جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ تەرەڭ ىشكى ءمانىن جاندى ۇعىندىردى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ەنەرگيا سەلبەستىگى ەكى ەلدىڭ ناقتى ىستەر سەلبەستىگىندە باستان - اياق سالماعى ەڭ اۋىر، جەتىستىگى ەڭ كوپ، كولەمى ەڭ كەڭ سالا بولىپ كەلەدى، يادرو ەنەرگياسى ونىڭ ستراتەگيالىق سيپاتتى الدىمەن ويلاساتىن سەلبەستىك بەتالىسى، ءبىر قىدىرۋ كەلەلى نىساندار ىركەس - تىركەس سالىنىپ بولىپ وندىرىسكە قوسىلدى. بۇگىن جۇمىس باستاعان 4 يادرو ەلەكتر اگراگاتى جۇڭگو مەن رەسەيدىڭ يادرو ەنەرگياسى سەلبەستىگىندەگى تاعى ءبىر كەلەلى بەلگى سيپاتتى جەتىستىك. شي جينپيڭ مىناداي 3 ءۇمىت العا قويدى.

  ءبىرىنشى، حاۋىپسىزدىكتى ءبىرىنشى ورىنعا قويۋعا تاباندى بولىپ، الەمدىك يادرو ەنەرگياسى سەلبەستىگىنىڭ تيپتىك ۇلگىسىن ورناتۋ. 4 اگراگاتتى جوعارى ساپامەن، جوعارى ولشەممەن قۇرىپ جانە ويداعىداي ىسكە قوسىپ، يادرو حاۋىپسىزدىگى سالاسىندا الەمدىك ۇلگى ورناتۋ كەرەك. ءوزارا تولىقتاۋ ابزالدىلىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، يادرو سالاسىنداعى ەكى جاقتى جانە كوپ جاقتى سەلبەستىكتىڭ كەڭدىگى مەن تەرەڭدىگىن ۇلعايتىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ يادرو ەنەرگياسى ىستەرىنىڭ دامۋىنا اناعۇرلىم كوپ كۇش قوسۋ كەرەك.

  ەكىنشى، جاڭالىق اشۋ ارقىلى دەم بەرۋگە تاباندى بولىپ، يادرو ەنەرگياسى عىلىم - تەحنيكا سەلبەستىگىنىڭ ىشكى ءمانىن تەرەڭدەتۋ. يادرو قورشاعان ورتاسىن، يادرو ەمدەۋىن، يادرو جانار زاتىن، وزىق يادرو ەلەكتر تەحنيكاسىن ماڭىزدى تۇتقا ەتىپ، يادرو ەنەرگياسى سالاسىنداعى نەگىزدىك زەرتتەۋ، شەشۋشى تەحنيكالاردى زەرتتەۋ - اشۋ، جاڭالىق اشۋ جەتىستىگىن كادەگە جاراتۋ سياقتى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، يادرو ەنەرگياسى كاسىپ سالاسى مەن جاڭا ۇرپاق سيفرلى تەحنيكانىڭ تەرەڭدەي توعىسۋىن ىلگەرىلەتىپ، الەمدىك يادرو ەنەرگياسىنىڭ جاڭالىق اشا دامۋىنا اناعۇرلىم كوپ اقىل - پاراسات ارناۋ كەرەك.

  ءۇشىنشى، ستراتەگيالىق سەلبەستىككە تاباندى بولىپ، الەمدىك ەنەرگيانى جونگە سالۋ جۇيەسىنىڭ سايكەستى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ. اناعۇرلىم ءادىل، ادىلەتتى، بىركەلكى، جالپىعا بىردەي، اشىق، ورتاق يگىلىككە كەنەلەتىن الەمدىك ەنەرگيانى جونگە سالۋ جۇيەسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتىپ، الەمدىك ەنەرگيانى جونگە سالۋعا اناعۇرلىم كوپ جوبا ارناۋ كەرەك. كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋ ءار ەلدىڭ ورتاق مىندەتى. جۇڭگو مەن رەسەي اناعۇرلىم كوپ تومەن كومىرتەكتى سەلبەستىك نىساندارىن ىلگەرىلەتىپ، الەمنىڭ باياندى دامۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋدا سىندارلى رولىن ساۋلەلەندىرۋ كەرەك.

  پۋتين مىنالاردى ءبىلدىردى: تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسى مەن شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ جۇمىس باستاعاندىعىن قىزۋ قۇتتىقتايمىن، رەسەي جاقتىڭ جۇڭگو جاقپەن بىرگە قۇلشىنىپ، ينجەنەريا قۇرىلىسىن ءساتتى، حاۋىپسىز ىلگەرىلەتۋگە سەنىمى بار. بيىل «رەسەي - جۇڭگو تاتۋ كورشى دوستىق سەلبەستىك شارتىنا» قول قويىلعاندىعىنىڭ 20 جىلدىعى، رەسەي مەن جۇڭگونىڭ قارىم - قاتىناسى تاريحتاعى ەڭ تاماشا مەزگىلدە جانە ەڭ جوعارى دەڭگەيدە تۇر، مەنىڭ ءتوراعا شي جينپيڭمەن كەلىسكەن ءتۇرلى ورتاق تانىمدار تۇگەلدەي وتە جاقسى تياناقتانىپ، ەكى ەلدىڭ سەلبەستىك سالاسى كۇن سايىن كەڭەيدى. يادرو ەنەرگياسىنان بەيبىت پايدالانۋ سەلبەستىگى رەسەي مەن جۇڭگونىڭ جاڭا داۋىردەگى جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ماڭىزى قۇرامداس بولىگى، بۇگىن جۇمىس باستاعان 4 يادرو ەلەكتر اگراگاتى نىسانىنىڭ رەسەي - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ اناعۇرلىم دامۋىنا جاڭا ومىرشەڭدىك كۇش ۇستەپ قالماستان ءارى كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ەڭ جوعارى ماننەن اسىرماۋ، كومىر قىشقىل گازىن بەيتاراپتاندىرۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋعا كۇش ۇستەپ، الەمدىك كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋگە، ادامزاتتىڭ باياندى دامۋىن جۇزەگە اسىرۋعا بەلسەندى قۇلشىنىس جاسايتىندىعىنا جانە ۇلەس قوساتىندىعىنا سەنەمىن.

  تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ بولىمشە ءماجىلىس زالى مەن شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ بولىمشە ءماجىلىس زالىنداعى جۇڭگو جاقتىڭ ۋاكىلدەرى ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنا جۇمىس باستاۋ دايىندىعىنىڭ بىتكەندىگىن مالىمدەدى.

  شي جينپيڭ ”جۇمىس باستالىسىن!“ دەپ بۇيرىق ءتۇسىردى.

  اتوم ەنەرگياسى ماشينا جاساۋ زاۆودىنىڭ بولىمشە ءماجىلىس زالىنداعى رەسەي جاقتىڭ ۋاكىلدەرى ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنا جابدىقتاردىڭ ورنالاستىرىلىپ بولعاندىعىن مالىمدەدى.

  پۋتين ”ىسكە قوسىلسىن!“ دەپ بۇيرىق ءتۇسىردى.

  تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسى مەن شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇرىلىس باسىندا العاشقى سەمەنت قۇيىلىپ، نىسان رەسمي جۇمىس باستادى.

  ياڭ جيەچى، ۋاڭ ي قاتارلىلار جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.

  تيانۋان يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ 7 - ءنومىرلى، 8 - ءنومىرلى اگراگاتتارى جانە شۇيداباۋ يادرو ەلەكتر ستانسياسىنىڭ 3 - ءنومىرلى، 4 - ءنومىرلى اگراگاتتارى 2018 - جىلى 6 - ايدا ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارىنىڭ كۋا بولۋىندا قول قويىلعان ەكى جاقتى يادرو ەنەرگياسى سالاسىنداعى ءبىر قىدىرۋ سەلبەستىك كەلىسىمدەرىنىڭ اراسىنداعى ماڭىزدى نىسان، قۇرىلىپ وندىرىسكە قوسىلعاننان كەيىن جىلدىق ەلەكتر تاراتۋ مولشەرى 37 ميلليارد 600 ميلليون كيلوۆات - ساعاتقا جەتەدى، ءار جىلى كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن 30 ميلليون 680 مىڭ توننا ازايتقانمەن بارابار كەلەدى.

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.